کروناویروس جدید یا کووید-۱۹ در کودکان: علائم و آنچه باید بدانید
تمام کودکان در هر سنی می‌توانند به بیماری ویروس کروناویروس ۲۰۱۹، به نام کووید-۱۹ (COVID-19) مبتلا شوند. از علائم و نشانه‌های کرونا در نوزادان و کودکان آگاه باشید، از این‌که چرا کودکان ممکن است کرونا بگیرند، بدانید که چرا کودکان ممکن است به شکل متفاوتی تحت تأثیر کرونا قرار بگیرند، آیا برای کودکان هم واکسن کرونا وجود دارد و چه کاری می‌توانید برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا انجام دهید. در این مطلب با برخی از سؤالات شما بر اساس منابع علمی و به‌روز دنیا در مورد کرونا در نوزادان و کودکان آشنا شوید.
چقدر احتمال دارد کودک به کرونا مبتلا شود؟
همهٔ کودکان در هر سنی می‌توانند به ویروس عامل کووید-۱۹ مبتلا شوند و احتمال ابتلای آنها هم به اندازهٔ بزرگسالان است، اما خوشبختانه به اندازۀ بزرگسالان بیمار نمی‌شوند و کمتر به نوع شدید بیماری مبتلا میشوند. بیشتر کودکان علائم خفیفی دارند، نیمی از آنها هیچ علامتی ندارند و بیشترشان با گذشت چند روز بهبود می‌یابند. با این حال، برخی از کودکان دچار مورد شدیدی از بیماری کووید-۱۹ میشوند. بر اساس اعلام CDC، آنها ممکن است به بستری شدن، درمان در بخش مراقبت‌های ویژه یا قرار گرفتن در دستگاه تنفسی ونتیلاتور نیاز پیدا کنند.
علاوه بر این، کودکان زیر دو سال، کودکان زودرس و مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، مانند چاقی، دیابت، آسم یا بیماری های مزمن ریوی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای بیماری جدی ناشی از کووید-۱۹ باشند. کودکانی که بیماری قلبی مادرزادی، بیماری‌های ژنتیکی یا بیماری‌های تأثیرگذار بر سیستم عصبی یا متابولیسم دارند نیز ممکن است ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماری جدی ناشی از کووید-۱۹ داشته باشند.
در موارد نادر، برخی از کودکان ممکن است دچار یک بیماری جدی شوند که به نظر می‌رسد با کووید-۱۹ در ارتباط است. مثلاً ممکن است کودکان آلوده به ویروس کرونا به عفونت ریوی جدی مبتلا شوند و با ابتلا به کووید-۱۹ بسیار بیمار شوند. این شرایط حتی می تواند زندگی کودک را تهدید کند. به همین دلیل رعایت اقدامات احتیاطی و پیشگیری از ابتلا در کودکان بسیار مهم است.
چرا کودکان واکنش متفاوتی به کووید-۱۹ نشان می‌دهند؟
اگر‌چه پاسخ قطعی هنوز مشخص نیست، اما طبق یافته‌های پژوهشگران تا به امروز، توضیح ممکن در پاسخ به این سؤال میتواند تعامل متفاوت سیستم ایمنی کودکان با بیماری در مقایسه با بزرگسالان باشد. بدین معنی که برخی از بزرگسالان به این دلیل بیمار میشوند که سیستم ایمنی بدن آنها واکنش بیش از حدی به ویروس نشان می‌دهد و باعث آسیب بیشتر به بدنشان می‌شود، اما احتمال این اتفاق در کودکان کمتر است.
همچنین، از آنجا که ویروس‌های کرونای دیگری مانند سارس‌کوو و ویروس مولد سرماخوردگی نیز در جامعه شایع است، امکان دارد سیستم ایمنی بدنشان برای محافظت از آنها در برابر کووید-۱۹ آماده باشد و ایمنی نسبی از قبل در بدن کودک ایجاد شده باشد.
مواجههٔ کمتر کودکان با کووید-۱۹، تفاوت در جمعیت باکتری‌های مفید همزیست بدن کودکان نسبت به بزرگسالان و قدرت بالاتر سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی در کودکان نیز از عوامل احتمالی دیگر هستند.
آیا نوزادان و کودکان زیر یک سال هم کرونا می‌گیرند؟
کودکان زیر یک سال در مقایسه با بچه‌های بزرگتر ریسک بالاتری برای ابتلا به بیماری شدید کووید-۱۹ دارند. این احتمالاً به دلیل سیستم ایمنی نابالغ و مجاری هوایی کوچک‌تر آنهاست که باعث می‌شود در عفونت‌های ویروسی تنفسی بیشتر دچار مشکلات تنفسی شوند.
