جدول زمانی رشد: مراحل راه رفتن کودک نوپا
راه رفتن و پیشرفت در آن یکی از نقاط عطف رشد در کودک نوپای شماست. اما این راه رفتن چه موقع و چگونه اتفاق میافتد؟ در این مطلب میتوانید با روند رشد و پیشرفت مهارت راه رفتن در بچههای نوپا آشنا شوید.
تولد تا یک سالگی
فرزندتان از روزی که به دنیا آمد، در حال تمرین برای برداشتن اولین قدمهایش بوده است. در طول سال اول، او قدرت و هماهنگی عضلات خود را افزایش داده و مهارتهای فیزیکی را یکی پس از دیگری کسب کرده است؛ از غلتیدن به نشستن و از نشستن به خزیدن یا راه رفتن با تکیه به وسایل رسیده است.
هنگامی که این مهارتها را یاد گرفت، آمادهٔ بلند کردن خود و قرار گرفتن در حالت ایستاده و حتی راه رفتن در اتاق با تکیه به مبلمان است. پس از آن، برای راه افتادن تنها به اعتماد به نفس و حفظ تعادل نیاز دارد. یادگیری برای راه رفتن نیاز به تمرین زیادی دارد که میتواند مدتی طولانی ادامه یابد و تسلط بر آن پیشرفت بزرگی در تلاشهای فرزند شما برای کسب استقلال بیشتر است.
برای اطلاع بیشتر، میتوانید جدول رشدی مهارت راه رفتن کودک شیرخوار مادرشو، یعنی از تولد تا ۱۲ ماهگی را ببینید.
۱۲ تا ۱۸ ماهگی
بیشتر بچهها اولین قدمهای خود را در حدود اولین سالگرد تولدشان برمیدارند، اما محدودهٔ زمانی نرمال برای رسیدن به این نقطهٔ عطف بسیار وسیع است. اگر فرزند شما یکی از آن بچههایی است که دیر راه میافتند نگران نشوید، چون آنچه مهم است پیشرفت و بهبود مهارتهاست. اگر کودکتان غلت خوردن و خزیدن را کمی دیر آموخته است، ممکن است برای یادگیری راه رفتن نیز به چند هفته یا چند ماه زمان بیشتر نیاز داشته باشد. تا زمانی که به یادگیری چیزهای جدید ادامه میدهد، لازم نیست خیلی نگران باشید.
کودک نوپایتان مدت کوتاهی پس از برداشتن اولین قدمهایش، یاد میگیرد که خم شود و دوباره به حالت ایستاده برگردد. اگر فرزندتان زود راه افتاده، احتمالاً عاشق اسباببازیهایی است كه میتواند در حین تاتیتاتی کردن هل دهد یا بکشد.
با این حال وسوسه نشوید که برایش واکر یا روروئک بخرید. این وسایل میتوانند خطرناک باشند، زیرا افتادن از پلهها یا قرارگرفتن در دیگر موقعیتهای خطرناک را برای بچهها آسانتر میکنند. علاوه بر این، این وسایل در واقع میتوانند بچهها را از یادگیری راه رفتن بازدارند.
۱۹ تا ۲۴ ماهگی
هرچه کودک روی پاهای خود مطمئنتر و استوارتر میشود، راحتتر میتواند در حین نگه داشتن چیزی در دستهایش مثل توپ یا خرس عروسکی راه برود. او با حمل بارهای سنگینتر، خود را به چالش میکشد. بنابراین، تعجب نکنید اگر او را در حال تقلا برای بلند کردن چیزی مثل یک چمدان دیدید که برای او خیلی سنگین است. همچنین وقتی کشف کند که نه تنها میتواند از یک مکان به مکان دیگر راه برود، بلکه میتواند بدود، از شادی سر از پا نمیشناسد.
۲۵ تا ۳۰ ماهگی
فرزند شما در دو سالگی، آنقدر به توانایی راه رفتنِ خرامانخرامان خود اطمینان پیدا کرده است که اکنون در بازیهایی مانند گرگم به هوا شرکت میکند. گامهای او یکنواختتر میشود و کمکم حرکت روان از «پاشنه به پنجه» را که بزرگسالان در راه رفتن استفاده میکنند، یاد میگیرد.
