واکسن گارداسیل
طبق آمار به دست آمده از سازمانهای بهداشتی و پزشکی بینالمللی، ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV، بیش از ۹۹ درصد از سرطانهای دهانهٔ رحم را به خود اختصاص میدهد و سالانه جان هزاران زن را میگیرد. این در حالی است که با پوشش گستردهٔ واکسیناسیون برای افراد، میتوان مانع انتشار ویروس و کاهش ابتلا و مصونیت از عفونتهای جدید ویروس و تمامی سرطانهای ناشی از HPV در مردان و زنان سراسر جهان شد. سازمان غذا و داروی FDA که پیشتر به لزوم انجام واکسیناسیون در تمامی دختران و پسران تا سن ۲۶ سالگی تأکید داشت، چند سال است که واکسن گارداسیل را به عنوان واکسن کمکی در برابر سویههای ویروس پاپیلوم انسانی تحت پوشش واکسن، در جمعیت زنان و مردان ۲۷ تا ۴۵ ساله تأیید کرده است. در این مطلب با سن و شرایط دریافت واکسن گارداسیل و میزان اثربخشی این واکسن آشنا شوید.
واکسن گارداسیل
ویروس پاپیلومای انسان یا HPV، نام گروه بسیار رایجی از ویروسهاست که برخی از آنها از طریق رابطهٔ جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل میشوند و شریک جنسی را آلوده میکنند. انواع HPV آمیزشی به دو گروه کمخطر و پرخطر تقسیم میشوند.
بنا به اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، هر ساله میلیونها نفر به HPV آلوده میشوند و هزاران زن، مبتلا به سرطان دهانهٔ رحم وابسته به برخی ویروسهای HPV تشخیص داده میشوند یا حتی جان خود را از دست میدهند. این در حالی است که عفونتهای HPV معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمیکنند و بیشتر افراد تا مدتها نمیدانند که آلوده هستند. با گذشت زمان، این میتواند باعث رشد غیرطبیعی بافت شود که در صورت درمان نشدن میتواند منجر به سرطان شود.
بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود به نوعی از سویههای HPV آلوده میشوند و به طور طبیعی و بدون درمان خاصی با توجه به توان سیستم ایمنی بدنشان در امان میمانند. اما در برخی از افراد آلوده و مخصوصاً نوع پرخطر HPV، عفونت با این ویروس تا سالها در بدن باقی میماند و سیستم ایمنی قادر به مقابلهٔ مؤثر با ویروس نیست و این شروعی برای آسیبهای جدیتر است. علاوه بر این، ویروسهای HPV با چند نوع دیگر از سرطان در مردان و زنان ارتباط داده شده و این تأییدیه فرصت مهمی برای کمک به پیشگیری از بیماریها و سرطانهای مرتبط با HPV است.
برای اثربخشی بهتر و بیشترین بهرهمندی از ایمنی ایجادشده متعاقب تزریق واکسنها، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها به انجام واکسیناسیون تا قبل از ۲۶ سالگی تأکید میکند. بنا به توصیهٔ این مرکز، نوجوانان و جوانانی که بیشتر از ۲۶ سال سن دارند و سری واکسنهای HPV را شروع نکرده یا به پایان نرساندهاند نیز به واکسیناسیون نیاز دارند. در برخی افراد بالای ۲۶ سال هم واکسیناسیون توصیه نمیشود و علت هم این است که احتمال مواجهه و آلودگی با ویروس در این سنها بیشتر است و واکسیناسیون فقط برای پیشگیری از احتمال ابتلاست و عفونتهای به وجود آمده را درمان نمیکند. توجه داشته باشید که برنامهٔ واکسیناسیون در کشورهای مختلف مطابق با استانداردهای همان کشور است و باید در مورد شرایط و لزوم انجام واکسیناسیون در برابر این ویروس، زمان شروع آن و تعداد دُز مورد نیاز با پزشک خود مشورت کنید.
گارداسیل، واکسنی که در سال ۲۰۰۶ توسط سازمان غذا و دارو برای جلوگیری از برخی سرطانها و بیماریهای ایجادشده توسط چهار نوع HPV تأیید شده است، دیگر توزیع نمیشود و در سال ۲۰۱۴، سازمان غذا و دارو گارداسیل ۹ را تأیید کرد، که چهار نوع HPV مشابه واکسن گارداسیل را به علاوهٔ پنج نوع HPV دیگر پوشش میدهد. گارداسیل ۹ برای استفاده در مردان و زنان ۹ تا ۲۶ ساله کاملاً تأیید شده است و هرچند واکسن گارداسیل ۹ در زنان تا سن ۴۵ سالگی هم مؤثر شناخته شده است. با این حال، اگر قبل از تزریق واکسنها در معرض HPV قرار گرفته باشند سود کمتری از واکسیناسیون میبرند.
