گال در کودکان
گال نوعی تحریک پوستی است که به علت تهاجم هیرهها یا مایتهای انگلی کوچکی که زیر پوست نقب میزنند ایجاد میشود و راش ناصافی که میبینید، در واقع واکنشی آلرژیک به تخمها و مدفوعی است که هیرهها باقی میگذارند. در این مطلب میتوانید با بیماری گال از ابتلا تا پیشگیری و درمان آشنا شوید.
بیماری گال در کودک
گال (Scabies) که جرب یا گری نیز نامیده میشود، نوعی بثورات پوستی خارشدار است که توسط کنهٔ کوچکی به نام سارکوپتس اسکابی ایجاد میشود. در ناحیهای که کنه در آن نقب میزند، خارش شدیدی ایجاد میشود. نیاز به خاراندن پوست ممکن است در شب شدیدتر باشد.
راش ناصافی که روی پوست فرد مبتلا به گال میبینید، در واقع واکنشی آلرژیک به تخمها و مدفوعی است که هیرهها باقی میگذارند و اگر فرزندتان مبتلا به گال باشد، احتمالاً خودش را خیلی میخاراند.
هیرههای پوستی ماده به زیر پوست یعنی جایی که در آنجا تخمریزی و مدفوع میکنند نقب میزنند. این تخمها و مدفوعات باعث بروز واکنش آلرژیکی میشود که خارش تقریباً غیرقابل تحملی ایجاد میکند. کودک شما میتواند از طریق تماس پوست با پوست با کسی که آن را دارد به گال مبتلا شود.
بیماری گال فوقالعاده مسری است و هر کسی میتواند به آن دچار شود، حتی اگر تا حدی وسواسآمیز تمیز باشد. گال اغلب در بیش از یک عضو خانواده یا در گروههایی از کودکان مهدکودک یا مدرسه بروز میکند. گال میتواند در هر زمانی از سال شایع باشد و زمان خاصی برای شیوع بیشتر آن وجود ندارد.
شکل حادی از گال که گال دلمه یا گال نروژی نامیده میشود، گاهی اوقات در افراد دچار ضعف سیستم ایمنی بروز میکند. در این مورد، دلمهٔ ضخیمی که حاوی تعداد زیادی هیره و تخم گال است روی پوست بسته میشود. هیرههای گال نروژی قویتر از سایر هیرهها نیستند، اما تعداد بسیار بیشتری از آنها وجود دارد.
مقالات بیماریهای پوستی کودکان را ببینید.
علائم گال در کودک
اگر فرزند شما به گال مبتلا شود، راش به شدت خارشداری متشکل از دانههای جوشمانند قرمز و پراکنده خواهد داشت که معمولاً بین انگشتان دست یا چینهای بدشن ظاهر میشود. همچنین در کودکان خردسال راش ناشی از گال معمولاً روی سر، گردن، شانهها، کف دستها و کف پاها ظاهر میشود. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان، راش روی دست، مچ دستها، اندام تناسلی و شکم بروز میکند.
در جایی که هیرهها در زیر پوست لانه کردهاند هم ممکن است خطوط منحنی قرمز یا بسیار نازکی ببینید. همچنین ممکن است کودکتان چرکدانهها یعنی نواحی ملتهب پر از چرک شبیه جوشهای کوچک یا تاولهای کوچک پر از مایعی نیز روی پوست خود داشته باشد.
خارش ناشی از گال معمولاً پس از حمام آب داغ یا در طول شب، بسیار شدید است و ممکن است کودکتان را بیدار نگه دارد. ممکن است در ناحیههایی از بدن که کودک خارانده است، دلمههای بدظاهری تشکیل شود و عفونتی باکتریایی مانند زردزخم ایجاد شود.
اگر این اولین باری است که فرزندتان دچار گال شده، ممکن است بین زمان سرایت هیرهها به بدن او تا زمان شروع خارش، چهار تا شش هفته فاصله باشد. اگر کودک قبلاً دچار گال شده است، احتمالاً زمان واکنش او بسیار کوتاهتر یعنی فقط یک تا سه روز خواهد بود.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهدهٔ هر گونه قرمزی، حساسیت و راش ناشناختهای روی بدن کودکتان، همیشه باید ابتدا با پزشک تماس بگیرید، چون کودک شما هرچه سریعتر درمان شود، زودتر هم بهبود مییابد و آسوده خواهد شد.
پزشک پوست کودکتان را بررسی خواهد کرد و احتمالاً آزمایش بدون دردی را که شامل خراشیدن پوست کودک و برداشتن یک نمونهٔ کوچک و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است انجام خواهد داد یا ممکن است شما را به یک متخصص پوست ارجاع دهد تا نمونهبرداری پوست انجام شود و تشخیص را تأیید کند. هیرههای گال و تخمهای آنها با بزرگنمایی در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده هستند. با این حال، این هیرهها به راحتی ممکن است که پنهان و نادیده هم بمانند، زیرا معمولاً یک فرد آلوده تنها ۱۰ تا یا تعداد کمتری از آنها را دارد.
درمان گال در کودک
پزشک کودک ممکن است یک داروی موضعی تجویز کند. کرم پرمترین رایجترین داروی درمانی گال است. بهطورکلی، داروهای دیگر برای درمان گال عبارتند از بنزیل بنزوات، سولفور در پترولاتوم، کورتامیتون، لیندن و مالاتیون که البته بعضی از این موارد برای کودکان استفاده نمیشوند. در میان این داروها کرم پرمترین ایمنترین گزینه برای کودکان محسوب میشود. همچنین اگر فرزند شما موردی سمج یا حادی از گال داشته باشد، پزشک ممکن است داروهای خوراکی را نیز برای کشتن هیرههای گال تجویز کند.
