مراقبت پزشکی کودک: معاینات چهار ماهگی

وقتی کودک شما در ماه چهارم تولدش قرار می‌گیرد، نیاز به دریافت برخی واکسن‌ها دارد، به همین دلیل به مراجعهٔ پزشکی مجدد هم نیاز پیدا می‌کند. در چک‌آپ سلامت چهار ماهگی کودکتان انتظار چه چیزی را داشته باشید؟ پزشک اطفال کودک شما چه خواهد کرد و ویزیت پزشکی کودک در چهار ماهگی چگونه است؟ در این مطلب با ویزیت، چک‌آپ، واکسیناسیون و معاینات کودک در چهار ماهگی آشنا خواهید شد.

وزن کردن و گرفتن اندازه‌های کودک

برای وزن‌گیری باید تمام لباس‌های کودکتان را دربیاورید. پزشک کودک شما را وزن می‌کند، قد او و دور سرش را اندازه‌گیری و اعداد را روی نمودار رشد علامت‌گذاری می‌کند. نمودار رشد کودک، به شما نشان می‌دهد که رشد کودکتان را با دیگر کودکان هم‌سنش مقایسه کنید. اما مادامی که سرعت رشد او از یک ویزیت تا ویزیت بعدی ثابت باشد، فرقی نمی‌کند که او در صدک ۵ یا صدک ۹۵ باشد.

انجام معاینات فیزیکی کودک

انجام یک معاینه‌ٔ فیزیکی کامل در چهار ماهگی به شکل زیر است:

قلب و ریه‌ها: از یک گوشی پزشکی برای گوش دادن به هر گونه ریتم غیرطبیعی قلب یا مشکلات تنفسی استفاده می‌کند.

چشم‌ها: علائم عارضه‌های مادرزادی چشم و سایر مشکلات را ارزیابی می‌کند. همچنین ممکن است وجود مجاری اشکی مسدود و ترشح چشمی را هم بررسی ‌کند.

گوش‌ها: به دنبال علائم عفونت می‌گردد و نحوهٔ واکنش کودک شما به صدا را مشاهده می‌کند.

دهان: به دنبال علائم برفک دهان که یک عفونت قارچی دهانی است و هر گونه علائم رویش دندان‌ها می‌گردد.

سر: نقاط نرم جمجمه یا فونتانل و شکل سر کودک را بررسی می‌کند. همچنین ارزیابی می‌کند که آیا روی سر کودک ناحیه‌ٔ صافی ایجاد شده است یا خیر.

بدن: رفلکس‌ها و واکنش‌های غیرارادی و تون عضلانی یا قوام عضلانی کودک را ارزیابی و پوست او را از نظر بروز راش بررسی می‌کند. احتمالاً کودک را روی شکمش قرار می‌دهد تا کنترل سر او را هم ارزیابی کند.

شکم: شکم را با ملایمت فشار می‌دهد تا از نبود فتق یا هر عضو بزرگ‌شده‌ای مطمئن شود.

دستگاه تناسلی: احتمالاً پوشک کودک را باز و علائم عفونت را بررسی می‌کند.

باسن و پاها: پاهای کودک شما را به اطراف حرکت می‌دهد تا بفهمد آیا مشکلی در مفاصل ران وجود دار یا نه.

واکسیناسیون چهار ماهگی کودک

در این ماه کودک شما واکسن‌های سه‌گانه، هیب، فلج اطفال و پنوموکوک را دریافت می‌کند. در مورد جدول واکسیناسیون کودک بیشتر بدانید.

