تجربیات والدین: راه حل تمام شدن ناله و زاری کودک
برخی مادران معتقدند که صدای ناله کردن کودکشان شبیه صدای ناخن کشیدن روی یک تختهسیاه است. در ادامه والدین برای ما تعریف میکنند که چطور توانستهاند صدای ناخن کشیدن روی تختهسیاه را حداقل برای برخی وقتها قطع کنند. همیشه به یاد داشته باشیم که یکی از بهترین راههای تربیت و آموزش به کودکان، روشی است که همراه با شادی و شوخطبعی باشد و بزرگ کردن و یاد دادن موارد درست تربیتی به کودک لزوماً کاری خشک و همراه با تلخی نیست. در این مطلب میتوانید با برخی از این روشها آشنا شوید.
برای ارتباط کلامی به کودک کمک کنید
یکی از دلایل ناله کردن کودکان نوپا این است که از ناتوانی خود در برقراری ارتباط و انتقال خواستهاش کلافه شده است. میتوانید از او بخواهید به مامان یا بابا بگوید چه میخواهد. اگر این روش مؤثر نبود، از او بخواهید تا چیزی را که میخواهد به ما نشان دهد. با این روش ممکن است کودکتان آرام شود و بعد بتوانید بفهمید که واقعاً چه میخواهد و موضوع چیست.
همچنین میتوانید با استفاده از یک دیویدی آموزشی، تعلیم زبان اشاره را به او را شروع کنید. این کار شاید خیلی کمک کند و هر دوی شما کلافگی کمتری را تجربه کنید، چون او قبل از حرف زدنش میتواند با شما ارتباط برقرار کند و اگر نتواند برخی کلمات را بگوید، با نشان دادن علامتی حرفش را به شما میزند.
حواسش را به چیزی پرت کنید
با کمی حوصله و خلاقیت میتوان حواس بچهها را از مشکلی که پیش آمده است پرت کرد. به عنوان مثال، ذهنش را با گفتن حروف الفبا یا خواندن ترانهای کودکانه منحرف کنید یا خیلی خونسرد شروع به انجام بازیای که دوست دارد کنید. به عنوان والدین کودکتان خوب میدانید که چه چیز مثبت و درستی معمولاً میتواند او را آرام و راضی کند، البته غیر از گوشی موبایلتان!
نادیده بگیرید ولی منصفانه پاسخ دهید
گاهی ممکن است بهترین واکنشی که پیدا کنید واقعاً این باشد که کمی همه چیز را با آگاهی و شناختی درست، نادیده بگیرید. با این روش ممکن است کودک خیلی زود یاد بگیرد که وقتی ناله میکند نمیتواند واکنشی از طرف شما بگیرد.
برخی کودکان با این روش یاد میگیرند که اگر ناله کنند، هرگز چیزی را که برایش ناله میکردهاند به دست نخواهند آورد. مثلاً به مرور شاید متوجه شود که اگر برای به دست آوردن یک کلوچه یا شیرینی ناله کند، آن را تا زمانی که مثل یک دختر بزرگ درخواست نکرده است به دست نخواهد آورد. اما یادتان باشد که با کودکتان کاملاً منصفانه رفتار کنید، یعنی اگر به درخواستش برای یک چیز «نه» میگویید، به درخواست دیگرش پاسخ مثبت دهید. شما نمیتوانید خانهای پر از «نه» داشته باشید و قطعاً نمیتوانید خانهای پر از «باشه» داشته باشید. پس بهتر این است که از قبل تصمیم بگیرید پاسخ چه چیزی «نه» و پاسخ چه چیزی «بله» است و به آن روش و رویه پایبند بمانید.
گفتوگویی بزرگسالانه شروع کنید
برخی بچهها عاشق این هستند که با آنها صحبت شود. اگر کودک شما هم این چنین است اما نالهکن قهاری هم هست، وقتی این کار را انجام میدهد، میتوانید طوری با او صحبت کنید که انگار بسیار بزرگتر از سنی است که واقعاً هست. او ممکن است به این کار به شکل خیلی مثبتی واکنش نشان دهد و واقعاً تلاش کند از ناله کردن دست بردارد و به گفتوگو با شما ادامه دهد و علاقهاش به حرف زدن، میل ناله کردن را قاطعانه شکست بدهد.
