آنچه باید در مورد خونریزی بین پریودها بدانید
خونریزی واژینال در حد فاصل پریودها اتفاقی شایع است که به آن لکهبینی نیز میگویند. این خونریزی اغلب به شکل یک یا دو قطره خون روی لباس زیرتان است. گاهی اوقات هم این لکهبینی به اندازهای سنگین هست که انگار پریودتان تازه شروع شده است. هرچند بسیاری از علل خونریزی بین قاعدگی نگرانکننده نیستند. با این حال، لکهبینی میتواند نشانهٔ یک بیماری جدیتر باشد، به خصوص اگر علائم دیگری نیز وجود داشته باشد. در این مطلب با انواع خوتریزی بین پریودها، شایعترین علل خونریزی بین قاعدگیها، اینکه چه زمانی در مورد لکهبینی باید با پزشک خود تماس بگیرید و تشخیص و درمان این مشکل آشنا شوید.
خونریزی طبیعی پریود
خونریزی قاعدگی طبیعی حدود پنج تا هفت روز طول میکشد. متوسط چرخهٔ قاعدگی حدود 28 روز است، اما داشتن چرخهای بین 21 تا 35 روز طبیعی است. بیشتر زنان به مرور زمان سیکل خود را میشناسند و اگرچه ممکن است به نظر برسد مقدار زیادی خون از دست میدهید، اما معمولاً در هر قاعدگی فقط حدود 2 تا 3 قاشق غذاخوری است.
حدود 14 روز پس از شروع قاعدگی، تخمدانهای شما یک تخمک آزاد میکنند. این فرایند را تخمکگذاری مینامند. برخی افراد در طول تخمک گذاری متوجه لکهبینی میشوند که میتواند طبیعی باشد. با این حال، اگر متوجه لکهبینی شدید، باید به پزشک خود بگویید. اگر تخمک بارور نشود، تقریباً دو هفته پس از تخمکگذاری، پریود شروع میشود. در طول دورهٔ پریود، پوشش داخلی دیوارهٔ رحم میریزد، زیرا نیازی به آن برای حمایت از بارداری نیست.
احتمالاً عادت دارید در زمان پریود شدن خون قرمز روشن یا قرمز کمی تیره ببینید. اگر لکهبینی داشته باشید، ممکن است رنگ خون روشنتر (صورتیتر) یا تیرهتر (قهوهای) باشد. خون کهنهتر معمولاً قهوهای یا حتی نزدیک به سیاه است. همچنین اگر عفونت دارید، ممکن است ترشحات واژینال همراه با لکهبینی داشته باشید. با توحه به اینکه چه چیزی باعث عفونت شده است، ترشحات میتواند به رنگ سفید، زرد یا سبز باشد.
راهنمای رنگی ترشحات واژن را ببینید.
انواع خونریزی بین پریودها
چند نوع خونریزی وجود دارد که میتواند در زمانی که پریود نیستید اتفاق بیفتد:
لکهبینی
تهرنگ قرمز یا قهوهای روی دستمال توالت یا یکی دو قطره خون روی لباس زیر احتمالاً لکهبینی است. با این حال، پزشک تنها زمانی خونریزی را «لکهبینی» تلقی میکند که در طول پریود شما نباشد و نیازی به استفاده از نوار بهداشتی یا تامپون نداشته باشید.
خونریزی خفیف
این نوع خونریزی درست قبل یا بعد از پریود اتفاق میافتد. از نظر تکنیکی، آن را لکهبینی نمیدانیم، بلکه بخشی از پریود در نظر گرفته میشود.
خونریزی تخریبی
خونریزی تخریبی در صورت استفاده از داروهای ضدبارداری خوراکی رخ میدهد. این نوع خونریزی بین پریودها معمولاً به دلیل سطوح پایین استروژن ایجاد میشود.
خونریزی غیرطبیعی
هر خونریزی شدیدی که نیاز به استفاده از تامپون یا پد داشته باشد و خارج از پریود اتفاق بیفتد و ناشی از قرصهای ضدبارداری هورمونی نباشد، غیرطبیعی است. این حالت را خونریزی غیرطبیعی رحم یا خونریزی غیرطبیعی واژینال نیز مینامند.
