رشد فیزیکی کودک ۱۲ ماهه
تمام بچهها منحصربهفرد هستند و با سرعت خاص خود به نقاط عطف رشد میرسند. نمودارهای رشد هم فقط نشان میدهد که فرزند شما چه تواناییهایی دارد و اگر همین حالا به آنها نرسیده است، به زودی خواهد رسید. اگر فرزندتان زودرس است نیز، به خاطر داشته باشید که کودکانی که زودتر از موعد به دنیا میآیند، معمولاً برای رسیدن به نقاط عطف به کمی زمان بیشتر نیاز دارند. با تمام اینها، اگر هر گونه پرسشی در مورد رشد و تکامل کودک یک سالهتان دارید، لازم است از پزشکش در این مورد سؤال کنید. در این مطلب نیز میتوانید با رشد تکاملی یک کودک در ماه ۱۲ زندگیاش آشنا شوید.
تکامل رشد کودک در ۱۲ ماهگی: هفتهٔ اول
برداشتن اولین قدمهای کودکان همیشه دل والدین را میبرد و این نقطهٔ عطف سرنوشتساز اگر قبلاً اتفاق نیفتاده باشد، در این سن خیلی نزدیک است و ممکن است همین امروز کودک شما بدون کمک اولین قدمهای خودش را بردارد. یادتان باشد دوربین را برای شکار این لحظه دم دست بگذارید! اما اگر این اتفاق نیفتاد هم نگران نباشید، چون برای بعضی از کودکان چند هفته یا چند ماه بیشتر زمان میبرد تا شروع به تاتیتاتی کنند. بیشتر بچهها اولین قدمهایشان را روی نوک انگشتان و با پاهای رو به بیرون برمیدارند.
همچنین کودکتان که در این سن، مهارت گرفتن دوانگشتی را دیگر کاملاً یاد گرفته است و از تسلط روی مهارتهای حرکتی ظریف به سمت تمرین دادن عضلات بزرگتر سوق پیدا کرده است. بنابراین، بازیهایش نیز در این روزها احتمالاً تغییر خواهد کرد. بعضی از بچهها در این سن برای فعالیتهای آرام، بازهٔ توجهی به اندازهٔ دو تا پنج دقیقه دارند، پس بازیهای مورد علاقهٔ فرزند شما احتمالاً خیلی آرام نخواهد بود.
کودکان در این سن به احتمال زیاد فکر میکنند که هل دادن، پرت کردن و انداختن هر چیزی که میبینند خیلی سرگرمکننده است. کودکتان به شما یک اسباببازی میدهد و از شما یک اسباببازی میگیرد و دوست دارد وسایلی را داخل ظرفهایی بگذارد و بعد آنها را دوباره بیرون بریزد. این بازیها را میتوان با لگوها و یک سطل یا جعبه و با تابهها و قابلمههایی که میتواند داخل یکدیگر جا شود خیلی خوب انجام داد. او از صدای بلند تابهها و قابلمههایی که به هم میخورند نیز هیجانزده میشود.
تکامل رشد کودک در ۱۲ ماهگی: هفتهٔ دوم
چرتهای روزانهٔ کودک که بخشی از مراقبت از اوست یکی از نعمتهای کوچک والدین است، به ویژه اگر از این زمان برای استراحت و پیدا کردن انرژی مجدد استفاده کنید. اما در حینی که فرزندتان سال اول زندگی خود را به پایان میبرد، ممکن است شروع به مقاومت در مقابل چرت زدن کند. علاوه بر این، حس استقلال فزایندهٔ او ممکن است باعث شود که هنگام خواب شب نیز بهانهگیری کند. دنبال کردن یک برنامهٔ روتین ثابت که میتواند شامل حمام دادن یا خواندن یک داستان باشد میتواند به خوابیدن او کمک کند، چون دانستن این موضوع که هنگام خواب باید انتظار چه چیزی را داشته باشد به کودکان آرامش میدهد.
در هر حال مطمئن شوید که شما و کودک نوپایتان وقت زیادی برای نزدیک بودن به یکدیگر و آرام شدن در پایان یک روز دارید. شما و همسرتان میتوانید هر شب فعالیتهای پیش از خواب را به صورت تناوبی انجام دهید. یعنی اگر شما دست و پاهایش را میشویید، همسرتان برایش داستان بخواند تا به خواب برود یا برای اینکه هر دو در هفته چند شب استراحت داشته باشید، میتوانید این کارها را نوبتی کنید و هر شب یک نفرتان مسئول خواباندن کودک باشد.
راهحل دیگری که به راحتتر خوابیدن کودک کمک میکند این است که گهگاهی از پرستار بچه یا یکی از بستگان نزدیک مثل خواهرتان بخواهید کودکتان را با دنبال کردن برنامهٔ روتینی که برای قبل از خواب ایجاد کردهاید بخواباند. به این ترتیب، کودک نوپای شما یاد میگیرد که در ذهنش زمان خواب را با برنامهٔ روتین ارتباط دهد و برای به خواب رفتن به حضور شما وابسته نباشد.