در این سن، کودک نوپا احتمالاً از پریدن و بالا رفتن نیز لذت میبرد. الان زمان خوبی برای تصمیمگیری دربارهٔ ایجاد قوانینی در مورد بالا رفتن از مبلمان خانه است.
۳۱ تا ۳۶ ماهگی
هنوز هم برخی فعالیتها مانند حفظ تعادل روی لبهٔ جدول یا ایستادن روی یک پا هستند که به تمرکز و تلاش نیاز دارند، اما تا زمان سومین سالگرد تولد فرزندتان، راه رفتن برایش کاری عادی و بدیهی خواهد شد.
او دیگر برای راه رفتن، ایستادن، دویدن یا پریدن نیازی به صرف انرژی زیادی ندارد و روی پاهایش چابکتر است. کودکتان حالا میتواند در یک چشم به هم زدن بایستد و دوباره شروع به دویدن کند و بدون تردید به چپ و راست زیگزاگ برود. برای مثال، وقتی روی یک پا میایستد، میتوانید آزمایش او روی قدرت اندامهایش را نگاه کنید.
بعد از سه سالگی
تا چهار سالگی، فرزندتان قادر خواهد بود برای چند ثانیه روی یک پا بایستد. در پنج سالگی، او ممکن است قادر به پریدن از روی طناب باشد. شاید به نظر شما پریدن یک سرگرمی ساده به نظر برسد اما در واقع مهارتی پیچیده است که نیاز به سطح جدیدی از هماهنگی حرکتی و تعادل دارد.
با پیشرفت مهارتهای فیزیک فرزندتان، میتوانید انرژی او را به سمت فعالیتهای گروهی دارای چارچوب، مانند فوتبال یا ژیمناستیک هدایت کنید.
تأخیر در راه رفتن کودک
بچهها مهارتهایشان را به شیوههای متفاوتی، یعنی برخی از آنها سریعتر از دیگران و برخی دیرتر کسب میکنند اما اگر نگران هستید که فرزندتان ممکن است در رشد فیزیکی تأخیر داشته باشد یا اگر یک نقطهٔ عطف حرکتی را جا انداخته است، برای مثال، اگر تا ۱۸ ماهگی راه نیفتاده است، آن را با پزشکش مطرح کنید.
ممکن است دلایلی کاملاً منطقی برای عجله نداشتن و درنگ فرزندتان وجود داشته باشد. شاید مشغول کار کردن روی یک مهارت تکاملی دیگر مانند صحبت کردن است یا شاید فقط دوست دارد مهارتهای جدید را سر صبر یاد بگیرد. همچنین کودکان نوپایی که وزن بیشتری دارند یا زودرس متولد شدهاند، اغلب راه رفتن را کمی دیرتر از کودکان دیگر یاد میگیرند.
بیشتر بچهها گاهی اوقات هنگام تکیه دادن به مبلمان، و مخصوصاً روی زمین بدون کفپوش، روی پنجهٔ پاهایشان راه میروند. برخی این کار را فقط برای سرگرمی انجام میدهند. اما فرزندتان نباید بیشتر اوقات روی پنجهٔ پا راه برود. اگر دائماً روی انگشتان پایش راه برود، ممکن است یک مشکل فیزیکی مانند کوتاه بودن تاندون آشیل داشته باشد که اجازه نمیدهد پاهایش را روی زمین بگذارد. این کار همچنین میتواند نشانهای از یک اختلال حرکتی جدیتر مانند فلج مغزی خفیف باشد.
همچنین ممکن است هنگام راه رفتن، پای فرزندتان اندکی به داخل بچرخد. این حالت که انحراف انگشتان پا به سمت داخل یا درونگردی پنجۀ پا نامیده میشود، تقریباً برای همهٔ بچهها، با گذشت زمان خودبهخود بهبود مییابد. اگر این گونه نشد، بهتر است برای اطمینان با پزشک فرزندتان مشورت کنید. پاهای بچهها همچنین در طول سال اول زندگی خود میتواند پرانتزی باشد که اغلب در حدود دو سالگی راست و صاف میشود.