نوزادان تازه متولدشده می‌توانند هنگام زایمان یا پس از تولد به دلیل تماس با مراقبان بیمار، به ویروسی که کووید-۱۹ را ایجاد می‌کند، آلوده شوند. اگر به کووید-۱۹ مبتلا هستید یا به دلیل داشتن علائم منتظر نتایج آزمایش کووید هستید، توصیه می‌شود که در طول مدت بستری بعد از زایمان هنگام مراقبت از نوزاد خود از ماسک استفاده کنید و دست‌های خود را تمیز نگه دارید. اشکالی ندارد که در بیمارستان گهوارۀ نوزاد را کنار تخت خود نگه دارید، اما همچنین توصیه می‌شود که هر وقت ممکن است فاصلۀ معقولی از نوزاد خود داشته باشید. در صورت انجام این اقدامات احتیاطی، خطر ابتلای نوزاد به ویروس کووید-۱۹ پایین است. با این حال، اگر دچار مورد شدیدی از کووید-۱۹ هستید، ممکن است لازم باشد موقتاً از نوزاد خود جدا شوید.
با توجه به شرایط، نوزادانی که مبتلا به کووید-۱۹ هستند، یا امکان تست گرفتن از آنها وجود ندارد و هیچ علائمی ندارند ممکن است از بیمارستان مرخص شوند. توصیه می‌شود مراقبان نوزاد از ماسک صورت استفاده کنند و برای محافظت از خود دست‌هایشان را بشویند. بررسی کردن مکرر و در تماس بودن با پزشک نوزاد از طریق تلفن، ویزیت مجازی یا ویزیت داخل مطب به مدت ۱۴ روز لازم است. نوزادانی که تست کووید-۱۹ آنها منفی باشد، می‌توانند از بیمارستان به خانه فرستاده شوند.
علائم کرونا در کودکان چیست؟
درحالی‌که کودکان و بزرگسالان علائم مشابهی از کووید-۱۹ را تجربه می‌کنند، علائم کودکان معمولاً خفیف و شبیه سرماخوردگی است. بیشتر کودکان در عرض یک تا دو هفته بهبود می‌یابند. علائم احتمالی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تب یا لرز
- احتقان بینی یا آبریزش بینی
- سرفه مرطوب یا مولد، یعنی سرفه‌ای که باعث ایجاد خلط یا مخاط می‌شود.
- سرفهٔ مداوم، یعنی ادامه‌دار شدن سرفه بیشتر از یک ساعت یا سه دوره یا دوره‌های بیشتری از سرفهٔ طولانی در ۲۴ ساعت
- درد قفسهٔ سینه
- گلودرد
- گرفتگی بینی جدید و غیرمعمول
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- خستگی مفرط
- سردرد
- دردهای عضلانی یا بدن‌درد
- تهوع یا استفراغ
- اسهال
- تغذیۀ ضعیف یا بی‌اشتهایی
- از دست دادن یا تغییر جدید و غیرمعمول حس چشایی یا بویایی
- شکمدرد
- اسهال
- تغییرات پوستی، مانند رنگ‌پریدگی دست و پاها
علائم به طور متوسط حدود شش روز پس از مواجهه با ویروس ظاهر میشوند. تشخیص این‌که کودکتان مبتلا به کووید-۱۹ یا بیماری دیگری با علائم مشابه، مانند آنفلوانزا یا سرماخوردگی است، دشوار خواهد بود و تأیید تشخیص تنها بر عهدهٔ پزشک است.
اگر فرزند شما علائم کرونا را دارد و فکر می‌کنید ممکن است مبتلا به کووید-۱۹ باشد، با پزشک او تماس بگیرید. تا جایی که ممکن است فرزند خود را در خانه و دور از دیگران نگه دارید، مگر برای دریافت مراقبت‌های پزشکی. در صورت امکان، از فرزند خود بخواهید از اتاق خواب و توالت جداگانه از سایر اعضای خانواده استفاده کند. توصیه‌های بهداشتی پیشگیری از کرونا، قرنطینه و جداسازی کودکتان در صورت لزوم را دنبال کنید.
تا زمان بهبود کامل و تسکین علائم، توجه‌تان به استراحت کودک، نوشاندن مایعات فراوان، استفادهٔ درست و به‌موقع دارو و مسکن‌های تجویزی باشد. علاوه بر مراقبت‌های جسمانی، به نیازهای روحی فرزندتان در دوران قرنطینه پاسخگو باشید. با همفکری یکدیگر راهی برای ارتباط با دیگر اعضای خانواده و دوستانش بیابید. سعی کنید تا حد امکان فضایی را برای قرنطینهٔ کودک در نظر بگیرید که مورد پسندش باشد و چنانچه حال عمومی‌اش رو به بهبود است، او را با بازی‌هایی که انرژی‌بر و خسته‌کننده نیستند سرگرم کنید. فراموش نکنید که بازی و یادگیری همچنان بخش مهمی از زندگی کودک است.
با توجه به محل زندگی شما، عوامل مورد استفاده برای تصمیم‌گیری در مورد نیاز فرزندتان برای آزمایش تشخیصی کووید-۱۹ ممکن است متفاوت باشد. پزشک تعیین می‌کند که آیا آزمایش‌های تشخیصی کووید-۱۹ را بر اساس علائم و نشانه‌های فرزند شما انجام دهد یا خیر و این‌که آیا فرزند شما با کسی که مبتلا به کووید-۱۹ است تماس نزدیک داشته است یا خیر. اگر فرزندتان در معرض خطر بیماری جدی باشد، پزشک ممکن است تست PCR را انجام دهد. برای انجام تست PCR، از یک سواب بلند برای برداشتن نمونه از انتهای بینی استفاده می‌کند. نمونه سپس به آزمایشگاه ارسال می‌شود. اگر کودک خلط سرفه می‌کند، ممکن است مقداری از آن برای آزمایش ارسال شود.
