آیا خوردن استامینوفن در بارداری بیخطر است؟
وقتی باردار هستید، همیشه فکر خوبی است تا جای ممکن داروی کمتری بخورید، بنابراین مراقب باشید که بیشتر از دز توصیهشده توسط پزشکتان و بیشتر از مجموع مصرف مجاز روزانه دارو نخورید. غیر از این، همیشه به یاد داشته باشید که هیچ دارویی در بارداری ۱۰۰ درصد ایمن تلقی نمیشود! در مورد مصرف استامینوفن در بارداری بیشتر بدانید.
در دوران بارداری چه موقع باید استامینوفن مصرف کنم؟
مصرف استامینوفن (تیلنول) را برای کاهش تب یا تسکین درد در دوران بارداری در نظر بگیرید اما برای مصرف آن ابتدا با پزشک یا ماما مشورت کنید. در واقع، وقتی باردار هستید همیشه قبل از مصرف هر گونه دارویی چه با نسخه چه بدون نسخه، با ماما یا پزشک خود صحبت کنید.
یاد بگیرید که داروهای خطرناک در دوران بارداری کدامهاست.
خطر مصرف استامینوفن در بارداری
پزشکان استامینوفن را ایمنترین مسکن و تببر بدون نسخه برای دوران بارداری میدانند. استامینوفن دههها به طور وسیع استفاده شده است و پژوهشهای گسترده نشان میدهد که خوردن آن در دوران بارداری بیخطر است. تحقیقات نشان نداده که استامینوفن احتمال سقط جنین یا نقایص مادرزادی را افزایش میدهد.
این دارو به شکل مایع، کپسول، قرص و شیاف موجود است. بین 40 تا 65 درصد از زنان باردار از استامینوفن در دوران بارداری خود استفاده میکنند که اغلب برای سردرد و تب است.
فکر خوبی است که کمترین دز ممکن را مصرف کنید، یعنی آنقدر که تب خود را پایین بیاورید یا سردرد را تسکین دهید و مطمئن شوید که هرگز از حداکثر دز روزانه تجاوز نمیکنید. به خاطر داشته باشید که استامینوفن به صورت ترکیبی با داروهای دیگری مانند داروهایی مورد استفاده برای سرماخوردگی، سردرد و آنفلوانزا نیز وجود دارد. بنابراین، حتماً این مقادیر را در محاسبه دز روزانه بگنجانید.
خوردن مقدار زیادی استامینوفن ریسک آسیب به کبد شما و در اواخر بارداری ریسک آسیب به کبد جنین را افزایش میدهد. همچنین اگر مادر بارداری بیماری خاصی مثل هپاتیت B ،A یا C داشته باشد، پزشکش احتمالاً توصیههای خاصی خواهد کرد و محدودیتهایی برای مصرف استامینوفن در نظر خواهد گرفت. همچنین اگر سیروز کبدی پیشرفته و پیچیده دارید، اصلاً نباید استامینوفن بخورید.
هیچ شواهد قطعی و باکیفیتی در تحقیقات انسانی وجود ندارد که نشان دهد استامینوفن زمانی که به درستی مصرف شود، خطر سایر مشکلات را افزایش میدهد، اگرچه پژوهشگران در حال حاضر همچنان در حال بررسی این هستند که خوردن استامینوفن در دورهٔ بارداری چقدر میتواند خطرساز باشد. به گفتهٔ کارشناسان، برخی از مشکلاتی که مصرف استامینوفن در دوران بارداری ممکن است ایجاد کند میتواند شامل موارد زیر باشد:
مشکلات رفتاری کودک
تعدادی پژوهش روی حیوانات به این نتیجه رسیدهاند که خوردن استامینوفن در دورهٔ بارداری، به ویژه به مقدار زیاد یا در اواخر بارداری ممکن است با مشکلات رفتاری مثل اختلال کمتوجهی-بیشفعالی در کودکان ارتباط داشته باشد. با این حال، برای اثبات این مورد همچنان به پژوهشهای بیشتری نیاز است.
