خودارضایی در کودکان چرا اتفاق میافتد و چه کار باید کرد؟
خودارضایی در کودکان چرا اتفاق میافتد و در مورد آن چه میتوان کرد؟ وقتی والدین برای اولین بار این نوع اکتشاف بچهها را میبینند، برایشان سؤال میشود که آیا این طبیعی است؟ هرچند پاسخ مثبت است و نیازی نیست که نگران شوید، اما بهتر است در این مطلب بیشتر با جواب این پرسشهای مهم و راهکارهای برخورد با چنین اتفاقی آشنا شوید.
دلیل خودارضایی کودکان چیست؟
بچههای کوچک به همان دلیلی خودارضایی میکنند که بچههای بزرگتر و بزرگسالان، یعنی چون حس خوبی به آنها میدهد. کشف بدن بخشی از فرایند رشد و بزرگ شدن است اما خودارضایی در بچههای کوچک مثل بزرگسالان ماهیت جنسی ندارد، زیرا بچههای کوچک نمیدانند رابطهٔ جنسی چیست.
کودک شما در حال یادگیری دویدن، پریدن، پرتاب کردن، پا زدن روی تاب، نقاشی کشیدن و احتمالاً استفادهٔ منظم از توالت است، پس به راحتی این امکان وجود دارد که او به همان اندازه که در مورد انگشتان دست، انگشتان پا و نافش کنجکاو است در مورد اندام تناسلیاش نیز کنجکاوی داشته باشد و اگر اخیراً پوشیدن پوشک شورتی یا شورت معمولی جایگزین پوشک معمولی شده است، احتمالاً برای اولین بار میتواند به اندام تناسلیاش دسترسی داشته باشد.
با خودارضایی کودکان چه باید کرد؟
در مورد خودارضایی کودکان چه کار باید کرد و چه برخوردی با آن داشت؟ در قسمت زیر راهکارهای بسیار مهمی آمده که بهتر است آنها را جدی بگیرید:
وحشت نکنید: خودارضایی کاری کاملاً طبیعی است. آسیب فیزیکی یا ریسکی برای سلامت ایجاد نمیکند، یا به این معنا نیست که فرزندتان در آینده به یک معتاد جنسی تبدیل میشود. خودارضایی در بچههای کوچک ماهیت جنسی ندارد، یعنی آنطور که برای بزرگسالان هست ماهیت جنسی ندارد، زیرا بچههای کوچک نمیدانند رابطهٔ جنسی چیست. همچنین اگرچه بازی آشکارا جنسی در بچههای بزرگتر اغلب علامت هشداری نشانگر آزار جنسی کودک یا قرار گرفتن او در معرض محتوای جنسی نامناسب است، اما احتمال این اتفاقات برای بچههای کوچک فوقالعاده بعید است. آنها اصلاً مهارتهای تخیلی لازم برای این نوع رفتار را ندارند. کودک خردسالی که مورد آزار جنسی قرار گرفته است، بیشتر احتمال دارد که منزوی و کنارهگیر شود یا به ناگهان در خوابیدن مشکل پیدا کند.
آن را نادیده بگیرید: شاید شما قبلاً به فرزندتان گفته باشید که برخی از قسمتهای بدنش خصوصی هستند و تنها خود او، والدینش یا پزشک در حضور والدین و با اجزهٔ خودشان میتوانند آنها را لمس کنند. بسیاری از والدین تلاش میکنند مفهوم حریم شخصی را به عنوان راهی برای جلوگیری از آزار جنسی به فرزندانشان توضیح دهند و منطقی به نظر میرسد که این مفهوم را به خودارضایی هم بسط دهیم، اما ممکن است این توضیح در ذهن کودکتان کاملاً جا نیفتد. طبق گفتهٔ برخی روانشناسان کودک، حریم شخصی برای یک کودک زیر سه سال هیچ معنایی ندارد و اصلاً مفهوم معناداری نیست. بچهها در این سن به طور ذاتی به دنبال تحریک و عصبانی کردن دیگران هستند، بنابراین اگر شما به آن توجه کنید، احتمالاً فقط باعث میشوید که این کار را بیشتر انجام دهد. بهترین راه این است که جای دیگری را نگاه کنید یا خود را غرق فعالیت دیگری نشان دهید.
حواسش را از آن منحرف کنید: با اینکه شما میدانید این کار نرمال است و بسیاری از بچهها انجامش میدهند، اما اگر فرزندتان در مقابل دیگران شروع به دست زدن به اندام تناسلی خود کند، به احتمال زیاد باز هم خجالتزده میشوید. اگر نمیتوانید آن را نادیده بگیرید، منحرف کردن حواس کودک بهترین گزینهٔ شماست. خودارضایی خیلی شبیه دست کردن توی بینی است، یعنی امکان دارد کودک این کار را انجام میدهد، چون کسل شده، چون دستهایش آزاد و بیکار است و چون توانایی انجامش را دارد. پس اگر دستهای کودکتان در زمان نامناسب به سمت اندام تناسلیاش میرود، برای مثال در مقابل یک مهمان، یک اسباببازی را دم دست نگه دارید تا در این مواقع به او بدهید. او را دعوت کنید که یک پازل را حل کند، با لگوها بازی کند یا توپی را پرتاب کند؛ هر کاری که دستهایش را از شلوارش دور نگه میدارد.
مراقب واکنشتان باشید: واکنش والدین به خودارضایی ممکن است بزرگترین خطر را برای بچهها ایجاد کند. اگر به فرزندتان برای کشف بدنش احساس گناه بدهید، یا اگر این احساس به او القا شود که کاری که انجام میدهد کثیف یا ناشایست است، امکان دارد احساسات جنسی و لذتبخش را با احساس گناه و شرم ارتباط دهد. اگر والدی واقعاً از این موضوع اذیت شود، بیشتر از اینکه چیزی را دربارهٔ کودک نشان دهد، حقایقی را در مورد فرایند بزرگ شدن آن والد به ما میگوید. بسیاری از افراد با احساسات متناقضی دربارهٔ رابطهٔ جنسی بزرگ میشوند و پیدا کردن جایی که بتوانید در مورد این احساسات با دیگران صحبت کنید به شما کمک میکند بتوانید این مسائل را در حال حاضر و در آینده مدیریت کنید.
با یک روانشناس کودک آگاه مشورت کنید: همانطور که گفته شد، در نگاه اول و به شکل کلی، اگر بچههای کوچک خودارضایی میکنند به این دلیل است که حس خوبی به آنها میدهد. یک کودک حتی ممکن است با خودارضایی به ارگاسمی برسد که با نفسنفس زدن، سرخ شدن و آهی بلند در انتها همراه باشد. اما طبق گفتهٔ کارشناسان این ابداً چیزی نیست که نگرانش شوید اما در موضوع خودارضایی هم درست مثل هر چیز دیگری، افراط میتواند نشاندهندهٔ وجود مشکلی باشد. به گفتهٔ آکادمی طب اطفال امریکا، اگر فرزندتان دائماً یا بیش از حد خودارضایی میکند، ممکن است نشانهٔ این باشد که احساس اضطراب میکند، از لحاظ عاطفی پریشان و تحت فشار است یا در خانه به او توجه کافی نمیشود. اگر فکر میکنید ممکن است مشکل این باشد، حتماً با یک پزشک آگاه مشورت کنید.