پروبیوتیکها و سندرم رودهٔ تحریکپذیر یا IBS
نسل جدید محصولات لبنی با عنوان فرآوردههای پروبیوتیک مختلفی امرزوه در همه جای دنیا تولید میشود. انواع نوشیدنیهای پروبیوتیک، شیر پروبیوتیک، انواع پنیر، دوغ پروبیوتیک، ماست سفت یا همزده و بستنی برخی از این محصولات هستند. اما در این میان ماست پروبیوتیک یکی از محصولاتی است که به عنوان یک فرآوردهٔ پروبیوتیک سالم توجه زیادی را به خود جلب کرده است و اثرات مصرف آن برای ما روشن است. اما در این مطلب میخواهیم به تأثیر این ماست روی سلامت کسانی بپردازیم که مبتلا به سندرم آزاردهندهای به نام سندرم رودهٔ تحریکپذیر هستند.
علل و دلایل ایجاد سندرم رودهٔ تحریکپذیر
تمام افراد گاهی به دلایل مختلف دچار اسهال میشوند. اما بعضی از افراد بیشتر از دیگران و بیشتر وقتها اسهال دارند که ممکن است به دلیل عارضهای به نام سندرم رودۀ تحریکپذیر باشد. هیچکسی نمیداند چه عاملی باعث بروز سندرم رودهٔ تحریکپذیر میشود. به طور معمول، انقباض عضلات در رودهها باعث میشود که رودههای ما به شکل مناسب حرکت کنند. اما اگر فردی مبتلا به سندرم رودهٔ تحریکپذیر باشد، رودههایش خیلی حساس است. غذا خوردن، گاز معده یا حتی استرس میتواند اسپاسم عضلانی در کولون یا رودهٔ بزرگ ایجاد کند که ممکن است باعث انقباضات شکمی دردناک، عارضۀ یبوست، مشکل اسهال یا ترکیبی از هر سه مورد شود.
این سندرم در بچههای زیر پنج سال اغلب باعث ایجاد اسهال میشد و هیچ دردی هم ندارد، درحالیکه بچههای پنج ساله و بزرگتر اغلب انقباضات شکمی دارند. برخی افراد و کودکان هم ممکن است دچار تهوع یا سردرد شوند. ناراحتیها معمولاً پس از مدفوع کردن آرام خاهد شد. سندرم رودهٔ تحریکپذیر میتواند افرادی در سنین مختلف را درگیر کند و میتواند یک عارضهٔ موقت یا مزمن باشد.
علائم سندرم رودهٔ تحریکپذیر
اگر شما هم خیلی از وقتها اسهال دارید، این امکان هست که سندرم رودهٔ تحریکپذیر داشته باشید، زیرا سندرم رودهٔ تحریکپذیر که به نام «رودهٔ اسپاستیک» نیز شناخته میشود، میتواند باعث اسهال، نفخ، انقباضات شکمی یا دلپیچه و یبوست شود.
اگر این علائم بیش از چند روز طول بکشد، لازم است به پزشک مراجعه کنید، زیرا این موارد گاهی میتواند نشاندهندهٔ مشکلی جدیتر مانند بیماری کرون و کولیت زخمی نیز باشد. اما اگر شما مبتلا به سندرم رودهٔ تحریکپذیر تشخیص داده شدید هم نباید ناگهان مضطرب و نگران شوید، زیرا هرچند این مشکل باعث ایجاد ناراحتیهایی میشود اما باعث هیچ گونه آسیب فیزیکی ایجاد نمیکند.
تشخیص سندرم رودهٔ تحریکپذیر
بعد از مراجعه به پزشک و معاینۀ فیزیکی کامل، ممکن است این عارضه بر اساس علائم فرد تشخیص داده شود. اگر پزشک مشکوک به عارضۀ جدیتری مانند بیماری التهابی روده باشد، احتمالاً شما را به متخصص گوارش ارجاع میدهد.
برای اطمینان از نبود التهاب یا زخمهایی در دستگاه گوارش، این متخصص ممکن است عکسبرداری را تجویز کند یا روده بزرگ را با استفاده از آندوسکوپ بررسی کند. آندوسکوپ ابزاری شامل دوربینی در انتهای یک لوله کوچک است که از طریق مقعد وارد روده میشود. این روش دردی به همراه ندارد، اما ممکن است به شما کمی آرامبخش داده شود تا چیزی احساس نکنید.
درمان سندرم رودهٔ تحریکپذیر و ماست پروبیوتیک
در واقع هیچ درمان قطعی و مشخصی نیست که این مشکل را رفع کند، اما یک رژیم غذایی حاوی فیبر زیاد و چربی کم میتواند بسیار مفید باشد. فیبر، مدفوع را پرحجمتر میکند و باعث میشود رودۀ بزرگ تنها کمی کش بیاید و اسپاسم کمتر شود. شما میتوانید میوه، سبزیجات و غلات کامل بیشتری بخورید، یا میتوانید اضافه کردن یک یا دو قاشق غذاخوری مکمل فیبر با آب پرتقال طبیعی را امتحان کنید.
همچنین چربی عارضۀ سندرم رودۀ تحریکپذیر را تشدید میکند، بنابراین پرهیز از آن ممکن است به کاهش علائم کمک کند. پزشک احتمالاً استفاده از ملین برای یبوست را توصیه نخواهد کرد، زیرا کاملاً ممکن است که فرد برای مدفوع کردن به آن وابسته شود.
اما غیر از این موارد و طبق تحقیقات جدید، پروبیوتیکها میتوانند در درمان سندرم رودهٔ تحریکپذیر مفید باشند. برخی تحقیقات اثربخشی پروبیوتیکها در بهبود علائم سندرم رودهٔ تحریکپذیر را نشان دادهاند، اما تحقیقات در این مورد همچنانادامه دارد. با این حال و به دلیل اثربخش بودن ماست پروبیوتیک از سوی بیماران و توصیه کردن مصرف آن توسط اغلب پزشکان، خوردن این ماست برای سلامت ما سودمند خواهد بود.
امروزه مشتریان علاوه بر انتخاب میان ماستهای کمچرب و پرچرب یا ماست میوهای، با یک گزینهٔ مناسب دیگر به نام ماست پروبیوتیک روبهرو هستند و مصرف روزانهٔ ماست پروبیوتیک کمچرب یک انتخاب خوب بین خانوادهٔ پروبیوتیکها برای افرادی است که دچار سندرم رودهٔ تحریکپذیرند. فقط یادتان باشد که یک یا چند بار خوردن این ماست نمیتواند معجزه کند، بلکه لازم است ما روزانه دو کاسهٔ کوچک از ماست پروبیوتیک را در رژیم غذایی خود جای دهیم تا به مرور هم اثربخشی این مادهٔ غذایی مفید را مشاهده کنیم و هم این کار تبدیل به یک سبک غذایی صحیح و درست در زندگی ما و کودکانمان شود.