سازمان غذا و داروی آمریکا در سال 2015 و انجمن طب مادر و جنین در سال 2017 تعدادی از مطالعات را ارزیابی کردند و به این نتیجه رسیدند که شواهد خطر برای ارتباط بین استامینوفن و اختلال کمتوجهی-بیشفعالی قطعی نیست.
مطالعهای که بعداً در سال 2017 روی تقریباً 113 هزار کودک در نروژ انجام شد، نشان داد که در فرزندان زنانی که در طول بارداری بیش از 29 روز استامینوفن مصرف کردند، خطر اختلال کمتوجهی-بیشفعالی افزایش یافت.
با این حال، محققان همچنین دریافتند که استفادۀ پدر از استامینوفن با اختلال کمتوجهی-بیشفعالی ارتباط دارد و این شاید حاکی از این باشد که افزایش ریسک این اختلال دلیلی دیگر دارد. محققان به این نتیجه رسیدند که شواهدی قطعی به نفع یا بر علیه وجود رابطهٔ علی و معلولی بین مصرف استامینوفن توسط مادر و اختلال کمتوجهی-بیشفعالی ندارند.
تجزیه و تحلیل مطالعاتی که شامل بیش از 132 هزار مادر و فرزندانشان در سال 2018 لود به این نتیجه رسید که مصرف استامینوفن در دوران بارداری با افزایش خطر اختلال کمتوجهی-بیشفعالی، اختلال طیف اتیسم و علائم بیشفعالی مرتبط است.
محققان هشدار دادند که همۀ شواهد آنها مشاهدهای بر اساس دادههایی که شرکتکنندگان به یاد آورده و گزارش میکنند بوده است و مستعد سوگیری هستند.
آسم کودک
برخی پژوهشها نشان میدهد که خوردن استامینوفن در دورهٔ بارداری ممکن است با خسخس سینه یا بروز آسم در کودکان ارتباط داشته باشد، اما شاید این ارتباط به دلیل عواملی غیر از خود دارو باشد. در هر صورت، باز هم به پژوهشهای بیشتری نیاز است تا بفهمیم که آیا این اثر ناشی از استامینوفن است یا فاکتورهای دیگر مثل بیماری یا عارضهای که مادر به خاطر آن استامینوفن خورده است.
یک پژوهش که کودکان را تا شش سال پس از تولدشان دنبال و پیگیری کرد، ارتباطی بین آسم و مصرف استامینوفن توسط مادرانشان در بارداری نیافت اما شاید این زمان مطالعه، برای نتیجهگیری خیلی کوتاه باشد.
یک مطالعهٔ اخیر در سوئد که روی تقریباً نیم میلیون مادر و فرزندانشان ایجاد شد، وجود ارتباطی بین آسم و خسخس سینه در دوران کودکی و مصرف استامینوفن در بارداری را نشان داد، اما محققان به این نتیجه رسیدند که این ارتباط علی و معلولی نیست. به عبارت دیگر، استامینوفن علائم دوران کودکی را ایجاد نمیکند، اما زنانی که در دوران بارداری استامینوفن مصرف میکنند بیشتر احتمال دارد بچههایی داشته باشند که مبتلا به آسم شوند.
عوامل دیگری مانند تب، درد مزمن، یا اضطراب در مادری که استامینوفن مصرف کرده نیز ممکن است عامل این موارد باشد.
نهانبیضگی یا پایین نیامدن بیضه در نوزاد
در این عارضه، یکی یا هر دو بیضهٔ نوزاد پسر پایین نمیآید و برخی پژوهشها حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض استامینوفن، به ویژه در طول سه ماههٔ دوم بارداری و برای بیشتر از چهار هفته، احتمال تولد نوزادان پسر با عارضهٔ نهان بیضگی را افزایش میدهد. مطالعات بیشتری برای تأیید و بررسی دلایل احتمالی این ارتباط مورد نیاز است.
با اینکه هیچکدام از این تحقیقات هنوز به نتیجهٔ قطعی نرسیده است، اما سعی کنید در دوران بارداری تا جای ممکن استامینوفن مصرف نکنید و در صورت نیاز به مسکن حتماً پزشکتان را در جریان بگذارید.
در مورد پایین نیامدن بیضه در کودکان بدانید.