آیا برای کودکان واکسن کرونا وجود دارد؟
واکسن فایزر بیوان‌تک کووید-۱۹ (BioNTech) در حال حاضر برای افراد ۱۲ سال به بالا در کشورهای مختلف در دسترس است. FDA در اواخر سال ۲۰۲۰ برای اولین بار مجوز اضطراری استفاده از این واکسن را برای افراد ۱۶ سال به بالا صادر کرد. این واکسن نیاز به دو تزریق با فاصلۀ ۲۱ روز دارد. در صورت نیاز، دز دوم را می‌توان تا شش هفته پس از دز اول تجویز کرد.
این سازمان در ژوئن سال ۲۰۲۲، مجوز تزریق این واکسن را برای کودکان شش ماهه تا پنج ساله نیز اعلام کرد. این واکسن نیاز به سه دُز تزریق دارد. دو واکسن اول با فاصلۀ سه تا هشت هفته تزریق میشوند و تزریق دز سوم هم حداقل هشت هفته پس از واکسن دوم انجام می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد، سطوح آنتی‌بادی‌ای که در بدن کودک به دنبال تزریق این سه دز تولید می‌شود، مشابه با آنچه در بدن بزرگسالان جوان ساخته می‌شود است. FDA همچنین واکسن‌های Moderna و Pfizer-BioNTech را برای کودکان زیر شش ماه مجاز اعلام کرده است.
تا اینجا تحقیقات نشان داده است که واکسن فایزر بیون‌تک در پیشگیری از ویروس کووید-۱۹ در بچه‌های ۱۲ تا ۱۵ ساله ۱۰۰ درصد مؤثر است. تحقیقات قبلی نشان داده است که در افراد ۱۶ سال به بالا، این واکسن در پیشگیری از کیس علامت‌دار کووید-۱۹، یعنی موردی از بیماری که با علائم همراه است، ۹۵ درصد مؤثر است.
توجه داشته باشید که کشورهای مختلف، سازوکارهای متفاوتی برای واکسیناسیون دارند، بنابراین لازم است که آخرین اطلاعات را از ابلاغیه‌های وزارت بهداشت و مراکز بهداشتی یا پایگاه‌های واکسیناسیون کشور و حتی شهر خودتان پیگیری کنید.
واکسیناسیون گروه سنی 9 تا 12 سال در ایران از پنجم بهمن ماه ۱۴۰۰ آغاز شد و در اواخر سال ۱۴۰۰، وزارت بهداشت ایران در مورد روند واکسیناسیون کودکان کوچک‌تر علیه کرونا اعلام کرد که والدین می‌توانند برای واکسیناسیون کودکان پنج تا 12 سال به مراکز واکسیناسیون در سراسر کشور مراجعه کنند.
مقامات بهداشتی، واکسن‌های سینوفارم و پاستوکووک را در دو نوبت برای تزریق به کودکان در نظر گرفته‌اند.
چرا کرونا بیشتر بزرگسالان را مبتلا می‌کند؟
کارشناسان معتقدند بزرگسالان، به ویژه افراد مسن‌تر ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری باشند، زیرا:
- سیستم ایمنی بدن با افزایش سن ضعیف می‌شود.
- افراد مسن بیشتر از کودکان و جوانان، احتمال داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و بیماری‌های قلبی را دارند.
اگر کودکان معمولاً به مورد شدیدی از کووید-۱۹ مبتلا نمی‌شوند، چرا به واکسن کرونا نیاز دارند؟
واکسن کووید-۱۹ میتواند از ابتلای فرزندتان به ویروس کووید-۱۹ و انتقال آن به دیگران جلوگیری کند. اگر فرزندتان به کووید-۱۹ مبتلا شود، واکسن کووید-۱۹ میتواند از شدید بودن بیماری او جلوگیری کند.
دریافت واکسن کووید-۱۹ به کودکتان امکان شروع کارهایی را می‌دهد که به دلیل همه‌گیری قادر به انجامشان نبوده است، مثل استفاده از ماسک یا فاصله‌گذاری اجتماعی در همهٔ محیط‌ها.
آیا کودکان هم باید ماسک بزنند؟
از آنجا که هر فردی میتواند ناقل بدون علامت کووید-۱۹ باشد، در حال حاضر و بنا به درخواست سازمان جهانی بهداشت، توصیه می‌شود همهٔ افراد بالای پنج سال در مکان‌های عمومی از ماسک صورت استفاده و فاصله‌گذاری اجتماعی را هم رعایت کنند.
به گفتهٔ این سازمان، کودکان زیر پنج سال نیازی به استفاده از ماسک ندارند. نوجوانان ۱۲ سال و بالاتر هم باید دقیقاً همانند افراد بزرگسال ماسک زدن را رعایت کنند.
