چند پژوهش مهم دربارهٔ ارتباط اتیسم با برخی از واکسنهای کودکان
آیا واکسیناسیون کودکان ارتباطی با اتیسم دارد؟ کارشناسان و پزشکان توافق نظر دارند که مزایای واکسیناسیون کودکان بسیار سنگینتر از ریسکهای نزدن واکسن هم برای کودک شما و هم برای کل جامعه است. گاهی درصد خاصی از کودکان واکنشهای نامساعدی به واکسنها نشان میدهند اما با نظر گرفتن تعداد عظیم کودکانی که هر ساله واکسن میزنند، موارد وقوع این واکنشها نادر است. در این مطلب میتوانید با ارتباط واکسن MMR؛ ام ام آر و آنفلوانزا با اتیسم کودکان و برخی تحقیقات پزشکی در این زمینه آشنا شوید.
چه ارتباطی بین اتیسم و واکسن MMR وجود دارد؟
در سال ۱۹۹۸، پژوهشی در یکی از مجلات بریتانیا چاپ شد که واکسن MMR را با ایجاد اتیسم مرتبط میدانست. پژوهشگران متوجه شده بودند که هشت نفر از ۱۲ کودک مبتلا به اتیسمی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته بودند، علائم اتیسم را در حدود همان زمانی نشان دادهاند که واکسن ام ام آر زده بودند و بر همین اساس این فرضیه را مطرح کرده بودند که این کودکان به واکسن واکنش فیزیکی نشان دادهاند. اما بعد معلوم شد که این همزمانی اتفاقی بوده است و این پژوهش توسط محققان زیادی رد شد و خود ادعاکنندهها هم از آن عقبنشینی کردند. این پژوهش هیچ ارتباطی با تیمروسل نداشت و تیمروسل هرگز در واکسن ام ام آر استفاده نشده بود اما برخی افراد و والدین هنوز این دو موضوع را با هم اشتباه میگیرند.
آیا در واکسن آنفلوانزا از تیمروسل استفاده میشود؟
تیمروسل هنوز به عنوان مادهٔ نگهدارنده در برخی واکسنهای آنفلوانزای بزرگسالان استفاده میشود. نمونههای فاقد تیمروسل این واکسن برای کودکان و زنان باردار در دسترس هستند اما مقدار کافی از آنها وجود ندارد و پزشکان و خانوادهها معمولاً با کمبود این نمونههای فاقد تیمروسل مواجه میشوند.
همچنین، برخی دزهای تقویتی واکسن سهگانه که به کودکان هفت ساله و بزرگتر تزریق میشود حاوی تیمروسل هستند و البته، تیمروسل هنوز در برخی کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه، در برخی واکسنهای کودکان استفاده میشود.
تحقیقات علمی در مورد ارتباط تیمروسل با اتیسم چه میگویند؟
بر اساس فرضیات و موارد موجود دربارهٔ ارتباط اتیسم با واکسیناسیون کودکان، پژوهشهای متعددی در این زمینه انجام شده است که برخی از مهمترینهایان به شرح زیر است:
پژوهشی در دانمارک و سوئد: پژوهشی که سال ۲۰۰۳ از دانمارک و سوئد به دست آمد، آمار اتیسم در این دو کشور که استفاده از تیمروسل در سال ۱۹۹۲ در آنها متوقف شده بود را بررسی کرد. نتیجه نشان داد که آمار اتیسم روند رو به رشد خود را از ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۹ ادامه داده بود، هرچند اگر ارتباطی بین این دو وجود داشت، تعداد موارد اتیسم باید پس از توقف استفاده از تیمروسل کاهش مییافت.
پژوهشی در بریتانیا: برخی پژوهشگرانی که دادهها را با دقت بررسی کردهاند میگویند که افزایش آمار اتیسم با افزایش قرارگیری در معرض تیمروسل ارتباطی ندارد. برای مثال، در بریتانیا موارد اتیسم از دههٔ ۸۰ میلادی تاکنون افزایش چشمگیری داشته است اما فقط واکسن سهگانهٔ تزریقی در بریتانیا حاوی تیمروسل است. همهٔ واکسنهای دیگری که در آنجا تزریق میشود فاقد تیمروسل هستند و همیشه هم بودهاند.
پژوهشی در ایتالیا: پژوهش دیگری در ایتالیا انجام شد و در سال ۲۰۰۹، کودکانی را که واکسن سهگانهٔ حاوی تیمروسل را دریافت کرده بودند با کودکانی که واکسن سهگانهٔ فاقد تیمروسل زده بودند با هم مقایسه کرد. این کودکان در سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی بودند، یعنی ۱۰ سال پس از انجام واکسیناسیون ولی این پژوهش هیچ آسیب عصبشناختی یا تکاملی در کودکانی که واکسن حاوی تیمروسل را دریافت کرده بودند مشاهده نکرد.
پژوهشهایی در امریکا: همچنین در سال ۲۰۰۳، پژوهشگران مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، اطلاعات پایگاه دادهٔ ایمنی واکسنها را بررسی کردند. این پژوهشگران سوابق بیش از ۱۲۰ هزار کودک مختلف را تحلیل کردند و هیچ تفاوتی در آمار اتیسم بین کودکانی که در معرض سطوح مختلفی از تیمروسل بودند نیافتند.
