اختلال ارگاسم یا آنورگاسمی در زنان
اختلال ارگاسم یا آنورگاسمی چیست و چه علائمی دارد؟ در این مطلب با آنورگاسمی یا اختلال ارگاسم در زنان، علل و عوامل ایجاد آنورگاسمی، علائم اختلال ارگاسم، تشخیص و درمانهای اختلال ارگاسم و زمان مراجعه به پزشک برای اختلال آنورگاسمی در زنان آشنا شوید.
آنورگاسمی در زنان
ارگاسم، اوج احساس لذت در پاسخ به یک فعالیت جنسی تحریککننده است و آنورگاسمی (Anorgasmia) به معنای تأخیر در ارگاسم، ارگاسم نادر، نبود ارگاسم، یا ارگاسمی با شدت بسیار کمتر پس از برانگیختگی جنسی و تحریک جنسی کافی است.
زنانی که مشکلات ارگاسم دارند و در مورد این مشکلات ناراحتی زیادی احساس میکنند ممکن است مبتلا به آنورگاسمی تشخیص داده شوند.
با این حال، فراوانی و شدت ارگاسم در میان زنان متفاوت است. همچنین ارگاسم برای هر فردی میتواند از امروز تا فردا متفاوت باشد. نوع و میزان تحریک مورد نیاز برای رسیدن به ارگاسم نیز متغیر است.
عوامل متعددی ممکن است منجر به آنورگاسمی شود. این عوامل شامل معضلات و مشکلات مربوط به رابطه یا صمیمیت، عوامل فرهنگی، شرایط فیزیکی یا عارضههای پزشکی و داروها میشود. درمانها میتواند شامل آموزش در مورد تحریک جنسی، دستگاههای تقویت جنسی، رواندرمانی فردی یا زوجدرمانی و دارو باشد.
اختلال ارگاسم زنان اصطلاح دیگری است که برای طیف مشکلات ارگاسم استفاده میشود. کلمهٔ «آنورگاسمی» به طور خاص به ناتوانی از رسیدن به ارگاسم اشاره دارد، اما به عنوان شکل خلاصه عبارت «اختلالات ارگاسم زنان» نیز استفاده میشود.
علائم آنورگاسمی
همانطور که گفته شد، ارگاسم اوج احساس لذت در پاسخ و واکنش به یک فعالیت جنسی تحریککننده است. دخول واژینال در حین رابطهٔ جنسی به طور غیرمستقیم باعث تحریک کلیتوریس میشود اما ممکن است برای رسیدن به ارگاسم کافی نباشد. بسیاری از زنان ممکن است برای داشتن ارگاسم نیاز به تحریک مستقیم دستی یا دهانی کلیتوریس داشته باشند. آنورگاسمی یا اختلال ارگاسم زنان به عنوان تجربهٔ هر یک از موارد زیر به شکلی قابل توجه تعریف میشود:
- ارگاسم تأخیری
- ارگاسم نشدن
- ارگاسم به تعداد کمتر
- ارگاسم با شدت کمتر
آنورگاسمی همچنین میتواند:
- مادامالعمر باشد؛ اگر هرگز به ارگاسم نرسیدهاید.
- اکتسابی باشد؛ اگر مشکلات جدیدی در ارگاسم دارید.
- با توجه به موقعیت باشد؛ اگر فقط در شرایط خاص، با انواع خاصی از تحریکات یا با شرکای جنسی خاص مشکل ارگاسم دارید.
- عمومی باشد؛ اگر در هر شرایطی مشکل ارگاسم دارید.
زنانی که در هر بار رابطهٔ جنسی به ارگاسم نمیرسند، یعنی گاهی ارگاسم ندارند احتمالاً آن را ناراحتکننده نمیبینند. در این صورت، ارگاسم نشدن اختلال محسوب نمیشود.
اما چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ اگر در مورد زندگی جنسی خود نگرانیهایی دارید، به خصوص اگر در مورد توانایی خود برای رسیدن به ارگاسم نگران هستید، لازم است با پزشکتان صحبت کنید.
