راهنمای رنگی ترشحات واژن
زیاد پیش میآید که از خودمان بپرسیم آیا رنگ یا قوام ترشحات واژن من طبیعی است یا مشکلی وجود دارد. رنگ ترشحات واژن میتواند متغیر باشد و همین تغییر رنگ است که میتواند راهنمایی برای تشخیص ناسالم بودن ترشحات باشد. ترشحات واژن علاوه بر اینکه به روانسازی و حذف باکتریها از واژن کمک میکند، راهی مناسب برای ردیابی مراحل مختلف چرخۀ قاعدگی است.
در این مطلب با انواع رنگ ترشحات واژن و علائم آن آشنا میشوید تا با کمک آن بتوانید تشخیص دهید چه زمانی همه چیز طبیعی است و چه وقت باید به پزشک مراجعه کنید.
ترشحات واژینال
ترشحات واژن، مایعاتی است که از غدد ریز داخل واژن و دهانهٔ رحم ترشح میشود. این مایعات هر روز ترشح میشوند تا مواد و سلولهای قدیمی را خارج کند و در نتیجه واژن و دستگاه تناسلی را تمیز و سالم نگه دارد. در حالیکه در اکثر مواقع خروج ترشحات و خیس شدن واژن نشان از سلامت سیستم تناسلی بانوان دارد اما مواقعی پیش میآید که ویژگی های ترشحات از جمله رنگ، بو و قوام آن از حالت طبیعی خارج شده و باید به پزشک مراجعه کنید.
ترشحات طبیعی واژن
ترشحات طبیعی واژن لکوره نامیده میشود و شامل مایع و باکتریهای دفع شده از سلولهای واژن است. بیشتر زنان روزانه کمتر از یک قاشق چایخوری یا 4 میلیلیتر ترشحات سفید یا شفاف تولید میکنند. طیف سفید رنگ ترشحات واژن میتواند از کرم تا زرد روشن متغیر باشد. اگر علائم دیگری نداشته باشید، ترشحات سفید به احتمال زیاد نشانهٔ روانکاری سالم واژن است.
رنگ ترشحات واژن
ترشحات سالم واژن از شفاف تا سفید شیری متغیر است و معمولاً بافت و رنگ آن در طول چرخۀ قاعدگی تغییر میکند. اگر ترشحات شما در این محدودۀ رنگی است، مهمترین چیزهایی که باید به آن توجه کنید بافت و بوی ترشحات است. برخی تغییرات در ترشحات میتواند نشانهای از یک بیماری زمینهای نیز باشد. توجه داشته باشید، اگر ترشحات واژن به شکل غیرمنتظرهای رخ داد یا درصورتی که تغییر قابل توجهی در رنگ، قوام، مقدار یا بوی آن مشاهده کردید و به ویژه اگر تغییرات با درد یا خارش همراه بود با پزشک خود مشورت کنید. انواع مختلفی از ترشحات واژن وجود دارد که اغلب بر اساس رنگ و قوام طبقهبندی میشوند. در ادامه با انواع رنگ ترشحات واژن و سالم یا ناسالم بودن آن آشنا میشوید.
ترشحات شفاف و آبکی واژن
بیشتر ترشحات معمولی واژن شفاف و آبکی است. این ترشحات میتواند لیز و لغزنده باشند یا قوامی مشابه سفیدهٔ تخممرغ داشته باشند. در حوالی زمان تخمکگذاری، ترشحات اغلب شفاف و رقیقتر میشوند. همچنین ممکن است هنگام بارداری یا برانگیختگی جنسی، متوجه ترشحات بیشتری از این نوع شوید. بارداری به دلیل تغییر در هورمونها، باعث افزایش ترشحات واژینال میشود. هنگام برانگیختگی جنسی نیز رگهای خونی واژن منبسط میشوند و فشار آنها باعث آزاد شدن مایعاتی از واژن میشوند که به افزایش ترشحات شفاف و آبکی میانجامد. این نوع تغییر، ناشی از هیچ مشکلی نیست. چنانچه ترشحات شفاف است، اما بیشتر کشدار و مخاط مانند هستند تا آبکی، احتمالاً نشاندهندهٔ این است که تخمکگذاری کردهاید.
ترشحات سفید رنگ واژن
ترشحات سفید رنگ به خصوص در آغاز یا پایان چرخهٔ قاعدگی شایع هستند. به طور معمول، این ترشحات غلیظ و چسبنده نیز خواهند بود و بوی تندی ندارند. با این حال، اگر ترشحات سفید، قوامی مانند پنیر کاتیج داشته باشند و همراه با تغییراتی مثل خارش یا سوزش اندام تناسلی همراه باشد، ممکن است دلیل آن عفونت قارچی باشد.
