سوسیوپات و سایکوپات چه تفاوتی با هم دارند؟
شاید شما هم شنیده باشید که فردی را «سایکوپات» یا «سوسیوپات» خطاب می‌کنند. اما این کلمات چه معنایی دارند؟ در این مطلب با معنی و تفاوت‌های سوسیوپات و سایکوپات به زبان ساده آشنا شوید.
معنی سوسیوپات و سایکوپات چیست؟
تعاریف این دو واژه را در کتابچهٔ راهنمای رسمی سلامت روان یا همان راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی پیدا نخواهید کرد. پزشکان افراد را به طور رسمی به عنوان سایکوپات (Psycho-pass) یا سوسیوپات (Sociopath) تشخیص نمی‌دهند. به عبارت دیگر، سایکوپات یا سوسیوپات برچسب تشخیصی رسمی نیستند. پزشکان به جای آنها از اصطلاح متفاوت اختلال شخصیت ضداجتماعی استفاده می‌کنند.
بیشتر متخصصان معتقدند که افراد سایکوپات و سوسیوپات مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشابه را دارند. این افراد درک درونی ضعیفی از خوب و بد یا درست و غلط دارند. همچنین به نظر می‌رسد آنها احساسات دیگران را درک نمی‌کنند یا چنین احساساتی ندارند. اما تفاوت‌هایی نیز بین این دو نوع شخصیت وجود دارد.
آیا سوسیوپات و سایکوپات دارای وجدان هستند؟
یک تفاوت کلیدی بین سایکوپات‌ها و سوسیوپات‌ها داشتن وجدان است و منظور از وجدان صدای ضعیفی در درون ماست که وقتی کار اشتباهی انجام می‌دهیم، به ما خبر می‌دهد.
فردی با شخصیت سایکوپات وجدان ندارد. اگر به شما دروغ بگوید تا بتواند پول شما را بدزدد، هیچ گونه شک و تردید اخلاقی در مورد این کار احساس نمی‌کند، هرچند ممکن است وانمود کند این احساسات را دارد. یک سایکوپات ممکن است رفتار دیگران را مشاهده و سپس به همان روش رفتار کند تا «لو نرود».
در مقابل، یک سوسیوپات معمولاً وجدان دارد، اما وجدان ضعیفی است. آنها امکان دارد بدانند که دزدیدن پول شما اشتباه است و شاید احساس گناه یا پشیمانی کنند، اما این احساسات مانع رفتار آنها نمی‌شود.
هر دوی این شخصیت‌ها فاقد احساس همدلی، یعنی توانایی گذاشتن خود جای دیگران و درک احساس آنها هستند. اما یک سایکوپات اهمیت کمتری به دیگران می‌دهد. فردی با این تیپ شخصیتی دیگران را به عنوان اشیایی می‌بیند که می‌تواند به نفع خود از آنها استفاده کند.
آیا سوسیوپات و سایکوپات همیشه خشن هستند؟
در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی، سایکوپات‌ها و سوسیوپات‌ها معمولاً افراد شروری هستند که آدم‌های بی‌گناه را می‌کشند یا شکنجه می‌کنند. در زندگی واقعی، برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی می‌توانند خشن باشند، اما بیشتر آنها این‌طور نیستند. در عوض، آنها از فریب و دستکاری ذهن یا به عبارتی از طریق بازی‌های روانی، دیگران و رفتار بی‌پروا برای رسیدن به آنچه می‌خواهند استفاده می‌کنند.
در بدترین حالت، آنها قاتل‌های سرد و حسابگری هستند. برخی دیگر در بالا رفتن از نردبان شرکت مهارت دارند، حتی اگر مجبور شوند برای رسیدن به آنجا به دیگران صدمه بزنند.
اگر برخی از این ویژگی‌ها را در یکی از اعضای خانواده یا همکار خود تشخیص دهید، ممکن است با خود فکر کنید دارید که با یک سایکوپات یا سوسیوپات زندگی یا کار می‌کنید. اما صرف بدجنس یا خودخواه بودن یک فرد لزوماً به این معنی نیست که او دارای نوعی اختلال است.
تیپ شخصیتی سوسیوپات و سایکوپات چگونه است؟
تشخیص یک شخصیت سایکوپات کار آسانی نیست. آنها می‌توانند باهوش، جذاب و در تقلید احساسات ماهر باشند. آنها ممکن است وانمود کنند که به شما علاقه دارند، اما در واقعیت، احتمالاً برایشان اهمیتی ندارید.
این تیپ شخصیتی، بازیگران ماهری هستند که تنها مأموریتشان دستکاری ذهن و بازی دادن مردم برای رسیدن به منافع شخصی است.
همچنین سوسیوپات‌ها کمتر قادر به نقش بازی کردن هستند. آنها به وضوح نشان می‌دهند که به کسی جز خودشان علاقه‌ای ندارند. این اشخاص اغلب دیگران را سرزنش می‌کنند و برای رفتار خود بهانه‌ای دارند.
برخی از کارشناسان، افراد سوسیوپات را «داغ‌سر» می‌دانند یا به اصطلاح کله‌شان داغ است. آنها بدون این‌که فکر کنند کارشان چه تأثیری روی دیگران خواهد گذاشت عمل می‌کنند.
سایکوپات‌ها «سنگدل‌تر» و حسابگرتر هستند. آنها با دقت حرکت‌های خود را طرح‌ریزی می‌کنند و از پرخاشگری به روشی برنامه‌ریزی‌شده برای رسیدن به آنچه می‌خواهند استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، اگر در شرکت به دنبال پول بیشتر یا موقعیت بهتر هستند، برنامه‌ای برای رفع موانعی که بر سر راه دارند تعیین می‌کنند، حتی اگر این مانع شغل یا شهرت شخص دیگری باشد.
مغز سوسیوپات و سایکوپات چه تفاوتی دارد؟
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که مغز یک سایکوپات شبیه مغز افراد دیگر نیست. ممکن است مغز این اشخاص تفاوت‌های فیزیکی با انسان‌های سالم داشته باشد که همدردی با ناراحتی دیگران را برای آنها دشوار کند.
این تفاوت‌ها حتی می‌تواند واکنش‌ها و کارکردهای اساسی بدن را تغییر دهد. به عنوان مثال، وقتی اکثر مردم در فیلمی خون یا خشونت می‌بینند، ضربان قلبشان تندتر و تنفس‌شان سریع‌تر می‌شود و کف دستشان عرق می‌کند، اما یک سایکوپات واکنشی برعکس دارد. او با دین این صحنه‌ها آرام‌تر می‌شود. این کیفیت به سایکوپات‌ها کمک می‌کند نترس باشند و به رفتارهای پرخطر اقدام کنند. آنها از عواقب اعمال خود نمی‌ترسند.
در مورد اختلالات روانی کودکان اطلاعات کسب کنید.
