راهکارهای ایجاد یک برنامهٔ راهنمای والدمحور
راهحل و کلید ایجاد یک برنامه برای کودک با رویکرد والدمحور، همانطور که از نامش پیداست تنظیم یک برنامهٔ منظم، دقیق و شاید سختگیرانه است. این برنامه با توجه به خواستها و برنامهٔ خانواده و والدین شکل میگیرد. بسیاری از طرفداران برنامههای راهنمای والدمحور تأکید میکنند که به طور پیوسته و دقیقاً هر روز برنامهٔ انتخابی خود را انجام دهید و به آن پایبند بمانید. اما در هر حال، این برنامهها پشتوانهای کاملاً اثباتشدهٔ علمی ندارد و نظر پزشکان و کارشناسان در مورد تمام این برنامهها و همچنین برنامههای کودکمحور یا روشهای ترکیبی با یکدیگر متفاوت است. بنابراین جمعآوری و تهیهٔ این مطالب راهنما برای والدین، بیشتر جنبهٔ آگاهی از چگونگی و وجود چنین برنامههایی دارد و در نهایت این خود شما هستید که با توجه به فلسفهٔ تربیتی خود و نظرات پزشک کودکتان یک شیوهٔ خوب را در پیش خواهید گرفت. در این مطلب میتوانید با راهکارها و روشهایی برای داشتن یک برنامهٔ روزانه با محوریت شرایط و خواست والدین آشنا شوید.
عنصر مهم زمان
در این برنامههای والدمحور تمام کارها و نیازهای کودک مانند زمان بیدار شدن، چرت زدن، وعدههای غذایی، زمان بازی، حمام و برنامههایی قبل از خواب و زمان خوابیدن در زمان معین و تعیینشده اتفاق میافتد. با بزرگتر شدن کودک، این برنامه تغییر میکند اما همیشه به وضوح قابل تعریف و مشخص شکل میگیرد و ادامه پیدا خواهد کرد.
به عقیدهٔ طرفداران این رویکرد، برنامهٔ دقیق و ساعت به ساعت، از زمان یک هفتگی نوزاد مشخص شده است. شما لازم نیست که دقیقاً طبق برنامه عمل کنید، اما حتی نیم ساعت غفلت از برنامه میتواند اثرات آن را به هم بزند و استراحت روزانه و حتی شبانهٔ شما را مختل کند.
میزان شیردهی
در این روش بر ساختار تغذیهٔ کودک از زمان شروع آن تأکید و گفته میشود که اگر تغذیهٔ روزانهٔ نوزاد با دقت برنامهریزی شود به او کمک میکند که شبها زودتر بخوابد. همچنین اگر نوزاد هنگام تولد سالم باشد و وزنش تقریباً بیش از ۲ کیلو و ۸۰۰ گرم باشد، میتوان بین هر دو وعدهٔ غذایی او سه ساعت یعنی از ابتدای یک بار شیردهی تا شروع شیردهی بعدی فاصله گذاشت.
برخی از مدافعان این روش معتقدند اگر کودک در طول روز به خوبی شیر بخورد، در ساعات پایانی شب نیز بین ساعات ۱۰ تا ۱۱ یک بار تغدیه کند و وزنش هنگام تولد تقریباً بیش از ۳ کیلو و ۲۰۰ گرم باشد، در پایان هفتهٔ دوم، فقط به یک بار تغذیه در طول شب یعنی حدوداً بین نیمهشب و ساعت شش صبح نیاز دارد.
اما در مقابل، برخی دیگر از طرفداران این روش توصیههای دیگری در مورد برنامهٔ غذایی ارائه میدهند و بیشتر طرفدار برنامههای ترکیبی هستند. به عنوان مثال آنها میگویند برای تنظیم یک برنامهٔ غذایی برای نوزاد، در طول هفت تا ۱۰ روز اول، ساعت شیر خوردنش را نادیده بگیرید و فقط روی تغذیهٔ کامل او در هر بار شیر خوردن تمرکز کنید. اگر این کار را انجام دهید، نوزاد شما به طور طبیعی در الگویی قرار میگیرد که هر دو ساعت و نیم تا سه ساعت یک بار به تغذیه نیاز پیدا میکند.
همچنین اگر به هر دلیلی نمیخواهید از یک برنامهٔ انعطافناپذیر استفاده کنید، بعضی از پزشکان توصیه میکنند که با یک رویکرد تدریجی، برنامهٔ راهنمای کودکمحور را به برنامهٔ راهنمای والدمحور تبدل کنید. شما میتوانید این کار را هر هفته با افزایش ساعات بین هر بار تغذیهٔ کودکتان انجام دهید. به این صورت که هر هفته یک ساعت به فاصلهٔ بین تغذیههای او اضافه کنید تا در نهایت بتوانید به طور منظم او را حداقل هر سه ساعت یک بار تغذیه کنید. به عنوان مثال، هفتهٔ اول شما هر ساعت، هفتهٔ سوم هر سه ساعت به او شیر بدهید.
در نهایت پیشنهاد بیشتر پزشکان این است که نیازی نیست که برای مورد حساسی مثل شیر خوردن یک شیرخوار تا این اندازه سختگیری کرد و همیشه برای اینکه بفهمید چه زمانی باید به نوزادتان شیر بدهید و بدون هر برنامهای لازم است بدانید نشانههای گرسنگی کودکتان همواره اولویت دارد.
مقدار خواب
به گفتهٔ برخی والدین، شما حتی از روز اولی که فرزندتان را از بیمارستان به خانه میآورید، با استفاده از غرایزتان و برنامهای از پیش تعیینشده کارهای او را انجام دهید. داشتن یک برنامهٔ ثابت به برخی مادران کمک کرده است تا آنها متوجه شوند که نوزادشان در چه زمانی و به چه چیزی نیاز دارد. به عنوان مثال، زمانی که او گریه میکند، شاید تمام کاری که باید انجام دهید این است که به ساعت نگاه کنید و بلافاصله بفهمید که گریهٔ او ناشی از خوابآلودگی است یا به چرت زدن نیاز دارد.
همچنین این برنامهها میتواند به کودکان احساس امنیت نیز بدهد، زیرا آنها کمکم میفهمند که چه با شما باشند، چه شخص دیگری مراقبشان باشد، نیازهایشان برآورده میشود. به این ترتیب ممکن است از اینکه ببینید کودکتان در زمان مشخصی بیدار میشود و میتواند بدون هیچ زحمتی او را بخوابانید، کمی هم تعجب کنید.
به گفتهٔ برخی از مادران، هرچند برنامههای والدمحور نیز به صورتی دقیق تنظیم شده است، اما بخواهید میتوان نسبت به انجام بعضی از کارهای برنامه کمی منعطف نیز باشید. به عنوان مثال، زمان شروع چرتهای نیمروزی میتوانید کمی هم تأخیر داشته باشید، اما بیشتر بخشهای برنامه بهتر است دقیقاً طبق برنامه پیش رود.
گروهی از مادران طرفدار این روش نیز معتقدند که اگر خوابیدن کودکشان هر روز در زمان خاصی اتفاق بیفتد و برای همه چیز در خانه، حتی چرت صبح و بعدازظهر آنها برنامهریزی داشته باشند، باعث خواهد شد که او طبق عادتهای خواب ایجادشدهاش بخوابد.