ترشحات قهوهای یا خونی رنگ واژن
ترشحات قهوهای یا خونی میتواند در طول چرخهٔ قاعدگی یا بلافاصله بعد از آن دیده شود. رنگ آنها ممکن است از قرمز در ابتدای پریود تا قهوهای سوخته در اواخر آن متغیر باشد. همچنین ممکن است مقدار کمی ترشحات خونی را بین دورههای قاعدگی تجربه کنید که لکهبینی نامیده میشود. ترشحات خونی یا قهوهای رنگ خارج از دوره قاعدگی میتواند از علائم فیبروم رحم هم باشد. فیبروم های رحمی، تودههای غیر سرطانی در رحم هستند و می توانند باعث ایجاد طیفی از رنگها در ترشحات واژینال شوند.
برخی زنان، بهطور معمول، قاعدگی و لکهبینی نامنظمی دارند. برخی دیگر به دلیل روش کنترل بارداری یا تغییرات هورمونی، لکهبینی را تجربه میکنند. اما اگر در تمام طول ماه ترشحات قرمز میبینید، ممکن است نشانهای از یک بیماری زمینهای مانند عفونت باشد. اگر اخیراً رابطهٔ جنسی بدون روش پیشگیری داشتهاید و بعد در زمان معمول قاعدگی خود لکهبینی داشتید، ممکن است نشانهٔ بارداری باشد. همچنین، لکهبینی در اوایل بارداری میتواند علامت سقط جنین هم باشد.
ترشحات زرد یا سبزرنگ
ترشحات مایل به زرد ممکن است نشاندهندهٔ مشکل سلامت نباشد، زیرا ترشحات هنگام قرار گرفتن در معرض هوا میتوانند به این رنگ دربیایند. اما ترشحاتی که رنگ زرد یا سبز تیرهتری دارند و به خصوص زمانی که غلیظ، تودهای یا همراه با بوی نامطبوع هستند، نشان دهنده این است که باید به یک متخصص زنان مراجعه کنید. تریکومونیازیس، یک عفونت مقاربتی (STI) است که باعث خروج ترشحات سبز، زرد یا خاکستری رنگ از واژن میشود که کف آلود یا حباب دار هستند. درصورت ابتلا به این عفونت، معمولاً حین رابطه جنسی یا دفع ادرار، خارش، قرمزی و ناراحتی را تجربه میکنید.
ترشحات صورتی
ترشحات میتواند صورتی روشن یا صورتی بسیار غلیظتری باشد. این ترشحات معمولاً حاوی مقدار کمی خون است. ترشحات صورتی معمولاً با لکهبینی قبل از پریود اتفاق میافتد. با این حال، ترشحات میتواند نشانهای از خونریزی لانهگزینی در اوایل بارداری نیز باشد. برخی زنان پس از تخمکگذاری کمی لکهبینی را تجربه میکنند؛ این لکهبینی نیز میتواند باعث ترشح صورتیرنگ شود. همچنین اگر رابطهٔ جنسی باعث پارگیهای کوچک یا تحریک واژن یا دهانهٔ رحم شده باشد، ترشحات پس از آن میتوانند صورتیرنگ باشند.
ترشحات خاکستری واژن
ترشحات خاکستری واژن سالم نیست و میتواند نشانهٔ یک عفونت باکتریایی رایج به نام واژینوز باکتریایی یا واژینوز باکتریال (BV) باشد. واژینوز باکتریال معمولاً علائم واژینال دیگری نیز ایجاد میکند، از جمله:
- خارش
- تحریک
- بوی تند
- قرمزی اطراف فرج یا دهانهٔ واژن
هر خانمی که ترشح خاکستری دارد باید فوراً به پزشک مراجعه کند. پس از تشخیص، پزشک معمولاً آنتیبیوتیکهایی را برای درمان واژینوز باکتریایی تجویز میکند.
مطلب رنگهای مختلف خون پریود را ببینید.
