انگشت کردن در بینی: کودکان سه تا هشت ساله
انگشت کردن کودکان در بینیشان چرا اتفاق میافتد و در مورد آن چه میتوان کرد؟ این یکی از دغدغههای والدین کودکان در سنهای مختلف است که با توجه به سن کودک شما، راهحل نیز کمی متفاوت خواهد شد. در این مطلب با علل دست کردن توی بینی توسط کودکان سه تا چهار ساله و راهکارهای برخورد با آن و برطرف شدن مشکل آشنا خواهید شد.
عادت دست کردن توی بینی بین بچهها چه علتی دارد؟
چرا کودکان دستشان را توی بینی میکنند
اگرچه برخی افراد آن را یک «عادت عصبی» و شامل دستهای از عادتها که شامل مکیدن انگشت شست، جویدن ناخن، پیچاندن موها و دندان قروچه است تلقی میکنند، اما انگشت کردن توی بینی لزوماً نشانهٔ اضطراب مفرط کودک شما نیست. بچهها معمولاً توی بینیشان دست میکنند، زیرا چیزی داخل آن است و این وجود یک چیز توی بینیشان احساس خوبی به آنها نمیدهد.
مشتاقترین دنبالکنندگان این عادت معمولاً بچههایی هستند که آلرژی دارند، زیرا جریان شدید مخاط و پوسته شدن متعاقب آن باعث میشود احساس کنند «چیزی داخل آن است» که این رها کردن بینی به حال خود را برایشان دشوار میکند. برخی شرایط محیطی خاص نیز احتمال دست کردن بچهها در بینیشان را بیشتر میکند؛ اگر سیستم گرمایشی یا تهویهٔ مطبوع خانه باعث خشک شدن مجاری بینی کودکتان شده باشد، بیشتر احتمال دارد که کودک مشکل انگشت کردن توی بینی داشته باشد. شاید یک دستگاه رطوبتساز ساده بتواند کمی مشکل را حل کند.
در مورد دست کردن توی بینی چه میتوان کرد
دست کردن توی بینی کاری بیضرر است بجز در یک مورد: میکروبها. میکروبهای روی انگشتها میتوانند منجر به عفونتهای پوستی کوچک در داخل بینی شوند و انگشتانی که در بینی قرار گرفتهاند راهی عالی برای انتشار سرماخوردگی و آنفلوانزا هستند. رفع کمآبی بدن یا احتقان بینی مطمئنترین راه برای جلوگیری از دست کردن توی بینی است؛ در همین حین، سادهترین راه برای مقابله با آن میتواند آموزش بچه به استفاده از دستمال کاغذی به جای انگشتان دستش باشد. علاوه بر این، این تاکتیکها را امتحان کنید:
به تشخیص و درمان آلرژیهای بپردازید
فرزند شما اکنون در سنی است که انگار آلرژی یا سرماخوردگی او را در وضعیت تولید بیوقفهٔ مخاط بینی نگه میدارد. متداولترین مواد آلرژیزا در بچههای کوچک، هیرهٔ گردوغبار، شورهٔ حیوانات، گرده و کپکهای موجود در هوا هستند. پس برای تشخیص آلرژی در کودکتان به پزشکش مراجعه کنید.
بدن کودک را هیدراته نگه دارید
اگر ساکن مناطقی با آب و هوای خشک هستید یا اگر به نظر میرسد سیستم گرمایشی یا تهویهٔ هوای خانه باعث خشک شدن مجاری بینی کودکتان شده است، در طول روز مایعات زیادی به او بدهید، یا شبها در اتاق خوابش دستگاه رطوبتساز روشن کنید.
دستهایش را بشویید
شما نمیتوانید دستهای کودک کوچک خود را دائم تمیز نگه دارید، اما شستن آنها چند بار در روز و کوتاه نگه داشتن ناخنهای او برای جلوگیری از جمع شدن کثیفی در زیر آنها، باعث کاهش مقدار میکروبها میشود.
