سرطان دهانهٔ رحم
دهانهٔ رحم مجرای بین واژن و رحم است که به آن گردن رحم نیز می‌گویند. سرطان دهانهٔ رحم نوعی از انواع سرطان است که در سلولهای دهانهٔ رحم ایجاد می‌شود. در این مطلب با سرطان دهانهٔ رحم، علائم، علل، تشخیص و درمان سرطان دهانهٔ رحم آشنا شوید.
سرطان دهانهٔ رحم
سرطان دهانهٔ رحم نوعی سرطان است که در سلولهای دهانهٔ رحم ایجاد می‌شود. دهانهٔ رحم مجرای بین واژن و رحم است که گاهی گردن رحم نامیده می‌شود. سویه‌های مختلف ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV، که یک عفونت آمیزشی است، در ایجاد اکثر سرطانهای دهانهٔ رحم نقش دارند.
هنگامی که فرد در معرض اچ‌پی‌وی قرار می‌گیرد، سیستم ایمنی بدن معمولاً از آسیب رساندن ویروس به بدن جلوگیری می‌کند. با این حال، در درصد کمی از افراد، ویروس اچ‌پی‌وی سال‌ها زنده می‌ماند و در فرایندی که باعث تبدیل شدن برخی سلولهای دهانهٔ رحم به سلولهای سرطانی می‌شود نقش دارد.
اغلب می‌توان با انجام تستهای غربالگری و دریافت واکسنی که از شما در برابر عفونت اچ‌پی‌وی محافظت می‌کند، از ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم جلوگیری کرد. تستهای غربالگری، تغییرات سلولها را قبل از این‌که تبدیل به سرطان شوند پیدا می‌کنند و به این ترتیب می‌توان آنها را درمان کرد.
سرطان دهانهٔ رحم اغلب بسیار آهسته رشد می‌کند. این‌که این سرطان چقدر جدی است به بزرگی آن، گسترش آن به نواحی دیگر و سلامت عمومی شخص ارتباط دارد.
علائم سرطان دهانهٔ رحم
سرطان دهانهٔ رحم در مراحل اولیهٔ خود معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. علائم و نشانه‌‌های سرطان دهانهٔ رحم پیشرفته‌تر عبارت است از:
- خونریزی که برای شما غیرمعمول است، شامل خونریزی واژینال حین رابطهٔ جنسی یا بعد از آن، خونریزی بین قاعدگی‌ها یا بعد از یائسگی، یا خونریزی قاعدگی که بیشتر از حد معمول است.
- تغییر در ترشحات واژینال
- ترشحات آبکی و خونی از واژن که ممکن است در حجم زیاد و دارای بوی بد باشند.
- درد حین رابطهٔ جنسی واژینال
- کمردرد، درد لگن، درد بین استخوان‌های لگن، یا درد در قسمت تحتانی شکم
اگر بیماری دیگری مانند فیبروم یا اندومتریوز دارید، ممکن است به طور مرتب علائمی مانند علائم بالا را داشته باشید. همچنین ممکن است متوجه شوید که به این علائم عادت کرده‌اید. اما مهم است که اگر علائم شما تغییر کرد، بدتر شد یا احساس کردید عادی نیستند، توسط پزشک معاینه شوید.
علل سرطان دهانهٔ رحم
سرطان دهانهٔ رحم زمانی شروع می‌شود که سلولهای سالم دهانهٔ رحم تغییرات و جهش‌هایی در دی‌ان‌ای خود ایجاد کنند. دی‌ان‌ای سلول حاوی دستورالعمل‌‌هایی است که به سلول می‌گوید چه کاری انجام دهد. سلولهای سالم با سرعت مشخصی رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند و در نهایت در زمان مشخصی می‌میرند. جهش‌‌ها به سلولها دستور می‌دهند که رشد و تکثیر خارج از کنترلی داشته باشند. همچنین این سلولها نمی‌میرند. سلولهای غیرطبیعی تجمع‌کرده یک توده یا تومور تشکیل می‌دهند. این سلولهای سرطانی به بافتهای مجاور حمله می‌کنند و می‌توانند از تومور جدا شوند و در سایر نقاط بدن پخش شوند و متاستاز کنند.