علل لکهبینی و خونریزی خفیف بین قاعدگیها
چند دلیل احتمالی برای خونریزی خفیف بین قاعدگی وجود دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
بارداری
لکهبینی میتواند در دوران بارداری رخ دهد. دلایل مختلفی وجود دارد که برخی از آنها جدی هستند:
خونریزی لانهگزینی: لکهبینی زمانی رخ میدهد که تخمک بارورشده در رحم لانهگزینی و شروع به رشد کند.
بارداری خارج رحمی: این وضعیت زمانی اتفاق میافتد که یک تخمک بارورشده در خارج از رحم کاشته شود. یکی از نشانههای بارداری خارج رحمی خونریزی واژینال است و یک اورژانس پزشکی به حساب میآید.
سقط جنین غیرعمدی: خونریزیای که در اوایل بارداری اتفاق میافتد، به خصوص اگر شدید باشد، ممکن است به این معنای رخ دادن سقط جنین باشد.
سقط جنین خودخواسته: خونریزی ممکن است پس از خاتمه دادن به بارداری با استفاده از دارو یا انجام جراحی سقط جنین رخ دهد.
پیشگیری از بارداری
خونریزی بین پریودها ممکن است به دلیل روشهای پیشگیری از بارداری زیر نیز اتفاق بیفتد:
- داروهای ضدبارداری خوراکی: شروع مصرف، توقف، یا جا انداختن داروهای ضدبارداری خوراکی مثل قرصهای ضدبارداری میتواند باعث لکهبینی یا خونریزی تخریبی، یعنی خونریزی حد فاصل دو قاعدگی شود.
- سایر روشهای هورمونی کنترل بارداری: استفاده از چسب، ایمپلنت یا آمپول ضدبارداری ممکن است علت خونریزی غیرطبیعی واژینال باشد.
- دستگاههای داخل رحمی (IUD): آییودی ممکن است باعث ایجاد لکهبینی گهگاهی شود.
عارضههای هورمونی
اگر عارضهٔ خاصی در ارتباط با هورمونهای خود دارید، احتمالاً بین دورههای قاعدگی لکهبینی را تجربه خواهید کرد. این عارضهها شامل موارد زیر است:
- بیماری تیروئید؛ سطح کم یا زیاد هورمون تیروئید
- سندرم تخمدان پلیکیستیک؛ عدم تعادل هورمونی که روی تخمکگذاری اثر میگذارد.
- دوره پیشایائسگی؛ که میتواند باعث پریودهای نامنظم، خشکی واژن یا آتروفی واژن شود.
عفونتهای رایج
عفونت یکی از دیگر علل شایع خونریزی بین قاعدگی است:
- عفونتهای واژن، دهانهٔ رحم، عفونت رحم و بیماریهای التهابی
- عفونتهای آمیزشی، مانند کلامیدیا، سوزاک و زگیل تناسلی
- بیماری التهابی لگن (PID)
علل دیگر خونریزی بین قاعدگیها
همچنین دلایل دیگری برای لکهبینی بین قاعدگی وجود دارد:
- آندومتریوز؛ رشد غیرطبیعی بافت رحممانند در خارج از رحم
- آسیب؛ به عنوان مثال، وارد کردن اجسام خارجی به واژن یا ترومای ناشی از تعرض جنسی
- فیبرومهای رحمی؛ تومورهای غیرسرطانی در رحم
- سرطان؛ مانند سرطان دهانهٔ رحم، سرطان رحم، سارکوم رحم، سرطان تخمدان و سرطان واژن
- داروها؛ مانند داروهای ضدانعقاد و تاموکسیفن
- پروسههای پزشکی مربوط به زنان؛ برای مثال، تست پاپ اسمیر
- افتادگی مجرای ادرار یا پولیپ رحم
زمان مراجعه به پزشک برای خونریزی بین پریودها
پیگیری چرخهٔ قاعدگی با استفاده از یک تقویم یا اپلیکیشن قاعدگی در موبایلتان میتواند مفید باشد. اطلاعات ثبتشده به پزشک کمک میکند تا بفهمد لکهبینی یا خونریزی خارج از قاعدگی شما نگرانکننده است یا خیر. اگر فکر میکنید خونریزی شما بیش از حد شدید است، تعداد پدها یا تامپونهایی را که در هر روز استفاده میکنید نیز یادداشت کنید.
