۱۰ درمان خانگی ایمن برای تسکین علائم سرماخوردگی کودکان
کودکان زیاد سرما میخورند. این اتفاق گریزناپذیر بخشی از زندگی آنهاست، زیرا ویروسهای زیادی از سرماخوردگی وجود دارد که لازم است بدن آنها نسبت به آنها ایمن شود. برخی از والدین اغلب وقتی فرزندشان سرما میخورد، بدون اینکه به پزشک اطفال مراجعه کنند خیلی سریع به او دارو میدهند اما پزشکان هشدار میدهند که داروهای بدون نسخه برای درمان سرفه و سرماخوردگی کودکان مؤثر نیستند و میتوانند برای کودکان زیر شش سال خطرناک هم باشند. اما این بدان معنا نیست که کودکتان باید درد بکشد. ناراحتی او خواه سرفه و سرماخوردگی باشد یا آنفلوانزا، شما میتوانید بعد از مراجعه به پزشک و مشخص شدن نوع و شدت بیماری کودک، درمانهای خانگی ملایم و ایمنی را نیز امتحان کنید. اگرچه این درمانها بیماری کودکتان را که دورهٔ آن معمولاً تا ۱۰ روز طول میکشد کوتاه نخواهد کرد اما حتماً حال عمومی او را خیلی بهتر خواهد کرد.
۱. استراحت زیاد برای تمام سنها
این درمان برای تمام سنها مناسب است. وقتی فرزندتان استراحت میکند در واقع در حال بهبود است. پژوهشها نشان میدهد که استرس نیز در بیماری نقش دارد. اگر کودکتان به خاطر موضوعی در مدرسه، دوستانش یا اتفاقی که در خانه افتاده است تحت فشار قرار بگیرد و بیمار شود و استراحت کردن او ممکن است دقیقاً همان چیزی باشد که به آن نیاز دارد. شما میتوانید چند کتاب به تختش ببرید، او را بغل کنید و برایش کتاب بخوانید یا به او چند شعر کودکانه یاد بدهید یا برای هم داستان تعریف کنید.
اما برای استراحت کردن لزوماً نباید کودک در رختخواب بماند. او میتواند انیمیشن و فیلمهای مناسب تماشا کند یا میتوانید یک دست مدادرنگی جدید و کاغذ یا یک کتاب رنگآمیزی برای او بخرید. حتی حل یک پازل جدید نیز در رختخواب مفید است. گاهی نیز یک تغییر محیط مفید است، بنابراین اگر هوا خوب است و امکانش هست جای راحتی در حیاط یا بالکنی برای نشستن و استراحت کودک آماده کنید. توی خانه هم میتوانید در جایی سرگرمکننده و جدیدتر از تخت خودش یک گوشهٔ دنج برای او آماده کنید، مثلاً یک چادر در اتاق بزنید یا با چند بالش، قلعهٔ بالشی گرم و نرمی برایش بسازید.
در مورد زمان کتابخوانی شاد برای کودکان بیشتر بدانید.
۲. بخور دادن برای تمام سنها
تنفس هوای مرطوب به شل شدن مخاط موجود در مجاری بینی کمک میکند. حمام آب گرم علاوه بر این کار، این مزیت اضافه را دارد که برای فرزندتان آرامشبخش است. برای این کار میتوانید فرزندتان را در یک حمام پر از بخار آب گرم حمام دهید. قبل از آماده کردن وان، آب داغ را چند دقیقه باز بگذارید و اجازه دهید فرزندتان تا هر زمان که دوست دارد و البته تحت نظارت شما در حمام بازی کند.
اگر وقت مناسبی برای حمام نیست، میتوانید آب داغ را در وان یا دوش باز بگذارید، در حمام را ببندید و با فرزندتان در حدود ۱۰ دقیقه در بخار حمام بنشینید. غیر از حمام، روشن کردن یک دستگاه بخور سرد هم خوب است. زمانی که فرزندتان خواب یا مشغول بازی است، یک دستگاه بخور سرد را در اتاق او روشن کنید. یادتان نرود که دستگاه را هر روز کاملاً تمیز و خشک کنید، زیرا باکتریها میتوانند در داخل آن تجمع کنند و سپس وقتی دستگاه را روشن میکنید در هوا منتشر شوند.
۳. قطرهٔ بینی و پوآر بینی برای تمام سنها
وقتی بچهها کوچکتر از آن هستند که بینی خود را خوب تمیز کنند، میتوان بینی آنها را با قطرهٔ بینی یا پوآر بینی تمیز کرد، به ویژه اگر بینی گرفتهٔ کودک در شیردهی مادر یا تغذیه با شیشهشیر مشکل ایجاد میکند. اما از اسپریهای ضداحتقان بینی برای کودک یا فرزندان خردسال خود استفاده نکنید. پزشکان آنها را برای کودکان زیر شش سال و حتی بزرگتر توصیه نمیکنند. اسپریهای بینی مؤثر نیستند و میتوانند اثر بازگشتی داشته باشند و درنتیجه در درازمدت باعث افزایش احتقان شوند.