مشخص نیست که چه چیزی باعث سرطان دهانهٔ رحم می‌شود، اما مسلم است که ویروس اچ‌پی‌وی در آن نقش دارد. تقریباً تمام سرطانهای دهانهٔ رحم توسط عفونت ناشی از برخی انواع پرریسک اچ‌پی‌وی ایجاد می‌شوند. اچ‌پی‌وی بسیار شایع است و اکثر افراد حامل این ویروس هرگز به سرطان مبتلا نمی‌شوند. این بدان معناست که عوامل دیگری مانند محیط یا سبک زندگی نیز در ابتلا با عدم ابتلا شخص به سرطان دهانهٔ رحم تعیین‌کننده هستند. ویروس اچ‌پی‌وی از راههای زیر می‌تواند منتقل شود:
- هر نوع تماس پوست با پوست ناحیهٔ تناسلی
- رابطهٔ جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی
- استفاده از اسباب‌بازی‌های جنسی مشترک
انواع سرطان دهانهٔ رحم
نوع سرطان دهانهٔ رحم به تعیین پیش‌آگهی بیماری و درمان آن کمک می‌کند. انواع اصلی سرطان دهانهٔ رحم عبارت است از:
سرطان سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma): این نوع سرطان دهانهٔ رحم در سلولهای نازک و مسطح (سلولهای سنگفرشی) پوشانندهٔ قسمت بیرونی دهانهٔ رحم که به داخل واژن امتداد می‌یابد شروع می‌شود. بیشتر سرطانهای دهانهٔ رحم، کارسینوم سلول سنگفرشی هستند.
آدنوکارسینوما (Adenocarcinoma): این نوع سرطان دهانهٔ رحم در سلولهای غده‌ای ستونی‌شکلی که کانال دهانهٔ رحم را پوشانده‌اند شروع می‌شود.
گاهی اوقات، هر دو نوع سلول در سرطان دهانهٔ رحم نقش دارند. در موارد بسیار نادر، سرطان در سایر سلولهای دهانهٔ رحم ایجاد می‌شود.
عوامل خطرساز و افزایش‌دهنده در سرطان دهانهٔ رحم
هر کسی که دهانهٔ رحم داشته باشد می‌تواند به سرطان دهانهٔ رحم مبتلا شود. این شامل زنان، مردان ترنس، افراد غیرباینری و افراد بیناجنسی (اینترسکس) دارای دهانهٔ رحم می‌شود. اگر جراحی برداشتن رحم و دهانهٔ رحم، یعنی هیسترکتومی کامل داشته‌اید، نمی‌توانید به سرطان دهانهٔ رحم مبتلا شوید. عوامل خطرساز سرطان دهانهٔ رحم عبارت است از:
شرکای جنسی زیاد: هرچه تعداد شرکای جنسی شخص شما باشد و تعداد شرکای جنسی شریک جنسی شما بیشتر باشد، شانس شما برای ابتلا به اچ‌پی‌وی بیشتر است.
فعالیت جنسی زودهنگام: داشتن رابطهٔ جنسی در سنین پایین خطر ابتلا به اچ‌پی‌وی را افزایش می‌دهد.
سایر عفونت‌‌های آمیزشی: ابتلا به سایر بیماری‌‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس و اچ‌آی‌وی/ایدز، خطر ابتلا به اچ‌پی‌وی را افزایش می‌دهد.
سیستم ایمنی ضعیف: اگر سیستم ایمنی بدن به دلیل بیماری دیگری ضعیف شده باشد و به اچ‌پی‌وی مبتلا باشید، ممکن است احتمال ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم افزایش یابد.
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن با سرطان سلول سنگفرشی دهانهٔ رحم ارتباط داده شده است.