موضوعات مهم دیگر و سؤالات پزشک اطفال

پزشک کودک احتمالاً توصیه می‌کند قطره‌ٔ ویتامین D را به کودکان تغذیه‌شده با شیر مادر بدهید. پزشک همچنین ممکن است هر گونه مشکل سلامت دیگری مانند نحوه‌ٔ پیشگیری از یبوست، احتمال وجود سرماخوردگی و آنفلوانزا را مطرح ‌کند و از شما سؤالاتی می‌پرسد و کمک می‌کند که بدانید در این سن چه چیزهایی طبیعی است. شما هم می‌توانید سؤالاتتان را یادداشت کنید تا بتوانید از او بپرسید. سؤالاتی که ممکن است پزشک بپرسد اینهاست:

خواب کودکتان چگونه است؟ حالا خواب کودک شما ممکن است با سه تا چهار چرت روزانه و بازه‌ٔ طولانی‌تری از خواب شبانه، یعنی به مدت شش ساعت یا بیشتر، روال قابل پیش‌بینی‌تر پیدا کرده باشد.

مدفوع کودکتان چگونه است؟ مدفوع نرم بهترین حالت است، اما رنگ آن می‌تواند متفاوت باشد. اگر کودکتان مدفوع مکرر، بدبو، آبکی و مخاط‌داری دفع کرده است، احتمالاً اسهال دارد. در مورد بهترین راه درمان آن از پزشک سؤال کنید و در مورد رنگ و شکل مدفوع کودکان شیرخوار بیشتر بدانید.

آیا کودکتان می‌تواند غلت بخورد یا با تکیه دادن بنشیند؟ اینها هر دو مهارت‌هایی است که کودک شما در حدود این سن شروع به یادگیری‌شان خواهد کرد، هرچند احتمالاً تا حدود شش ماهگی قادر نخواهد بود از هر دو جهت بغلتد یا بدون تکیه بنشیند.

آیا کودکتان می‌تواند حرکت مینی‌شنا یا بالا کشیدن سر خود را انجام دهد؟ این مهارت در کودکان چهار ماهه متداول است و نشان می‌دهد که رشد فیزیکی آنها روی روال است. اگر کودک شما هنوز در کنترل یا بلند کردن سر خود مشکل دارد، بهتر است به پزشک بگویید.

کودکتان چه صداهایی ایجاد می‌کند؟ مهارت‌های زبانی کودک شما ممکن است شامل غان و غون، جیغ زدن و حتی خندیدن باشد. احتمالاً اکنون حتی بیشتر از قبل به شما لبخند می‌زند و گاهی حتی قبل از اینکه شما به او لبخند بزنید. همچنیندهان کودک کاملاً فعال‌تر می‌شود، یعنی با آن اشیا را بررسی می‌کند، آب دهانش را می‌ریزد و حباب می‌سازد. اگر کودکتان نسبت به گذشته صداهای کمتری تولید می‌کند، به پزشک بگویید.

مهارت‌های حرکتی کودکتان چگونه است؟ کودک شما ممکن است اکنون به سمت چیزها دست دراز کند و آنها را بقاپد. او همچنین ممکن است بتواند دست‌هایش را در مقابل خود به هم برساند. اگر از یک دست بیشتر از دست دیگر استفاده می‌کند، بد نیست آن را هم به پزشکش بگویید. او همچنین می‌تواند با هر دو پا لگد بزند و هنگامی که در حالت ایستاده روی دامن یا زمین نگه داشته می‌شود، روی پاهایش جست‌وخیز کند. اگر مدت زیادی پای خود را راست و صاف نگه می‌دارد، به پزشکش بگویید.

آیا متوجه چیزی غیرعادی در چشمان کودک یا نحوه‌ٔ نگاه کردن او به چیزها شده‌اید؟ در هر ویزیت چک‌آپ سلامت کودک، پزشک باید ساختار و همترازی چشم‌ها و توانایی کودک شما در حرکت دادن صحیح آنها را ارزیابی کند.

شنوایی کودکتان چگونه است؟ اگر کودکتان به سمت منبع صداهایی که می‌شنود برنمی‌گردد، حتماً به پزشک بگویید. مشکلات شنوایی بالقوه هر قدر زودتر کشف شوند، زودتر می‌توانند درمان شوند.

با دوستانتان به اشتراک بگذارید