مراقبت پزشکی کودک: معاینات یک ماهگی
مراجعه به پزشک کودک برای انجام مراقبت ۲۸ روزگی یک کودک سالم و بررسی وضعیت نوزاد در یک ماهگی لازم است. اما در این مراجعه چه مواردی بررسی میشود و شما باید چه چیزهایی بدانید؟ در این مطلب با چکآپ سلامت یک ماهگی کودکتان آشنا خواهید شد.
وزن کردن و گرفتن اندازههای کودک
برای وزنگیری باید تمام لباسهای کودکتان را دربیاورید تا پزشک بتواند کودک شما را وزن و سپس قد و دور سر کودک را اندازهگیری کند. بعد او اعدادی را روی نمودار رشد علامتگذاری میکند.
نمودار رشد کودک به شما این امکان را میدهد تا رشد کودکتان را با دیگر کودکان همسنش مقایسه کنید. اما مادامی که سرعت رشد او از یک ویزیت تا ویزیت بعدی ثابت باشد، فرقی نمیکند که او در صدک ۵ یا صدک ۹۵ باشد.
انجام معاینات فیزیکی کودک
پزشک اطفال کودکتان معاینات فیزیکی زیر را برای بررسی شرایط جسمی نوزاد انجام خواهد داد:
قلب و ریهها: از یک گوشی پزشکی برای گوش دادن به هر گونه ریتم غیرطبیعی قلب یا مشکلات تنفسی استفاده میکند.
چشمها: علائم عارضههای مادرزادی چشم و سایر مشکلات چشم را ارزیابی میکند. همچنین ممکن است وجود مجاری اشکی مسدود و ترشح چشمی را بررسی کند.
گوشها: به دنبال علائم عفونت گوش میگردد و نحوهٔ واکنش کودک به صدا را مشاهده میکند.
دهان: علاوه بر بررسیهای دیگر، به دنبال علائم برفک و عفونت قارچی دهانی میگردد.
سر: نقاط نرم جمجمه یا فونتانل و شکل سر کودک را بررسی میکند.
بدن: رفلکسها یا واکنشهای غیرارادی و تون عضلانی یا قوام عضلانی کودک را بررسی میکند و پوست او را از نظر بروز زردی، راش و خالهای مادرزادی بررسی میکند.
شکم: اطمینان حاصل میکند که ریشهٔ بند ناف افتاده است و ناف بهبود خوبی دارد. شکم را با ملایمت فشار میدهد تا از نبود فتق یا هر عضو بزرگشدهای مطمئن شود.
دستگاه تناسلی: پوشک کودک را باز و علائم وجود عفونت را بررسی میکند. اگر کودک شما پسر است، پزشک بررسی میکند که بیضههای او به داخل کیسهٔ بیضه نزول کرده باشد. اگر پسرتان ختنه شده است، پزشک آلت تناسلی او را معاینه میکند تا از بهبود خوب آن مطمئن شود.
باسن و پاها: پاهای کودکتان را به اطراف حرکت میدهد تا بفهمد آیا مشکلی در مفاصل ران وجود دار یا نه.
واکسیناسیون کودک
احتمالاً کودک شما واکسن هپاتیت B دریافت خواهد کرد. بیشتر کودکان اولین دز واکسن هپاتیت B را در زمان تولد، دومین دز آن را در چکآپ یک یا دو ماهگی به عنوان بخشی از واکسن پنجگانه و سومین دز را بین شش تا ۱۸ ماهگی دریافت میکنند.