برای استفاده از این کرم و پمادها باید روی نقطه به نقطهٔ بدن کودک خود از گردن به پایین را کرم بمالید. حتی قسمتهایی از بدن که به نظر نمیرسد آلوده شده باشند باید کرم زده شوند. فراموش نکنید که بین انگشتان دست و پای کودکتان، زیر بغلش، داخل ناف و ناحیهٔ تناسلی او را هم کرم بزنید. اگر حساسیت و خارش ناشی از گال را روی صورت یا جمجمهٔ فرزندتان مشاهده کردید، کرم را در امتداد خط رویش مو و همچنین پیشانی، پوست سر و گیجگاههایش هم بمالید. از دستورالعمل دارو در مورد مدت زمان باقی گذاشتن کرم روی پوست پیروی کنید که ممکن است برای هشت ساعت یا بیشتر باشد و سپس آن را بشویید.
بچههای کوچک اغلب هنگام بیداری دستهای خود را در دهانشان میگذارند، بنابراین بهتر است کرم را هنگام خواب به دستهایش بمالید و صبح قبل از هر کار دیگری آنها را بشویید. اگر فرزند شما در طول خواب دستها یا انگشتانش را میمکد، شبها به دستهایش دستکش یا جوراب بپوشانید تا دارو را از دهان او دور نگه دارد.
برطرف شدن خود راش میتواند دو تا شش هفته طول بکشد. اگر راش همچنان گسترش پیدا میکند یا لانههای جدیدی روی پوست کودک میبینید، به پزشک اطلاع دهید. پزشک ممکن است توصیه کند که درمان را تکرار کنید. بعضی از پزشکان در هر صورت دز دومی از دارو را یک یا دو هفته بعد از اعمال دز اول هم توصیه میکنند.
از آنجا که از بین رفتن عوامل تحریککنندهٔ پوست مدتی زمان میبرد، خارش میتواند تا سه هفته پس از کشتن هیرهها ادامه داشته باشد. اعمال کرمهای سرد یا لوسیون کالامین به پوست ممکن است باعث تخفیف خارش شود. اگر خارش هنوز آزاردهنده است، پزشک کودک ممکن است یک آنتیهیستامین خوراکی یا یک کرم استروئیدی را برای تسکین آن تجویز کند. در این فاصله، ناخنهای کودک خود را کوتاه نگه دارید تا مانع از بریدن پوست توسط کودک و ایجاد عفونت شود.
پیشگیری از ابتلا به گال در کودکان و دیگر افراد خانواده
تنها راه جلوگیری از ابتلا به گال، پرهیزاز تماس با هر شخصی است که ممکن است آلوده به این بیماری باشد و این کار ممکن است مشکل باشد، به خصوص اگر بچههای دیگری اطراف فرزند شما هستند و او مراقبان متعددی دارد. اگر کودک شما دچار گال شده است، میتوانید برای جلوگیری از ابتلای مجدد او مطمئن شوید که قبل از فرستادنش به مهدکودک یا مدرسه، او را به شکل کامل درمان کردهاید. همچنین یادتان باشد که یکی از مهمترین راههای پیشگیری از ابتلا به گال یا ابتلای مجدد به این بیماری رعایت بهداشت است.
کودک شما میتواند پس از یک دوره درمان با کرم مخصوص این بیماری به مهدکودک یا مدرسه بازگردد. بعضی از پزشکان توصیه میکنند که تمام اعضای خانواده و مراقبان کودک هم تحت درمان قرار بگیرند، حتی اگر هیچ گونه علامتی از ابتلا به گال نشان ندهند تا یک فرد آلوده مجدداً دیگران را آلوده نکند اما برخی از پزشکان هم پیشنهاد میکنند که همهی افراد خانواده مورد معاینه قرار بگیرند اما تنها افرادی که نشانههایی از ابتلا به گال را دارند تحت درمان قرار بگیرند.
در مورد اینکه چقدر احتمال دارد فرد از طریق لباس یا ملافه به گال آلوده شود کمی اختلاف نظر وجود دارد. اگر شما نگران هستید، میتوانید علاوه بر درمان پزشکی لازم، تمام لباسها، حولهها و ملافهها را با ماشین لباسشویی و در آب داغتر از ۶۰ درجه سانتیگراد یا ۱۴۰ درجه فارنهایت شستوشو دهید و با دستگاه خشککن خشک کنید. اگر هم آبگرمکن دارید و با دست لباسها را میشویید، بعد از آن یادتان نرود که ترموستات آبگرمکن خود را به حالت اولیه تا حداکثر ۴۸/۸ سانتیگراد بازگردانید تا ناگهان بچهها یا خودتان دچار سوختگی هنگام حمام کردن یا شستن خود نشوید.
هر گونه عروسک کرکی یا اسباببازیهایی را که نمیتوان شست برای یک هفته در یک کیسهٔ پلاستیکی بگذارید و در آن را مهر و موم کنید. هیرهها بدون داشتن میزبان انسانی نمیتوانند مدت بیشتری زنده بمانند. شما همچنین میتوانید کف خانه خود را جاروبرقی بکشید و کیسهٔ یکبارمصرف جاروبرقی را در یک کیسه بگذارید و درش را گره بزنید، سپس آن را در سطل زباله بیندازید و آن را همان موقع از خانه بیرون ببرید. همچنین اگر فرزندتان به گال دلمه مبتلا شده، قطعاً باید برای جارو کردن کف خانه و شستوشوی همه چیز نهایت دقت و تلاش خود را به کار ببندید و یک خانهتکانی اساسی بکنید.
در مورد شپش سر کودک بدانید.