عوامل و علل آنورگاسمی
برانگیختگی جنسی و ارگاسم واکنشهای پیچیدهای به عوامل مختلف فیزیکی، عاطفی، حسی و روانی هستند. مشکل در هر یک از این زمینهها میتواند بر توانایی شما برای رسیدن به ارگاسم اثر بگذارد. این عوامل به شکل زیر است:
عوامل فردی و روانشناختی
تجربههای گذشته، رفتارها، پسزمینه یا آرامش ذهنی ممکن است در مشکلات ارگاسم نقش داشته باشد. این عوامل شامل موارد زیر است:
- سوءاستفاده و آزار جنسی یا عاطفی در گذشته
- نداشتن آگاهی در مورد تحریک جنسی یا تعاملات جنسی
- تصویر ضعیف از بدن خود
- احساس گناه یا خجالت در مورد رابطهٔ جنسی
- باورهای فرهنگی یا مذهبی در مورد رابطهٔ جنسی
- عوامل استرسزا، مانند مشکلات مالی یا از دست دادن یکی از عزیزان
- مشکلات سلامت روان، مانند اضطراب یا افسردگی
عوامل مرتبط با رابطه
مشکل با شریک جنسی ممکن است عاملی مؤثر در ایجاد مشکلات ارگاسم باشد. این نوع مشکلات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- نبود صمیمیت عاطفی
- تعارضهای حلنشده
- انتقال نیازها و ترجیحهای جنسی به شکلی ضعیف
- خیانت یا خدشهدار شدن اعتماد
- خشونت شریک جنسی
- اختلال عملکرد جنسی شریک جنسی، مانند یک شریک مرد مبتلا به اختلال نعوظ
علل فیزیکی
طیف گستردهای از بیماریها، تغییرات فیزیکی و داروها میتوانند در ارگاسم اختلال ایجاد کنند:
مشکلات سلامت. بیماریهای طولانیمدت، مانند دیابت، مثانهٔ بیشفعال یا اماس، ممکن است در اختلالات ارگاسم نقش داشته باشند یا آنها را پیچیده کنند.
درمانهای مربوط به زنان: آسیب بافتی ناشی از جراحیهای زنان، مانند هیسترکتومی یا عمل برداشتن رحم یا جراحی سرطان، ممکن است بر توانایی ارگاسم تأثیر بگذارد.
داروها: بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نسخه میتوانند ارگاسم را سرکوب کنند، از جمله داروهای فشار خون، داروهای ضدروانپریشی، آنتیهیستامینها و داروهای ضدافسردگی، به ویژه مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مثل سیتالوپرام.
الکل و سیگار: الکل سیستم عصبی را سرکوب میکند و ممکن است توانایی ارگاسم را مختل کند. سیگار کشیدن میتواند جریان خون را در اندامهای جنسی محدود کند و بر توانایی ارگاسم تأثیر بگذارد.
تغییرات مرتبط با افزایش سن در بدن: تغییرات در بدن پس از یائسگی یا در مراحل بعدی زندگی ممکن است به انواع مختلفی از اختلالات جنسی منجر شود.
اختلالات جنسی مرتبط
زنانی که آنورگاسمی را تجربه میکنند ممکن است یک یا چند مشکل جنسی مرتبط داشته باشند. این مشکلات ممکن است در اختلال ارگاسم نقش داشته باشند یا آن را پیچیدهتر کنند. این عارضهها عبارتاند از:
- مشکل در برانگیختگی جنسی
- تمایل کم یا تمایل نداشتن به رابطهٔ جنسی
- درد ناشی از آمیزش جنسی یا سایر تحریکات جنسی
- خشکی واژن یا فرج
- سفت شدن غیرارادی واژن یا واژینیسموس
تشخیص آنورگاسمی در زنان
یک متخصص زنان سابقهٔ پزشکی شما را بررسی میکند و یک معاینهٔ پزشکی و معاینهٔ لگنی انجام میدهد. این معاینات ممکن است مشکلات فیزیکی را که در مشکلات ارگاسم نقش دارند، شناسایی کنند. پزشک احتمالاً در مورد تجربیات شما در ارتباط با ارگاسم و دیگر مسائل مرتبط سؤالاتی بپرسد. همچنین ممکن است پرسشنامهای دریافت کنید که شامل سؤالاتی دربارهٔ مسائل زیر باشد:
- تجربیات جنسی اخیر و گذشتهٔ شما
- شریک یا شرکای جنسی شما
- احساس شما در مورد تجربیات جنسیتان
- انواع تحریک یا نوع فعالیت جنسی شما
پزشک ممکن است بخواهد هم با شما و هم با همسرتان صحبت کند یا با او جداگانه ملاقات کند.