هر گونه خونریزی واژینال بدون دلیل در حد فاصل دورههای قاعدگی دلیلی برای تماس با پزشک است. اگر هنوز وارد دوران بلوغ نشدهاید یا یائسگی را پشت سر گذاشتهاید، تماس با پزشک اهمیت زیادی دارد و در چه صورتی خونریزی بین پریودها یک وضعیت اورژانسی است؟ اگر خونریزی شدید دارید یا اگر علاوه بر خونریزیتان، درد، تب، سرگیجه، لرز، حالت تهوع یا استفراغ نیز دارید، لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص خونریزی بین قاعدگی
وقتی در مورد خونریزی یا لکهبینی بین قاعدگیها به پزشک مراجعه میکنید، او در مورد سابقهٔ پزشکی شما سؤال خواهد کرد. اگر سیکل قاعدگی خود را دنبال کردهاید، اطلاعاتتان به او کمک خواهد کرد. اگر باردار هستید یا اخیراً سقط جنین ناخواسته یا خودخواسته داشتهاید، پزشک را مطلع کنید. همچنین اگر اخیراً صدمهای فیزیکی دیدهاید یا تحت هر گونه عمل جراحی زنان و زایمان قرار گرفتهاید، باید به پزشک بگویید.
اگر برای اولین بار است که به یک پزشک مراجعه میکنید، او در مورد اینکه اولین بار در چه سنی پریود شدید سؤال خواهد کرد. پزشک همچنین از شما میپرسد که آیا از نظر جنسی فعال هستید و اینکه از کدام روش پیشگیری از بارداری استفاده میکنید. به خاطر داشته باشید که پزشک را از داروهای تجویزی یا بدون نسخهای که مصرف میکنید، حتی از مکملهای گیاهی مطلع کنید.
اگر آزمایش پاپ اسمیر را تاکنون انجام ندادهاید یا مدتی از آخرین آزمایش شما گذشته، ممکن است پزشکتان یک معاینهٔ لگنی شامل پاپ اسمیر را انجام دهد. او ممکن است آزمایشهای اضافی مانند آزمایش خون یا نوعی آزمایش تصویربرداری را برای کمک به تشخیص بهتر تجویز کند. برخی دیگر از سوالاتی که پزشک میپرسد اینهاست:
- چه مدت خونریزی بین قاعدگی را تجربه کردهاید؟
- آیا هر ماه اتفاق میافتد یا اولین بار است؟
- در چه مقطعی از سیکل قاعدگی شما خونریزی شروع شد و چه مدت طول کشید؟
- آیا همراه با خونریزی دردهای قاعدگی را نیز تجربه میکنید؟
- آیا چیزی وجود دارد که خونریزی را بدتر یا بهتر کند؟
- آیا با افزایش فعالیت بدنی خونریزی بدتر میشود؟
درمان خونریزی بین قاعدگی
درمان خونریزی بین قاعدگی به عامل ایجاد آن ارتباط دارد. ممکن است داروهایی مانند داروهای ضدبارداری یا آنتیبیوتیک برای عفونتها تجویز شود. در برخی موارد نیز ممکن است پزشک یک پروسهٔ پزشکی یا جراحی را تجویز کند. بسیاری از افراد بین دورههای پریود لکهبینی یا خونریزی را تجربه میکنند. در بیشتر مواقع، کمی خونریزی در خارج از زمان پریود دلیلی برای نگرانی نیست. با این حال، اگر علائم دیگری مانند درد نیز دارید، لکهبینی در فاصلۀ قاعدگیها میتواند نشانهٔ وجود یک مشکل باشد. اگر خونریزی واژینال، چه سبک چه سنگین را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. این تنها راهی است که به طور قطع بدانید علت آن چیست و مطمئن شوید که درمان مناسب را دریافت میکنید.
