تشخیص سرطان پستان با آزمایش خون
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، سرطان پستان هر سال جان بیش از ۶۰۰ هزار زن در جهان را میگیرد و تشخیص زودهنگام سرطان پستان میتواند به کاهش مرگومیر ناشی از آن منجر شود. به تازگی پزشکان آلمانی میگویند روشی را پدید آوردهاند و تکامل بخشیدهاند که از طریق آن میشود با انجام آزمایش خون سرطان پستان را تشخیص داد. در این مطلب به چگونگی و صحت این موضوع پرداختهایم.
کشف آزمایش خون سرطان پستان چگونه بود؟
سرطان پستان شایعترین بیماری در میان زنان کشورهای صنعتی و رایجترین نوع سرطان در میان تمام زنان جهان است اما اگر تودهٔ سرطانی در مراحل ابتدایی رشد آن تشخیص داده شود، بیمار ۹۵ درصد احتمال مداوا و درمان دارد.
پژوهشگران دانشگاه هایدلبرگ که از قدیمیترین دانشگاههای آلمان است، آزمایشی را ابداع کردهاند که از طریق آن میتوان فهمید که آیا بیمار به سرطان پستان مبتلا شده است یا خیر. سرپرست این تحقیق به روزنامه بیلد آلمان گفته است که توسط این روش که هایسکرین نام دارد از طریق آزمایش خون حتی پیش از آنکه تودههای سرطانی برای فناوریهای فعلی تصویربرداری نظیر ماموگرافی قابل مشاهده باشد، میتوان سرطان پستان را تشخیص داد.
این آزمایش خون جدید میتواند کمک کند تا سرطان پستان در مرحلهٔ اولیه رشدش شناخته شود. پژوهشگران دانشگاه هایدلبرگ آلمان میگویند که این آزمایش خون جدید امسال به بازار عرضه خواهد شد. به گفتهٔ این پژوهشگران، این آزمایش خون همانقدر توانایی تشخیص سرطان پستان را دارد که تا کنون سونوگرافی، امآرآی و ماموگرافی این کار را میکردهاند.
آیا آزمایش خون سرطان پستان جایگزین تشخیص سنتی سرطان پستان است؟
تیم پژوهشی پروفسور کریستوف زون از کلینیک زنان دانشگاه هایدلبرگ این آزمایش را در روز ۲۱ فوریه ۲۰۱۹ یعنی دوم اسفند ۱۳۹۷ در کنگرهای در آکادمی فدرال پزشکی زنان در شهر دوسلدورف معرفی کرد. اما به گفتهٔ آنها این آزمایش هنوز قرار نیست که به طور کامل جایگزین روشهای قبلی تشخیص سرطان پستان شود. مهمترین عملکرد در این آزمایش خون این است که به تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیهٔ رشد آن کمک میکند.
مقایسهٔ عملکرد این آزمایش خون برای تشخیص سرطان پستان با ماموگرافی به چه شکل است؟
در حال حاضر در غربالگری تشخیص سرطان پستان از ماموگرافی، امآرآی و معاینات بالینی استفاده میشود. اما این روشها ممکن است ریسکهایی مثل نتیجهٔ مثبت کاذب، نتیجهٔ منفی کاذب و قرار گرفتن در معرض اشعه و همچنین ایجاد درد و ناراحتی را نیز برای بیماران در بر داشته باشند. یکی از این محققین این پژوهش میگوید که نتیجهٔ حاصل از این آزمایش به اندازهٔ آزمایش ماموگرافی قابل اعتماد است، اما در عین حال هزینهٔ کمتری دارد و بیمار را در معرض اشعه و درد نیز قرار نمیدهد. در این پژوهش دانشگاه هایدلبرگ آلمان، بیماریِ ۷۵ درصد از تعداد ۵۰۰ بیمار مبتلا به سرطان پستان به درستی تشخیص داده شد اما به گفتهٔ پژوهشگران، دقت این روش برای افراد زیر ۵۰ سال بسیار بیشتر بوده است.
پایهٔ این آزمایش خون جدید روشی است به نام «لیکویید بیوپسی» یا «بافتبرداری مایع» که البته روش کاملاً جدیدی نیست، به این شکل که یک تیم پژوهشگران از کشورهای بریتانیا، دانمارک، لهستان، هلند و اسپانیا در ماه نوامبر سال ۲۰۱۸، نتیجهٔ تحقیقاتی را معرفی کرد که طبق آن امکانات مختلفی برای شناسایی سرطان از طریق آزمایش خون وجود دارد. طبق این تحقیقات هشت نوع سرطان را میشود از طریق بافتبرداری مایع شناسایی کرد. البته دقت روش معرفیشده در سال پیش ایدهآل نبوده است و از هر سه مورد سرطان پستان، یک مورد با این روش شناسایی شده بود که در مقایسه با ماموگرافی درصد پایینی است، چون دقت ماموگرافی ۷۸ درصد است.
این آزمایش خون کی به بازار عرضه میشود؟
پژوهشگران آلمانی امیدوارند که آزمایش خون جدید را در سال ۲۰۱۹ به بازار عرضه کنند. آنها در ۱۲ ماه اخیر بیش از ۹۰۰ زن را آزمایش کردهاند که ۵۰۰ تن از آنان مبتلا به سرطان پستان بودهاند. این پژوهش همچنان ادامه دارد و قرار است دو هزار بیمار سرطانی را در بر بگیرد.
آیا این آزمایش خون سرطانهای دیگر را نیز تشخیص میدهد؟
پژوهشگران امیدوارند که انواع دیگر سرطان مانند سرطان تخمدان را نیز از طریق لیکویید بیوپسی در مراحل اولیهٔ آن تشخیص دهند و احتمالاً در آینده متاستاز یا فراگستری سلولهای سرطانی از یک بافت به بافت دیگر هم راحتتر قابل تشخیص خواهد شد.