درمان آنورگاسمی در زنان
درمان آنورگاسمی به عوامل مؤثر در آن ارتباط دارد. درمانهای احتمالی شامل تغییر سبک زندگی، رواندرمانی و دارو است. اگر یک بیماری زمینهای در آنورگاسمی تقش داشته باشد، پزشک درمان مناسب آن بیماری را توصیه خواهد کرد. بهطورکلی درمانهای اختلال ارگاسم در زنان به شکل زیر است:
تغییر سبک زندگی و درمان
درمان آنورگاسمی معمولاً با یک یا چند رویکرد برای درک بهتر بدن خود، یادگیری رفتارهای مؤثر برای شما و تغییر رفتارها آغاز میشود. این درمانها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آموزش. پزشک احتمالاً با بحث در مورد آناتومی جنسی زنان و چگونگی پاسخ بخشهای مختلف بدن به تحریک شروع میکند. این گفتوگو میتواند به شما کمک کند تا پاسخ سؤالات خود را بگیرید، برداشتهای نادرست را رفع کنید و همچنین هدف سایر درمانهای توصیهشده را بهتر درک کنید. پزشک احتمالاً خواندن یک سری مطالب آموزشی را نیز توصیه کند.
خودارضایی جهتدار: این برنامهٔ آموزشی و تمرینات خانگی به شما کمک میکند با بدن خود آشنا شوید و تحریکات جنسی خودراهبر را کشف کنید. بعد از اینکه یاد گرفتید خود را به ارگاسم برسانید، چیزهایی را که یاد گرفتهاید با همسرتان تمرین میکنید.
درمان حسمدار یا تمرکز بر لذت: این رویکرد که مخصوص زوجهاست، آموزش و یکسری تمرینات خانگی را ارائه میدهد. درمان حسمدار با لمس غیرشهوانی شروع میشود و به تدریج به لمس جنسی و تحریک جنسی میرسد. هدف این است که هر یک از دو طرف نیازهای طرف مقابل را درک کنند و یاد بگیرند که چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار و برای رسیدن به ارگاسم همدیگر را راهنمایی کنند.
تغییر در پوزیشنهای جنسی: پزشک ممکن است تغییراتی را در پوزیشنهای جنسی توصیه کند که باعث افزایش تحریک کلیتوریس در طول رابطهٔ جنسی واژینال میشود.
درمان شناختی-رفتاری: رواندرمان انفرادی یا زوجدرمانی ممکن است به شما کمک کند تا به افکار خود در مورد رابطهٔ جنسی بهطورکلی یا با همسرتان بپردازید. درمان میتواند با آموزش یک سری رفتارها به بهبود روابط جنسی منجر شود، از جمله این یادگیریها، راههایی برای صحبت با همسرتان در مورد رابطهٔ جنسی یا انتقال نیازهای خود در طول رابطهٔ جنسی است.
درمانهای پزشکی
اگرچه برخی داروها برای درمان آنورگاسمی آزمایش شدهاند، اما شواهد کافی برای حمایت از آنها وجود ندارد. هورموندرمانی جایگزین نیز ممکن است فوایدی داشته باشد اما خطرهایی دارد که مستلزم نظارت دقیق است. داروهای هورموندرمانی شامل موارد زیر است:
استروژندرمانی: اگر برای علائم یائسگی تحت درمان هستید، این درمان ممکن است بر بهبود تجربهٔ جنسی نیز تأثیر بگذارد. همچنین، دز پایین استروژن واژینال، مثلاً به شکل کرم یا شیاف، میتواند جریان خون به اندام تناسلی را بهبود بخشد و روانکاری واژن را بهتر کند. با این حال، استفادهٔ طولانیمدت از قرصهای استروژن با خطر ابتلا به سرطان پستان و بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است.
