علت تا درمان سقط مکرر

سقط به خودی خود اتفاق ناگواری است که هم به لحاظ جسمی و هم روحی عوارضی را برای زنان به همراه دارد. هر چه تعداد دفعات سقط بیشتر باشد نگرانی و اضطراب بیشتری متوجه زوج‌هایی است که از مدت‌ها در تلاش برای بارداری بودند. در بیش از نیمی از زنانی که سقط‌های مکرر دارند هیچ دلیلی برای سقط جنین یافت نمی‌شود.

ممکن است سرنخ‌هایی در مورد علت مشکل وجود داشته باشد، اما پاسخ قطعی و مطمئنی وجود ندارد. در این مطلب با یکی از انواع سقط جنین تحت عنوان سقط مکرر، عوامل خطرساز و احتمال بارداری مجدد آشنا می‌شوید.

سقط مکرر چیست؟

در صورتی که فرد دو بار یا بیشتر سقط جنین غیر عمدی را تجربه کند به آن سقط مکرر گفته می‌شود. در چنین شرایطی لازم است که قبل از تلاش برای بارداری مجدد، معاینات بالینی و آزمایش‌های متعددی برای علت‌یابی سقط انجام شود.

تعداد کمی از زنان سقط‌های مکرر را تجربه می‌کنند. به طور متوسط کمتر از 5 نفر از هر 100 زن، دوبار پشت سر هم جنین‌شان سقط می‌شود. این امکان هم وجود دارد که یک زن بعد از انجام بارداری موفق، سقط مکرر داشته باشد. در بسیاری از زنانی که سقط مکرر را تجربه کرده‌اند، هیچ دلیل زمینه‌ای برای این مشکل یافت نمی‌شود.

عوامل خطرساز سقط مکرر

اگر چه علت دقیق این نوع سقط مشخص نیست، اما تعدادی عوامل خطر، مانند افزایش سن مادر، وجود دارند که احتمال سقط مکرر را افزایش می‌دهند. افزایش سن مادر بر عملکرد تخمدان‌ها تاثیر می‌گذارد. نتایج برخی مطالعات نشان داده‌اند که ریسک سقط مکرر در زوج‌هایی که زن بالای 35 سال و مرد بالای 40 سال دارد، بیشتر است. از سویی دیگر با افزایش تعداد سقط‌ها، احتمال اینکه ناهنجاری‌های کروموزومی عامل سقط باشند، کاهش می‌یابد و احتمال اینکه یک علت زمینه‌ای در مادر عامل سقط باشد،‌ افزایش می‌یابد.

علت سقط مکرر 

علل متعددی می‌توانند باعث سقط مکرر در زنان شوند. در صورت داشتن تجربه دوبار سقط پیاپی، حتما قبل از تلاش مجدد برای بارداری با پزشک خود مشورت فرمایید. برخی از این علت‌ها به شرح زیر می‌باشند:

• ناهنجاری‌های ژنتیکی: در 2 تا 5 درصد از زوج‌ها، سقط مکرر ممکن است مربوط به ناهنجاری‌های کروموزومی از جمله جابجایی کروموزومی باشد. 
• مشکلات مادرزادی در ساختار رحم: یکی از شایع‌ترین مشکلات ساختاری رحم که با سقط جنین مرتبط است، سپتوم رحمی است. در این وضعیت، رحم توسط دیواره‌ای از بافت به دو بخش تقسیم می‌شود.
• سندرم آشرمن: این بیماری باعث ایجاد چسبندگی‌ها و زخم‌ یا اسکار در رحم می‌شود.
• فیبروم و پولیپ:  توده‌های خوش‌خیم رحم هستند.
• سندرم آنتی فسفولیپید (APS): این اختلال خودایمنی بر لخته شدن خون تاثیر می‌گذارد و می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند. این سندرم می‌تواند به تنهایی یا همراه با سایر بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس رخ دهد.
• دیابت: دیابت می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد، به خصوص اگر بیماری به خوبی تحت کنترل نباشد. حفظ  قند خون در محدوده طبیعی قبل از بارداری و در طول بارداری می‌تواند ریسک سقط مکرر را کاهش دهد.
• اختلالات مربوط به غده تیروئید: مشکلات درمان نشده غده تیروئید می‌توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند. درمان مشکلات تیروئید می‌تواند باعث کاهش ریسک سقط مکرر شود.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): اختلال هورمونی که در آن تخمدان‌ها، مقدار غیرطبیعی آندروژن‌ یا هورمون‌های جنسی مردانه تولید می‌کنند.