آیا کودکان هنگام بازی هم باید ماسک بزنند؟
کودکان هنگام ورزش یا انجام فعالیت‌های بدنی مانند دویدن، پریدن یا بازی نیازی به استفاده از ماسک ندارند، زیرا ماسک ممکن است تنفسشان را با مشکل روبه‌رو کند.
پس تا حد امکان محوطه‌های باز را به جای مکان‌های سرپوشیده انتخاب کنید. اگر کودک مجبور به بازی در داخل محیط منزل است، پنجره ها را باز کنید تا امکان تهویه مهیا باشد. به کودک آموزش دهید که حداقل فاصلهٔ یک متری از دیگر کودکان را حفظ کند و تعداد کودکانی را که قرار است با فرزندتان بازی کنند محدود کنید. همچنین، ضدعفونی‌کنندهٔ دست مخصوص کودکان تهیه و آنها را به استفاده از آن ترغیب کنید.
با توجه به شیوع کووید-۱۹ باید واکسن‌های کودکان را به تأخیر انداخت؟
یکی از مواردی که باید والدین به آن توجه کنند این است که با شیوع بیماری کرونا، نباید سایر بیماری‌ها را نادیده گرفت. بنابراین، واکسن‌های ضروری توصیه‌شده برای کودکتان را طبق روال معمول واکسیناسیون، یعنی وقتی کودکان دچار تب نیستند؛ و برای رفع هر گونه نگرانی، پس از تأیید پزشک کودکتان، بر اساس تاریخ و زمان مشخص کارت واکسیناسیون کودک خود را انجام دهید و آنها را فراموش نکنید.
برای مشاوره در مورد ویزیت و نوبت‌های پزشکی کودکتان هم اول با مطب پزشک کودک خود تماس بگیرید، چون بسیاری از پزشکان در وضعیت موجود، ویزیت را تلفنی انجام می‌دهند. پس یادمان باشد موارد و مراقبت‌های پزشکی بچه‌ها را خودسرانه جا نیندازیم.
سندرم التهاب چند سیستمی در کودکان چیست؟
سندرم التهاب چند سیستمی در کودکان (MIS-C) یک شرایط پزشکی بسیار جدی است که در آن همزمان برخی از بخشهای بدن مانند قلب، ریهها، عروق خونی، کلیهها، دستگاه گوارش، مغز، پوست یا چشم به شدت ملتهب میشوند. شواهد، یعنی نتایج مثبت تست آنتی‌بادی نشان می‌دهد که بسیاری از این کودکان قبلاً به ویروس کووید-۱۹ آلوده شده‌اند، که حاکی از آن است که سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان ناشی از پاسخ ایمنی افراطی به کووید-۱۹ است. علائم و نشانه‌های احتمالی سندرم التهاب چند سیستمی در کودکان عبارتند از:
- تب در کودک؛ طولانی شدن به مدت ۲۴ ساعت یا بیشتر
- استفراغ
- اسهال
- درد معده
- بثورات پوستی
- ضربان قلب سریع
- تنفس سریع
- چشم‌های قرمز
- قرمزی یا ورم لب‌ها و زبان
- احساس خستگی غیرمعمول
- قرمزی یا تورم دست یا پا
- سردرد، سرگیجه یا احساس سبکی سر
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
علائم هشداردهندۀ اضطراری سندرم التهاب چند سیستمی در کودکان عبارتند از:
- ناتوانی در بیدار شدن یا بیدار ماندن
- مشکل در تنفس
- گیجی و سردرگمی جدید و غیرمعمول در کودک
- پوست، لب یا بستر ناخن رنگ‌پریده، خاکستری یا کبود؛ با توجه به رنگ پوست کودک
- درد شدید معده
اگر فرزندتان هر کدام از علائم هشداردهندۀ اضطراری را نشان داد یا با علائم و نشانه‌های دیگر به شدت بیمار شده است، او را به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس ببرید یا با شماره اورژانس محلی خود تماس بگیرید. اگر فرزند شما به شدت بیمار نیست اما دیگر علائم یا نشانه‌های سندرم التهاب چند سیستمی در کودکان را نشان می‌دهد، برای مشاوره بلافاصله با پزشک او تماس بگیرید.
چه زمانی باید با فوریت‌های پزشکی تماس گرفت؟
چنانچه با گذشت روزها علائم معمول بیماری شدت یافتند، حتماً پزشک را مطلع کنید تا برای اقدامات بعدی تصمیم‌گیری شود. تمامی مراقبان کودک لازم است که علائم هشداردهندهٔ اضطراری را هم بشناسند تا در صورت بروز، هرچه سریع‌تر کودک را به بیمارستان برسانند. این علائم شامل مشکلات تنفسی، درد یا فشار مداوم در قفسهٔ سینه، گیجی و سردرگمی جدید و غیرمعمول، ناتوانی در بیدار شدن یا بیدار ماندن، رنگ پریدگی، خاکستری یا کبودی لب‌ها یا بستر ناخن؛ با توجه به رنگ پوست کودک و استفراغ بلافاصلهٔ غذا و مایعات است. همچنین درصورتی‌که کودک یکی از شرایط زیر را دارد با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید:
- کودک زیر سه ماه است و دمای بدن ۳۸ درجه یا بالاتر است یا حس می‌کنید تب دارد.
