نقطهعطفهای یادگیری: مهارتهای ریاضی و علوم کلاس سوم
چه نقطهعطفها و مهارتهایی را در ریاضی و علوم میتوانید از کودک کلاس سومی خود انتظار داشته باشید؟ به خاطر داشته باشید که استانداردهای آموزشی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و اینکه بچهها با سرعتهای متفاوتی رشد میکنند، بنابراین فرزند شما ممکن است تمام موارد موجود در این متن را انجام ندهد، اما بهطورکلی، در این مطلب با درک کودک کلاس سومی از مهارتهای درس ریاضی و علوم آشنا شوید.
درک کودک کلاس سومی از ریاضی و علوم چقدر است؟
تعجب نکنید اگر بچۀ کلاس سومی شما فکر میکند ریاضی جالب و سرگرمکننده است و سعی نکنید او را متقاعد کنید که اینطور نیست! مهارتهای ریاضی باعث ایجاد عزت نفس و احساس تسلط میشوند که احساساتی ضروری برای بچههای این سن هستند. فرزند شما حتی ممکن است با انجام مسائل ریاضی در ذهنش خودنمایی کند. برنامۀ درسی علوم امسال در مورد پیشبینی، آزمایشگری، تحقیق در مورد پاسخها و اختراع چیزهاست. تمرکز اصلی بر علم فیزیکی و محیطی است، یعنی نیرو، ماده، زمینشناسی و اکوسیستم. این آموزشها به نوع و الگوی آموزشی هر مدرسه و کشوری ممکن است کمی متفاوت باشد، یعنی قطعاً کتاب علوم و ریاضی کلاس دوم ایران با سوئد متفاوت است ولی در هر حال، یک کودک کلاس دومی میتواند موارد زیر را یاد بگیرد:
- بشمارد، دستهبندی کند و تخمین بزند. به عنوان مثال، هنگامی که ۱۰۰ لوبیا به او داده میشود، میتواند آنها را یکییکی بشمارد، آنها را به گروههای پنج یا دهتایی دستهبندی کند و سپس نشان دهد که چگونه میتواند راه میانبری را انتخاب کند و با استفاده از دستههای پنج یا دهتایی همۀ ۱۰۰ لوبیا را به سرعت بشمرد.
- اعشار و اعدادی با حداکثر شش رقم را بخواند و بنویسد و ارزش مکانی هر رقم را تعیین کند. برای مثال، در عدد ۱۲۳۴، او متوجه میشود که ۴ در جایگاه یکان، ۳ در جایگاه دهگان، ۲ در جایگاه صدگان و یک در جایگاه هزارگان است.
- یک عدد کامل را به نزدیکترین ده، صد یا هزار گرد کند.
- کسرهای پیچیدهتر، اعداد مختلط مانند ۲ و ۱یک دوم (۲ و ۱/۲) اعشار را درک کند.
- مسائل ریاضی چندمرحلهای را حل کند.
- تعیین کند که آیا پاسخ دادهشده به یک مسئله معقول هست یا نیست.
- اصول هندسه را درک کند. به عنوان مثال، ممکن است بفهمد که یک مربع دارای چهار ضلع مساوی و چهار زاویۀ مساوی است.
- دادهها را با استفاده از نمودارها جمعآوری، سازماندهی و تفسیر کنند.
- از دماسنج برای اندازهگیری همه چیز، از دمای هوای بیرون گرفته تا دمای خاک باغچه استفاده کند.
- زنجیرههای غذایی مختلف در یک زیستگاه مثل دریا و جنگل را توصیف کند.
- چگونگی تأثیر انسان بر محیط زیست را درک کند.
- نحوۀ کار ماشینهای ساده مانند چرخها، اهرمها، قرقرهها و پیچها را درک کند.
- جهان را از دیدگاه زمینشناسیی، یعنی رودخانهها، نهرها، کوهها، اقیانوسها، دریاچهها و دشتها نگاه کند.
معلم چگونه به ارتقای این مهارتها کمک میکند؟
برای آموزش کسرها، معلمان راه و روشهای مختلفی را بلدند. به عنوان مثال، او یا خودتان میتوانید از دو تکه کاغذ مربعی با اندازۀ مساوی، یکی قرمز و دیگری آبی استفاده کنید. کاغذ آبیرنگ را به طور کامل باقی میگذارید و کاغذ قرمز را به شش قسمت مساوی برش میدهید و روی هر کدام از تکهها یک برچسب یک ششم (۱/۶) میزنید. سپس بچهها میبینند که قرار دادن این شش قطعه در کنار هم یک کاغذ کامل را میسازد.
معلم همچنین ممکن است به فرزندتان یاد بدهد که چگونه از ماشینحساب برای کمک به حل مسائل ریاضی استفاده کند و مسائل ریاضی را به اشکال مختلف، مثل مسائل کلمهای و پازل به فرزندتان ارائه دهد. او با معرفی ایدۀ اقتصاد، مفاهیم ریاضی را در زندگی واقعی به کار خواهد برد؛ مردم برای پول درآوردن کار میکنند، آنها به کالاهایی با قیمت X نیاز دارند و مواردی از این دست.
برای یادگیری مفاهیم علمی، معلم ممکن است از فرزندتان بخواهد که مثلاً در مورد یک زنجیرۀ غذایی تحقیق کند و هر آیتم آن را روی یک کاغذ بنویسد که بعداً بچهها آنها را برای ایجاد یک زنجیره به هم متصل کنند. آموزشها در مورد بازیافت و زباله هم باید روی اهمیت توجه به محیط زیست تأکید کنند. درسهای زمینشناسی میتواند با منطقۀ بومی خودتان شروع شود، آیا این منطقه کوهستانی، خشک یا حاصلخیز و زیر کشت است؟ نزدیکترین دریاچه، رودخانه، و اقیانوس کجاست؟ این آرایشهای مختلف زمین چگونه با هم تعامل دارند؟