قرار گرفتن در معرض داروی پیشگیری از سقط جنین: اگر مادر شما در دههٔ ۵۰ میلادی در دوران بارداری خود از دارویی به نام دی اتیل استیل‌بسترول (DES) استفاده کرده باشد، ممکن است خطر ابتلا شما به نوع خاصی از سرطان دهانهٔ رحم به نام آدنوکارسینوم سلول شفاف بیشتر باشد.
همچنین در شرایط زیر ممکن است ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم داشته باشید:
- زیر 45 سال دارید؛ سرطان دهانهٔ رحم در افراد جوان‌تر شایع‌تر است.
- چند فرزند به دنیا آورده‌اید یا در سن پایین؛ زیر 17 سال، صاحب فرزند شده‌اید.
- در گذشته سرطان واژن، فرج، کلیه یا مثانه داشته‌اید.
پیشگیری از سرطان دهانهٔ رحم
همیشه نمی‌توان از سرطان دهانهٔ رحم پیشگیری کرد. اما کارهایی وجود دارد که می‌توان برای کاهش احتمال سرطان دهانهٔ رحم انجام داد. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم نکات زیر را بدانید:
از پزشک خود در مورد واکسن اچ‌پی‌وی سؤال کنید: دریافت واکسن برای جلوگیری از عفونت اچ‌پی‌وی ممکن است خطر ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم و سایر سرطانهای مرتبط با اچ‌پی‌وی را کاهش دهد. از پزشک خود در این مورد که آیا واکسن اچ‌پی‌وی برای شما مناسب است یا خیر سؤال کنید. همچنین لازم است به کودکان 12 تا 13 ساله واکسن اچ‌پی‌وی زده شود. این کار به محافظت در برابر تمام سرطانهای ناشی از اچ‌پی‌وی و همچنین زگیل تناسلی کمک می‌کند.
تست پاپ اسمیر روتین انجام دهید: تست پاپ اسمیر می‌تواند سلولهای غیرطبیعی دهانهٔ رحم، از جمله عارضه‌های پیش‌سرطانی دهانهٔ رحم را تشخیص دهد، در نتیجه می‌توان آنها را تحت نظر داشت یا درمان کرد تا از سرطان دهانهٔ رحم جلوگیری شود. اکثر سازمان‌های پزشکی پیشنهاد می‌کنند که آزمایش پاپ اسمیر روتین را از سن ۲۱ سالگی شروع کنید و هر چند سال یک بار آن را تکرار کنید. به تمام زنان و افراد دارای دهانهٔ رحم بین 25 تا 64 سال توصیه می‌شود غربالگری منظم دهانهٔ رحم را انجام دهند. این کار به یافتن و درمان هر گونه تغییر در سلولهای دهانهٔ رحم قبل از تبدیل شدن آنها به سرطان کمک می‌کند.
ایمنی رابطهٔ جنسی را رعایت کنید: با انجام اقداماتی برای پیشگیری از عفونت‌‌های آمیزشی، مانند استفاده از کاندوم در هر بار رابطهٔ جنسی و محدود کردن تعداد شرکای جنسی، خطر ابتلا به سرطان دهانهٔ رحم را کاهش دهید. گفتنی است که اگرچه استفاده از کاندوم، احتمال ابتلا به اچ‌پی‌وی را کاهش می‌دهد اما تمام پوست اطراف اندام تناسلی شما را نمی‌پوشاند، بنابراین کاملاً محافظت نمی‌شوید.
سیگار نکشید: سیگار کشیدن می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و مواد شیمیایی موجود در سیگار نیز می‌تواند باعث سرطان دهانهٔ رحم شود. اگر سیگار نمی‌کشید، شروع نکنید. اگر سیگار می‌کشید، با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای کمک به ترک سیگار صحبت کنید.
خوب غذا بخورید: داشتن یک رژیم غذایی متعادل به داشتن سیستم ایمنی قوی کمک می‌کند.
