نقطهعطفهای یادگیری: مهارتهای ریاضی و علوم کلاس اول
چه نقطهعطفها و مهارتهایی را در ریاضی و علوم میتوانید از بچۀ کلاس اولیتان انتظار داشته باشید؟ به خاطر داشته باشید که استانداردهای آموزشی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و اینکه بچهها با سرعتهای متفاوتی رشد میکنند، بنابراین فرزند شما ممکن است تمام موارد موجود در این مطلب را انجام ندهد. اما بهطورکلی، در این مطلب با درک کودک کلاس اولی از مهارتهای درس ریاضی و علوم آشنا شوید.
درک کودک کلاس اولی از ریاضی و علوم چقدر است؟
در کلاس اول، بچهها کمکم تشخیص میدهند که اعداد همه جا حضور دارند. فرزند شما تاریخ تولد، شماره تلفن و آدرس خود را یاد میگیرد و حتی ممکن است بفهمد که بسیاری از اعداد، از جمله سن او، نمایندۀ یک مقدار هستند. در همین سال است که بچهها واقعاً شروع به کشف جنبههای علوم فیزیکی مانند گیاهان، حیوانات و آب و هوا میکنند. این آموزشها به نوع و الگوی آموزشی هر مدرسه و کشوری ممکن است کمی متفاوت باشد، یعنی قطعاً کتاب علوم و ریاضی کلاس اول ایران با فنلاند متفاوت است ولی در هر حال، یک کودک کلاس اولی میتواند موارد زیر را یاد بگیرد:
- معنای نمادهای جمع و تفریق و مساوی (+،-، =) را درک کند.
- مسائل بیانشده به شکل جمله را حل کند. به عنوان مثال: «اگر با سه دوست در اتوبوس باشید و یکی پیاده شود، چند دوست باقی میمانند؟»
- یکییکی، دوتا دوتا، پنجتا پنجتا و دهتا دهتا بشمارد.
- اعداد صفر تا صد را بنویسد. اعداد را با ۱۰ جمع بزند و تفریق کند.
- ارزش سکهها را درک کند و نشان دهد که چگونه ترکیبهای مختلف سکهها میتوانند به مقدار یکسانی برسند. به عنوان مثال، دو سکۀ دویست تومانی و یک سکۀ صد تومانی معادل یک سکۀ پانصد تومانی است.
- ساعت را تا تقریب نزدیکترین نیم ساعت بگوید. یعنی ساعت را تا نزدیکترین نیم ساعت گرد کند و دقیقه را محاسبه نکند.
- از کلمات مقایسهای مانند «بزرگتر»، «کوچکتر»، «بیشتر»، «کمتر»، «برابر»، «بالاتر» و «پایینتر» استفاده کند.
- کسرهای یک دوم و یک چهارم را مشخص کند و نشان دهد که این دو چگونه میتوانند یک کل را تشکیل دهند. برای مثال، با کنار هم قرار دادن چهار ربع کیک، یک کیک کامل ایجاد میشود.
- کارهای سادهای را که شامل شمارش میشود، مانند قرار دادن چهار زیربشقابی روی میز شام انجام دهد.
- درک کند که اعداد را میتوان برای شناسایی استفاده کرد. مثلاً بگوید: «کلاس درس من اتاق شمارۀ چهاره».
- از واحدهای مختلف اندازهگیری به طور دقیق استفاده کند. به عنوان مثال، دقیقه و ساعت برای اندازهگیری زمان، لیتر و گالن برای اندازهگیری مایعات، گرم و کیلوگرم برای اندازهگیری وزن.
- حیوانات را با توجه به ویژگیهای مشابهشان به عنوان خزندگان، ماهیها، پرندگان، پستانداران و دوزیستان گروهبندی کند.
- با ثبت نمودار تغییرات دما و رطوبت و تفاوتهای هر فصل، تغییر فصول سال را درک کند.
معلم این مهارتها را چگونه تقویت خواهد کرد؟
معلم به فرزندتان کمک میکند که بفهمد اعداد و ریاضی در زندگی واقعی کاربردهای عملی دارند. به عنوان مثال، او از نمودار و جدولهایی برای انتقال اطلاعات و یاد دادن کسرها استفاده میکند. مثلاً ممکن است با پر کردن ظروف مختلف با آب، موضوع اندازهگیری را توضیح دهد.
یک معلم خوب برای پرورش عشق به علم، فرزند شما را به مشاهده و کشف چیزها تشویق میکند. او ممکن است در مورد دانشمندان بزرگ و چیزهایی که کشف کردهاند برای کلاس صحبت کند تا اصول اولیۀ تفکر علمی و آزمایش را به آنها بیاموزد.
او همچنین ممکن است آزمایشهای زیادی را ترتیب بدهد که به فرزند شما اجازه میدهد دنیای فیزیکی را مطالعه کند. به عنوان مثال، ممکن است از فرزندتان بخواهد که دو دانه لوبیا را در دو فنجان بکارد و یکی از آنها را در کمدی تاریک و دیگری را روی طاقچۀ پنجرهای روشن قرار دهد تا نحوۀ رشدشان را مقایسه کند.