تامپون چیست و چگونه استفاده می شود؟
اگر در طول دوره پریود خود از تامپون استفاده میکنید، مهم است که بدانید چطور به شکلی درست و بیخطر از آنها استفاده کنید تا با کمترین مشکلات در سلامت روبرو شوید.
در این مطلب با تامپون، انواع آن، نحوه انتخاب و مزایا و معایب تامپون آشنا میشوید.
تامپون چیست؟
تامپون یکی از محصولات بهداشتی دوران قاعدگی است که برای جذب خون و ترشحات واژن از طریق قرار گرفتن داخل واژن طراحی شده است. تامپونها معمولاً از مواد نرم و جاذب، معمولاً پنبه، تشکیل شده که لایهای نازک از ابریشم مصنوعی، ریون یا الیاف دیگری آن را احاطه کرده است. این لایه برای رعایت بهداشت دور تامپون پیچیده میشوند.
تامپونها فشرده میشوند تا به اندازهای کوچک باشند که در دهانه واژن جا بگیرند. برخلاف پد یا نوار بهداشتی، تامپون داخل مجرای واژن قرار میگیرد. وقتی این محصول بهداشتی بهطور صحیح داخل واژن قرار گیرد، توسط عضلات واژن در جای خود نگه داشته میشود و با آغشته شدن به خون قاعدگی، همانند اسفنج منبسط شده و خون را به خود جذب می کند و مانع خروج آن می شود.
نخی که به تامپون متصل است، خارج از بدن باقی میماند و زمانی که فرد میخواهد تامپون را خارج کند، میتواند به آرامی نخ را بکشد و تامپون را بیرون بیاورد.
انواع تامپون کدامند؟
تامپونها نیز مانند نوار بهداشتی، در اندازههای مختلف و با قابلیت جذب متفاوت برای پریودهای سنگینتر و سبکتر وجود دارند. بانوان معمولاً میتوانند اندازه متناسب خود را با آزمون و خطا پیدا کنند.
تامپونها بسته به میزان خون دفع شده در قاعدگی، جذب متفاوتی دارند و به طور کلی در انواع مختلف با قابلیت جذب سبک، معمولی، سوپر، سوپر پلاس و فوق العاده جاذب موجودند.
برخی از تامپونها دارای یک اپلیکاتور پلاستیکی یا مقوایی نیز هستند. این تیوبها دور تامپون پیچیده میشوند و قرار دادن آن در واژن را راحتتر میکنند. استفاده کردن از تامپون با اپلیکاتور یا بدون آن، معمولاً به ترجیح شخصی بستگی دارد. برخی افراد استفاده از تامپون با اپلیکاتور را راحتتر میدانند، در حالی که برخی دیگر تامپونهای بدون اپلیکاتور را ترجیح میدهند.
مانند نوار بهداشتی، تامپونهایی با رایحههای خوشبوکننده نیز وجود دارند یا میتوانند بدون دئودورانت باشند. اگر نگران بوی نامطبوع واژن در دوران پریود هستید، نیازی به وجود دئودورانت در تامپون نیست، زیرا تعویض منظم تامپون معمولاً از ایجاد هر بویی جلوگیری میکند و میتواند نگرانیهای مربوط به بو را مدیریت کند. دئودورانت موجود در تامپون میتواند واژن را تحریک کند و در برخی از دخترها باعث واکنش آلرژیک شود.
چگونه تامپون مناسبی انتخاب کنم؟
تنوعی که برای محصولات بهداشتی دوران قاعدگی وجود دارد، از جمله برندهای متعدد، ممکن است شما را در انتخاب، دچار سردرگمی کند. علاوه بر این، تامپونها در اندازههای مختلفی وجود دارند که مشخص میکنند که این وسیله بهداشتی چقدر توانایی جذب دارد. ممکن است وسوسه شوید که بزرگترین اندازه تامپون را انتخاب کنید تا از هرگونه نشت احتمالی خون به لباس جلوگیری کنید، اما به خاطر داشته باشید که سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه میکند که هنگام انتخاب تامپون، همیشه کمترین میزان جذب لازم برای حجم خون پریود را انتخاب کنید.