تشخیص سرطان دهانهٔ رحم
غربالگری دهانهٔ رحم
آزمایش‌‌های غربالگری می‌توانند به تشخیص سرطان دهانهٔ رحم و سلولهای پیش‌سرطانی که ممکن است روزی به سرطان دهانهٔ رحم تبدیل شوند، کمک کنند. بیشتر دستورالعمل‌‌ها پیشنهاد می‌کنند غربالگری سرطان دهانهٔ رحم و تغییرات پیش‌سرطانی در سن 21 سالگی آغاز شود. تستهای غربالگری شامل موارد زیر است:
تست پاپ اسمیر (Pap test): طی تست پاپ اسمیر، پزشک خراشی در سلولهای دهانهٔ رحم ایجاد می‌کند و آنها را با یک برس مخصوص جمع‌آوری می‌کند. سپس نمونه در آزمایشگاه از نظر وجود ناهنجاری‌ها بررسی می‌شود.
آزمایش دی‌ان‌ای اچ‌پی‌وی (HPV DNA test): این آزمایش شامل آزمایش سلولهای جمع‌آوری‌شده از دهانهٔ رحم برای بررسی ابتلا به هر یک از انواع اچ‌پی‌وی است که به احتمال زیاد منجر به سرطان دهانهٔ رحم می‌شوند.
در مورد گزینه‌‌های غربالگری سرطان دهانهٔ رحم با پزشک خود صحبت کنید.
نحوهٔ معاینه برای تشخیص
اگر سلولهای غیرطبیعی در دهانهٔ رحم داشته باشید یا پزشک به سرطان دهانهٔ رحم مشکوک شود، احتمالاً با معاینهٔ کامل دهانهٔ رحم شروع می‌کند. برای بررسی سلولهای غیرطبیعی از ابزار بزرگ‌نمایی ویژه‌ای به نام کولپوسکوپ استفاده می‌شود و برای همین این معاینه را کولپوسکوپی می‌نامند. برای کولپوسکوپی از شما خواسته می‌شود که لباس‌های پایین‌تنه را دربیاورید و به پشت دراز بکشید.
سپس یک ابزار لوله‌ای شکل به نام اسپکولوم داخل واژن قرار داده می‌شود تا پزشک بتواند دهانهٔ رحم را ببیند. ممکن است در حین این کار از مقدار کمی روان‌کننده استفاده شود. سپس از یک میکروسکوپ که لامپ کوچکی در انتهای آن قرار دارد برای نگاه کردن به دهانهٔ رحم استفاده می‌شود. این میکروسکوپ در خارج از بدن شما باقی می‌ماند. این تست 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و دردناک نیست اما ممکن است احساس ناراحتی کنید. در صورت احساس ناراحتی، به پزشک یا پرستار بگویید.
در طول معاینهٔ کولپوسکوپی، پزشک احتمالاً نمونه‌ای از سلولهای دهانهٔ رحم (بیوپسی) را برای تست در آزمایشگاه جمع‌آوری می‌کند. برای جمع‌آوری بافت، پزشک ممکن است از موارد زیر استفاده کند:
- پانچ بیوپسی (Punch biopsy)، که شامل استفاده از یک ابزار تیز برای برداشتن نمونه‌‌های کوچک از بافت دهانهٔ رحم است.
- کورتاژ اندوسرویکال (Endocervical curettage)، که از یک ابزار کوچک قاشقی‌شکل به نام کورت یا یک برس نازک برای تراشیدن نمونهٔ بافتی از دهانهٔ رحم استفاده می‌کند.
اگر پانچ بیوپسی یا کورتاژ اندوسرویکال نگران‌کننده باشد، پزشک ممکن است یکی از آزمایشات زیر را انجام دهد:
- حلقهٔ سیمی الکتریکی (Electrical wire loop)، که از یک سیم برقی نازک و ولتاژ پایین برای جمع‌آوری نمونهٔ کوچکی از بافت استفاده می‌کند. این کار معمولاً با بی‌حسی موضعی در مطب انجام می‌شود.
- بیوپسی مخروطی یا کونیزاسیون (Conization)، که به پزشک اجازه می‌دهد تا لایه‌‌های عمیق‌تری از سلولهای دهانهٔ رحم را برای تستهای آزمایشگاهی جمع‌آوری کند. بیوپسی مخروطی ممکن است در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی انجام شود.
