گزیدگی کنه در کودکان: اگر روی بدن کودک کنه دیدید چه کار کنید؟
گزیدگی کنه چیست و چه علائمی دارد؟ در این مطلب با علائم گزیدگی کنه در کودکان، جدا کردن کنه از پوست، درمان و پیشگیری از گزیدگی کنه آشنا شوید.
در صورت پیدا کردن کنه روی بدن کودک چه کاری باید کرد؟
اول از همه وحشت نکنید. کنهها تنها بعد از چسبیدن به پوست و کشیدن خون به داخل بدنشان است که میتوانند عفونت را منتقل کنند و حتی در این صورت هم آنها معمولاً باید برای مدت قابل توجهی بین ۱۲ تا ۴۸ ساعت چسبیده به پوست باقی بمانند تا قادر به این کار باشند. پس اگر دیدید کنهای روی لباس فرزندتان یا روی پوست او قرار دارد و هنوز کوچک است، واقعاً جایی برای نگرانی نیست.
اگر کنه خود را به بدن متصل کرده است، باید هرچه سریعتر آن را جدا کنید. هر گونه توصیهٔ مادربزرگها راجع به مالیدن وازلین، لاک ناخن یا کبریت داغ به انتهای کنه را فراموش کنید. این تدابیر خانگی تقریباً هیچوقت مؤثر نیستند. در حقیقت، تحریک کنه ممکن است باعث شود که مجدداً محتویات معدهٔ خود را به خون فرزندتان بازگرداند و در نتیجه خطر عفونت را افزایش دهد.
اگرچه این روش صد درصدی نیست، اما بهترین راه برای جدا کردن کنه این است که آن را به آرامی با موچین بیرون بکشید. کنه را تا جایی که میتوانید از نزدیکترین قسمت بدنش که متصل به پوست فرزندتان است با موچین بگیرید و آن را به آرامی از روی پوست بلند کنید. اما بدن کنه را فشار ندهید، زیرا اگر کنه پرخون باشد، این کار ممکن است خون داخل آن را به جریان خون کودکتان پخش کند و موچین را هم نچرخانید یا با حرکت تندی نکشید، وگرنه ممکن است بدن کنه را خرد کنید و سر آن را در پوست باقی بگذارید، که میتواند منجر به عفونت شود.
پس از جدا کردن کنه، محل گزیدگی و دستان خود را با آب و صابون بشویید، سپس یک لوسیون ضدعفونیکننده به آن بمالید. کنه را در توالت بیندازید یا آن در یک کیسهٔ پلاستیکی بگذارید و بعد در سطل زباله بیندازید. حتماً سایر قسمتهای بدن کودک را برای وجود کنه بررسی کنید. پوست سر، زیر بغل، ناحیهٔ کشاله ران و بین انگشتان دست و پا را با دقت نگاه کنید، چون اینها برخی از مکانهای مورد علاقهٔ کنهها برای پنهان شدن است.
اگر تمام کنه از پوست جدا نشود چه میشود؟
اگر بخشی از کنه زیر پوست باقی ماند، نگران نباشید. این اتفاق ریسک عفونت ناشی از کنه را افزایش نمیدهد، فقط آن را به همان شکل که یک خردهشیشه را برمیدارید خارج کنید و درست مثل خردهشیشه، اگر نمیتوانید آن را به راحتی بیرون بیاورید، نباید آن را بیشتر به داخل پوست فرو کنید. بدن فرزندتان ممکن است آن را خودبهخود پس بزند. اگر علائم عفونت موضعی مثل قرمزی، ترشح مایع و گرماایجاد شد، کودک خود را نزد پزشک ببرید. در هر صورت بهتر است پزشک برای اطمینان از نبود هر گونه مشکلی کودکتان را ببیند.
آیا باید نگران ابتلا به بیماری لایم باشید؟
کنهها میتوانند ناقل انواع مختلفی از میکروبها از جمله میکروبهایی که باعث بیماری لایم و بیماریهای دیگری مانند ارلیشیوز و تولارمی میشوند، باشند. به همین دلیل، مهم است که به محض فهمیدن مشکل، کنه را جدا و ناحیه را تمیز کنید. حتی اگر کنه آلوده باشد، جدا کردن آن در ۲۴ ساعت اول احتمال انتقال بیماری لایم را به شدت کاهش میدهد. همچنین تمام کنهها به بیماری لایم آلوده نیستند.