اگر اولین بار است که قاعدگی را تجربه میکنید، احتمالاً نمیدانید مقدار خون دفع شده چقدر خواهد بود. در این صورت، میتوانید تا زمانی که بفهمید خونریزی شما در طول پریود چقدر سبک یا سنگین خواهد بود، از نوار بهداشتی استفاده کنید. راه حل دیگر این است که به شکل آزمون و خطا سایز مناسب خود را پیدا کنید. به این شکل که یک سایز تامپون را امتحان کنید و در صورت نیاز آن را تغییر دهید. به عنوان یک قاعده کلی، اگر تامپون میتواند 8 ساعت بدون نیاز به تعویض دوام بیاورد، نشاندهنده این است که قدرت جذب آن برای شما خیلی بالا است.
برای قاعدگیهای سنگین، که معمولا دو روز اول شروع خونریزی است، استفاده از تامپون سوپر پلاس یا فوق العاده جاذب مناسب است و وقتی جریان خون سبکتر میشود، میتوان از تامپونی با جذب کمتر استفاده کرد. «سوپر» به طور کلی به این معناست که آن نوع تامپون مناسب قاعدگی سنگین است. سعی کنید از تامپونی که کمترین جذب مورد نیاز شما را دارد استفاده کنید.
چگونه از تامپون استفاده کنم؟
قرار دادن تامپون اگر به درستی انجام شود، باید بدون درد و با راحتی همراه باشد. استفاده از تامپون آسان است، اما باید نحوه قرار دادن آن در واژن را یاد بگیرید. برای قرار دادن صحیح تامپون در واژن هنگام استفاده از اپلیکاتور، مراحل زیر را دنبال کنید:
- قبل از استفاده دستهای خود را کاملاً بشویید تا از انتقال باکتری جلوگیری کنید.
- تامپون را از بستهبندی آن خارج کنید.
- نخ را بکشید تا مطمئن شوید که محکم است.
- روی توالت بنشینید و زانوهای خود را از هم باز کنید. اگر ایستادن را ترجیح میدهید، حتماً یک پا را بالاتر از دیگری قرار دهید. قرار دادن پا روی توالت یا لبه وان حمام گزینه خوبی است.
- اپلیکاتور را با انگشت شست و انگشت میانی خود نگه دارید، نوک آن را با زاویه 45 درجه داخل واژن قرار داده و فشار داده و این کار را تا زمانی که انگشتهای نگهدارنده اپلیکاتور به واژن برسند، ادامه دهید.
- با استفاده از انگشت اشاره، پیستون را تا انتها به داخل فشار دهید تا کاملاً داخل لوله اپلیکاتور قرار گیرد.
- با نگه داشتن دست خود روی اپلیکاتور، آن را از واژن دور کنید. در پایان باید نخی بیرون از واژن باقی بماند که برای خارج کردن آن استفاده میشود.
برای تامپونی که اپلیکاتور ندارد، تمامی مراحل مشابه خواهد بود. با این حال، به جای اپلیکاتور، با استفاده از انگشت شست و انگشت میانی نوک تامپون را به داخل واژن هدایت کرده و از انگشت اشاره برای فشار دادن آن به داخل استفاده میکنید.
اگر بعد از گذاشتن تامپون احساس ناراحتی یا درد کردید، باید به آرامی آن را بردارید و دوباره این کار را در زاویه مناسب امتحان کنید. اما اگر درد و ناراحتی همچنان ادامه دار بود، باید با پزشک خود صحبت کنید.
چگونه تامپون را خارج کنم؟
تامپون خود را هر 4 تا 8 ساعت، بسته به مقدار خونریزی، تعویض کنید. وقتی زمان تعویض تامپون فرا رسید، به سادگی نخی را که پس از قرار دادن تامپون آویزان مانده است، بکشید. برداشتن این محصول نباید دردناک یا دشوار باشد. برای اطمینان از اینکه این فرایند راحت است، باید دوباره در موقعیت راحتی که برای وارد کردن تامپون انتخاب کردهاید، قرار بگیرید و حین کشیدن نخ، عضلات لگن خود را شل کنید. پس از برداشتن تامپون، آن را در دستمال توالت پیچیده و در سطل زباله بیندازید و سپس دستهای خود را بشویید. از انداختن تامپون در توالت پرهیز کنید.