در صورت انجام نمونه‌برداری، ممکن است پس از آن کمی خونریزی یا انقباضات شکمی را تجربه کنید. آماده شدن نتایج کولپوسکوپی ممکن است طول بکشد. سعی کنید در این فاصله نگران نشوید و می‌توانید هنگام مراجعه برای دریافت نتایچ دوستی را همراهتان ببرید.
تعیین مرحلهٔ سرطان دهانهٔ رحم
اگر پزشک تشخیص دهد که شخص به سرطان دهانهٔ رحم مبتلا است، آزمایشات بیشتری برای تعیین وسعت یا مرحلهٔ سرطان انجام خواهد داد. مرحلهٔ سرطان یک عامل کلیدی در تصمیم‌گیری در مورد درمان آن است. تستهای تعیین مرحله شامل موارد زیر است:
- آزمایش خون
- تستهای تصویربرداری: آزمایش‌‌هایی مانند اسکن اشعهٔ ایکس، سی‌تی اسکن، ام‌آر‌آی و توموگرافی گسیل پوزیترون (پت اسکن) به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا سرطان به خارج از دهانهٔ رحم گسترش یافته است یا خیر.
- معاینه چشمی مثانه و مقعد: پزشک ممکن است برای دیدن داخل مثانه و رکتوم از دوربین‌‌های ویژه استفاده کند.
- معاینه داخلی واژن و دهانهٔ رحم: برای این کار معمولاً از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود.
این را نیز بدانید که شما ممکن است به تمام تستهای بالا نیازی نداشته باشید.
درمان سرطان دهانهٔ رحم
درمان سرطان دهانهٔ رحم به عوامل مختلفی مانند محل سرطان، اندازه و نوع سرطان، مرحلهٔ سرطان، سایر مشکلات سلامت بیمار و اولویت‌های او ارتباط دارد. ممکن است از جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی یا ترکیبی از این سه روش استفاده شود. همچنین درمان می‌تواند شامل داروهای هدفمند باشد. یک تیم مراقبت تخصصی خوب کارهای زیر را انجام می‌دهد:
- درمانها، فواید و عوارض جانبی آنها را توضیح می‌دهد.
- با همکاری خودتان یک برنامهٔ درمانی مناسب شما را ایجاد می‌کند.
- در مورد اثری که درمان ممکن است روی باروری شما داشته باشد صحبت می‌کند.
در طول درمان و بعد از آن، معاینات منظمی خواهید داشت. همچنین ممکن است آزمایش و اسکن‌هایی انجام شود. اگر علائم یا عوارض جانبی دارید که نگران آن هستید، با پزشکان خود صحبت کنید و منتظر چک‌آپ بعدی خود نمانید.
جراحی سرطان دهانهٔ رحم
جراحی اغلب درمان اصلی سرطان دهانهٔ رحم است، به خصوص اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود. جراحی‌های مختلفی برای درمان این سرطان استفاده می‌شود. این‌که کدام عمل برای بیمار بهتر است به اندازهٔ سرطان، مرحلهٔ آن و تمایل بیمار به بارداری در آینده ارتباط دارد. گزینه‌‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جراحی فقط برای از بین بردن سرطان: برای یک سرطان بسیار کوچک دهانهٔ رحم، ممکن است بتوان سرطان را به طور کامل با بیوپسی مخروطی برداشت. این روش شامل برداشتن یک قطعهٔ مخروطی شکل از بافت دهانهٔ رحم است، اما بقیهٔ دهانهٔ رحم دست‌نخورده باقی گذاشته می‌شود. این گزینه ممکن است امکان باردار شدن در آینده را برای بیمار حفظ کند.
جراحی برای برداشتن دهانهٔ رحم یا تراکلکتومی (Trachelectomy): سرطان دهانهٔ رحم در مراحل اولیه ممکن است با روش تراکلکتومی رادیکال درمان شود. در این روش دهانهٔ رحم و برخی از بافتهای اطراف آن را جدا می‌کنند. رحم پس از این روش باقی می‌ماند، بنابراین در صورت تمایل ممکن است بیمار بتواند باردار شود.