بعد از برداشتن کنه، کودکتان را زیر نظر بگیرید. اگر در طی دو هفتهٔ بعدی به نظر رسید که بیمار است یا دچار راش یا تب شد، با پزشک تماس بگیرید. خوشبختانه، بیماریهای ناشی از کنه غیرمعمول هستند و در صورت تشخیص زودهنگام، میتوان آنها را با آنتیبیوتیک به طور مؤثر درمان کرد.
آیا پزشک بلافاصله آنتیبیوتیک تجویز میکند؟
احتمالاً نه. بسیاری از والدین آنقدر نگران بیماری لایم هستند که میخواهند فرزندشان فقط محض احتیاط در مورد آلوده بودن کنه، آنتیبیوتیک مصرف کند. اما احتمال آلوده بودن اندک است. علاوه بر این، متخصصان مطمئن نیستند که آنتیبیوتیکها در طول چند هفتهٔ اول پس از گزیده شدن، یعنی قبل از بروز علائم، بتوانند با بیماری لایم مقابله کنند.
استفادهٔ بیش از حد از آنتیبیوتیکها خطرات خاص خود را دارد. میکروبها میتوانند در برابر داروها مقاوم شوند و این مسئله به مشکلی فزاینده در جهان تبدیل شده است. بنابراین بیشتر متخصصان منتظر ماندن، اما مراقب علائم بودن را توصیه میکنند. همچنین لازم است با پزشک کودک خودتان هم در این مورد مشورت کنید.
چگونه از گزیدگی کنه پیشگیری کنید؟
سعی کنید کودکتان را از مناطق جنگلی، مزارع یا سواحل سکونتگاه کنهها دور نگه دارید. اگر او را به طبیعتگردی یا چادر زدن در طبیعت میبرد، به جای گذر از مناطق جنگلی پرتراکم، در مسیرهای رفتوآمد باقی بمانید.
به کودک خود شلوار بلند و پیراهن آستین بلند بپوشانید و پاچهٔ شلوارش را داخل جورابهایش قرار دهید. چسبیدن به لباسهایی با پارچهٔ لیز و صاف مانند بادگیر برای کنهها سختتر از لباسهای بافتنی است. لباسهای رنگ روشن نیز دیدن کنهها را برای شما راحتتر میکنند.
اسپریهای دافع کنه كه معمولاً حاوی پرمترین هستند هم باید روی لباس اسپری شوند نه روی پوست کودک. برچسب محصول را با دقت بخوانید تا مطمئن شوید محصولی که استفاده میکنید برای استفاده در کودکان بیخطر است. اگر اینطور است، میتوانید آن را قبل از لباس پوشاندن به کودک، روی لباسهای فرزندتان و کفشهای او اسپری کنید.
محصولاتی که حاوی مادهٔ دیت یا پیکارادین هستند برای استفاده روی پوست بدون پوشش هستند، اما برچسب آن را نگاه کنید تا مطمئن شوید که آن محصول خاص برای کودکتان بیخطر است. همچنین این محصولات برای کودکان زیر دو۲ ماه ایمن نیستند.
اگر محصول مناسبی پیدا کردید، فقط از آن در نواحی کوچکی از پوست که زیر لباس نیست استفاده کنید و از اعمال آن روی صورت و دستها، قسمت پایین مچ و همچنین هر گونه بریدگی یا خراشی خودداری کنید. بعد از اعمال محصول، دستهای خودتان را خوب بشویید.
گزیدگی کنه باعث خارش یا سوزش پوست نمیشود، بنابراین ممکن است فرزندتان گزیده شود و اصلاً نفهمد. پس حین طبیعتگردی با خانواده، هر از گاهی بدن یکدیگر را برای وجود کنه بررسی و در پایان روز، پوست همه را با دقت بررسی کنید.
وقتی کودکتان به خانه برگشت، مادهٔ دافع حشرات را از روی پوستش بشویید. با این وجود بهتر است، او را به حمام ببرید تا دوش بگیرد. هر کنهای که به شکل سست و متزلزی به پوست چسبیده باشد نیز در این فرایند شسته خواهد شد.
اگر سگ خانگی دارید و او راهم همراهتان بردهاید، بدن او را نیز برای وجود کنه بررسی کنید، به ویژه در اطراف صورت، سر و گردن. حیوانات خانگی میتوانند کنه را به اعضای خانواده منتقل کنند. در حقیقت، در ماههای بهار و تابستان، بهتر است در طبیعت از صابون ضدکنه برای سگتان استفاده کنید.