- کودک سه تا شش ماهه است و دمای بدن ۳۹ درجه یا بالاتر است یا حس می‌کنید تب دارد.
- علائم دیگری از بیماری مانند بثورات پوستی به همراه تب وجود دارد.
- تب به مدت پنج روز یا بیشتر ادامه یافته است.
- کودک تمایلی به غذا خوردن ندارد و مثل همیشه‌اش نیست و این مسئله نگرانتان کرده است.
- دمای بدن با داروهای تب‌بر هم پایین نیامده است.
- بدن دچار کم‌آبی یا اصطلاحاً دهیدراته شده است. برای‌مثال، متوجه می‌شوید که پوشک بچه در طول روز خیلی خیس نیست، چشم‌ها گود رفته‌اند و اشک از چشم‌هایش هنگام گریه کردن نمی‌آید.
در مورد علائم کم‌آبی بدن کودک بیشتر بدانید.
آیا کودکان مجاز به انجام تست آنتی‌ژن سریع برای تشخیص کووید-۱۹ هستند؟
آکادمی پزشکی اطفال امریکا (AAP) اعلام کرده است که در حال حاضر هیچ تست آنتی‌ژن خانگی که اغلب به عنوان «تست رپید» یا «تست سریع کرونا» شناخته شده‌اند، در کودکان کمتر از دو سال مجاز نیست. این تست قادر است قطعات پروتئینی اختصاصی ویروس کرونا را ردیابی کند.
عوارض طولانی‌مدت کووید-۱۹ بعد از بهبود کودکان چیست؟
هر کسی که کووید-۱۹ داشته باشد، میتواند به بیماری پس از کووید که اصطلاحاً به آن «پساکرونا» گفته می‌شود مبتلا شود. تحقیقات نشان می‌دهد علائم در کودکان مبتلا به اشکال خفیف و شدید کووید-۱۹ در طولانی‌مدت ادامه خواهد داشت.
شایع‌ترین این علائم شامل خستگی، سردرد، مشکلات خواب، مشکل در تمرکز، درد عضلات و مفاصل و سرفه هستند. طولانی شدن عوارض بیماری میتواند در حضور کودکان در مدرسه یا انجام فعالیت‌های معمول او تأثیر بگذارد. اگر علائم بیماری ادامه‌دار شده، لازم است این مسئله را با مدرسه در میان بگذارید تا راهکارهای لازم را در نظر داشته باشند.
کودکان دچار نقص ایمنی یا بیماری‌های زمینه‌ای به چه مراقبت‌های بیشتری نیاز دارند؟
اگر کودک مبتلا به بیماری‌های نقص ایمنی است، از پزشک بپرسید چه اقدامات درمانی در حین پیشگیری از کووید-۱۹ باید در نظر گرفته شود و این‌که آیا واکسیناسیون برای کودک شما مناسب است یا خیر. سازمان جهانی بهداشت، کودکان با نقص سیستم ایمنی یا مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای غیرواگیر مانند دیابت، بیماری قلبی، بیماری مزمن ریوی، بیماری مزمن کلیوی، HIV، چاقی، اختلالات روانی و سرطان را به استفاده از ماسک توصیه می‌کند.
کودکان مبتلا به آسم ممکن است در صورت ابتلا به کووید-۱۹ یا هر بیماری تنفسی دیگری از جمله آنفلوانزا علائم شدیدتری را تجربه کنند، اما این در مورد همهٔ کودکان صدق نمی‌کند.
کنترل قند خون در کودکان مبتلا به دیابت بسیار حائز اهمیت است. به نظر نمی‌رسد که کودکان مبتلا به دیابت که قند خونشان به خوبی کنترل شده است، بیشتر مستعد ابتلا به کووید-۱۹ باشند. اما کنترل ضعیف دیابت میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف و کودک را در معرض خطر قرار دهد. بنابراین، والدین و پزشکان باید به دقت کودکان با بیماری‌های زمینه‌ای را از نظر علائم و نشانه‌ها تحت نظر داشته باشند.
در کنار مراقبت‌های جسمی و حمایت‌های تغذیه‌ای، حمایت روانی و رفع نگرانی‌های کودک مبتلا به کووید-۱۹ هم به بهبود هرچه سریع‌تر کمک می‌کند. با فرزندتان در مورد ویروس کووید-۱۹ و اهمیت فاصله گرفتن از سایر اعضای خانواده هنگام ابتلا صحبت کنید. او را در ایام قرنطینه به حال خود رها نکنید و به کودکتان اطمینان دهید از او مراقبت خواهید کرد و با کمی استراحت و زمان، حالش بهتر خواهد شد.
آیا کودکان هم بیماری کرونا را منتقل می‌کنند؟
شواهد نشان می‌دهد که بار ویروسی یا تعداد ذرات ویروس در نازوفارنکس، یعنی ناحیهٔ بین پشت بینی و حلق، در کودکان و بزرگسالان مشابه است و به راحتی می‌توانند ویروس را به دیگران سرایت دهند. بیشتر کودکان در صورت آلوده شدن به ویروس علائمی ندارند یا به شکل بسیار خفیف مبتلا میشوند.
