اهمیت تغذیه در سال های اول زندگی
اطمینان از تأمین نیازهای تغذیه‌ای کودک و کسب عادات غذایی سالم برای برخورداری از سلامت از دغدغه‌های مشترک هر پدر و مادری است. رژیم غذایی مادر در دوران بارداری و به ویژه تغذیه کودک زیر دو سال از جمله عوامل تأثیرگذار مهم در ایجاد ترجیحات و رفتارهای غذایی کودک بوده و زیربنایی برای سلامت سنین رشد و سال‌های بعدی زندگی کودکان را فراهم می‌کند.
در این مطلب با ضرورت و اهمیت تغذیه در سال های اول زندگی و چگونگی تأمین نیازهای متغیر کودک به مواد مغذی آشنا می‌شوید.
چرا تغذیه در سال های اول زندگی مهم است؟
۱۰۰۰ روز نخست زندگی، درست از زمان شروع بارداری تا پایان سال دوم زندگی کودک، دورانی منحصر به فرد برای سلامت سال‌های بعدی زندگی محسوب شده و چه بسا می‌تواند تضمینی برای سلامت یک عمر باشد. در طول این دورۀ زمانی، کودکان از نظر جسمی و ذهنی با سرعت بیشتری نسبت به هر زمان دیگری رشد می‌کنند و همزمان نیاز قابل توجهی به مواد مغذی دارند. این بیانگر اهمیت تغذیه مناسب کودک در تأمین نیازهای غذایی برای رشد و تکامل سالم است. به طوری که امروزه با استناد به شواهد بدست آمده از مطالعات، نوع تغذیه در سال‌های اول زندگی کودکان می‌تواند خطر احتمال ابتلا به چاقی و بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت و آلرژی را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهد.
تأمین تعادل مطلوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مطابق با اصول تغذیه سالم برای کودک به پایه گذاری سبک زندگی سالم از همان روزهای نخستین کمک خواهد کرد. بدیهی است که در دوران بارداری، رژیم غذایی مادر و ذخایر قبل از بارداری تنها منبع تغذیه جنین در حال رشد است و تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز رشد و نمو کودک در رحم مادر مستقیماً از طریق جفت به جریان خون می‌رسد.
بنابراین آنچه می‌خورید و می‌نوشید منبع اصلی تغذیه کودک شما بوده و این اهمیت نقش تغذیه در سال‌های اول زندگی در حمایت از سلامت کودک را برجسته می‌کند. با اتمام دوران تغذیه انحصاری با شیر مادر که بتدریج مواد غذایی مختلف وارد رژیم غذایی کودک می‌شود توجه به ویژگی‌های غذای کمکی کودکان نقش پررنگی را در شکل گیری پایه و اساسی سالم خواهند داشت. برای پی بردن به این مسأله و اهمیت تغذیه در سال‌های اول زندگی کودک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
رشد و تکامل سالم جسمی و ذهنی کودک
نگرانی والدین یا مراقبین کودک از وضعیت تغذیه و سلامت کودکان کاملاً طبیعی است. شما می‌خواهید فرزندتان غذاهای سالم بخورد و از سلامت او مطمئن شوید، اما گاهی در اثر بی‌اطلاعی از اصول تغذیه مناسب کودک ممکن است رویکردی اشتباه در پیش گیرید. در حالی که درصد زیادی از مادران تنها نگران وزن گرفتن کودک هستند و تلاش می کنند که با غذا دادن بیشتر آن را جبران کنند، پیامدهای منفی رژیم‌های غذایی نامتعادل و بدون کفایت ویتامین و مواد معدنی، آینده کودکان را تهدید می کند.
در طول سه ماهه سوم بارداری و دو سال اول زندگی، مغز کودک به سرعت در حال رشد بوده و بی توجهی به تغذیه در سال‌های اول زندگی و کمبود دریافت مواد مغذی مهمی چون پروتئین، آهن، روی، ید و فولات، نه تنها باعث تاخیر در رشد کودک و اختلال در تکامل حرکتی شده بلکه عوارض نامطلوبی بر تکامل رفتاری و شناختی، قدرت تمرکز و یادگیری، بهره هوشی، رفتارهای اجتماعی و مهارت‌های عاطفی کودکان خواهد داشت.
نتایج برخی پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهند که دریافت ناکافی برخی مواد مغذی بر بروز اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) در کوکان بی تأثیر نیست. این اهمیت تأمین ریزمغذی‌ها در رژیم غذایی مادران باردار و شیرده و نقش مهم تغذیه در سال‌های اول زندگی را بیان می‌کند.