۴. نوشیدن مایعات بیشتر برای تمام سنها
نوشیدن مقدار زیادی مایعات از کم آبی بدن جلوگیری میکند، ترشحات بینی کودک را رقیق و جاری میکند و بیرون میریزد. شما میتوانید از شیر مادر، شیر خشک، آب یا دیگر مایعاتی که فرزندتان دوست دارد استفاده کنید.
برای کودکان زیر شش ماه فقط به شیر مادر یا شیر خشک اکتفا کنید، مگر اینکه پزشک شما چیز دیگری بگوید. کودکان شیرخوار زیر شش ماه به آب نیازی ندارند و آب میتواند حتی برایشان مضر باشد. برای کودکانی که کمتر از ۱۲ ماه دارند نیز افزایش دفعات تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک، بهترین راه برای بالا نگه داشتن سطح آب بدن آنهاست. برای کودکان بزرگتر، آب ساده عالی است، اما شاید فرزندتان آن را خیلی دوست نداشته باشد. شما همچنین میتوانید اسموتی میوه یا بستنی یخی تهیهشده از آبمیوهٔ خالص خانگی به او بدهید.
۵. مایعات گرم و سوپ مرغ برای کودکان شش ماهه و بزرگتر
مایعات گرم و شفاف میتوانند بسیار تسکیندهنده باشند و به کاهش احتقان و گرفتگی بینی کمک کنند. پژوهشها نشان دادهاند که سوپ مرغ واقعاً علائم سرماخوردگی مانند درد، خستگی، احتقان و تب را کاهش میدهد و براث یک جایگزین خوب برای کودکانی است که هنوز در حال تطبیق با غذاهای کمکی هستند. براث یا آب گوشت مایعی است که از پختن استخوان یا گوشت مرغ، ماهی، گاو و گاهی سبزیجات در آب به دست میآید.
آب، آب سیب گرم، سوپ و چای بابونه به عنوان مایعات خوب است. مایعات را به صورت گرم، و نه داغ به کودکتان بدهید. قبل از امتحان کردن چایهای گیاهی غیر از بابونه، لازم است با پزشک کودکتان مشورت کنید، زیرا همهٔ محصولات گیاهی همیشه ایمن و بیخطر نیستند.
۶. بالا بردن سر برای کودکان ۱۲ ماهه و بزرگتر
بالا بردن سر کودک وقتی در حال استراحت است، میتواند تنفس او را راحتتر کند. آنچه برای این کار نیاز دارید یک حوله یا بالشهایی برای بالا بردن قسمت بالای تشک کودک یا بالشهایی برای بالا بردن سر کودک نوپا یا کودکان بزرگتر است. اگر فرزند شما در یک تخت کوچک میخوابد، چند حوله یا یک بالش باریک را در زیر قسمت فوقانی تشک روی فنرهای تخت قرار دهید اما سعی نکنید پایههای تخت را بالا ببرید، زیرا این کار میتواند تخت را نامتعادل کند.
اگر فرزندتان در یک تخت بزرگ میخوابد، ممکن است گذاشتن یک بالش اضافی زیر سر او کافی باشد اما اگر او در حین خواب خیلی تکان میخورد، ایمنتر است که با گذاشتن حوله یا یک بالش زیر تشک، قسمت فوقانی تخت را بالا ببرید. این کار همچنین در مقایسه با استفاده از بالش اضافی، شیب ملایمتر و راحتتری ایجاد میکند. در هر صورت، خواه کودک در تخت بزرگ بخوابد و خواه در یک تخت کوچک، در ایجاد شیب زیادهروی نکنید و اگر کودکتان در خواب خیلی غلت میخورد، ممکن است کاملاً بچرخد طوری که پاهای او بالاتر از سرش قرار بگیرد و ترفند شما را بیاثر کند.
۷. عسل برای کودکان ۱۲ ماهه و بزرگتر
عسل، گلو را میپوشاند و تسکین میدهد و به مهار سرفهها کمک میکند. چند پژوهش محدود نشان دادهاند که عسل شدت سرفه را تخفیف میدهد و کمک میکند کودک شبها بهتر بخوابد. آنچه نیاز دارید کمی عسل و شاید چند برش لیموست. اما یادتان باشد که هرگز به کودکان زیر یک سال عسل ندهید، چون در موارد نادر، عسل میتواند باعث بوتولیسم اطفال شود که یک بیماری خطرناک و گاه کشنده است.
برای کودکان بیشتر از یک سال نیز میتوانید مقداری عسل را در یک ظرف فلزی بریزید و توی یک ظرف آب بجوشانید، روی کتری بگذارید یا ظرف عسل را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب داغ قرار دهید. برای این کار یک دوم تا یک قاشق چایخوری عسل به کودکتان بدهید. بعضیها عسل را با آب داغ و چند قطره لیمو مخلوط میکنند که کمی ویتامین C را نیز به آن اضافه میکند. از آنجا که عسل چسبناک است، از فرزندتان بخواهید پس از خوردن آن مسواک بزند، به ویژه اگر عسل را در وقت خواب به او میدهید.