با این حال، تحقیقات نشان داده است که کودکان آلوده به ویروس کووید-۱۹ بدون علائم هم، ناقل ویروس هستند و می‌توانند ویروس را به سایر کودکان و بزرگسالان منتقل و آنها را مبتلا کنند.
چگونه از ابتلای کودکان به کرونا پیشگیری کنید؟
اگر شما یا فرزندتان واکسن کووید-۱۹ را دریافت نکرده‌اید، اقدامات زیادی هست که می‌توانید انجام دهید تا از ابتلا خود و خانواده‌تان به ویروس کرونا و سرایت دادن آن به دیگران پیشگیری کنید. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها و سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کنند که شما و خانواده‌تان موارد زیر را رعایت کنید:
دست‌های خود را تمیز نگه دارید
دست‌های خود را مکرراً با آب و صابون و به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشویید یا از ضدعفونی کننده‌های حاوی الکل با حداقل ۶۰ درصد الکل استفاده کنید. هنگام سرفه یا عطسه، دهان و بینی خود را با آرنج یا دستمال کاغذی بپوشانید. دستمال کاغذی استفاده‌شده را دور بیندازید و دست‌های خود را بشویید. از دست زدن به چشم‌ها، بینی و دهان خود خودداری کنید.
از فرزندان خود بخواهید بلافاصله پس از بازگشت به خانه و همچنین بعد از رفتن به دستشویی و قبل از غذا خوردن یا آماده‌سازی غذا دست‌های خود را بشویند. به کودکان خردسال نشان دهید که چگونه صابون را به بین انگشتان و انتهای انگشتان، از جمله انگشت شست و پشت دست‌ها برسانند. فرزندان خود را تشویق کنید تا هنگام دست شستن کل آهنگ «تولدت مبارک» را دو بار، یعنی چیزی حدود ۲۰ ثانیه بخوانند تا مطمئن شوند زمان کافی را صرف تمیز کردن دست‌های خود می‌کنند. در مورد آموزش شستن دست‌ها به بچه‌ها بدانید.
فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنید
اطمینان حاصل کنید که فرزند شما و همهٔ اعضای خانواده‌تان از تماس نزدیک با افرادی که در خانه‌ٔ شما زندگی نمی‌کنند، خودداری و حداقل ۲ متر فاصله‌گذاری را رعایت کنند. از آنجا که افراد بدون علائم می‌توانند ویروس را سرایت دهند، پرهیز از قرارهای بازی حضوری کمترین ریسک را دارد. داشتن قرارهای بازی غیرمکرر حضوری با یک خانوادهٔ ثابت یا دوست ثابتی که اقدامات پیشگیرانه را انجام می‌دهد ریسک متوسطی را به همراه دارد. اگر اجازۀ چنین قرارهای بازی را می‌دهید، آنها را بیرون از خانه و در فضای آزاد برگزار کنید و مطمئن شوید که کودکان فاصلۀ دو متر از یکدیگر را حفظ می‌کنند.
شما می‌توانید این فاصله را برای فرزند خود به اندازۀ ارتفاع یک در یا طول یک دوچرخۀ بزرگسالان توصیف کنید. برای کاهش خطر ابتلا به کرونا در فرزند خود، می‌توانید شرکت او را در فعالیت‌های نیازمند تجهیزات مشترک یا فعالیت‌هایی که نمی‌توان فاصله‌گذاری فیزیکی را در آنها رعایت کرد، محدود کنید.
کودک خود را تشویق کنید که از طریق تماس تلفنی یا تصویری با دوستان و عزیزان خود در تماس باشد. برای مشغول و سرگرم نگه داشتن فرزند خود، برگزاری مهمانی‌های خانوادگی، شب بازی یا قرار بازی به شکل مجازی را مد نظر داشته باشید.
خانه را تمیز و ضدعفونی کنید
سطوح بخشهای مشترک خانه را که مکرراً لمس میشوند هر روز تمیز کنید، از جمله میزها، دستگیره‌های در، صندلی‌هایی با پشتی سخت، یعنی سطوح غیرنرم، پریزهای برق، ریموت کنترل، لوازم الکترونیکی، دستگیره‌ها و دسته‌های وسایل، میزها، توالت‌ها و سینک ظرف‌شویی.
همچنین، قسمت‌هایی را که به راحتی کثیف میشوند، مانند میز تعویض پوشک و سطوحی که کودکتان اغلب به آنها دست می‌زند، مانند چارچوب تختخواب، میز تحریر، صندوق اسباب‌بازی و اسباب‌بازی‌ها را تمیز کنید. از آب و صابون برای تمیز کردن اسباب‌بازی‌هایی که کودکتان در دهان خود قرار می‌دهد استفاده کنید. حتماً صابون را کامل از روی اسباب‌بازی‌ها بشویید و آنها را خشک کنید.
