انحراف چشم در کودکان
انحراف چشم با سرگردانی موقتی و عدم تمرکز در بینایی نوزادان فرق دارد. برای یک کودک شیرخوار طبیعی است که تا حدود چهار ماهگی چشمهایش گهگاهی سرگردان یا دچار انحراف به نظر برسد، چون او تازه در حال یادگیری هماهنگ کردن چشمانش است. اما انحراف چشم جدی چیست؟ در این مطلب میتوانید با انحراف چشم یا سرگردانی چشم در کودکان آشنا شوید.
انحراف چشم در کودک
انحراف چشم عدم هماهنگی بین چشمهاست. اگر به نظر میرسد که چشمهای کودکتان رو به جهتهای مختلفی دارند یا روی یک هدف متمرکز نمیشوند، عامل آن میتواند انحراف چشم باشد. انحراف چشم ناشی از مشکلی در نحوهٔ کنترل چشمها توسط مغز است، نه مشکل در عضلات چشم. به همین دلیل، کارشناسان معمولاً تمرینات چشم را برای انحراف چشم توصیه نمیکنند.
اگر چشم کودکتان انحراف داشته باشد یا ناهمراستا به نظر برسد، ممکن است استرابیسم که همان انحراف چشم است یا آمبلوپی که همان تنبلی چشم است داشته باشد که باید در این مورد با پزشک کودک خود صحبت کنید و او احتمالاً شما را به یک چشمپزشک ارجاع خواهد داد. خوشبختانه، این عارضهها اگر زود تشخیص داده شوند، میتوانند با موفقیت درمان شوند.اگر فرزندتان انحراف چشم داشته باشد و درمان نشود، مغز او میتواند دادههای ارسالی از یکی از چشمهایش را نادیده بگیرد و در نهایت باعث تخریب قدرت دید آن چشمِ نادیدهگرفتهشده شود که این عارضه به عنوان آمبلوپی یا تنبلی چشم شناخته میشود. درک عمق چشم نیز میتواند با این عارضه آسیب ببیند.
دلیل انحراف چشم کودک
اما چه چیزی باعث انحراف چشم میشود؟ گاهی اوقات انحراف چشم در هنگام تولد وجود دارد. به نظر میرسد که این عارضه در خانوادهها شیوع دارد. انحراف چشم همچنین میتواند بدون هیچ سابقهٔ خانوادگی در کودکان ظاهر شود و در این موارد، گاهی اوقات نشاندهندهٔ یک مشکل بینایی جدیتر است. اختلالاتی مانند فلج مغزی و سندرم داون، احتمال ابتلا به انحراف چشم را بیشتر میکنند.
کودکان زودرس یا کودکانی با وزن کم در هنگام تولد بیشتر در معرض خطر انحراف چشم هستند. به نظر میرسد بچههایی که دوربینی دارند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستند.
تشخیص انحراف چشم کودک
اگر فرزندتان انحراف چشم داشته باشد، ممکن است چشمهاش اصطلاحاً چپ به نظر بیاید یا به نظر برسد آنها به داخل، خارج یا به سمت بالا حرکت میکنند. هنگامی که چشمها به داخل میچرخند، آن را ایزوتروپی مینامند و هنگامی که رو به خارج میچرخند آن را اگزوتروپی مینامند. انحراف چشم میتواند ثابت باشد، به این معنی که چشمها همیشه دچار انحراف یا ناهمراستایی هستند یا متناوب دچار این مشکل شوند، به این معنا که گهگاهی اتفاق میافتد.
در برخی موارد، چشمهای کودک دچار انحراف به نظر میرسند، به ویژه هنگامی که او به سمت راست یا چپ نگاه میکند. درحالیکه در حقیقت آنها همراستا هستند و این حالت انحراف کاذب چشم نامیده میشود.
شایعترین نمونه از انحراف کاذب چشم، ایزوتروپی کاذب است که در آن به نظر میرسد چشمهای کودک به داخل چرخیده است، درحالیکه این در واقع یک توهم نوری ناشی از تاخوردگی بزرگ روی پلک یا پهنی پل بینی یعنی همان برآمدگی استخوانی قسمت وسط بینی است. پزشک فرزندتان میتواند با یک معاینهٔ ساده، انحراف کاذب چشم را از انحراف چشم واقعی تشخیص دهد.
درمان انحراف چشم کودک
انحراف چشمی که نتیجهٔ دوربینی است معمولاً میتواند با عینک اصلاح شود، به ویژه اگر زود تشخیص داده شود. انحراف چشمی که حتی وقتی کودک عینک میزند باقی میماند، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی داشته باشد. اگرچه عدم هماهنگی بین چشمها ریشه در مغز دارد، امکان جراحی مغز برای تغییر همراستایی چشمها وجود ندارد. پزشکان به جای آن عضلات چشم را که قابل دسترسی هستند عمل میکنند.
به عبارت دیگر، جراحی مشکل را جبران خواهد کرد ولی اصلاح نمیکند. این قضیه مثل این است که اگر خودروی شما توسط یک رایانه کنترل شود و کامپیوتر به آن دستور بدهد که به سمت راست براند، شما میتوانید چرخها را به سمت چپ هدایت کنید تا دستور اشتباه را جبران کنید.