موضوعات مهم دیگر و سؤالات پزشک اطفال
پزشک احتمالاً توصیه میکند قطرهٔ ویتامین D را به کودکان تغذیهشده با شیر مادر بدهید. اگر کودکتان با شیر خشک تغذیه میشود، میزان شیر خشک مورد نیاز کودک را به شما خواهد گفت. پزشک همچنین به مشکلات دیگری مثل ادرار سوختگی ناشی از پوشک و عارضهٔ کلاه گهواره که در این سن شایع است نیز رسیدگی میکند. همچنین ممکن است از شما سؤالاتی بپرسد و کمک کند تا بدانید در این سن چه چیزهایی در کودکتان طبیعی است، اما اگر نپرسید خودتان بدانید و دربارهٔ هر مورد مشکوکی با او صحبت کنید. سؤالاتی که ممکن است پزشک بپرسد اینهاست:
خواب کودکتان چگونه است؟ به طور معمول در این ماه الگوی خواب کودکان هنوز نامنظم است، اما بیشتر آنها دو یا سه بازه در طول روز میخوابند که مجموع آن حدود ۱۷ ساعت میشود. اکنون ممکن است یکی از بازههای خواب او کمی طولانیتر از بقیه باشد. این اولین قدم به سوی استراحت شبانهٔ کامل برای کودک و شماست. در مورد میزان خواب نوزاد بیشتر بدانید.
کودکتان در چه وضعیتی میخوابد؟ برای کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، کودک خود را به پشت بخوابانید.
کودکتان چه موقع، چگونه و چند بار شیر میخورد؟ بیشتر کودکان یک ماهه هر دو تا سه ساعت یک بار شیر میخورند. پزشک این سؤالها را میپرسد تا مشخص کند که آیا کودک شیر مادر یا شیر خشک کافی برای رشد خود میخورد یا خیر و همچنین برای اینکه بفهمد آیا در تغذیهٔ او مشکلی وجود دارد یا نه.
مدفوع کودکتان چگونه است؟ مدفوع نرم بهترین حالت است، اما رنگ آن میتواند متفاوت باشد. مدفوع خشک یا ساچمهای نشانهٔ کمبود آب بدن یا نشانهٔ یبوست در کودکی است که شیر خشک میخورد. در صورت مشاهدهٔ این حالت به پزشک خود بگویید. در مورد شکل و رنگ مدفوع نوزاد بیشتر بدانید.
آیا کودک با شنیدن صدای شما حداقل برای یک لحظه آرام میشود؟ این رفتار به شما و پزشک دو چیز را میگوید. یکی این که کودک شروع به تشخیص شما کرده است و دوم شما را به عنوان منبع تسکین و تغذیه میبیند.
آیا کودک برای بازههای طولانیتری بیدار میماند؟ مدت هشیاری خاصی که برای همهٔ کودکان مناسب باشد وجود ندارد، اما روندی کلی به سوی دورههای هشیاری طولانیتر نشانهٔ این است که کودک شما به طور نرمال در حال رشد است.
آیا وقتی راضی و هوشیار است، صداهای نرم نجواگونه ایجاد میکند؟ هنوز چند ماه تا گفتن اولین کلمات مانده است، اما این «صدای کودک خوشحال» اولین قدم آن است.
آیا متوجه چیزی غیرعادی در چشمهتی کودک یا نحوهٔ نگاه کردن او به چیزها شدهاید؟ در هر ویزیت چکآپ سلامت کودک، پزشک باید ساختار و همترازی چشمها و توانایی کودک شما در حرکت دادن صحیح آنها را بررسی کند. در مورد معاینات چشم کودک بیشتر بدانید.
آیا کودک در پایان روز کمی بهانهگیرتر است؟ برای کودکان یک ماهه طبیعی است که شبها به خصوص بین ساعت ۶ بعدازظهر تا نیمهشب کجخلقی کنند و از آنجا که کودک شما در طول روز برای دورههایی طولانیتری بیدار میماند، شبها احساس خستگی و تحریکپذیری بیشتری خواهد کرد.
حال شما چطور است؟ پزشک فرزندتان احتمالاً علائم افسردگی پس از زایمان را در شما بررسی خواهد کرد و در مورد عوامل استرسزا در خانواده و اینکه چه مقدار پشتیبانی و حمایت دارید، از شما سؤال میکند.