ذهن‌آگاهی و کودکان: آیا می‌توان مهربانی را به بچه‌ها یاد داد؟
چگونه مهربانی را به فرزندان خود یاد بدهیم؟ این ممکن است یکی از سؤالات شما هم باشد، پس در این مطلب با نکات مهمی در مورد درک آموزش مهربانی به بچه‌ها آشنا شوید.
درک مهربانی و شفقت از طریق تمرینات ذهن‌آگاهی
پدری تعریف می‌کند: «پسرم حدوداً دو سال داشت، یک تماس از مهدکودکش داشتیم كه توضیح می‌داد بین فرزند ما و یک پسر دیگر حادثه‌ای رخ داده است که در پایانش تمام صورتشان خراشیده و زخمی بود و مقصر هم کودک ما بوده است. بلافاصله کنجکاو شدم که آیا پسرم قلدر است؟ ما به او کمی از الفبا و رنگ‌ها یاد داده بودیم و اینکه قبل از هر وعده‌ٔ غذایی باید دست‌هایش را بشوید اما آیا می‌توان چیزهایی مانند مهربانی و شفقت را آموخت؟ آیا می‌توانم به پرورش این مهارت‌ها در فرزندم کمک کنم؟ و اصلاً این ویژگی‌ها چقدر مهم هستند؟» محققان سؤالات مشابهی مثل این را از دریچه‌ٔ علم بررسی کرده‌اند و نتایج جالبی پیدا کرده‌اند. بیایید با هم ببینیم یافته‌ها چه بوده است؟
به عنوان مثال، کارشناسان یک برنامهٔ آموزشی ویژه ترتیب دادند که به کودکان چهار تا شش سال کمک کند یاد بگیرند چگونه از احساسات خودشان آگاهی ذهنی داشته باشند، به دیگران توجه کنند و قدردان و حق‌شناس باشند. این برنامه شامل درس‌هایی در مورد توجه، تنفس و بدن و تمرین مراقبت و دلسوزی بود. چکیدهٔ نتایج این بود که، محققان دریافتند پرورش فعالانه‌ٔ مهربانی و شفقت از طریق تمرینات ذهن‌آگاهی به بچه‌ها کمک کرد تمرکز کنند، رفتار سخاوتمندانه‌تری در بین همسالان خود داشته باشند، در مدرسه عملکرد بهتری داشته و احساسات خود را کنترل و تنظیم کنند. پس می‌توان به کودکان مهربانی و شفقت را آموزش داد.
در مورد آن پسر هم جالب است بدانید که بعد معلوم شد اصلاً قلدر نبوده است، بلکه او دوستش را آن‌قدر محکم در آغوش گرفته که هر دو روی زمین افتادند و صورتشان زخمی شده بود. بنابراین ما می‌توانیم درحالی‌که برای حفظ احساس همدلی و عشق کودکان نسبت به دیگران تلاش کنیم، برای کنترل و خودتنظیمی بیشتر در بخش احساسات از کمک خودشان استفاده کنیم.
نکاتی در مورد تمرین ذهن‌آگاهی با کودکان
برای درک بهتر و شروع آموزش ذهن‌آگاهی در زمینهٔ یادگیری مهربانی و محبت به کودکانتان توصیه‌های زیر را بدانید:
یک فضای آرام ایجاد کنید: زندگی اغلب پر از سروصدا و آشوب است. این آشوب را با زمان و مکانی مختص سکوت متعادل کنید. گوشه‌ای در یک اتاق خواب، یک صندلی در خانه یا نیمکتی در یک پارک محلی پیدا کنید که در آن شما و فرزندانتان می‌توانید برای چند لحظه بنشینید و با آرامش و سکوت آشنا شوید. هنگامی که وقت خود را در سکوت سپری می‌کنید، به آنچه در بدنتان می‌گذرد توجه کنید.
هدفمندانه توجه کنید: به جای اینکه به کودکان بگویید: «توجه کن» بدون اینکه منظورتان را توضیح دهید، به آنها یاد بدهید که ذهن‌آگاهی را تمرین کنند. بر اساس تحققیات، ما با ذهن‌آگاهی، توجه خود را به آنچه در لحظه‌ٔ حاضر در محیط اطرافمان اتفاق می‌افتد، مانند صداها یا مناظر و به تجربه‌ٔ درونی خود، مانند حس‌ها یا عواطف جلب می‌کنیم.
مکث کنید و به تنفس خود توجه کنید: از کودک بخواهید به پشت بخوابد و هنگام ورود و خروج هوا به بدن، به حرکت سینه یا شکم خود توجه کند. یکی از والدین می‌گوید: «من میمون عروسکی محبوب پسرم را روی شکمش می‌گذارم تا ببینم آیا می‌تواند آن را بالا و پایین کند.»
آرزوهای دلسوزانه بکنید: آرزوهای مشفقانه شامل عبارات ساده‌ای مثل «امیداورم خوشحال باشیم، سالم باشیم و مملو از عشق باشیم». این آرزوها می‌تواند به تسکین احساسات و تقویت حس پیوند با خانواده، جامعه و جهان کمک کند.
سپاسگزاری را تمرین کنید: لازم نیست مثل برخی مجری‌های تلویزیون مدام در حال سپاسگزاری باشید، اما ثابت شده است که هوشیار بودن نسبت به آنچه برایش سپاسگزار هستید، حس آسایش و آرامش را در شما تقویت می‌کند. انجام آن آسان است، مثلاً در پایان هر روز چند دقیقه وقت بگذارید تا در مورد اتفاقات خوبی که افتاده است تأمل کنید.