یادش بدهید از دستمال استفاده کند
چه به او یک دستمال پارچهای بدهید که در جیبش نگه دارد و مرتب به او دستمال کاغذی برسانید، اکنون وقت آن است که به کودک خود یاد بدهید بینیاش را فین کند و سپس سوراخهای بینیاش را با دستمال پاک کند. این کار مشکل میکروب را حل میکند و در آینده در موقعیتهای اجتماعی به نفع او خواهد بود.
انگشتان دستش را مشغول نگه دارید
گاهی اوقات بچهای که دست توی بینیاش میکند فقط نیاز دارد کاری با دستش انجام دهد. پس بررسی کنید که آیا کودک زمان استراحت و سکوت کافی دارد یا نه و اینکه آیا زمان بیش از حدی را به فعالیتهای منفعلانه مانند تماشای تلویزیون میگذراند؟ ما بچهها را از فعالیتهای شامل مهارتهای حرکتی ظریف دور کردهایم اما به عنوان گونهٔ انسان، ما نیاز داریم کاری با دستهایمان انجام دهیم. بچهها عاشق درست کردن چیزی با خمیر بازی خانگی که با آرد، آب و نمک خودتان میتوانید درست کنید، بازی کردن با لگوها یا بلوکهای خانهسازی، حل کردن پازل، یا کمک کردن به شما در هر کاری که انجام میدهید، مثل تا کردن لباسهای شسته، ناهار درست کردن یا شستن ظرفها هستند.
واکنش هیجانی نشان ندهید
اگرچه میتوانید با ملایمت به کودک خود یادآوری کنید که دست کردن توی بینی کاری ناسالم و بیادبانه است، اما غر زدن یا تنبیه کردن او برای این کار کمکی نخواهد کرد. تکنیکهایی مثل بستن چسب زخم روی انگشتان دست برای اینکه فرو کردن آنها توی مجرای بینی دشوارتر شود از نظر کودکتان مجازات ناعادلانهای برای کاری اینقدر بیضرر به نظر خواهد آمد. با این حال، اگر فرزندتان این کار را نااگاهانه انجام میدهد و بعداً تصمیم گرفت که این عادت را ترک کند، تکنیک بستن چسب ممکن است به او کمک میکند، زیرا باعث میشود مچ خود را در حین این کار بگیرد.
وضعیت را ارزیابی کنید
اگر فرزندتان آنقدر شدید دستش را توی بینی میکند که از آن خون میآید یا اگر به نظر میرسد این عادت یکی از مجموعهای از رفتارهای عصبی شده است، به عنوان مثال، آنقدر انگشتش را در بینیاش میکند که خونریزی میکند و در خوابیدن شبانه هم مشکل دارد، لازم است با پزشک متخصص اطفال یا رواندرمانگر کودکان مشورت کنید. این عادت میتواند نشانهای از اضطراب یا دیگر مشکلات عاطفی باشد که کودک در مورد آنها به کمک نیاز دارد.
بگذارید مسخرهبازی دربیاورد
اگر فرزند شما یک دبستانی بزرگ است و این عادت را دارد، میتوانید به او بگویید که اگر ضروری است از انگشتش استفاده کند، بهتر است این کار در خلوت انجام شود. واقعاً مگر همهٔ ما گاهی دستمان را توی بینی نمیکنیم؟ این میتواند به جوکها و شوخیهایی در مورد اثر این کار و به هم زدن حال مردم منجر شود و چه بهتر، چون اگر بتواند با شما به موضوعات بخندد، در حضور دیگران راحتتر به یاد میآورد که چه کاری بکند و چه کاری نکند.
اگر همهٔ موارد بالا را انجام دادهاید و کودک شما هنوز هرازگاهی دست توی بینیاش میکند و پزکش هم معتقد است مشکلی وجود ندارد، بهترین گزینه این است که ناخنهای او را کوتاه و بدون شکستگی و تیزی نگه دارید و تمام تلاش خود را بکنید که این کارش را سخت نگیرید تا موضوع با بزرگ شدن کودک خودبهخود حل شود.