هر چند ساعت یکبار تامپون را تعویض کنم؟
از آنجایی که شما نمیتوانید تامپون را ببینید، باید یادتان باشد که چه زمانی موعد تعویض آن است. بنابراین تامپون را هر چهار تا 6 ساعت و نهایتاً 8 ساعت یکبار تعویض کنید تا از نشتی خون و لکه شدن لباس زیر خود جلوگیری کنید. اگر زمان تعویض تامپون رسیده و نخ را پیدا نکردید، نگران نباشید! تامپون هنوز آنجاست. برای پیدا کردن نخ، انگشتان خود را داخل واژن ببرید تا بتوانید تامپون را خارج کنید. انجام این کار ممکن است کمی زمان ببرد، چرا که گرفتن نخ میتواند دشوار باشد.
هنگام استفاده از تامپون فراموش نکنید که طبق دستورالعمل روی جعبه عمل کنید و نکات ایمنی مربوط به زمان تعویض را جدی بگیرید. چرا که هرگز نباید یک تامپون را بیش از هشت ساعت در واژن نگه داشت. اگر این وسیله بهداشتی بیشتر از این مدت زمان داخل واژن بماند، در معرض خطر ابتلا به یک بیماری نادر، اما بسیار خطرناک به نام سندرم شوک سمی (TSS) و مشکلات ناشی از آن قرار خواهید گرفت. برای حفظ سلامتیتان توصیه میشود که حتی زودتر از زمان موعد آن اقدام به تعویض مجدد کنید. اگرچه بسیاری از افرادی که قاعدگی سنگینی دارند، آن را زودتر هم تعویض میکنند.
نکاتی که گفته شد، فقط برای استفاده از همان تامپون است. هر بار که یک تامپون جدید قرار میدهید، زمان دوباره شروع میشود و یک بازه زمانی چهار تا هشت ساعت جدید دارید. تا زمانی که تامپون خود را به طور مرتب در طول روز عوض میکنید، استفاده از آن در طول دوره قاعدگی ایمن و بیخطر است.
نکات ایمنی به هنگام استفاده از تامپون
همانطور که پیش از این اشاره شد، استفاده صحیح و ایمن از تامپون میتواند سلامتیتان را تحت تاثیر قرار دهد. میتوانید با پزشک خود در مورد اینکه آیا تامپون برای شما مناسب است یا خیر صحبت کنید. اگر از تامپون استفاده میکنید، باید حتما ملاحظات زیر را که خلاصه ای از موارد ذکر شده است را در نظر بگیرید:
- تمام دستورالعملهای برچسب محصول را دنبال کنید. حتی اگر قبلاً از تامپون استفاده کردهاید، دستورالعملهای داخل بستهبندی را بخوانید.
- قبل و بعد از استفاده از تامپون دستهای خود را بشویید. این کار به کاهش گسترش باکتریها کمک میکند.
- فقط زمانی که پریود شدهاید از تامپون استفاده کنید.
- تامپون را هر 4 تا 8 ساعت یکبار عوض کنید. هرگز یک تامپون را بیش از 8 ساعت متوالی در واژن نگه ندارید.
- همانطور که گفته شد از یک تامپون با کمترین جذب مورد نیاز خود استفاده کنید. اگر بتوانید یک تامپون را تا هشت ساعت بدون نیاز به تعویض استفاده کنید، جذب آن احتمالاً برای شما خیلی زیاد است.
- در صورت داشتن درد، تب یا سایر علائم غیرعادی با پزشک خود تماس بگیرید. اگر هنگام قرار دادن تامپون احساس ناراحتی یا درد دارید یا سایر علائم غیرمنتظره مانند ترشح غیرمعمول را تجربه کردید یا درصورتی که واکنش آلرژیک داشتید، استفاده از تامپون را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
- علائم سندرم شوک سمی (TSS) و چگونگی کاهش ریسک آن را بشناسید. علائم و نشانههای این سندرم میتواند شامل تب ناگهانی (معمولاً 38.8 درجه سانتیگراد یا بیشتر)، استفراغ، اسهال، غش کردن یا احساس غش در هنگام ایستادن، سرگیجه یا بثورات پوستی شبیه آفتابسوختگی باشد.
