انواع کمشنوایی در کودکان: تأثیر مشکل شنوایی در رشد کودک
بدون تشخیص مناسب و مداخلهٔ زودهنگام، کمشنوایی میتواند روی رشد گفتاری و زبانی کودکان تأثیر بگذارد. اما اینکه مشکل شنوایی تا چه اندازه در رشد کودک اختلال ایجاد میکند، عمدتاً با عواملی مثل سن کودک هنگام تشخیص کمشنوایی، زمان و میزان رسیدگی به آن و شدت کمشنوایی کودک ارتباط دارد. ضعف شنوایی هرچه زودتر شناسایی و درمان شود، کمتر روی رشد کودکان تأثیر خواهد گذاشت. دو نوع کمشنوایی در کودکان وجود دارد. یکی کمشنوایی موقت و دیگری کمشنوایی دائمی که در این مطلب میتوانید بیشتر با آنها آشنا شوید.
کمشنوایی موقت در کودک
کمشنوایی موقت یا انتقالی در کودکان ناشی از تجمع مایع در گوش میانی است. در اغلب موارد، این مایع آلوده شده و باعث عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا میشود. البته، مایع میتواند در گوش تجمع کند اما به عفونت گوش منجر نشود. کودکان خردسال بیشتر مستعد تجمع مایع در گوش هستند، زیرا شیپورهای استاش که گوش میانی را به انتهای بینی و گلو متصل میکنند، در کودکان کوتاه و افقی است. خوشبختانه، اغلب کودکان در حدود پنج یا شش سالگی از عفونت گوش خلاصی مییابند، زیرا شیپورهای استاش در گوش آنها بلندتر و عمودیتر میشود و این تخلیهٔ گوش از مایع را سادهتر میکند.
عفونت گوش در بچهها کاملاً شایع است و عموماً با آنتیبیوتیک درمان میشود. پیش از ساخت آنتیبیوتیک، این عفونتها میتوانست با تخریب استخوانهای گوش باعث ناشنوایی دائمی شود اما به کمک آنتیبیوتیکها این اتفاق دیگر نمیافتد. آنتیبیوتیکها مایع را از گوش خارج نمیکنند اما به کشتن باکتریهای آنجا کمک میکنند و این درد و تب را کاهش میدهد. گاهی مایع تجمعکرده در گوش میانی طی مصرف آنتیبیوتیک خشک میشود. اما اینکه کودک دیگر درد یا عفونتی ندارد، به معنای آن نیست که مایع به طور کامل از گوش میانیاش تخلیه شده است.
برخی مواقع با تشخیص پزشک ممکن است لازم باشد لولههای بسیار کوچکی از طریق جراحی در گوش کودک قرار داده شود تا به تخلیهٔ مایع کمک کنند. این عمل با ایجاد برش بسیار کوچکی در پردهٔ گوش و قرار دادن لولههایی به نام «تهویهٔ گوش» یا لولههای یکسانسازی فشار گوش در آن انجام میشود. این لولهها به جلوگیری از تجمع دوبارهٔ مایع در گوش کمک میکنند. آنها به طور معمول برای شش ماه تا یک سال در پردهٔ گوش کودک میمانند و معمولاً خودبهخود میافتند. در نتیجه، جراحی دومی برای برداشتن آنها لازم نیست.
همچنین اگر در گوش کودک مایع تجمع کرده باشد ممکن است کلمات را به درستی نشنود. اگر میخواهید حالتی مشابه را تجربه کنید، در استخر یا وان سرتان را زیر آب ببرید و از کسی بخواهید وقتی گوشتان زیر آب است با شما صحبت کند تا ببینید که کلمات او چقدر برای شما نامفهوم خواهد بود. به یاد داشته باشید که کودک معمولاً کلمات را به همان شکلی که میشنود تکرار میکند. به همین دلیل است که کودکی با ضعف شنوایی ممکن است نامفهوم حرف بزند یا در تلفظ برخی کلمات مشکل داشته باشد.
کمشنوایی دائمی در کودک
کمشنوایی دائمی در کودکان ناشی از مشکلی در مکانیسمهای شنوایی یا عصب شنوایی یا هر دوی آنهاست. این نوع کمشنوایی میتواند ناشی از عواملی مثل ژنهای ارثی، یک عارضه، یک سندرم، یک بیماری یا ناشی از تأثیر برخی داروها باشد.
آنتیبیوتیک و جراحی معمولاً برای کودکان دچار کمشنوایی دائمی اثربخش نیست اما این کودکان اغلب میتوانند از وسایل کمکشنوایی استفاده کنند. اگر وسایل کمکشنوایی هم جوابگو نباشند، ممکن است پروتز کاشت حلزونی بتواند به این کودکان کمک کند. این ایمپلنت، یک ابزار الکتریکی و از دو بخش تکیل شده است. یکی الکترودهایی است که در گوش داخلی قرار داده میشوند و یکی ابزاری خارجی که صداها را جذب و پردازش میکند.
اگر فرزند شما دچار کمشنوایی قابل توجهی تشخیص داده شده است و نمیتواند صحبتهای دیگران را حتی با سمعک بشنود، ممکن است از یک برنامهٔ آموزشی تخصصی که زبان اشاره، گفتار نشانهای یا لبخوانی را آموزش میدهد، بهره ببرد. اگر کمشنوایی روی آموزش کودک تأثیر بگذارد، شما میتوانید خدماتی مانند گفتاردرمانی، سیستم FM، یعنی دستگاهی که صدای گوینده را تقویت میکند، خدمات معلمان کودکان ناشنوا، متخصصان شنواییشناسی آموزشی و مترجم زبان اشاره را امتحان و آنها را برای آموزش صحیح کودک و رفع مشکل دنبال کنید.
مقالهٔ مادرشو در رابطه با غربالگری شنوایی نوزاد و لکنت زبان کودکان را ببینید.