تقویت سیستم ایمنی کودک
تقریباً بیش از ۵۰۰ گونه باکتری در دستگاه گوارش کودک از بدو تولد زندگی می‌کند که آن‌ها را میکرو فلور روده یا میکروبیوتا می‌نامیم. در میان آن‌ها، باکتری‌های خوبی به نام پروبیوتیک وجود دارند که از کودکان در برابر میکروب‌ها محافظت کرده و سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند. سیستم ایمنی کودکان به عنوان اولین خط دفاعی در برابر بیماری‌ها و عفونت‌های خارجی محسوب می‌شود و برای محافظت از کودک و تأمین سلامت ضروری است. بدیهی است که تغذیه در سال‌های اول زندگی و بعد از آن نقش مهمی در تقویت سیستم دفاعی دوران کودکی و حتی بزرگسالی خواهد داشت.
علاوه بر تغذیه سالم کودک و دریافت ویتامین‌ها و املاح مؤثر در تقویت سیستم ایمنی مانند آهن، روی، ویتامین آ... که از جمله عوامل موثر در تقویت خط دفاعی کودکان در برابر عوامل بیماری زا هستند، برقراری تعادل سالم فلور میکروبی روده، کاهش رشد باکتری‌های مضر و افزایش جمعیت باکتری‌های خوب، از جمله مهم‌ترین عوامل دخیل در بهبود عملکرد سیستم ایمنی و سلامت دستگاه گوارش کودکان هستند.
برای پی بردن به اهمیت پروبیوتیک ها در سلامت کودکان می توان به نتایج برخی از مطالعات اشاره کرد که نشان داده‌اند افزایش جمعیت باکتری‌های مفید روده کودک با بهبود هضم و متابولیسم در پیشگیری از مشکلات گوارشی شایع در کودکان مانند اسهال، کولیک، یبوست و ریفلاکس که از مهم‌ترین چالش‌های شایع دوران کودکی است نقش بسزایی دارند. البته کاربردهای دیگری مانند درمان برخی از انواع آلرژی‌ها، اگزما، بهبود تحمل به لاکتوز و کاهش علائم سندرم رودهٔ تحریک‌پذیر نیز به پروبیوتیک‌‌ها نسبت داده شده اند و تحقیقات همچنان در این زمینه ادامه دارند.
به بیان دیگر سلامت دستگاه گوارش کودک نقش بسزایی در عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن و سلامتی عمومی بدن دارد. این خود گواه این است که تغذیه سالم کودک و حمایت از بلوغ و تکامل سیستم گوارش و بهبود فلور میکروبی روده در سال‌های اول زندگی ، برای داشتن سیستم ایمنی سالم، محافظت در برابر باکتری‌های مضر، کاهش خطر بیماری، و حفظ سلامتی اساسی است. بنابراین تغذیه در سال‌های اول زندگی قویاً بر ترکیب میکروبیوتای روده و به نوبه خود قدرت سیستم دفاعی نوظهور کودکان تأثیر می گذارد.
چگونه می توان از تغذیه مناسب کودکان مطمئن شد؟
بنابر آنچه که گفته شد و لزوم توجه به تغذیه در سال‌های اول زندگی حال این سؤال پیش می‌آید که چگونه می‌توان ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای رشد را در اختیار کودک قرار داد و از طبیعی بودن روند رشد او مطمئن شد. همه می‌دانیم که شیر مادر منبعی غنی از بسیاری مواد مغذی ضروری و کافی تا ماه‌های نخستین زندگی کودک است و سازمان بهداشت جهانی (WHO) اکیداً توصیه می‌نماید که کودک تا شش ماهگی به صورت انحصاری با شیر مادر تغذیه شود و مادران تا پایان دو سالگی به شیردهی ادامه دهند.
این اهمیت تغذیه مادر در دوران بارداری و شیردهی را نیز برجسته می‌کند. از ابتدای ماه هفتم که نیازهای تغذیه‌ای کودک برای رشد و سلامت مطلوب تغییر می‌کند، غذاهای کمکی سهم بسزایی در تأمین نیازهای رو به رشد و تغذیه مناسب کودک زیر دو سال دارند. از سویی، حجم معده کودک کم، و روند رشد بالاست. بنابراین هر قاشق غذایی که کودک می خورد باید حاوی مواد مغذی بیشتری در مقایسه با یک بزرگسال باشد. این خصوصاً برای کودکان بدغذا اهمیت دارد.
تقویت غذاهای مادر و کودک با ترکیبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی متناسب با نیازهای تغذیه‌ای قدم بزرگی در تأمین رشد و تکامل مناسب جسمی و ذهنی و تقویت سیستم دفاعی کودکان است. محصولات غذایی ماجان با بکارگیری فناوری‌های پیشرفته همگام با پیشرفته‌ترین تکنولوژی روز و استانداردهای جهانی و سختگیرانه، متناسب با نیازهای تغذیه‌ای کودکان فرموله شده‌اند و این آغاز خوبی برای تأمین سلامت تغذیه در سال‌های اول زندگی، حمایت از سلامت سال های ابتدایی و آتی کودکان سرزمین است.