اگر هر یک از این علائم را در طول قاعدگی یا بلافاصله پس از آن مشاهده کردید، استفاده از تامپون را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید. برای کاهش خطر ابتلا به سندرم شوک سمی، از تامپونی با کمترین میزان جذب مورد نیاز خود استفاده کنید. تامپون را بیش از 8 ساعت استفاده نکنید و سپس آن را دور بیندازید و فقط زمانی که پریود شدهاید از تامپون استفاده کنید.
آیا تامپون میتواند داخل واژن گم شود؟
برخی از دخترها میترسند که تامپون در داخل بدنشان گم شود، اما بروز این اتفاق به هیچ وجه امکان ندارد. واژن تامپون را در جای خود نگه میدارد و دهانه رحم که در بالای واژن قرار دارد، برای عبور تامپون بسیار کوچک است. اگر در پیدا کردن نخ تامپون در اوایل استفاده از آن مشکل دارید، نگران نشوید. آرامشتان را حفظ کنید و به خود استراحت دهید و مجددا امتحان کرده و آن را پیدا کنید.
این امکان هم وجود دارد که فراموش کنید که یک تامپون داخل واژن قرار دارد و تامپون دیگری را به اشتباه وارد کنید. اما در این حالت هم تامپون نمیتواند در بدن شما گم شود. اگر این اتفاق افتاد، هر دوی آنها را در اسرع وقت از واژن خارج کنید.
اگر چه تامپون داخل واژن گم نمیشود، اما مهم است که تامپونها را زودبهزود عوض کنید. تامپونی که مدت زیادی در واژن باقی مانده باشد، گم نمیشود، اما ممکن است باعث ترشح، بو یا عفونت شود و هرگز تامپون را در تمام روز یا شب در واژن باقی نگذارید، حتی اگر پریود خفیفی دارید، این کار را نکنید. انجام این کار دخترها را در معرض خطر ابتلا به TSS قرار میدهد.
سندرم شوک سمی چیست؟
سندرم شوک سمی یک عفونت نادر است که در بانوانی که عادت به استفاده از تامپون در طول روزهای خونریزی قاعدگی دارند رخ میدهد. تعویض دیرهنگام تامپون، به میکروبها فرصت رشد و ایجاد عفونت میدهد. بنابراین بسیار مهم است که برای ایمنی بهتر هر 4 تا 6 ساعت یکبار تامپون خود را عوض کنید، حتی اگر پریودتان سبک باشد.
علائم سندرم شوک سمی که پیشتر اشاره شد، شامل تب بالا، استفراغ یا اسهال، درد شدید عضلانی، ضعف، سرگیجه یا بثورات پوستی شبیه آفتابسوختگی است. اگر از تامپون استفاده میکنید و هر یک از این علائم را داشتید، تامپون را بیرون بیاورید و فوراً به اطرافیانتان اطلاع دهید. از شخصی بخواهید در اسرع وقت شما را به نزدیکترین اورژانس برساند.
مزایا و معایب استفاده از تامپون
یکی از بزرگترین مزایای تامپونها اندازه آنهاست. تامپونها کوچک و قابل حمل هستند و این باعث میشود که همراه داشتن آنها برای مواقع غیرمنتظره آسان باشد. همچنین، تامپونها در صورتی که به شکل صحیح وارد بدن شده باشند، تقریباً نامرئی هستند، و این بر خلاف نوار بهداشتی است که میتواند حجیم و زیر لباسهای تنگ قابل مشاهده باشد. تامپون یکی از معدود محصولات بهداشتی قاعدگی است که میتوان آن را حین شنا یا ورزش بدون نگرانی از جابهجایی، استفاده کرد.