۸. فین کردن برای کودک دو سال به بالا
پاکسازی بینی کودک از مخاط کمک میکند تا تنفس و خواب او راحتتر شود و به او احساس راحتی و آسودگی بیشتری بدهد. آنچه نیاز دارید یک دستمال نرم است. بسیاری از بچهها مهارت فین کردن را حداقل تا چهار سالگی یاد نمیگیرند، اما برخی هم از حدود دو سالگی میتوانند این کار را انجام دهند. نکاتی برای آموزش فین کردن کودک به شکل زیر است:
- فین کردن را به صورت عملی به او نشان دهید.
- توضیح دهید که فین کردن بو کشیدن برعکس است.
- به کودکتان بگویید که یک سوراخ بینیاش را بسته نگه دارد و بیرون دادن آرام هوا از سوراخ دیگر را تمرین کند.
- به فرزندتان یک بسته دستمال کاغذی رنگی بدهید تا با آن تمرین کند.
- از او بخواهید بعد از این کار دستهایش را بشوید تا میکروبها را پخش نکند.
اگر بینی فرزندتان در اثر بالا کشیدن آب بینی یا فین کردن زیاد زخم شده است، میتوانید کمی وازلین یا دیگر پمادهای ایمن برای کودکان را به اطراف سوراخهای بینی او بمالید.
۹. قوری نتی یا نتی پات برای کودک ۴ ساله و بزرگتر
قوری نتی یک محلول ملایم را وارد مجاری بینی میکند، داخل بینی را مرطوب میکند، مخاط را رقیق و شل و سپس آن را بیرون میریزد. آنچه نیاز دارید یک قوری نتی است که شبیه یک آبپاش بسیار کوچک یا یک قوری چای به نظر میرسد و معمولاً از جنس سرامیک یا فلز است. میتوانید قوریهای نتی را از داروخانه تهیه کنید. قبل از آموزش استفاده از قوری نتی به کودک، آن را روی خودتان امتحان کنید. همچنین میتوانید ویدیوهای استفاده از قوری نتی را به صورت آنلاین ببینید تا بدانید که استفاده از آن در واقع چقدر ساده است. روش اصلی استفاده عبارت است از:
- قوری نتی را با آب گرم یا قطرهٔ بینی پر کنید.
- درحالیکه روی روشور دستشویی خم شدهاید و سرتان را به یک طرف کج کردهاید، از دهانتان نفس بکشید و دهانهٔ قوری را در عمق سوراخ بالایی بینی قرار دهید.
- آب به آرامی در حفرهٔ بینی جریان مییابد و از سوراخ دیگر بینی خارج خواهد شد.
- همین کار را برای طرف دیگر تکرار کنید.
- اجازه دهید کودکتان شما را در حین استفاده از آن ببیند و سپس به او کمک کنید که خودش از آن استفاده کند.
- سر فرزندتان را روی روشور به دو طرف کج کنید و دهانهٔ قوری را در بالای سوراخ بینی او قرار دهید.
- سپس به آرامی آب یا محلول بینی را در مجاری بینی بریزید تا آنها را تمیز و مرطوب کند.
- این کار ممکن است به کمی آزمون و خطا نیاز داشته باشد اما وقتی یاد بگیرید، استفاده از آن آسان است.
- شاید در ابتدا بد نباشد شما و فرزندتان این کار را در حمام یا وان تمرین کنید.
- کودک را به زور وادار به انجام این کار نکنید.
- از آب جوشیده و سردشده استفاده کنید تا خطر ابتلا به عفونت را به حداقل برسانید.
۱۰. غرغره کردن با آب نمک برای کودک ۴ ساله و بزرگتر
غرغره کردن با آب نمک روشی قدیمی برای تسکین گلودرد است. این کار همچنین به پاک کردن مخاط گلو کمک میکند. آنچه نیاز دارید آب نمک گرم و کمی لیموست. نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم بریزید و هم بزنید. اگر فرزندتان از طعم لیمو بدش نمیآید، کمی آبلیموی تازه نیز اضافه کنید. برای یادگیری غرغره کردن، فرزندتان باید سن کافی داشته باشد. سن کافی به معنای سن مدرسه یا بالاتر است، اما برخی کودکان میتوانند زودتر آن را بیاموزند. تلاش کنید که فرزندتان در طول بیماری روزانه سه یا چهار بار غرغره کند. بچههای کوچک را در صورتی ترغیب به غرغره کنید که خودشان مایل به آن باشند تا باعث شود حالشان بهتر شود. چند نکته برای آموزش غرغره کردن به فرزندتان شامل موارد زیر است:
- اول با آب ساده و بدون نمک تمرین کنید.
- به کودک بگویید سر خود را بالا بدهد و سعی کند آب را در انتهای گلو نگه دارد، بدون آنکه آن را بخورد.
- هنگامی که این کار را کاملاً یاد گرفت، به او بگویید که از گلویش صدای غرغره کردن دربیاورد.
- به او نشان دهید که این کار چگونه است و چه صدایی دارد.
- به کودک یادآوری کنید که در آخر آب را به جای قورت دادن، تف کند.
در مورد سرماخوردگی کودکان بیشتر بدانید.