همچنین کودک نوپای شما ممکن است از این ماه شروع به غذا خوردن با قاشق کند، هرچند احتمالاً در رساندن قاشق به دهانش هدفگیری خیلی خوبی نخواهد داشت. پس آمادگی ریخت و پاشهای بیشتر از معمول را داشته باشید و بگذارید کودکتان تمام تلاشش را بکند و این مرحله را در آرامش طی کند. استفاده از قاشق روشی خیلی خوب و مناسب برای کودک نوپاست تا بتواند هماهنگی چشم و دست خود را بهبود ببخشد، استقلالش را ابراز کند و وعدههای غذایی را مفرحتر برگزار کند.
تکامل رشد کودک در ۱۲ ماهگی: هفتهٔ سوم
سختی خداحافظیها یکی از موارد کمی دشوار در این سن است. کودک نوپای شما احتمالاً طی چند ماه گذشته با دورههای اضطراب جدایی دست پنجه نرم کرده که بسیار هم طبیعی است. او شما را دوست دارد و به شما وابسته است، بنابراین هنگام رفتنتان مضطرب میشود. برای آسان کردن جداییها، از کسی که مراقبش است بخواهید زودتر بیاید تا کودکتان فرصت کنار آمدن و تطبیق با تغییر را داشته باشد. هنگام ترک کودک، رفتاری طبیعی و خونسرد داشته باشید و ناراحتی او را با کش دادن خداحافظی طولانی نکنید. خداحافظی را سریع و فقط با یک بوسه تمام کنید، چون این به نفعش خواهد بود و اشکهای کودک نوپایتان وقتی از دید او خارج شوید خیلی زود خشک خواهد شد.
یکی از مواردی که لازم است به آن توجه داشته این است که اگر دائماً دور و بر کودکتان پرسه نزنید و همیشه بالای سرش نباشید به کودک خود کمک میکنید تا بیشتر احساس استقلال کند. البته، او هنوز هم باید بداند شما همان نزدیکیها هستید و او میتواند به شما اعتماد کند. بنابراین، اگر کودکتان تاتیتاتی کنان به اتاق دیگری رفت، قبل از دنبال کردنش چند دقیقه صبر کنید.
در این سن، همچنین سیستم ایمنی و سیستم گوارشی کودکتان قویتر شده است و غذاهای زیادی وجود دارد که میتوانید به او بدهید. اگر در خانوادهتان سابقهٔ آلرژی وجود دارد یا شما نگران آن هستید، بهتر است با پزشک اطفال فرزند خود مشورت کنید و برای مصرف برخی غذاها از جمله شیر گاو، ذرت، گندم، مرکبات و انواع توتها، عسل، تخممرغ، بادامزمینی و آجیل تا دو یا سه سالگی کودک دست نگه دارید.
تکامل رشد کودک در ۱۲ ماهگی: هفتهٔ چهارم
اگرچه در این مرحله احیاناً دایرهٔ واژگان او غیر از «ماما» و «بابا» فقط شامل یکی دو کلمهٔ دیگر است، اما کودک یک سالهٔ شما احتمالاً میتواند با اصواتی که شبیه جملات کوتاه و همراه با اوج و فرود و کشیدن صداست، غان و غون کند که تقریباً مثل این است که به یک زبان خارجی صحبت میکند.
علاوه بر این، تا این سن دیگر کودک نوپای شما ممکن است بتواند به سؤالات و دستورات ساده پاسخ دهد، به ویژه اگر با حرکات دست سرنخهایی به او بدهید. برای مثال، از او بپرسید «دهنت کجاست؟» و به آن اشاره کنید. یا بگویید: «لیوان رو به من میدی لطفاً» و به سمت لیوان اشاره کنید. کودک شما ممکن است به روش خودش به شما پاسخ دهد، مثلاً سرش را به علامت «نه» تکان دهد یا از حرکات بدنی مخصوص به خودش استفاده کند.
از آنجا که او شروع به درک معنای کلمات کرده است، فرصت خوبی برای شروع آموزش آداب رفتاری به کودک نوپاست. شما میتوانید استفاده از «لطفاً» و «ممنونم» را برایش توضیح دهید و استفادهٔ هرچه بیشتر از آنها را الگوسازی کنید. اگرچه او احتمالاً تا مدتی معنای این رفتارها را درک نخواهد کرد، اما ممکن است با یک «لطفاً» بهموقع، وقتی اصلاً انتظارش را ندارید، شما را غرق هیجان و شعف کند.
شما همچنین میتوانید به کودک خود کمک کنید تا بین اشیا و نام آنها ارتباط برقرار کند و هرچه بیشتر در این کار تلاش کنید، گنجینهٔ واژگان او سریعتر رشد خواهد کرد. پس با کودک صحبت کنید و هر روز اسم چیزهایی را به او بگویید. هنگام بالا رفتن از پلهها آنها را بشمارید و نام و رنگ میوهها و سبزیجاتی را که در فروشگاه میبینید بگویید. یک کتاب تصویری برای کودکتان بخوانید و از او بخواهید که اشیای آشنا را نشان دهد یا اسم آنها را بگوید.
گهگاهی نیز نظرش را بپرسید. سؤال کنید که دوست دارد جورابش قرمز بپوشد یا آبی، یا دوست دارد با لگوهایش بازی کند یا عروسکها. حتی اگر جواب ندهد، باز هم نه تنها کلمات، بلکه جریان و روند تعاملات اجتماعی را نیز از شما میآموزد.