آزمایشات رایج و معمول برای نوزادان بستری در NICU

نوزاد شما در طول بستری بودن در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان یا NICU، ممکن است آزمایشات مختلفی داشته باشد. این آزمایشات مشخص می‌کند که مشکل نوزادتان چیست و چگونه باید درمان شود و همچنین به وسیلۀ آنها چگونگی پیشرفت نوزاد تحت نظر قرار می‌گیرد. پزشک کودکتان به شما خواهد گفت که چه آزمایشاتی تجویز شده‌ است و نتایج آنها را نیز به شما اطلاع خواهد داد. در این مطلب با تعدادی از آزمایشاتی که در بخش مراقبت‌های ویژۀ نوزادن انجام می‌شود آشنا خواهید شد. همچنین فرزند شما، با توجه به وضعیت سلامتش ممکن است به آزمایشات تخصصی دیگری غیر از موارد ذکرشده در این مطلب نیز نیاز داشته باشد که با نظر پزشکش درخواست و انجام می‌شود.

آزمایشات خون

آزمایشات خون از رایج‌ترین آزمایشاتی است که در بخش مراقبت‌های ویژه انجام می‌شود و اطلاعاتی حیاتی از وضعیت کودکتان ارائه می‌دهد. آزمایش خون، پزشکان را از مشکلات بالقوه، قبل از اینکه جدی‌تر شود آگاه می‌کند. نوزاد شما می‌تواند به دلایل زیر به آزمایش خون نیاز داشته باشد:

بررسی کم‌خونی یا بالا بودن سطح بیلی‌روبین خون: بیلی‌روبین زمانی شکل می‌گیرد که گلبول‌های قرمز خون تجزیه می‌شوند و زمانی که کبد نمی‌تواند بیلی‌روبین را از خون دفع کند، نوزاد دچار عارضۀ زردی یا یرقان می‌شود.

بررسی سطح برخی موارد در خون: برای اطمینان از پایین نبودن قند خون یا هیپوگلیسمی، عدم تعادل نمک، آب یا نیازهای تغذیه‌ای مثل مشکلات مربوط به پروتئین، عملکرد کبد یا کلیه نیاز به انجام آزمایشات خون وجود دارد. این موارد در صورت درمان نشدن می‌تواند منجر به مشکلاتی در نوزاد شود.

بررسی وجود عفونت: برای اطمینان از نبود عفونت در بدن نوزاد و اینکه باید از چه آنتی‌بیوتیکی برای درمان آن استفاده شود، نیاز به آزمایش خون وجود دارد.

اندازه‌گیری سطح گازهای خون: اگر کودکتان خیلی بیمار است، امکان دارد در هر ساعت به چندین آزمایش برای پایش سطح گازهای اکسیژن و دی‌اکسیدکربن نیاز داشته باشد. این نوع آزمایش خون ممکن است روی نمونه‌خونی که از یک سرخرگ گرفته شده است انجام شود، زیرا انتقال اکسیژن به همۀ نقاط بدن بر عهدۀ سرخرگ‌هاست. نمونه خون می‌تواند از سرخرگی در مچ دست یا پا یا از طریق کاتتر ناف برداشته شود.

پس از اینکه نوزادتان در بخش مراقبت‌های ویژۀ نوزادان بستری شد، ممکن است از او یک آزمایش خون برای بررسی سطح گازهای خون گرفته شود تا مشخص شود که آیا به اکسیژن اضافی یا دستگاه تنفس مصنوعی نیاز دارد یا خیر. این آزمایش مرتب تکرار می‌شود تا معلوم شود که آیا نوزاد اکسیژن کافی دریافت می‌کند یا سطح اکسیژن بدن او نیاز به مداخله دارد.

آزمایشات ادرار

آزمایشات ادرار نیز مانند آزمایش خون می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد وضعیت عمومی یک نوزاد به پزشک بدهد. آزمایش ادرار می‌تواند به بررسی عملکرد کلیه و وجود عفونت در بدن نوزاد نیز کمک کند.

عکس‌برداری با اشعۀ ایکس

عکس‌های اشعۀ ایکس تصاویری از ریه‌ها و دیگر ارگان‌های داخلی تهیه می‌کند. این تصاویر به پزشک کودکتان کمک می‌کند تا برای درمان برنامه‌ریزی کند و بر پیشرفت نوزاد نظارت کند. اگر نوزاد مشکلات جدی دارد، ممکن است هر روز چند بار با اشعۀ ایکس از ریۀ او عکس‌برداری شود. با این عکس‌برداری‌ها، نوزاد در معرض مقدار کمی تشعشعات قرار می‌گیرد، اما مقدار آن به قدری پایین است که روی سلامت او در حال حاضر و آینده تأثیری نمی‌گذارد. برای انجام این آزمایش نیز نیازی به بردن نوزاد به بخش رادیولوژی نیست و معمولاً در همان انکوباتور نوزاد انجام می‌شود.

سونوگرافی

سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی و نه اشعۀ ایکس، از اندام‌های نوزاد تصویربرداری می‌کند. در سونوگرافی که حتماً با آن آشنایی دارید، یک ابزار دستی کوچک به نام مبدل یا ترانسفورماتور با حرکاتی به صورت رفت و برگشت روی ناحیۀ مورد نظری از بدن که پزشک تعیین کرده است، تصاویری را ثبت می‌کند. سونوگرافی بدون درد است و در انکوباتور نوزاد انجام می‌شود. سونوگرافی یا سونوگرام سر نوزاد نیز، آزمایش روتینی است که برای تشخیص خونریزی در مغز انجام می‌شود.