این را هم بدانید که واکسن گارداسیل چهارگانه بیشتر در ایران موجود است و متأسفانه واکسن گارداسیل ۹ که علیه ۹ تایپ ویروس مؤثر است به سختی پیدا میشود و در دسترس نیست. درست است که واکسنهای گارداسیل ۹ کارایی و مصونیت بیشتری در مقایسه با انواع گارداسیل ۴ دارند، اما در صورت پیدا نکردن گارداسیل ۹، میتوانید گارداسیل ۴ را با مشورت پزشکتان دریافت کنید.
اثربخشی واکسن گارداسیل چقدر است؟
واکسن گارداسیل این پتانسیل را دارد که به محافظت در برابر زگیل تناسلی کمک، و از بیش از ۹۰ درصد سرطانهای وابسته یا منتسب به HPV از جمله سرطان دهانهٔ رحم، سرطان آلت تناسلی، برخی از سرطانهای دهان و گلو یا سر و گردن، سرطان ناحیهٔ تناسلی و مقعد جلوگیری کند. با شروع اولیهٔ واکسیناسیون در سال ۲۰۰۶، درصد دختران نوجوان و زنان جوان مبتلا به عفونت با انواع HPV مولد زگیل تناسلی و این سرطانها در دنیا به شدت کاهش یافته است. همچنین تعداد موارد پیشسرطانی دهانهٔ رحم ناشی از انواع HPV در زنان جوان که اغلب با سرطان دهانهٔ رحم مرتبط هستند ۴۰ درصد کاهش یافته است.
همچنین اثربخشی واکسنهای HPV بیشتر به گارداسیل ۹ مرتبط است، زیرا این واکسنها به روش مشابهی تولید میشوند و چهار نوع مشترک از HPV را پوشش میدهند. در یک مطالعه روی حدود ۳۲۰۰ زن ۲۷ تا ۴۵ ساله، که به طور متوسط طی سه سال و نیم سال دنبال شدند، واکسن گارداسیل در پیشگیری از پیامد ترکیبی عفونت مزمن، زگیلهای تناسلی، ضایعات پیشسرطانی فرج و واژن، ضایعات پیشسرطانی دهانهٔ رحم، و سرطان دهانهٔ رحم مرتبط با انواع HPV تحت پوشش واکسن، ۸۸ درصد مؤثر بود. تأیید سازمان غذا و دارو روی استفاده از گارداسیل ۹ در زنان ۲۷ تا ۴۵ سال بر اساس این نتایج و دادههای جدید به دست آمده از پیگیری طولانیمدت این مطالعه است.
اثر گارداسیل ۹ در مردان ۲۷ تا ۴۵ سال از اطلاعات توصیفشده در بالا در زنان ۲۷ تا ۴۵ سال و همچنین دادههای اثرگذاری گارداسیل در مردان جوانتر ۱۶ تا ۲۶ سال و دادههای ایمنیزایی به دست آمده از یک کارآزمایی بالینی که در آن ۱۵۰ مرد، از ۲۷ تا ۴۵ سال، سه دز گارداسیل را در طول مدت بیش از شش ماه دریافت کردند قیاس شد.
ایمنی واکسن گارداسیل ۹ در حدود ۱۳۰۰۰ زن و مرد مورد ارزیابی قرار گرفت. شایعترین عوارض جانبی گزارششده درد در محل تزریق، ورم، قرمزی و سردرد بود. سازمان غذا و دارو «وضعیت اولویت بررسی» را به برنامهٔ گارداسیل ۹ اعطا کرد. «وضعیت اولویت بررسی» ارزیابی محصولات پزشکی مرتبط به عارضههای جدی یا تهدیدکنندهٔ زندگی را تسهیل و تسریع میکند. با اطمینان یافتن از ایمنی، اثربخشی و امنیت داروهای انسانی و دامپزشکی، واکسنها و سایر محصولات بیولوژیکی برای استفادهٔ انسان و دستگاههای پزشکی، از سلامت عمومی محافظت میکند.
بنابر آنچه که گفته شد، تأکید مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها بر انجام واکسیناسیون قبل از شروع فعالیت جنسی در تمامی دختران و پسران است. واضح و مشخص است که هرچه فرد فعالیت جنسی را زودتر شروع کند، به میزان بیشتری در معرض خطر مواجهه با این ویروس و عواقب خطرناک آن است و مسلماً از قدرت ایمنیبخشی واکسنها نیز کاسته میشود. این در حالی است که به دلیل تابوهای فرهنگی در جامعه، خانوادهها توجه چندانی به اهمیت واکسینه کردن فرزندانشان ندارند یا از آگاهی لازم برخوردار نیستند.
در مورد واکسن HPV بیشتر بدانید.