در سال ۲۰۰۴، آکادمی ملی پزشکی امریکا که شاخهای از آکادمی ملی علوم است، پژوهشهای انجامشده روی این موضوع، از جمله پنج پژوهش عمده که سوابق هزاران کودک در امریکا، بریتانیا، دانمارک و سوئد را بررسی کردند و همچنین پژوهشهای مهم دیگر را بررسی کرد و به این نتیجه رسید که «عمدهٔ شواهد اپیدمولوژیکی، وجود رابطهٔ علی و معلولی بین واکسنهای حاوی تیمروسل و اتیسم را رد میکند».
طی نتایج پژوهش تکمیلی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در سال ۲۰۰۷ نیز، محققان یک آزمایش سه ساعتهٔ عصبی-تکاملی را روی بیش از ۱۰۰۰ کودک در سن هفت تا ۹ سالگی انجام دادند. یافتههای آنها هم وجود ارتباط بین واکسنهای حاوی تیمروسل و عملکرد عصب روانشناختی کودکان هفت تا ۱۰ ساله را تأیید نکرد.
پژوهشی که در اکتبر سال ۲۰۱۰ چاپ شد به این نتیجه رسیده بود که قرارگیری در معرض تیمروسل در دورهٔ پیش از زایمان یا دورهٔ کودکی ریسک ابتلا به اتیسم را افزایش نمیدهد. پژوهشگران ۲۵۶ کودک مبتلا به اتیسم را با ۷۵۲ کودک بدون اتیسم مقایسه کردند و دریافتند که کودکان مبتلا به اتیسم بیشتر از کودکان غیرمبتلا واکسنهای حاوی تیمروسل نزده بودند. این پژوهش توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، دانشکدهٔ پزشکی هاروارد، دانشگاه کالیفرنیا و چند سازمان دیگر انجام شده بود.
شورای مشورتی سازمان بهداشت جهانی در حوزهٔ ایمنی واکسنها، از سال ۲۰۰۳ در حال بررسی موضوع تیمروسل موجود در واکسنها بوده است. آنها پژوهشهای اپیدمولوژیکی مستقل انجامگرفته روی اختلالات عصبی-رفتاری در ارتباط با تیمروسل را در بریتانیا، ایرلند و دانمارک بررسی کردند. در ژوئن سال ۲۰۰۶، شورای مشورتی موضع قبلی خود را به این صورت بازتایید کرد: «هیچ شواهدی از وجود مشکلی در کودکان یا بزرگسالانی که در معرض تیمروسل موجود در واکسنها بودهاند وجود ندارد.»
یک پژوهش اپیدمولوژیکی که توسط آکادمی ملی پزشکی امریکا سفارش شده است نیز همچنان توسط پایگاه دادهٔ ایمنی واکسنها در حال انجام است تا بررسی کند که آیا قرارگیری در معرض تیمروسل در کودکی یا در رحم ارتباطی با اتیسم دارد یا خیر. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده میگوید: «نتایج این پژوهش باید بهترین اطلاعات علمی موجود دربارهٔ وجود رابطهٔ علی و معلولی بین قرارگیری در معرض تیمروسل و اتیسم را به دست آورد.» اما پژوهشگران هنوز هم در حال جمعآوری اطلاعات هستند.
خطرات واکسن نزدن کودکان چیست؟
بسیاری از والدین جوانتر از آن هستند که تلفات این بیماریهای قبل از ساخت واکسنها را به یاد بیاورند. به عنوان مثال، فلج اطفال سالهاست که کمتر دیده شده است. واکسنهای هموفیلوس آنفلوانزای نوع B، فراوانی و عارضههای تهاجمی ناشی از این باکتریها را به شدت کاهش دادهاند اما موفقیت واکسیناسیونها تنها در صورتی ادامه خواهد داشت که والدین در همه جای کشور و دنیا بچههایشان را بهموقع واکسینه کنند، چون اگر تعداد کافی از والدین تصمیم بگیرند که واکسن کودکشان را نزنند، این بیماریها به سادگی میتوانند دوباره همهگیر شوند و ما میدانیم که این حقیقت دارد زیرا قبلاً اتفاق افتاده است:
- برای مثال، وقتی نرخ زدن واکسن سرخک در ایالات متحده در دههٔ ۸۰ میلادی کاهش یافت، بیش از ۱۰۰ هزار نفر دچار این بیماری شدند و ۱۲۰ نفر فوت کردند. در سال ۱۹۹۸ که نرخ تزریق این واکسن دوباره به میزان قبلی برگشته بود، تنها ۸۹ نفر به آن مبتلا شدند و هیچکس هم فوت نکرد.
- بیماری سرخک در ایران تقریباً از بین رفته اما هنوز در برخی از نقاط جهان ریشهکن نشده است و میتواند به سادگی توسط مسافران وارد کشورهای دیگر شود و هرچه کودکان بیشتری در یک جامعه واکسن نزنند بیماری سریعتر میتواند گسترش پیدا کند.
- علاوه بر سرخک، بیماریهای دیگری مثل فلج اطفال و دیفتری نیز در بسیاری کشورها هنوز ریشهکن نشدهاند و حتی اگر شما و خانوادهتان هرگز کشورتان را ترک نکنید، باز هم بسیاری از افراد دیگر که سفر میکنند، بهراحتی میتوانند این بیماریها را با خود به کحل زندگی شما بیاورند.
پس لازم است که آگاه باشید و برای والدین هم که همچنان از واکسن زدن کودکشان میترسند و در این مورد نگرانی دارند، شاید لازم باشد برخی از بیماریهای جدی را که توسط واکسنهای کودکان کنترل شده یا ریشهکن شدهاند به آنها یادآوری شود.