جراحی برای برداشتن دهانهٔ رحم و رحم یا هیسترکتومی: بیشتر سرطانهای دهانهٔ رحم در مراحل اولیه با عمل هیسترکتومی رادیکال که شامل برداشتن دهانهٔ رحم، رحم (شامل تخمدان‌ها و لوله‌های رحمی)، بخشی از واژن و غدد لنفاوی مجاور است، درمان می‌شوند. هیسترکتومی می‌تواند سرطان دهانهٔ رحم مراحل اولیه را درمان کند و از بازگشت آن جلوگیری کند. اما برداشتن رحم، باردار شدن را غیرممکن می‌کند.
هیسترکتومی کم‌تهاجمی، که شامل ایجاد چند برش کوچک در شکم به جای یک برش بزرگ است، ممکن است برای سرطان دهانهٔ رحم در مراحل اولیه، یک گزینهٔ در دسترس باشد. افرادی که تحت عمل جراحی کم‌تهاجمی قرار می‌گیرند، سریع‌تر بهبود می‌یابند و زمان کمتری را در بیمارستان می‌گذرانند. اما برخی تحقیقات نشان داده که هیسترکتومی کم‌تهاجمی ممکن است کمتر از هیسترکتومی سنتی اثربخش باشد. اگر به فکر جراحی کم‌تهاجمی هستید، در مورد مزایا و خطرهای این روش با جراح خود مشورت کنید.
جراحی برداشتن دهانهٔ رحم، رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های رحمی و بخش‌های دیگر: این جراحی شامل برداشتن دهانهٔ رحم، رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های رحمی و همه یا بخش‌هایی از مثانه، روده، واژن یا مقعد است. این عمل تنها در صورتی انجام می‌شود که سرطان برگشت کرده باشد یا دیگر درمان‌های امکان‌پذیر نباشد.
ریکاوری از این جراحی‌ها می‌تواند با توجه به نوع جراحی مدت زیادی طول بکشد. تیم پزشکی از شما مراقبت می‌کنند و تمام مزایا و عوارض جانبی را توضیح خواهند داد.
پرتودرمانی
پرتودرمانی از پرتوهای دارای انرژی بالا مانند اشعهٔ ایکس یا پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می‌کند. این روش اغلب درمان اصلی مورد استفاده برای سرطانهای بزرگ یا متاستازکرده است. برای سرطانهای پیشرفته دهانهٔ رحم، پرتودرمانی اغلب با شیمی‌درمانی به عنوان درمان اولیه همراه می‌شود. همچنین در صورت بالا بودن خطر بازگشت سرطان، پس از جراحی نیز می‌توان از آن استفاده کرد (اغلب در ترکیب با شیمی‌درمانی). پرتودرمانی برای کمک به بهبود علائمی مثل خونریزی نیز انجام می‌شود. پرتودرمانی را می‌توان به شکل‌های زیر انجام داد:
- به شکل خارجی، با هدایت پرتوها به ناحیهٔ آسیب‌دیدهٔ بدن (پرتودرمانی تابش خارجی)
- به شکل داخلی، با قرار دادن دستگاهی پر از مواد رادیواکتیو در داخل واژن، معمولاً فقط برای چند دقیقه (براکی‌تراپی؛ Brachytherapy)
- هم پرتودرمانی خارجی و هم پرتودرمانی داخلی
اگر یائسگی هنوز شروع نشده باشد، پرتودرمانی ممکن است باعث یائسگی شود. اگر ممکن است پس از پرتودرمانی بخواهید باردار شوید، از پزشک خود در مورد راههای حفظ تخمک قبل از شروع درمان سؤال کنید.
شیمی‌درمانی
شیمی‌درمانی یک درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می‌کند. می‌توان آن را به صورت تزریقی از طریق یک سیاهرگ یا به شکل قرص دریافت کرد. گاهی اوقات از هر دو روش استفاده می‌شود.
