پرهیز از مصرف گیاهان دارویی و برخی گیاهان در شیردهی
بسیاری از چیزهایی که می‌خورید، می‌تواند از طریق خون وارد شیر شود و به نوزادتان برسد. یکی از مواردی که در رابطه با داروها لازم است در دوران شیردهی به آن توجه ویژه‌ای کنید، غیر از داروهای بی‌خطر و خطرساز در دوران شیردهی، مصرف گیاهان دارویی است. در این مطلب می‌توانید با تعدادی از گیاهان دارویی غیرمجاز هنگام شیردهی و همچنین برخی از گیاهانی که احتمالاً با شیردهی تداخل دارند آشنا شوید.
گیاهان دارویی
برخی گیاهان به عنوان تقویت‌کنندۀ تولید شیر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما بی‌خطر بودن و اثربخشی آنها از نظر علمی ثابت نشده، بنابراین بهتر است قبل از مصرف هر نوع گیاهی با پزشک خود مشورت کنید. گیاهان دارویی نیز مانند فرآورده‌های داروسازی می‌تواند وارد شیر مادر شود و در تولید شیر و احتمالاً روی کودک شما تأثیر بگذارد. برخلاف داروهای بدون نسخه و داروهای تجویزی، گیاهان دارویی تحت نظارت و کنترل سازمان‌های غذا و دارو نیست و هیچ تضمینی برای بی‌خطر و خالص بودن یا اثرگذاری این گیاهان وجود ندارد. همچنین مطالعات بسیار کمی در مورد تأثیر این داروها روی نوزادان شیرخوار انجام شده است و حتی کارشناسان نیز کاملاً مطمئن نیستند که کدام گیاهان بی‌خطر و کدام یک مضر است. همچنین فعل و انفعالاتی بین برخی گیاهان دارویی با گیاهان دارویی دیگر و بین برخی گیاهان دارویی با برخی فرآوردهای داروسازی وجود دارد که شما باید از آنها آگاه باشید. بنابراین شما باید با یک پزشک آگاه که از استفادۀ ایمن گیاهان دارویی در دوران شیردهی مطلع است، مشورت کنید. برخی از این گیاهان دارویی شامل موارد زیر است:
سیر، شوید و مریم‌گلی: بیشتر این گیاهان مورد استفاده برای طعم دادن به غذا و گنجاندن در رژیم غذایی روزمره مناسب است، اما برخی از آنها که در مقادیر زیاد یا غلیظ‌شده به شکل دارویی یا در چای‌ها مصرف می‌شود، می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد.
زنجبیل و سرخارگل یا اکیناسه: برخی از این گیاهان که اغلب در چای مصرف می‌شود، ممکن است برای مصرف مادران شیرده در دزهای معمول بی‌خطر باشد. اما گیاهان دارویی موجود در چای‌ها همگی غلیظ‌شده است، بنابراین در مورد مصرف تمام انواع چای‌های گیاهی محتاط باشید، به ویژه زمانی که مواد تشکیل‌دهندۀ آن را نمی‌دانید. به‌طورکلی قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی اول با پزشک خود مشورت کنید.
شنبلیله و رازیانه: شنبلیله گاهی برای افزایش تولید شیر استفاده می‌شود، اما ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت بی‌خطر نباشد. گیاهانی مانند شنبلیله و رازیانه سال‌ها برای افزایش تولید شیر مادران شیرده استفاده شده‌اند، اما کارشناسان چیز زیادی در مورد میزان اثربخشی این گیاهان در تولید شیر یا چگونگی تأثیر آنها در کودکان شیرخوار نمی‌دانند، پس بهتر است از مصرف این گیاهان در دوران شیردهی خودداری کنید.
علف چای؛ هزارچشم یا گل راعی: از این گیاه برای درمان افسردگی استفاده می‌شود. در برخی پژوهش‌ها، سطح این گیاه در خون نوزادان شیرخواری که مادران آنها از این گیاه مصرف می‌کنند، قابل ردیابی نبود و هیچ عوارض جانبی گزارش نشده است. اما کارشناسان معتقدند که نوزادان شیرخوار مادرانی که علف چای می‌خورند، ممکن است بی‌حال و خواب‌آلود باشند یا دچار قولنج نوزادی شوند. بنابراین از خوردن آن در دوران شیردهی خودداری کنید. این گیاه همچنین می‌تواند با بسیاری از داروهای دیگر تداخل داشته باشد و اثربخشی قرص‌های ضدبارداری را نیز کاهش دهد.
بابونه یا بابونه‌شیرازی: این گیاه برای درمان میگرن استفاده می‌شود و مشکلی در ارتباط با خوردن آن در دوران شیردهی گزارش نشده است، اما کارشناسان می‌گویند بهتر است از خوردن آن در دوران شیردهی پرهیز کنید، زیرا اطلاعات کافی در مورد بی‌خطر بودن آن وجود ندارد.
پنجه‌مریم یا نگون‌سار: اگرچه این گیاه از گذشته برای افزایش تولید شیر استفاده شده است، اما به طور بالقوه خطرناک است و برخی مطالعات نشان داده است که این گیاه در واقع تولید شیر را کاهش می‌دهد.
گیاهان نامناسب در شیردهی
پژوهشگران توصیه می‌کنند علاوه بر خودداری از مصرف گیاهان دارویی، در دوران شیردهی از مصرف برخی گیاهان و دم‌نوش‌ها نیز خودداری کنید، زیرا برخی از آنها با تولید و ترشح شیر تداخل دارد و برخی دیگر می‌تواند برای کودک شما مضر باشد. برخی از این گیاهان شامل موارد زیر است:
- شنبلیله
- رازیانه و دانۀ رازیانه
- گل گاوزبان
- برگ تمشک
- خار مقدس
- گزنه
- ریشۀ ریواس
- مریم‌گلی
- سداب بز
- ریشۀ مشعل شیطان
- گل شاه‌پسند یا گل ماهور
- پوست و دانۀ فرانگولا
- کوهوش آبی
- روغن زیرۀ سیاه یا سیاه‌دانه
- ارجنگ
- سنفیتون یا اذن‌الحمار
- سیزاب
- انجبار هندی
- چای ماته
- کاوا
- روغن شال سنجان
- دارواش
- روغن پونه
- روغن نعنا
- عرقچین
- انگور خرس