با مصرف محصولات غنی شده مخصوص مادران باردار و شیرده و همچنین غذاهای کمکی غنی شده کودکان ماجان، همچنان که از تأمین مواد مغذی در دوران های بارداری و شیردهی و تغذیه سالم کودک بهره می‌برید می‌توانید از رشد سالم و ایمن کودک خود درست از زمان جنینی و پس از آن تا زمان اتمام دوران تغذیه انحصاری با شیر مادر و شروع غذاهای کمکی حمایت کرده و با توجه به اهمیت تغذیه در سال‌های اول زندگی به ایجاد پایه‌ای قوی برای سلامت آینده او کمک کنید.
چرا محصولات ماجان؟
در دنیای امروز که اکثر والدین، کارمند و پرمشلغه هستند تغذیه مناسب کودک و اطمنیان از کفایت دریافت مواد مغذی از مهم‌ترین مسائلی است که ذهن هر پدر و مادری را به خود مشغول می‌کند. زمانی که مجبور هستید مدت زمان کمتری را صرف تهیه غذای مناسب کودک کنید، انتخاب محصولات غذایی متناسب با نیازهای رو به رشد کودک و اطمینان از تامین تغذیه سالم در سال های اول زندگی بسیار پراهمیت بوده و نقش مؤثری در سلامت کودکان و کاهش بار نگرانی مراقبین کودک خواهند داشت. با توجه به این مهم و با در نظر گرفتن این که غذاهای خانگی به تنهایی جوابگوی نیاز افزایش یافته کودک به برخی مواد مغذی نمی باشند، یکی از بهینه‌ترین روش‌های پیشگیری از کمبود مواد مغذی به گفته سازمان جهانی بهداشت استفاده از محصولات غنی شده است.
محصولات ماجان با در نظرگرفتن این مسأله و درک اهمیت تغذیه در سال‌های اول زندگی سعی بر این داشته است که با غنی کردن برخی غذاهای پرمصرف مادر و کودک، شکاف موجود در تأمین نیازهای افزایش یافته کودک از جمله ویتامین‌ها و مواد معدنی را از همان زمان شروع بارداری برطرف سازد و به رشد و تکامل سالم جسمی و ذهنی کودک و اطمینان از برخورداری از تغذیه سالم برای کودکان و تامین سلامت کمک کند. این بویژه برای والدینی که به هر دلیلی قادر به تهیه غذای متناسب با نیاز کودک نیستند و یا به دلیل بدغذایی کودک یا مشکلات گوارشی از جمله ریفلاکس، کولیک، یبوست و... که موجب امتناع کودک از غذا خوردن می‌شود دلگرم کننده است.
علاوه بر این مواد اولیه استفاده شده در غذاهای کودک ماجان از بالاترین کیفیت برخوردار بوده و عاری از هرگونه مواد نگهدارنده و افزودنی هستند. نکته قابل توجه این محصولات در مقایسه با سایر رقبا در این است که علاوه بر اینکه بافت محصولات بر اساس ذائقه و توانایی بلع کودکان طراحی شده است، غذاهای کمکی ماجان با کمترین میزان شکر افزوده مورد پذیرش و استقبال کودکان واقع شده‌اند و این به سلامت تغذیه در سال های اول زندگی کمک می‌کند.
اضافه کردن سویه های مفید باکتری‌ها یا پروبیوتیک به برخی از محصولات لبنی کودک با هدف بهبود میکروبیوتای روده از طریق ترویج رشد باکتری‌های مفید و حامی سلامت کودکان پیشرفت قابل توجه و ارزشمندی در پیشگیری از مشکلات گوارشی آزاردهنده مانند اسهال و یبوست در کنار تغذیه سالم کودک است.
لازم به یادآوری است که نادیده گرفتن اصول درست و سالم تغذیه در سال های اول زندگی، عوارض نامطلوبی بر آینده و قدرت یادگیری و مهارت‌های اجتماعی کودکان در سال‌های بعدی زندگی خواهد داشت. ملاک تغذیه مناسب کودک، تنها مقدار کالری مصرفی نیست، تطابق داشتن رژیم غذایی با نیازهای کودک به مواد مغذی است که باعث رشد و تکامل سالم می شود. در حالی که کمبود مواد مغذی قابل اصلاح است، اما آسیب ذهنی و جسمی همیشه قابل جبران نیست.