برای سرطان پیشرفته دهانهٔ رحم، دزهای پایین شیمی‌درمانی اغلب با پرتودرمانی ترکیب می‌شود، زیرا شیمی‌درمانی ممکن است اثر پرتودرمانی را افزایش دهد. ممکن است دزهای بالاتر شیمی‌درمانی برای کمک به کنترل علائم سرطانهای بسیار پیشرفته توصیه شود. همچنین شیمی‌درمانی ممکن است قبل از جراحی و برای کمک به کوچک کردن سرطان انجام شود. شیمی‌درمانی پس از جراحی (اغلب در ترکیب با پرتودرمانی) برای کمک به جلوگیری از برگشت سرطان انجام می‌شود. اگر سرطان پیشرفته باشد، عود کرده باشد یا اگر به دیگر بخش‌های بدن سرایت کرده باشد، ممکن است از شیمی‌درمانی استفاده شود.
درمان هدفمند
درمان‌های دارویی هدفمند بر نقاط ضعف خاص موجود در سلولهای سرطانی تمرکز می‌کنند. با مسدود کردن این نقاط ضعف، درمان‌های دارویی هدفمند می‌توانند باعث مرگ سلولهای سرطانی شوند. درمان دارویی هدفمند معمولاً با شیمی‌درمانی ترکیب می‌شود. این درمان ممکن است گزینه‌ای برای سرطان پیشرفته دهانهٔ رحم باشد.
اگر سرطان دهانهٔ رحم پیشرفته باشد یا سرطان عود کرده باشد، ممکن است از یک داروی هدفمند به نام بواسیزوماب (آواستین) استفاده شود. هدف این دارو کمک به کوچک‌تر شدن سرطان یا جلوگیری از بزرگتر شدن آن است نه درمان سرطان.
ایمنی‌درمانی
ایمنی‌درمانی یا ایمونوتراپی یک درمان دارویی است که به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا با سرطان مبارزه کند. سیستم ایمنی بدن که با بیماری مبارزه می‌کند ممکن است به سرطان حمله نکند، زیرا سلولهای سرطانی پروتئین‌‌هایی تولید می‌کنند که باعث می‌شود آنها توسط سلولهای سیستم ایمنی قابل تشخیص نباشند. ایمنی‌درمانی با تداخل در این فرایند عمل می‌کند.
برای سرطان دهانهٔ رحم، ایمنی‌درمانی زمانی در نظر گرفته می‌شود که سرطان پیشرفته باشد و سایر درمانها کارساز نباشند.
مراقبت تسکینی یا حمایتی
مراقبت تسکینی نوعی مراقبت پزشکی تخصصی است که بر تسکین درد و سایر علائم یک بیماری جدی تمرکز دارد. متخصصان مراقبت‌های تسکینی با بیمار، خانواده و سایر پزشکان او همکاری می‌کنند تا یک لایه‌ٔ حمایت مضاعف را ارائه دهند که مکمل مراقبت‌های ادامه‌دار بیمار باشد. اگر از مراقبت تسکینی در کنار سایر درمان‌های مناسب استفاده شود، ممکن است افراد مبتلا به سرطان حال بهتری داشته باشند و مدت بیشتری عمر کنند.
مراقبت تسکینی توسط تیمی متشکل از پزشکان، پرستاران و سایر متخصصانی که آموزش‌های ویژه دیده‌اند ارائه می‌شود. هدف تیم‌های مراقبت تسکینی بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان و خانواده‌هایشان است. این شکل از مراقبت در کنار درمان‌های دیگر ارائه می‌شود.
آماده شدن برای ویزیت پزشک
اگر علائمی دارید که شما را نگران می‌کند، از پزشک خود وقت بگیرید. اگر تصور می‌شود به سرطان دهانهٔ رحم مبتلا هستید، ممکن است به یک پزشک متخصص در درمان سرطانهای دستگاه تناسلی زنان یا انکولوژیست زنان ارجاع داده شوید. اطلاعاتی در مورد آماده شدن برای ویزیت پزشک و انتظاراتی که باید از پزشک خود داشته باشید:
- در مورد هر گونه محدودیت قبل از ویزیت پزشک، مانند نخوردن غذای جامد در روز قبل از ویزیت سؤال کنید.