با این حال استفاده از تامپون نسبت به نوار بهداشتی سختتر است، مخصوصاً زمانی که برای اولین بار از آن استفاده میکنید. پیروی از دستورالعملهای روی جعبه که نحوه قرار دادن تامپون را توضیح میدهد، سادهترین راه برای استفاده از آن است. همچنین برخی از تامپونها دارای اپلیکاتورهایی هستند که قرار دادن آنها را آسانتر میکند. با این وجود، قرار دادن آنها میتواند دشوار باشد، بهخصوص زمانی که برای اولین بار از آنها استفاده میکنید.
تامپون همچنین خطر تحریک واژن یا سندرم شوک سمی (TSS) را به همراه دارد. تامپونها بیشتر از نوار بهداشتی باعث تحریک و خشکی واژن میشوند و به خصوص برای استفاده در طول شب توصیه نمیشود. هر چه مدتزمان طولانیتری تامپون خود را داخل واژن بگذارید، احتمال تحریک واژن یا ایجاد عفونت از جمله عفونت دستگاه ادراری بیشتر میشود.
نوار بهداشتی یا تامپون؛ کدام را انتخاب کنم؟
تصمیمگیری در مورد استفاده از نوار بهداشتی یا تامپون به ترجیح شما بستگی دارد. بسیاری از دختران برای شروع استفاده از وسایل مراقبتی بهداشتی در سالهای اول قاعدگی با نوار بهداشتی احساس بهتری خواهند داشت. اما ممکن است بخواهند هنگام ورزش یا شنا از تامپون استفاده کنند. همچنین نگهداری از این وسیله نسبت به نوار بهداشتی در کیف یا جیب راحتتر است. یکی از دیگر مزایای تامپون این است که دیده نمیشود، زیرا داخل بدن قرار دارد. برای برخی از دخترها نوار بهداشتی ممکن است حجیم باشد و حس خوبی نداشته باشند.
با این حال برخی از زنان با نوار بهداشتی احساس بهتری دارند، زیرا استفاده از آن آسان است و به خاطر سپردن زمان تعویض آنها نیز آسانتر است. برخی نیز از هر دو روش بسته به موقعیت و مکانی که قرار است در آن حاضر باشند یا مقدار جریان خون قاعدگی خود، یکی از این وسایل بهداشتی را انتخاب میکنند. برخی نیز شبها نوار بهداشتی و روزها تامپون را ترجیح میدهند. همچنین، برخی از زنانی که پریودهای سنگین دارند از تامپون همراه با نوار بهداشتی یا پد نازک برای محافظت بیشتر استفاده میکنند.
بنابر آنچه در این مقاله گفته شد، توصیه میشود که هر چهار تا شش ساعت یکبار تامپون خود را عوض کنید، قطعاً نباید یک تامپون را بیش از هشت ساعت داخل بدن باقی بگذارید، چرا که خطرات ناشی از آن پس از 8 ساعت افزایش مییابد. استفاده صحیح از تامپون و توجه به رعایت نکات ایمنی، استفاده از این محصول بهداشتی را برای بانوان کاملاً ایمن و بیخطر میکند.
چنانچه در خارج کردن تامپون با مشکل روبرو شدید با یک متخصص زنان تماس بگیرید و وضعیت را توضیح دهید. او احتمالاً می تواند به شما کمک کند تا تامپون را خارج کنید. این موضوع کاملاً طبیعی است و زنان باید بدانند که نباید از این بابت خجالت بکشند. «این اتفاق میافتد!»
سوالات متداول
هنگام استفاده از تامپون، این امکان وجود دارد که نخ انتهای آن جدا شود و خارج کردن تامپون دشوار شود، اما داخل بدن گم نمیشود.
دئودورانت موجود در تامپون میتواند واژن را تحریک کند و در برخی از دخترها باعث واکنش آلرژیک و خشکی واژن شود.
بهتر است هر 4 تا 6 ساعت تامپون را تعویض کنید و به هیچ وجه نگذارید بیشتر از 8 ساعت داخل واژن باقی بماند.
این مساله بسته به فرهنگ متفاوت بوده و به طور کلی استفاده از تامپون از نظر آسیب به بکارت برای دختران توصیه نمیشود.