بخواهید واضحتر حرف بزند
اگر به کودکتان بگویید وقتی ناله میکند نمیفهمید چه میگوید، ممکن است یا نالیدن را قطع کند یا برای دقایقی به جای دیگری برود. وقتی نالیدن را قطع میکند و درست حرف میزند، او را غرق تحسین و تمجید کنید تا کودک کمکم یاد بگیرد که ننالیدن سودمندتر از نالیدن است. به عنوان مثال، شما میتوانید خیلی آرام به کودکتان بگویید: «ما برای رسیدن به چیزی که میخواهیم ناله نمیکنیم!» یا «بیا با هم یه راه بهتر برای درخواست چیزی که میخوای پیدا کنیم.»
یک قول واقعی بدهید
اگر شما هم صبحها برای بیرون آوردن کودک از تخت بدون بهانهگیری، گریه کردن و نالیدن دردسر زیادی میکشید، میتوانید شب به او بگویید اگر فردا صبح بهانهگیری نکند، فردا شب به جای یک کتاب، چند کتاب برایش میخوانید. یک هفته این روش را امتحان کنید تا واکنش کودک و نتیجه را ببینید. خواهید دید که کمکم هر شب به یادتان میآورد که آن روز صبح بهانهگیری نکرده است و کتابهایی را که میخواهد برایش بخوانید انتخاب میکند.
یک صندلی ناله تعیین کنید
یک صندلی مخصوص ناله کردن برای کودک بالای دو سال میتواند به شما کمک کند. به این شکل که، وقتی او شروع به ناله و زاری میکند، بگویید: « لطفاً این کار رو توی صندلی نالیدن ادامه بده.» بیشتر مواقع، تا او بلند شود و به طرف آنجا حرکت کند، حواسش پرت شده است و نالیدن معمولاً قطع میشود.
یک تایمر تنظیم کنید
یک تایمر انتخاب کنید و اگر کودک سه سالهتان ناله کرد، تایمر را روی سه دقیقه یعنی یک دقیقه به ازای هر سال از سنش تنظیم کنید و به او بگویید که منتظر تایمر بماند و وقتی آلارم زنگ زد برگردد و دوباره خواستهاش را به شما بگوید. این روش معمولاً مؤثر است. این ترفندی است که اغلب روی بچهها، چه سه ساله و چه هفت ساله جواب میدهد. امتحان کنید!
صدای نالیدنش را ضبط کنید
گاهی هم میتوانید در مواقع نالیدن کودک، یک دوربین فیلمبرداری بردارید یا با موبایلتان هر بار از او فیلم بگیرید. شاید این کار کودک شما را هم واقعاً ناراحت کند و اصلاً دوست نداشته باشد که بعداً خودش را در این فیلمها تماشا کند و برای همین کمکم این رفتارش را قطع کند.
بخواهید با «صدای خوبش» حرف بزند
وقتی کودک سه سالهی شما شروع به نالیدن میکند، میتوانید بگویید: «وای، صدای خوبت ناپدید شده! من موندم کجا رفته!». بعد به دور و بر اتاق نگاه و وانمود کنید که صدای بهتری را در یک کشو یا پشت مبل پیدا کردهاید و آن را در دهانتان میاندازید و سپس صدای یک شخصیت کارتونی یا حیوانات و یا هر چیزی که بتوانید تقلید کنید. با این بازی کودک شما هم معمولاً شروع به خندیدن میکند و به این ترتیب نالیدن فراموش شده است.
شوخطبعی را فراموش نکنید
خنده و شوخطبعی نقش مهمی در زندگی کودک شما دارد. وقتی کودک شروع به نالیدن میکند، صداهایشان را تقلید کنید و سپس شکلکهای خندهدار درآورید. خواهید دید که او در نهایت شروع به خندیدن به شما میکند و فراموش خواهد کرد که برای چه ناله میکرده است. این روش حتی در مکانهای شلوغ و عمومی هم جواب میدهد.
یک روش دیگر این است که وقتی کودک پنج سالهتان شروع به نالیدن میکند، به او بگویید: «بدو بیا توی جیب من ناله کن تا بتونم صدات رو نگه دارم و بعداً بهش گوش کنم.» این کار ممکن است باعث شود کودکتان به خنده بیفتد، مخصوصاً اگر وانمود کنید که جیبتان را باز میکنید و بعد مجبور میشوید گوشهایتان را بگیرید، چون همهٔ نالهها با هم بیرون آمده است!
در مورد اصول تربیت کودک و سبکهای فرزندپروری بدانید.