- علائم خود را یادداشت کنید، از جمله علائمی که با دلیل تعیین وقت ملاقات پزشک نامرتبط به نظر برسد.
- اطلاعات کلیدی پزشکی خود، از جمله سایر بیماری‌ها را یادداشت کنید.
- اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید، از جمله هر چیزی که ریسک شما برای ابتلا به بیماری‌‌های مقاربتی را افزایش می‌دهد، مانند فعالیت جنسی زودهنگام، داشتن چند شریک جنسی یا رابطهٔ جنسی محافظت‌نشده.
- فهرستی از تمام داروها، ویتامین‌‌ها یا مکمل‌‌های خود تهیه کنید.
- از یکی از اقوام یا دوستان خود بخواهید که شما را در طول ویزیت همراهی کند تا کمک کند آنچه را که پزشک می‌گوید به خاطر بسپارید.
- سؤالاتی را که می‌خواهید از پزشک بپرسید یادداشت کنید.
اگر به شما گفته شود سرطان قابل درمان نیست!
اگر سرطان دهانهٔ رحم پیشرفته دارید، ممکن است درمان آن بسیار سخت باشد یا امکان‌پذیر نباشد. در این صورت، هدف از درمان، محدود کردن سرطان و علائم آن و کمک به طول عمر بیشتر شما خواهد بود. فهمیدن این‌که سرطان قابل درمان نیست می‌تواند خبر بسیار سختی باشد. شما به یک تیم ویژه از پزشکان و پرستاران به نام تیم مراقبت تسکینی یا تیم کنترل علائم ارجاع داده خواهید شد. تیم مراقبت تسکینی همچنین می‌تواند به شما و عزیزانتان کمک کند تا هر گونه حمایتی را که نیاز دارید دریافت کنید.
هیچ کس نمی‌تواند برای سرطان آماده باشد. با این حال، می‌توانید سعی کنید شوک و ترسی را که احساس می‌کنید با برداشتن گام‌هایی برای کنترل وضعیت خود، مدیریت کنید. هر کس به روش خودش با خبر داشتن سرطان دهانهٔ رحم برخورد می‌کند. با گذشت زمان، متوجه خواهید شد که چه چیزی به شما کمک می‌کند تا با آن کنار بیایید. تا آن زمان، می‌توانید با انجام موارد زیر کنترل اوضاع را به دست بگیرید:
در مورد سرطان دهانهٔ رحم اطلاعات کافی کسب کنید تا بتوانید در مورد مراقبت خود تصمیم بگیرید: سؤالات خود را بنویسید و در ویزیت بعدی از پزشک بپرسید. از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید که در وقت ویزیت با شما بیاید تا صحبت‌های پزشک را یادداشت کند.
کسی را بیابید که با او صحبت کنید: ممکن است دوست داشته باشید احساسات خود را با یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود در میان بگذارید، یا ممکن است ترجیح دهید به یک گروه حمایتی سرطان بپیویندید. گروه‌‌های حمایتی برای خانواده‌‌های بازماندگان سرطان نیز وجود دارند.
اجازه دهید به شما کمک کنند: درمان سرطان می‌تواند فرساینده باشد. دوستان و خانوادهٔ خود را مطلع کنید که چه نوع کمک‌هایی برای شما مفیدتر است.
اهداف معقولی تعیین کنید: هدف داشتن به شما کمک می‌کند که احساس کنید روی زندگی خود کنترل دارید و می‌تواند به شما احساس هدفمندی بدهد. اما اهدافی را انتخاب کنید که بتوانید به آنها برسید.
برای خودتان وقت بگذارید: خوب غذا خوردن، ریلکس کردن و استراحت کافی می‌تواند به مبارزه با استرس و خستگی ناشی از سرطان کمک کند.
