افتادن دندانهای شیری و درآمدن دندان جدید
«مامان دندونم لق شده!» این کلمات نشانگر نقطهٔ عطف بزرگی در زندگی فرزندتان است. دندانهای شیری باید بیفتند تا برای رویش دندانهای دائمی جا باز شود و این فرایند تا درآمدن دندانهای آسیاب نهایی که به آنها دندان عقل نیز گفته میشود، ادامه دارد. بیشتر بچهها از حس کردن حرکت و جابهجایی یک دندان در دهانشان هیجانزده میشوند، اما برخی از بچهها هم میترسند که وقتی دندانشان میافتد درد داشته باشد. اگر فرزند شما از این گروه نگرانهاست، میتوانید به او اطمینان دهید که احتمالاً اصلاً چیزی حس نخواهد کرد. در این مطلب با زمان و سن افتادن دندان بچهها و درآوردن دندانهای جدید آشنا شوید.
زمان و سن افتادن دندان کودک
۲۰ دندان شیری کودک که غالباً در سه سالگی کامل شدهاند، معمولاً به همان ترتیبی که درآمدهاند میافتند. این بدان معنی است که دندانهای پیش میانی فک پایین یا اینسیزورهای سانترال تحتانی معمولاً اولین دندانهایی هستند که در حدود شش یا هفت سالگی میافتند و جفت میانی فک بالا دندانهای بعدی هستند که میافتند.
دندان شیری معمولاً تا زمانی که دندان دائمی از زیر به آن فشار نیاورد، لق نمیشود. اما این امکان وجود دارد که بچهها قبل از آماده شدن دندان دائمی، دندان شیری خود را از دست بدهند، به ویژه طی یک حادثه یا بیماری دندانی. در این حالت، گاهی اوقات دندانپزشک اطفال یک فضانگهدار یا فاصلهدهنده را تا وقتی دندان دائمی آمادهٔ درآمدن شود در جای آن قرار میدهد. این وسیله مانع از ایجاد مشکلات فاصلهای دندانها در آینده میشود.
برخی از بچهها اولین دندان خود را زودهنگام و در چهار سالگی یا دیرهنگام و در هفت سالگی از دست میدهند. بهطورکلی، هرچه کودک هنگام درآمدن دندانهای شیری کوچکتر باشد، زودتر آنها را از دست میدهد. اگر دندانهای شیری فرزندتان قبل از چهار سالگی شروع به افتادن کرد، با یک دندانپزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید مشکل زمینهای وجود ندارد. همچنین این امکان وجود دارد که تا هفت یا هشت سالگی هیچکدام از دندانهای شیری کودک نیفتد. در این صورت هم احتمالاً هیچ مشکلی وجود ندارد، اما ضرری ندارد که با دندانپزشک فرزندتان مشورت کنید تا از نبود مشکل مطمئن شوید.
همچنین بعضی از دندانهای لق را واقعاً میتوان چرخاند، زیرا ریشهٔ آنها تقریباً به طور کامل متلاشی شده است. به فرزندتان یادآوری کنید که تا وقتی دندان آماده باشد که خودش بیفتد، آن را با تکان شدید نکند، زیرا باعث میشود که ریشهٔ شکستهٔ آن نسبت به عفونت آسیبپذیر باشد. ممکن است دندان لقی که از افتادن امتناع میکند، به کشیده شدن توسط دندانپزشک نیاز داشته باشد اما این کار به ندرت ضروری است. افتادن دندانهای شیری به ندرت به همان اندازهٔ درآمدن دندانها دردناک است.
درآمدن دندان جدید کودک
دندانهای جدید و به خصوص چند دندان اول ممکن است بزرگتر به نظر برسند. دلیلش این است که همینطور است و آنها بزرگترند. دندانهای دائمی همچنین سفیدتر از دندانهای شیری هستند و لبههای آنها موجها یا دندانههای مشخصتری دارند، زیرا هنوز برای گاز زدن و جویدن مورد استفاده قرار نگرفتهاند.
در موارد نادر، یک جفت دندان جدید قبل از افتادن دندانهای شیری درمیآیند و دو ردیف مروارید سفید ایجاد میکنند. این مرحله که گاهی اوقات دندان کوسه نیز نامیده میشود، موقتی است.
اگر کودک شش یا هفت سالهٔ شما از درد در قسمت پشت دهانش شکایت دارد، احتمالاً به خاطر اولین دندانهای آسیاب دائمی است که در حال بیرون آمدن هستند. او در آنجا هیچ دندان شیریای ندارد که اول بیفتد. ایبوپروفن یا استامینوفن طبق تجویز پزشک میتواند درد را تسکین دهد، هرچند بعید است که درد مدت طولانی ادامه یابد.
مسواک زدن کودک
مسواک زدن حالا از همیشه مهمتر است. احتمالاً لازم باشد که روی فرایند مسواک زدن کودک تا وقتی هشت ساله میشود نظارت کنید. انجمن دندانپزشکی امریکا استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید را برای این سن توصیه میکند. تا وقتی کودک دو ساله شود، فقط ذرهای خمیردندان به اندازهٔ یک دانه برنج یا لایهای خیلی نازک استفاده کنید و پس از سالگرد دومین تولدش، از مقداری به اندازهٔ یک دانه نخود استفاده کنید. وقتی هم که پنج ساله میشود، به اندازهٔ یک لوبیای کوچک از خمیردندان استفاده کنید.
مسواک کودک را هر سه یا چهار ماه یک بار عوض کنید و اگر موهای مسواک ساییده شده است، زودتر آن را تعویض کنید تا باکتریهای مضر روی آن را کاهش دهید و آنها بهترین عملکرد ممکن را داشته باشند. همچنین مطمئن شوید کودکتان را سالی دو بار برای معاینهٔ دهان و دندانش به دندانپزشک میبرید.
در مورد نخ دندان کشیدن برای بچهها بدانید.