تشخیص سقط مکرر

پزشک به منظور یافتن علت این وضعیت در مورد سوابق بیماری و داشتن بارداری‌ها در گذشته از شما سوال می‌کند. انجام معاینات بالینی از جمله معاینه لگن از دیگر اقدامات است که باید انجام شود. همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص مشکلات سیستم ایمنی، درخواست آزمایش خون دهد. آزمایشاتی برای کمک به شناسایی علل ژنتیکی سقط‌های مکرر هم در مواقعی ضروری هستند. به منظور تشخیص اینکه آیا مشکل رحم باعث سقط‌های مکرر شده است یا نه، آزمایش‌های تصویربرداری انجام ‌می‌شود.

درمان سقط مکرر

درمان این مشکل با توجه به علت آن صورت خواهد گرفت. در صورت وجود مشکلات ژنتیکی از جمله جابجایی کروموزومی، ممکن است مشاوره ژنتیک به شما توصیه شود. نتایج آزمایشات ژنتیک می‌تواند به مشخص شدن گزینه‌های درمانی کمک کند. در مواردی هم ممکن است انجام لقاح آزمایشگاهی  (IVF) با تخمک‌های اهدایی یا لقاح داخل رحمی (IUI) را با اسپرم اهدایی توصیه شود. 

در صورت وجود مشکلات ساختاری رحم، می‌توان از طریق جراحی و اصلاح مشکلات ساختاری، شانس بارداری موفق را افزایش داد. همچنین در مواقعی که مشکلات انعقادی خون علت سقط‌های مکرر باشد، تجویز داروهای رقیق کننده خون که جلوی لخته شدن را می‌گیرند مانند آسپرین و هپارین به درمان این مشکل کمک می‌کنند. 

تلاش برای بارداری مجدد

بهتر است قبل از تلاش مجدد، فرصتی برای بهبود شرایط جسمانی و روحی به خود بدهید، اما از 2 هفته بعد از سقط زودرس، امکان تخمک‌گذاری و بارداری وجود دارد. بنابراین قبل از هرگونه اقدامی بهتر است با متخصص زنان در مورد بهترین زمان برای تلاش مجدد صحبت کنید.

اگر تصمیم به بارداری مجدد دارید، بهتر است تا حد امکان توصیه‌های پزشکتان را رعایت کنید و مراقبت کافی از خود داشته باشید. برخی از این اقدامات مراقبتی عبارتند از:

• پایبندی به معاینات منظم دوره‌ای
• مصرف مکمل اسید فولیک 
• داشتن رژیم غذایی سالم 
• 30 دقیقه ورزش در بیشتر روزهای هفته
• حفظ وزن در محدوده طبیعی 
• پرهیز از مصرف الکل
• اجتناب از استعمال سیگار
• مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای

احساس غم و اندوه پس از سقط جنین طبیعی است. در بیشتر موارد، بهبودی فیزیکی پس از سقط جنین تنها چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد، اما فرایند سوگواری می‌تواند زمان بیشتری ببرد. وقتی سقط‌ مکرر دارید، ممکن است این نگرانی را داشته باشید که خودتان کاری انجام داده‌اید که منجر به سقط‌ جنین شده است. اما باید به یاد داشته باشید که شما مقصر نبوده‌اید و علت چیز دیگری است. همانطور که گفته شد با مشخص شدن علت سقط‌های مکرر دوباره شانس بارداری خواهید داشت.