رفتاردرمانی شناختی در کودکان چیست؟
درمان شناختی-رفتاری یا رفتاردرمانی شناختی چیست؟ رفتاردرمانی شناختی در کودکان یعنی چه و چطور به کودک برای بهبود سلامت روان کمک میکند؟ در این مطلب با روش درمان شناختی-رفتاری و مواردی که این روش در درمان آنها مؤثر است آشنا شوید.
رفتاردرمانی شناختی یا درمان شناختی-رفتاری چیست؟
درمان شناختی-رفتاری یا CBT بهطورکلی، یک روش درمانی از طریق صحبت کردن با بیمار طی دو مرحله به شکل زیر است:
- در مرحلهٔ اول، رواندرمانگر تلاش در دریافت طرز تفکر بیمار نسبت به خود، پیرامون و اطراف و دیگران دارد.
- در مرحلهٔ دوم، سعی رواندرمانگر بر این است تا مسائل ومشکلاتی را که باعث ایجاد اختلالات روانی در فرد شده است پیدا کند.
رفتاردرمانی شناختی به فرد کمک میکند تا به شکل دیگری فکر کند و در نتیجهٔ این طرز تفکر جدید، فرد میتواند با رفتارهای سالمترو بهتری در برابرحوادث ناخواسته و ناگوار پیرامون برخورد کند. برخلاف سایر روشهای درمانی که رواندرمانگر به دنبال شناسایی و ریشهیابی علل رفتارهای نامناسب فرد مراجع در برابر ناملایمات و حوادث زندگی است تا به او کمک کند، در درمان شناختی-رفتاری، رواندرمانگر فقط روی مشکلات زمان حال، یعنی اینجا و اکنون و آنچه باعث ناراحتی و اضطراب در فرد بیمار شده است تکیه میکند.
تفاوتهایی بین درمانهای شناختی و درمانهای رفتاری وجود دارد. با این حال، هر دو رویکرد اشتراکهای زیادی دارند، از جمله:
- درمانگر و کودک یا نوجوان اهداف درمانی را با هم و اغلب در همکاری نزدیک با والدین، تعیین میکنند و پیشرفت در رسیدن به اهداف را در طول دورهٔ درمان پیگیری میکنند.
- درمانگر و درمانجو یا همان فرد مراجع، با این درک متقابل که درمانگر تخصص نظری و فنی دارد، اما درمانجو در مورد خودش متخصص است، با هم همکاری میکنند.
- درمانگر در تلاش است تا به درمانجو کمک کند که بفهمد او قدرتمند و قادر به انتخاب افکار و رفتارهای مثبت است.
- درمان اغلب کوتاهمدت است. درمانجویان در جلسهٔ درمان و خارج از جلسه فعالانه مشارکت میکنند. انجام تکالیف خانگی اغلب در درمان گنجانده میشود. مهارتهایی که در این روشهای درمانی آموزش داده میشود، نیاز به تمرین دارند.
- درمان هدفمحور است و هدف حل مشکلات حاضر است. درمان شامل تلاش گام به گام برای دستیابی به اهداف است.
رفتاردرمانی شناختی در کودکان چطور عمل میکند؟
درمان شناختی-رفتاری روی تغییر افکار و احساساتی که میتواند در رفتار کودک تأثیر منفی بگذارد متمرکز است. درمانگر به کودک کمک میکند تا از افکار و احساسات خود آگاه شود. او همچنین به کودک کمک میکند تا بفهمد آیا ممکن است احساسات یا افکارش تحریف شده یا غیرمنطقی باشد یا نه و سپس در فرایند تغییر افکار و همچنین واکنشهای عاطفی و رفتاری که همراه آنهاست، به او کمک خواهد کرد.
درمان شناختی-رفتاری اغلب مستقیماً با کودک کار میکند، اما میتواند والدین را نیز شامل شود. برای شایعترین اختلالات در کودکان، مانند اختلال کمتوجهی-بیشفعالی، اختلالات رفتاری، اختلال اضطراب یا افسردگی، رویکردهایی که شامل رفتاردرمانی و درمان شناختی-رفتاری است احتمال بیشتری برای کاهش علائم دارند.
روش رفتاردرمانی شناختی در چه مواردی مؤثر است؟
درمان شناختی-رفتاری میتواند در روند درمان موارد زیر کمککننده باشد:
- اختلال اضطراب
- افسردگی
- ترس و فوبیا مثل ترس از مکانهای شلوغ و تنگناهراسی یا کلاستروفوبیا و اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال پرخوری
- اختلال وسواس اجباری یا OCD
- اختلال اضطراب پس از حادثه یا PTSD
- اختلال دوقطبی
- جنون
درمان شناختی-رفتاری همچنین میتواند در مواردی که فرد دچار مشکلاتی از قبیل ناتوانی در کنترل خشم یا خودکمبینی است و حتی در مورد مشکلات جسمی مانند خستگیها و دردهای مزمن هم مؤثر باشد.
انواع رفتاردرمانی شناختی را بشناسید.