ملافه‌ها و اسباب‌بازی‌های پرزدار و مخمل‌مانند قابل شست‌وشو را، در صورت نیاز، با داغ‌ترین آب ممکن بشویید. وسایل را به طور کامل خشک کنید. بعد از دست زدن به وسایل کودک، دست‌های خود را بشویید. اگر از شیرخوار مبتلا به کووید-۱۹مراقبت می‌کنید، پس از تعویض پوشک یا دست زدن به رختخواب، اسباب‌بازی‌ها یا شیشه‌شیر نوزاد، دست‌های خود را بشویید.
از ماسک استفاده کنید
در تمام فضاهای عمومی داخلی و فضاهای خارجی از ماسک صورت استفاده کنید، به خصوص در مکان‌های شلوغ و پرجمعیت که در آن خطر انتقال کرونا بالاست. با توجه به این‌که کاملاً واکسینه شده‌اید، یعنی هر دو یا سه دز را تزریق کرده‌اید، یا واکسینه نشده‌اید، دستورالعمل‌های بیشتر در مورد پوشیدن ماسک متفاوت است.
اگر کودک شما دو ساله یا بزرگتر است، در نزدیکی افرادی که در خانه‌ٔ شما زندگی نمی‌کنند، می‌توانید به او ماسک پارچه‌ای بپوشانید تا از سرایت کرونا به کودک یا دیگران جلوگیری کنید. ماسک صورت را به کودک زیر دو سال، کودکی که مشکل تنفسی دارد یا کودکی که به خاطر شرایطی خاص، بدون کمک گرفتن از دیگران قادر به برداشتن ماسک از صورتش نیست نپوشانید.
ویزیت‌های چک‌آپ سلامت و واکسن‌های کودکتان را جدی بگیرید
این امر به ویژه برای شیرخواران و کودکان زیر دو سال بسیار مهم است. اگر فرزندتان ویزیت چک‌آپ سلامت دارد، از قبل در مورد رعایت و چگونگی اقدامات ایمنی لازم با مطب یا بیمارستانی که فرزندتان را می‌برید صحبت کنید. اجازه ندهید ترس از ابتلا به ویروسی که باعث کووید-۱۹ می‌شود مانع از تزریق واکسن‌های فرزندتان برای جلوگیری از سایر بیماری‌های جدی شود.
رعایت دستورالعمل‌های جلوگیری از شیوع ویروس کووید-۱۹میتواند مخصوصاً برای بچه‌ها مشکل باشد. صبور باشید و الگوی خوبی باشید تا فرزندتان نیز از سرمشق شما پیروی کند. همچنین در مورد آخرین تحولات مربوط به کووید-۱۹ اطلاعات کسب کنید؛ اما بیش از حد و با تکرار اخبار طی روز خود و کودکتان را نترسانید. برای بهتر در خاطر ماندتان، موارد گفته‌شده برای پیشگیری از ابتلای کودکان به کرونا را دوباره به شکل خلاصه با هم مرور می‌کنیم:
- افراد خانواده و به ویژه کودکان را به شستن مکرر دست‌های خود با آب و صابون، برای حداقل ۲۰ ثانیه و به شکل صحیح ترغیب کنید.
- بچه‌ها را تا حد ممکن از هر کسی که سرفه یا عطسه می‌کند دور نگه دارید.
- ماسک زدن را، به ویژه در مکان‌های شلوغ فراموش نکنید.
- دریافت واکسن‌های توصیه‌شده و ضروری کودکان را طبق برنامه فراموش نکنید.
- از تماس نزدیک با افراد بیمار پرهیز کنید.
- در خانه ماندن در صورت هر نوع بیماری ضروری است.
- شستن درست دست‌ها با کودکان را تمرین کنید.
- برای پیشگیری از خشکی و آسیب دست‌ها در صورت شستن زیاد، کمی کرم مخصوص دست کودک نیز بعد از شست‌وشو به دست‌هایش بمالید.
- راه‌های لمس نکردن صورت را با بچه‌ها تمرین کنید.
- سرفه و عطسه کردن درون یک دستمال و انداختن دستمال در سطل زبالهٔ دردار را به بچه‌ها و خودتان یادآوری کنید.
- سطوحی که زیاد لمس میشوند مثل میز، صندلی‌ها، دستگیرهٔ در، دستگیره و دسته‌های وسایل دیگر، پریزهای برق، توالت و سینک و روشورها را مدام تمیز و ضدعفونی کنید.
- اسباب‌بازی‌ها، به ویژه اسباب‌بازی‌های مخملی و پرزدار را مرتب بشویید و کاملاً خشک کنید.
- برای محافظت در برابر آنفلوانزا نیز، اطمینان حاصل کنید که همهٔ افراد خانوادهٔ شما واکسن آنفلوانزا را در زمان دریافت آن زده باشند.
- در مورد اقدامات لازم در صورت ابتلا به آنفلوانزا در طول بارداری یا ابتلای کودکتان به آنفلوانزا، اطلاعات لازم کسب کنید.
- راهکارهای مقابله و محافظت از کودکان در برخورد با شنیده‌های ویروس کووید-۱۹ را بدانید.
- از مسافرت‌های غیرضروری خودداری کنید.
- ویزیت‌های چک‌آپ سلامت فرزندتان را دنبال کنید.