تستوستروندرمانی: برای برخی از زنان یائسه که سطح تستوسترون آنها کمتر از حد معمول زنان است، درمان جایگزینی تستوسترون ممکن است برانگیختگی و ارگاسم را بهبود بخشد. عوارض جانبی ممکن است شامل آکنه، موهای زائد بدن، کاهش HDL یا کلسترول «خوب» و خطرهایی مشابه درمان جایگزینی استروژن باشد.
طب جایگزین
محصولات طبیعی، مانند محصولات ساختهشده از ال آرژنین یا عصارهٔ درخت زیتون روسی، به عنوان بهبوددهندهٔ زندگی جنسی زنان تبلیغ میشوند. با این حال، داروهای مذکور در آزمایشهای بسیار محدود و با استفاده از چند محصول گیاهی یا ترکیب با سایر داروها یا برنامههای مدیریت سبک زندگی مورد مطالعه قرار گرفتهاند. در نتیجه اطلاعات کافی برای دانستن اینکه آیا آنها اثر درمانی دارند یا خیر، وجود ندارد.
قبل از استفاده از درمانهای طبیعی، که میتوانند عوارض جانبی ایجاد کنند و با سایر داروها تداخل داشته باشند، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
مراجعه به پزشک
آماده شدن برای وقت ویزیت
اگر ارگاسم نشدن با فعالیت جنسی باعث ناراحتی شما میشود، از پزشک مراقبتهای اولیه یا متخصص زنان خود وقت بگیرید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک میکند تا برای ویزیت خود آماده شوید. یکی از کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که فهرستی از موارد زیر را که دانستن آنها برای پزشک مهم است تهیه کنید:
- علائم شما؛ زمان و شرایط اولین تجربهٔ مشکل ارگاسم
- سابقهٔ جنسی شما؛ از جمله روابط و تجربههایی که از آغاز تاکنون داشتهاید و هر گونه سابقهٔ تروما یا سوءاستفاده جنسی
- سوابق بیماریها: تمام بیماریهای که دارید، از جمله مشکلات سلامت روان
- داروها: هر دارو، ویتامین و سایر مکملهایی که مصرف میکنید و دز آنها
- سؤالات شما: همهٔ پرسشهایتان در مورد فعالیتهای جنسی یا روابط جنسی سالم خود
سؤالات پزشک از شما
علاوه بر اطلاعاتی که آماده میکنید، پزشک احتمالاً سؤالاتی برای درک تجربیات جنسی، توانایی شما برای رسیدن به ارگاسم و افکار شما در مورد رابطهٔ جنسی شما خواهد پرسید. بد نیست از قبل به پاسخ سؤالات زیر فکر کنید:
- آیا در حال حاضر از نظر جنسی فعال هستید؟
- در حال حاضر چند شریک جنسی دارید؟
- آیا شریک زندگی شما خود را به عنوان یک مرد، زن یا غیردوگان (غیرباینری) معرفی میکند؟
- چه نوع فعالیتهای جنسی انجام میدهید؟
- آیا در طول تعاملات جنسی با همسرتان از نظر جنسی برانگیخته میشوید؟
- چقدر از رابطهٔ جنسی خود با همسرتان راضی هستید؟
- آیا رضایت شما در طول زمان تغییر کرده است؟
- چقدر از شریک جنسی قبلی خود راضی بودید؟
- آیا در گذشته توانستهاید به ارگاسم برسید؟
- آیا مشکل رسیدن به ارگاسم فقط با فعالیتهای جنسی خاصی است؟
- آیا میتوانید با خودارضایی به ارگاسم برسید؟
- آیا با دخول واژینال یا سایر فعالیتهای جنسی احساس درد دارید؟
- آیا در حین رابطهٔ جنسی از وسایل محافظتی استفاده میکنید؟
- آیا بیماری مقاربتی داشتهاید؟
- آیا در حال حاضر در تلاش برای باردار شدن هستید یا نگرانی در مورد باردار شدن دارید؟
- آیا از روشهای پیشگیری از بارداری استفاده میکنید؟
- آیا از الکل یا مواد مخدر استفاده میکنید و چقدر؟
- در حین بزرگ شدن چه پیامهایی در مورد رابطهٔ جنسی دریافت کردید؟
- در کل چقدر از رابطهٔ فعلی خود راضی هستید؟