۲۹ ماهگی: هوش و استعداد
کودک شما حالا در ماه ۲۹ زندگیاش قرار دارد و این هفته یکی از هفتههای ۲۹ ماهگی است. در این مطلب با بخشی از روزهای زندگی یک کودک در ماه ۲۹ بعد از تولدش آشنا شوید.
هوش بچهها
به نظر میرسد که بچهها در این سنها خیلی زیاد و خیلی سریع همه چیز را یاد میگیرند، اما آیا در این سن میتوانید بفهمید که فرزندتان تیزهوش است؟ متخصصان یادگیری میگویند بعضی اوقات از همان سال اول زندگی مشخص است که برخی کودک در یادگیری چیزها سریعتر از همسالهای خودش است، اما برای بسیاری از بچهها، علائم تیزهوشی تا سالهای مدرسهٔ ابتدایی مشهود نیست.
تیزهوشی معمولاً به عنوان دستاوردی در یک زمینه که بسیار عمیقتر و سریعتر از همسالهای کودک است، تعریف میشود و انواع مختلفی از تیزهوشی وجود دارد، ولی شایعتر از کودک درخشان در همهٔ زمینهها، کودکی است که استعدادش در زمینهٔ خاصی نهفته است. به عنوان مثال، بعضی از بچهها ممکن است دارای استعداد فضایی یا استعداد موسیقی فوقالعاده قوی باشند، درحالیکه برخی دیگر در فعالیتهای بدنی برتری دارند یا از لحاظ زبانی جلوتر از سایر بچههای همسال خود هستند.
در هر صورت، سعی کنید روی برچسب «تیزهوش» یا نابغه گیر نکنید. آنچه یک کودک تیزهوش نیاز دارد دقیقاً مشابه دیگر همسالهایش است. پس این موارد را در نظر بگیرید و او را از دیگر کودکان دور نکنید یا متفاوت نبینید. پس صحبت کردن با کودک در قالب گفتوگو، کتاب خواندن، استفاده از هوای تازه و گردش، تجربیات بازی متنوع و چالشبرانگیز و قرار گرفتن در معرض افراد و مکانهای جدید، همراه با مقدار زیادی بازی آزاد بدون چارچوب و زمان سکوت را برای تمام کودکان با هر میزان هوشی در نظر بگیرید.
کودکان تیزهوش در این سن میتوانند در خانه یا مهدکودکی که آن نیازها را برآورده میکند شکوفا شوند، اما متخصصان رشد کودکان، محیطهایی با تأکید علمی، آکادمیک و مبتنی بر روش آموزشی «تمرین و تکرار» را حتی برای تیزهوشترین بچهها در این سنها منع میکنند، زیرا در این محیطها، خلاقیت، بازی تکراری و امنیت بچهها، فدای یادگیری مهارتهایی میشود که بعداً به راحتی یاد گرفته میشوند و مطالعات نشان میدهد که همین ویژگیها، یعنی خلاقیت، بازیهای تکراری و امنیت چیزهایی هستند که مغز در طول سالهای اول زندگی بیشتر از همه نیاز دارد تا بعداً عملکرد بهینهای داشته باشد.
نکتهٔ والدین: زمان تماشای تلویزیون و کارتون
گذاشتن یک فیلم کارتونی که خودتان دانلود یا تهیه کردهاید و مناسب سن کودک شماست و پیام بازرگانی هم ندارد، شاید بهتر از روشن کردن تلویزیون باشد، چون زمان آن دست خودتان است و فقط برای زمانی میتوان از این کار استفاده کرد که شما نیاز به زمانی برای پرداختن به کارهایی مهم و ضروری داشته باشید. طبق نظر کارشناسان طب اطفال، زمان تماشای اندک، یعنی کمتر از دو ساعت در روز برای بچههای دو ساله، به فرزند شما آسیبی نمیرساند ولی به خاطر داشته باشید که تماشای بیش از حد تلویزیون در بچههای کوچک با رشد زبانی کندتر، چاقی و مشکلات توجه و تمرکز همراه بوده است.
همچنین اگر تلویزیون را روشن کردید، باید فقط اجازهٔ تماشای برنامههای مناسب سن خودشان و بدون پیام بازگانی را بدهید که خودتان دیدهاید این مورد امکانپذیر نیست! غیر از این، کارتونهای مخصوص بچههای بزرگتر هم میتواند ترسناک یا گیجکننده باشند. هر قدر هم که به نظرتان تلویزیون راهکاری کمککننده و به دردبخور باشد، روشن کردن آن را برای وقتهایی که واقعاً مجبور به انجام کاری هستید نگه دارید، نه اینکه آن را به بخشی از برنامهٔ روتین کودکتان تبدیل کنید.