تغییر رنگ ترشحات واژن در سیکل قاعدگی
میزان ترشحات واژن میتواند در افراد مختلف به طور قابل توجهی متفاوت باشد. رنگ، قوام و مقدار ترشحات نیز میتواند با توجه به اینکه فرد درکدام مرحله چرخه قاعدگی خود قرار دارد، به صورت روزانه تغییر کند. به طور کلی ترشحات قبل از پریود به دلیل افزایش هورمون پروژسترون که هم در چرخه قاعدگی و هم در بارداری دخیل است، سفیدرنگ است. در سایر مراحل چرخه قاعدگی که بدن دارای سطح بالاتری از استروژن است، ترشحات واژن معمولاً شفاف و آبکی است. تغییر در رنگ ترشحات در روزهای مختلف در طول یک سیکل قاعدگی به شرح زیر است:
روزهای یک تا 5: در ابتدای چرخه، ترشحات معمولاً قرمز یا خونی است، زیرا دیوارهٔ رحم فرو میریزد.
روزهای 6 تا 14: پس از پریود، ممکن است کمتر از حد معمول ترشحات واژینال وجود داشته باشد. با شروع رشد و بلوغ تخمک، مخاط دهانهٔ رحم کدر و سفید یا زرد کمرنگ میشود. این ترشحات ممکن است چسبنده باشند.
روزهای 14 تا 25: چند روز قبل از تخمکگذاری، مخاط واژن رقیق و لغزنده، چیزی شبیه غلظت سفیدهٔ تخممرغ خواهد بود. پس از تخمکگذاری، این مخاط به حالت کدر، سفید یا زرد خیلی کمرنگ و احتمالاً چسبنده برمیگردد.
روزهای 25 تا 28: رنگ مخاط دهانهٔ رحم روشن میشود و قبل از شروع پریودتان مقدار کمتری از آن را میبینید.
رنگ ترشحات واژن بعد از رابطه جنسی
تحریک جنسی باعث افزایش جریان خون در اندام تناسلی میشود. رگهای خونی منبسط میشوند تا این خون بیشتر را در خود جا بدهند. در زنان، این امر باعث تورم در لابیا، کلیتوریس و بافتهای پوشاننده واژن میشود. همچنین غدد داخل واژن مایع شفاف و آبکی ترشح میکنند که به روان شدن واژن در حین رابطه جنسی کمک میکند. ترشحات همچنین ممکن است غلیظتر شوند و ظاهری شفاف یا سفید رنگ داشته باشند. این نوع ترشحات واژن طبیعی است و نشاندهنده یک بیماری زمینهای نیست. با این حال، اگر ترشحات غلیظتر بوی بدی داشته باشد، میتواند نشاندهنده یک مشکل سلامتی باشد.
زمان مراجعه به پزشک
هر گونه تغییر غیرمعمول در ترشحات واژن را با پزشکتان در میان بگذارید. اگر ترشحات واژن دارای بو یا ظاهر غیرعادی است به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده علائم واژینال زیر مراقبت پزشکی دریافت کنید:
- خارش
- درد یا ناراحتی
- ترشحات کفآلود یا شبیه پنیر کاتیج
- خونریزی بین دورههای قاعدگی یا خونریزی بعد از یائسگی
- لکهبینی بعد از رابطهٔ جنسی؛ به شکل نسبتاً منظم
- ترشحات خاکستری، سبز یا زرد
- بوی تند
- احساس سوزش در حین ادرار
طبق آنچه که گفته شد ترشحات واژینال بخشی از عملکرد طبیعی و سالم بدن است اما در برخی موارد میتواند نشاندهنده یک مشکل سلامتی باشد که با تغییر در رنگ، قوام و بوی آن تشخیص داده میشود. بنابراین، فقط به خاطر دیدن مقداری ترشحات واژینال نگران نشوید.همانطور که در این مقاله توضیح داده شد این ترشحات میتوانند طبیعی یا غیرطبیعی باشند. ترشحات سالم واژن مایعی شفاف یا سفید است که حاوی مخاط دهانه رحم، مایع واژن و بقایای سلولی است. برخی تغییرات در مقدار یا ظاهر ترشحات واژن ممکن است به طور طبیعی رخ دهد، در حالی که برخی دیگر ممکن است نشاندهنده یک بیماری زمینهای باشد. به تغییر رنگ ترشحات توجه داشته باشید و در صورت همراه شدن با علائمی که گفته شد به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
بیشتر ترشحات سالم واژن شفاف، آبکی تا سفید رنگ است ومیتواند لیز و لغزنده باشد.
بله. در روزهای مختلف سیکل قاعدگی رنگ ترشحات تغییر می کند که طبیعی است. چنانچه تغییر رنگ با بوی نامطبوع و تغییر قوام همراه بود به پزشک مراجعه کنید.