فاصله‌گذاری اجتماعی چیست و چه معنایی دارد؟
دور ماندن از افراد و تجمعات مهم‌ترین کاری است که شما می‌توانید برای محافظت از خود و خانواده‌تان انجام دهید. برای کاهش سرعت گسترش ویروس و برای جلوگیری از پیش‌بینی‌ای که در آن مراکز درمانی به دلیل افزایش ناگهانی بیماران پر می‌شود، کارشناسان توصیه می‌کنند که همهٔ مردم برای کاهش ارتباط نزدیک با افرادی خارج از خانواده‌شان، اقدامات لازم را انجام دهند. یکی از این اقدامات فاصله‌گذاری اجتماعی است. این اقدام به معنای این نیست که شما باید خانواده‌تان را در خانه زندانی کنید، بلکه به معنی سبک سنگین کردن و سنجیدن تعامل با دیگران، دور ماندن از شلوغی‌ها و ایجاد تغییرات محدودکننده در فعالیت‌ها و برنامههای خانواده‌تان است. با رعایت اقدامات احتیاطی فردی می‌توانیم از دیگران محافظت کنیم. در حال حاضر و به‌طورکلی، توصیه‌های متخصصان در مورد نحوهٔ اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی در سطح فردی شامل موارد زیر است:
از محل‌های شلوغ دوری کنید: مقامات مسئول در بیشتر کشورها این کار را با تعطیل کردن مدارس، بستن رستوران‌ها و لغو رویدادهای بزرگ اعمال کرده‌اند. به عنوان یک فرد مسئول شما هم از تجمعات غیررسمی‌تر بزرگ، مانند مهمانی‌های تولد، بازی‌های دسته‌جمعی بچه‌ها در پارک یا تمام محل‌های بازی و دورهمی‌های اقوام خودداری کنید.
فاصلهٔ خود را با دیگران حفظ کنید: شما و فرزندانتان هنوز به هوای تازه و ورزش نیاز دارید، این کار به کاهش استرس و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. فقط سعی کنید دو متر بین خانواده‌تان و دیگران فاصله نگه دارید.
رفتن به فضاهای بسته را به حداقل برسانید: بهتر است که از پارک‌های سرپوشیده، باشگاه‌های ترامپولین، موزه‌ها و سایر جاهایی که مردم در فضاهای بسته نزدیک هم جمع میشوند دور بمانید. میکروب‌ها در فضای داخلی راحت‌تر پخش میشوند. بدیهی است که برخی بیرون رفتن‌ها مانند رفتن به فروشگاه مواد غذایی غیرقابل اجتناب است، اما سعی کنید در مواقعی بروید که حدس می‌زنید افراد کمتری در فروشگاه‌های مواد غذایی حضور دارند و اگر امکانش وجود دارد فرزندان خود را همراهتان نبرید. همچنین به یاد داشته باشید که قبل از بیرون رفتن و هنگام بازگشت، دست‌های خود را بشویید و تا جای ممکن از دستکش استفاده کنید.
محدودیت‌هایی در مورد بیرون غذا خوردن ایجاد کنید: آشپزی در خانه بی‌خطرتر و سالم است. سعی کنید این روزها خودتان غذا درست کنید.
از طریق پیام‌رسان‌ها با دوستان و اعضای خانواده ارتباط برقرار کنید: شما می‌توانید با تماس ویدیویی از طریق برنامههای پیام‌رسان موجود از حال اقوام و دوستانتان باخبر شوید. بچه‌ها هم می‌توانند با دوستان خود به صورت تصویری گفت‌وگو کنند یا از طریق قابلیت ویدیوکال برنامههای موجود فعالیت‌های موازی مانند نقاشی، رنگ‌آمیزی‌های مختلف یا بازی با لگو را انجام دهند.
ارزش تکرار مجدد را دارد که فاصله‌گذاری اجتماعی اقدامی بسیار مهم برای محافظت از شما و خانواده‌تان است و محدود کردن تماستان با افراد خارج از خانواده میتواند گسترش کووید-۱۹ را کاهش دهد. هرچند این اقدامات ممکن است دشوار به نظر برسند یا با روحیهٔ شما سازگار نباشند، با این حال به خودتان یادآور شوید که آنها همیشگی نیستند. اگر ما الان تلاش خود را برای کاهش سرعت شیوع کووید-۱۹ انجام دهیم و مانع از اختلال در سیستم بهداشت و درمان شویم، مراقبان سلامت می‌توانند جان افراد زیادی را نجات دهند و شانس بازگشت سریع‌تر به روال عادی زندگی بیشتر شود.
سوالات متداول
علائم احتمالی میتواند شامل تب یا لرز، آبریزش بینی، سرفه، گلودرد، تنگی نفس، خستگی شدید، سردرد، بدن درد، تهوع، اسهال، اشتهای کم، از دست دادن حس چشایی یا بویایی، شکمدرد
یک بیماری جدی است که در آن برخی از بخشهای بدن مانند قلب، ریهها، عروق خونی، کلیهها، دستگاه گوارش، مغز، پوست یا چشم به شدت ملتهب میشوند.