در دوران بارداری استامینوفن بخورم یا نخورم؟
کارشناسان فکر نمیکنند که اگر در بارداری به تسکین درد یا کاهش تب نیاز دارید، این ریسکهای محتمل دلیلی برای نخوردن استامینوفن باشند اما با پزشکتان در این مورد صحبت کنید، به ویژه اگر باید اغلب استامینوفن بخورید.
وقتی باردار هستید، همیشه فکر خوبی است که تا جایی که ممکن است داروی کمتری بخورید، بنابراین مراقب باشید که بیشتر از دز توصیهشده و بیشتر از مجموع مصرف مجاز روزانه مسکن نخورید. خوردن مقدار زیادی استامینوفن ریسک آسیب به کبد شما و در اواخر بارداری ریسک آسیب به کبد جنین را افزایش میدهد. البته مصرف دز مناسب مهم است. مصرف بیش از حد استامینوفن میتواند باعث آسیب کبد و کلیه و کمخونی در زنان باردار و نوزادان آنها شود.
مصرف دیگر مسکنها در بارداری
غیر از استامینوفن بد نیست قبل از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی نیز با پزشکتان مشورت کنید. این داروها شامل موارد زیر است:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- آسپرین
قبل از خوردن هر نوع داروی چندمنظورهای با پزشک مشورت کنید. ترکیبات دارویی چندمنظوره، علاوه بر استامینوفن حاوی داروهای دیگری هم هست و همانطور که میدانید برخی داروهای بدون نسخه برای مصرف در دوران بارداری ایمن نیستند.
آیا زنان خاصی باید در دوران بارداری از استامینوفن کلاً اجتناب کنند؟
بیشتر زنان میتوانند در دوران بارداری استامینوفن مصرف کنند، اما موارد خاصی وجود دارد که باید محدود شود یا به طور کامل از مصرف آن اجتناب شود.
اگر شما هپاتیت آ، بی یا سی دارید، پزشک احتمالاً توصیه خواهد کرد که روزانه بیشتر از ۲ گرم استامینوفن، یعنی ۴ قرص ۵۰۰ میلیگرمی نخورید و این را هم تنها برای چند روز بخورید. اگر سیروز پیشرفته و پیچیده دارید اصلاً نباید استامینوفن بخورید.
چه راههای طبیعی برای تسکین درد در دوران بارداری وجود دارد؟
گاهی اوقات میتوانید این راهها را برای تسکین دردهای جزئی یا متوسط بدون مصرف دارو امتحان کنید:
حمام آب گرم: آب گرم میتواند به کاهش درد جزئی عضلانی کمک کند؛ فقط آب را خیلی داغ نکنید.
یخ: برای کمک به کاهش التهاب و تسکین درد، یک کیسه یخ را روی ناحیهٔ آسیبدیده بگذارید. یک لایه پارچه را بین یخ و پوست خود قرار دهید تا آسیبی به پوستتان وارد نشود و هر بار فقط 15 تا 20 دقیقه بگذارید روی آن ناحیه بماند.
گرما: برای تسکین درد عضلات، یک پد گرمایشی را روی ناحیهٔ آسیبدیده قرار دهید. اما آن را خیلی داغ نکنید و مستقیماً روی شکم خود قرار ندهید.
ورزش: تحرک بدن میتواند باعث ترشح اندورفینها شود؛ اندورفینها هورمونهایی هستند که به شما کمک میکنند بهتر با درد کنار بیایید. کشش ستون فقرات، عضلات و رباطها ممکن است به کاهش درد و تنش کمک کند.
ماساژ: یک ماساژدرمانگر باتجربه در ماساژ زنان باردار میتواند به کاهش استرس و درد در عضلات، تاندونها و رباطها کمک کند.
تنآرامی: مراقبه، ریلکسیشن و تصویرسازی ذهنی هدایتشده هم میتواند کمککننده باشد. آموزش ذهن و بدن برای ترجمۀ درد و کنار آمدن متفاوت با درد ممکن است مفید باشد.
خواب: بدن شما در طول خواب بهبود مییابد و ذهنتان استراحت میکند تا بهتر بتوانید درد را تحمل کنید.
ویدیوهای یوگا در بارداری را ببینید.
