علائم اتیسم در کودکان تا دو سالگی
فهمیدن این موضوع که کودکی دچار اختلال طیف اتیسم است میتواند بسیار دشوار باشد، زیرا بسیاری از کودکانی که این بیماری را ندارند هم گاهی برخی از رفتارهای مشابه و همان نشانههای اتیسم را از خود نشان میدهند. اختلال طیف اتیسم در بیشتر کودکان مبتلا، تا چهار سالگی یا گاهی بعد از آن هم تشخیص داده نمیشود اما کارشناسان میگویند امکان تشخیص اتیسم اغلب از همان دو سالگی وجود دارد و ممکن است برخی از والدین قبل از یک سالگی هم متوجه این علائم بشوند و تا ۱۸ ماهگی کاملاً تشخیص دهند که مشکلی وجود دارد ولی در هر صورت این موضوع را به خاطر داشته باشید که تشخیص اتیسم در سن زیر سه سال قطعیت صرف ندارد. در این مطلب میتوانید با علائم اتیسم در کودکان زیر یک سال، کودکان یک ساله و دو ساله آشنا شوید.
علائم اتیسم در کودکان کوچکتر از ۱۲ ماه
در این سن، کشف علائم اتیسم شامل توجه به این موضوع است که آیا کودک به نقاط عطف رشدش میرسد یا خیر و هرچه درمان یک کودک مبتلا به اتیسم زودتر شروع شود نتیجهٔ آن بهتر است. بنابراین اگر متوجه هر کدام از علائم زیر شدهاید یا نگرانیهایی دربارهٔ رشد فرزندتان دارید لازم است برای اطمینان از نبود هیچ مشکلی با پزشک کودکتان صحبت کنید:
- کودک علاقهای به نگاه کردن صورت افراد نشان نمیدهد.
- تماس چشمی برقرار نمیکند.
- ممکن است حتی به نظر برسد که اصلاً شما را نمیبیند.
- کودک نمیخندد.
- همشه به صداها واکنش نشان نمیدهد.
- به اسمش پاسخی نمیدهد.
- برای دیدن منبع یک صدا برنمیگردد.
- وقتی صدای بلندی را میشنود از جا نمیپرد، اما در دیگر موقعیتها، شنوایی او ممکن است خوب به نظر برسد.
- دوست ندارد در آغوش گرفته یا لمس شود.
- به بازیهای معمول کودکان مثل دالیموشه علاقهای نشان نمیدهد.
- غان و غون نمیکند یعنی صدا درنمیآورد یا دیگر علائم اولیهٔ شروع صحبت کردن را نشان نمیدهد.
- از حرکات بدنی معنیدار، اشارهها و حرکات برای حرف زدن استفاده نمیکند، مثلاً وقتی میخواهد در آغوش گرفته شود دستش را دراز نمیکند.
علائم اتیسم در کودکان ۱۲ تا ۲۴ ماهه
در این سنها نیز علائمی برای تشخیص احتمالی اتیسم وجود دارد. برخی از مواردی که میتوان به آنها توجه کرد شامل موارد زیر است:
از حرکات بدنی معنیدار استفاده نمیکند: یعنی سرش را به علامت بله یا خیر تکان نمیدهد. به عنوان خداحافظی یا «بایبای» دستش را تکان نمیدهد یا به چیزهایی که میخواهد با دست اشاره نمیکند.
برای نشان دادن علاقهاش به اطراف یا به اشیا اشاره نمیکند: بیشتر کودکان تا ۱۴ یا ۱۶ ماهگی به اشیا اشاره میکنند تا توجه شما را جلب کنند تا چیزی مثل یک سگ یا یک اسباببازی جدید را که مورد توجهشان واقع شده است به شما نشان دهند.
در سن مشخصی است اما حرف نمیزند: تا ۱۶ ماهگی عبارات یک کلمهای را به زبان نمیآورد یا تا ۲۴ ماهگی عبارات دو کلمهای را به کار نمیبرد.
برخی مهارتهایش را از دست میدهد: مهارتهای کلامی یا اجتماعی را که قبلاً به دست آورده بود دوباره از دست میدهد یا قبلاً غان و غون میکرد یا چند کلمه را به زبان میآورد یا به مردم علاقه نشان میداد اما اکنون این کار را نمیکند.
کنارهگیری میکند: به نظر میرسد که به دیگران توجهی نمیکند و در جهان خودش به سر میبرد.
روی پنجهٔ پاهایش راه میرود یا اصلاً راه نمیرود: هرچند این کار را خیلی از کودکان ممکن است انجام دهند اما به عنوان یکی از علائم اتیسم به آن اشاره شده و لازم است بدون ایجاد نگرانی و اضطراب بیدلیل فقط به اطلاع پزشک کودکتان رسانده شود.
در آخر نیز باید بدانید که هیچکدام از علائم گفتهشده همواره قطعی و صددرصد نیست و حتماً لازم است که یک پزشک ماهر و باتجربه، اختلال اتیسم را در کودکان تشخیص دهد و تأیید کند.