سی‌تی اسکن

سی‌تی اسکن شکل پیشرفته‌ای از عکس‌برداری است که در مقایسه با عکس‌برداری با اشعۀ ایکس یا سونوگرافی، اغلب می‌تواند تصویر دقیق‌تری را از یک بافت ارائه دهد. در این آزمایش، شعاعی از انرژی روی بافتی که پزشک می‌خواهد ببیند تابانده می‌شود و از کامپیوتری برای ایجاد یک تصویر دوبعدی از آن استفاده می‌شود. برای انجام این آزمایش نوزاد شما باید به بخش رادیولوژی برده شود.

تصویربرداری با MRI

MRI نیز مانند سی‌تی اسکن می‌تواند تصویری بسیار دقیق را تولید کند که ممکن است دیدن آن با عکس‌های گرفته‌شده با اشعۀ‌ ایکس یا سونوگرافی مشکل باشد. MRI که از آهن‌رباها و کامپیوترهای قدرتمند استفاده می‌کند، تصویر دقیق‌تری از سی‌تی اسکن ارائه می‌دهد. این آزمایش برای کودکان، بدون درد و بی‌خطر است و در آن از هیچ اشعۀ ایکسی استفاده نمی‌شود. برای MRI، فرزندتان به بخش رادیولوژی منتقل می‌شود و ممکن است به او خواب‌آور داده شود.

اکوکاردیوگرافی یا اکوی قلب

این آزمایش شکلی از آزمایش سونوگرافی است که برای بررسی قلب استفاده می‌شود. اکوی قلب می‌تواند مشکلات ساختاری، نقص‌های قلب و مشکلات عملکردی قلب نوزاد را نشان دهد. اگر نوزادتان دچار هر گونه مشکل قبلی باشد، تحت درمان قرار خواهد گرفت.

غربالگری شنوایی

نوزادان زودرس و بیمار در معرض خطر بیشتری برای مشکلات شنوایی هستند. قبل از اینکه نوزادتان مرخص شود، احتمالاً نوعی تست شنوایی به نام تست پاسخ‌های برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغزی از او گرفته می‌شود. در این آزمایش یک گوشی ریز در داخل گوش نوزاد قرار داده می‌شود تا صداها را منتقل کند. سنسورهای کوچکی که به سر کودک وصل شده‌ است، اطلاعات را به ماشینی انتقال می‌دهد که فعالیت الکتریکی و پاسخ مغز نوزاد را نسبت به صداها اندازه‌گیری می‌کند و نتایج تست شنوایی به شما اطلاع داده خواهد شد. اگر نوزادتان پاسخ‌های طبیعی بدهد، شنوایی‌اش نرمال است. این موضوع مهمی است که مشکلات شنوایی کودک را در صورت وجود زودتر پیدا کرد تا از مشکلات گفتاری و زبانی در آینده جلوگیری شود.

آزمایشات غربالگری نوزاد

این آزمایش یا تست غربالگری نوزاد با وارد کردن و درواقع زدن نوعی سوزن به پاشنۀ پای نوزاد برای برداشتن چند قطره از خون کف پا و گذاشتن آن روی یک فیلتر کاغذی برای بررسی برخی بیماری‌ها انجام می‌شود. این تست، نوزادان را برای بررسی اختلالات ژنتیکی جدی آزمایش می‌کند. تکنولوژی‌های جدید امکان آزمایش همزمان بسیاری از اختلالات را فراهم کرده‌ است. این تست بین روز سوم تا پنجم پس از تولد نوزاد انجام می‌شود.

بررسی رتینوپاتی برای نوزاد زودرس

آزمایش رتینوپاتی معمولاً برای نوزادانی که در هفتۀ ۳۴ تا ۳۵ جنینی یا قبل از آن به دنیا آمده‌اند، یا وزنشان کمتر از ۱۵۰۰ گرم است انجام می‌شود. یک متخصص چشم اطفال با یک دستگاه به نام افتالموسكوپ، چشم‌های کودکتان را بررسی خواهد کرد. قبل از معاینه، پزشک قطره‌هایی را در چشم کودک می‌ریزد تا بتواند شبکیۀ او را ببیند و تعیین کند که آیا عروق خونی چشمش رشد طبیعی دارند یا خیر. اگر کودکتان هر گونه نشانه‌ای از رتینوپاتی نوزادان زودرس داشته باشد، پزشک در صورت لزوم، به شما اطلاعات لازم را برای درمان آن خواهد داد.

وزن‌گیری

فرزندتان در فاصلۀ کوتاهی پس از تولدش وزن می‌شود و سپس تا زمانی که در بخش مراقبت‌های ویژه است، حداقل یک بار در روز وزن می‌شود. اگر نوزادتان در روزها یا هفته‌های اول پس از تولد، مقداری وزن کم کرد نیز نگران نشوید. شروع افزایش وزن یک نوزاد زودرس با میزانی ثابت، یک نشانۀ نویدبخش از این موضوع خواهد بود که او در حال پیشرفت است.