علائم خطر تاخیر در رشد اجتماعی شناختی کودکان

چگونگی و نحوه‌ٔ استفاده‌ کردن بچه‌ها از زبان و حرکات بدنی برای برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی، یکی از بهترین هشدارهای اولیه در مورد اختلالات تکاملی رشد کودکان است که می‌تواند مانع از پیشرفت اجتماعی و شناختی کودک شود. در این مطلب می‌توانید با برخی از علائم هشداردهنده‌ برای یک تأخیر در رشد اجتماعی یا شناختی کودک، از سن ۱۳ تا ۳۶ ماهگی آشنا شوید.

علائم هشداردهنده در سن ۱۳ تا ۱۸ ماهگی

برخی علائم هشدار برای تشخیص یک مشکل و اختلال در رشد شناختی کودک در سن ۱۹ تا ۲۴ ماه می‌تواند به شکل زیر باشد:

هنگام نگاه کردن به شما لبخند نمی‌زند یا نمی‌خندد.
به کرات از خودش صداهایی درنمی‌آورد.
در غان و غون‌هایش فقط از یک حرف بی‌صدا استفاده می‌کند.
چیزهایی را که برایش جذاب است به شما نشان نمی‌دهد یا به آنها اشاره نمی‌کند.
به اسمش پاسخ نمی‌دهد.
به صداهای آشنا مثل زنگ تلفن یا صدای پدرش به شکلی که نشان دهد آنها را می‌شناسد پاسخ نمی‌دهد.
برای برقراری ارتباط از حرکات بدنی استفاده نمی‌کند. برای مثال، دستش را به نشان خداحافظی تکان نمی‌دهد.
به شما نمی‌فهماند چه چیزی را می‌خواهد یا نمی‌خواهد.
در بازی‌های گروهی شرکت نمی‌کند.
از کارها تقلید نمی‌کند یا تلاش نمی‌کند گفتار یا آهنگ‌ها را تقلید کند.
با انواع مختلفی از اسباب‌بازی‌ها مانند لگو، کتاب، عروسک و ماشین بازی نمی‌کند.

علائم هشداردهنده در سن ۱۹ تا ۲۴ ماهگی

علائم هشداردهنده در سن ۱۹ ماهگی تا ۲۴ ماه می‌تواند به شکل زیر باشد:

در طول بازی با دیگران تعامل نمی‌کند. برای مثال، نشان دادن چیزی، دادن یک اسباب‌بازی به دیگری یا نگاه کردن برای دیدن واکنش دیگران به چیزی را از خود نشان نمی‌دهد.
با اشاره کردن با دست یا اسم بردن از تصاویر اشیا یا اشخاص آشنا، آنها را تشخیص نمی‌دهد.
بازی‌های وانمودی را مثل غذا دادن به عروسک‌ها یا حیوانات، هم زدن چیزی به عنوان آشپزی کردن، انجام نمی‌دهد.

علائم هشداردهنده در سن ۲۵ تا ۳۰ ماهگی

برخی علائم هشداردهنده برای وجود یک اختلال رشد شناختی در کودکان ۲۵ تا ۳۰ ماه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

به داستان‌های تصویری گوش نمی‌دهد.
اسم تصاویر را نمی‌برد.
از دستورات ساده پیروی نمی‌کند.

علائم هشداردهنده در سن ۳۰ تا ۳۶ ماهگی

علائم هشداردهنده برای وجود یک اختلال رشد شناختی در این سن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

کودک به سؤالات شما در مورد تجربیات اخیرش پاسخ نمی‌دهد.
حالت‌های جسمی خودش مثل: «دردم گرفت!» یا «گشنمه!» را ابراز نمی‌کند.
دستوراتی را که شامل دو یا سه بخش هستند دنبال نمی‌کند.
در بازی‌های نمادین، مثلاً استفاده از یک کفش یا موز به عنوان تلفن یا یک لگو به عنوان ماشین شرکت نمی‌کند.
در گفت‌وگوهای محاوره‌ای کوتاه شرکت نمی‌کند و از زبان فقط برای برآوردن نیازهایش استفاده می‌کند.
توجه خود به یک فعالیت را برای حداقل ۱۰ دقیقه حفظ نمی‌کند.

راهنمایی والدین در رابطه با علائم تأخیر در رشد شناختی اجتماعی کودک

یکی از اختلالات تکاملی رشد کودکان، اختلال طیف اتیسم است که می‌تواند مانع از پیشرفت اجتماعی و شناختی کودک شود. اختلالاتی مانند اتیسم، نتیجه‌ٔ مشکلات عصبی‌ای است که روی نواحی خاصی از مغز تأثیر می‌گذارد. اتیسم یک ناتوانی رشدی پیچیده است که برقراری ارتباط با دیگران و ایجاد پیوند با دنیای خارج را برای مبتلایان به آن دشوار می‌کند. این اختلال معمولاً در طول سه سال اول زندگی بروز می‌کند و تشخیص آن نیز دشوار است. همچنین به دلایلی که هنوز نمی‌دانیم، در پسران چهار برابر بیش از دختران شیوع دارد.

پیشرفت‌های اخیر در تحقیقات مغزی به ما نشان داده است که محیط، چگونه مغز یک کودک خردسال را شکل می‌دهد. این پیشرفت‌ها همچنین بر اهمیت مداخله‌ٔ زودهنگام تأکید کرده‌اند. از آنجا که مغز بر اساس اصل «استفاده کن، وگرنه آن را از دست می‌دهی» عمل می‌کند‌، تجربیات اولیه واقعاً می‌تواند ساختار مغز را شکل دهند. بنابراین، مهم است که به محض اینکه متوجه نیاز کودکتان شدید، کمک بگیرید. پس به حس غریزی خود اعتماد کنید و اگر چیزی به نظرتان طبیعی نیست، از یک پزشک متخصص اطفال در مورد آن سؤال کنید.