اختلال خودایمنی آرتریت روماتویید جوانان
درد مفاصل یکی از مواردی است که گاهی میتواند علاوه بر بزرگسالان، کودکان را نیز آزار دهد. در این مطلب میتوانید با دلایل و درمان درد مفاصل در کودکان یا آرتریت روماتویید جوانان بیشتر آنشا شوید.
آرتریت روماتویید جوانان
برخی کودکان نوعی آرتریت یا بیماری روماتیسمی دارند. این مشکل نوعی بیماری است که روی عضلات و مفاصل تأثیر میگذارد. شایعترین نوع آرتریت که کودکان را دچار میکند، آرتریت روماتویید جوانان (JRA) است.
اگر کودک شما دچار سفتی بدن، ورم و درد مفاصل است، با پزشک اطفال در مورد احتمال وجود آرتریت صحبت کنید. اما این موضوع که آیا آرتریت فرزند شما همیشگی خواهد بود، بستگی به نوع آرتریت او دارد. اگرچه آرتریت روماتویید جوانان میتواند در هر سنی بروز کند، بعضی بچهها از برخی انواع این عارضه، معمولاً در دوران بلوغ بهبود مییابند.
برای پیدا کردن و انتخاب یک متخصص اطفال خوب میتوانید این مطلب را ببینید.
عوامل و علائم آرتریت روماتویید جوانان
آرتریت روماتویید جوانان یک اختلال خودایمنی است، یعنی بدن به اشتباه به برخی از سلولها و بافتهای سالم خود حمله میکند که منجر به التهاب میشود. کارشناسان دقیقاً نمیدانند چرا بدن به این شیوه واکنش نشان میدهد، اما فکر میکنند که زمینهای ژنتیکی در ابتلا به آرتریت روماتویید جوانان وجود دارد و عاملی محیطی مثل یک ویروس اغلب باعث شروع این واکنش میشود.
کودک مبتلا به آرتریت روماتویید جوانان ممکن است درد نداشته باشد، یا ممکن است درد، سفتی، قرمزی، گرمی یا ورم را در چند مفصل یا تعداد زیادی از مفاصلش داشته باشد. علائم او ممکن است صبحها، قبل از اینکه شروع به حرکت کند بدتر باشد و گاهی اوقات اندامهای داخلی بدن نیز تحت تأثیر قرار میگیرند.
آرتریت روماتویید جوانان همچنین میتواند باعث ورم گرههای لنفاوی، یک راش خفیف بیدلیل و تب شود. اگر فرزند شما لنگی غیرقابل توضیحی دارد یا به شکل غیرمعمولی اصطلاحاً دستوپاچلفتی به نظر میرسد، ممکن است به دلیل آرتریت روماتویید جوانان باشد.
برای آگاهی بیشتر و تشخیص تب در کودکتان میتوانید این مطلب را بخوانید.
انواع آرتریت روماتویید جوانان
بیماری بعضی از کودکان به شکل گهگاه یا فقط یک بار بروز میکند، درحالیکه دیگران علائم مزمنی دارند که هرگز از بین نمیرود. مورد مزمن و شدید این بیماری میتواند خطرناک باشد، زیرا میتواند رشد استخوانها را مختل کند و باعث ایجاد مشکلاتی در تکامل رشد کودک شود. با این حال، در بیشتر موارد این امکان هست که با دارو و فیزیوتراپی علائم را تحت کنترل نگه دارید. سه نوع از این بیماری وجود دارد:
آرتریت پاسیآرتیکولر جوانان (Pauciarticular JRA): این شایعترین شکل آرتریت روماتویید جوانان است که تقریباً نیمی از موارد ابتلای کودکان را تشکیل میدهد. این نوع از بیماری چهار مفصل یا کمتر را درگیر میکند و مفاصل درگیرشده، مفاصل بزرگ مانند زانوها هستند. ۲۰ تا ۳۰ درصد از بچههای مبتلا به آرتریت پاسیآرتیکولر دچار التهاب چشم میشوند که میتواند منجر به از دست دادن بینایی آنها شود.
بنابراین، خیلی مهم است که کودک مبتلا به این بیماری به طور منظم به متخصص چشمپزشکی مراجعه کند. بسیاری از بچههای مبتلا به آرتریت پاسیآرتیکولر تا بزرگسالی از آن خلاصی مییابند و اگر اقدامات چشمپزشکی به موقع انجام شود، احتمال آسیب چشمی کاهش چشمگیری خواهد داشت.
آرتریت پلیآرتیکولر یا چندمفصلی جوانان (Polyarticular JRA): این نوع از آرتریت روماتویید جوانان روی پنج مفصل یا بیشتر تأثیر میگذارد که شامل مفاصل کوچک مثل دست و پا و مفاصل بزرگتر مثل زانو و شانه است. این شکل از بیماری اغلب روی همان نوع مفاصل در هر دو طرف بدن تأثیر میگذارد. آرتریت چندمفصلی جوانان احتمال بیشتری دارد که پس از دوران کودکی ادامه یابد و ۳۰ درصد از موارد آرتریت روماتویید جوانان را شامل میشود. بچههای مبتلا به این نوع آرتریت اغلب دچار کمخونی میشوند.
آرتریت روماتویید سیستماتیک جوانان (Systemic JRA): این نوع که به نام بیماری استیل نیز شناخته میشود، کمترین شیوع را در بین انواع آرتریت روماتویید جوانان دارد ولی جدیترین نوع آن است. این شکل از بیماری میتواند باعث درد و ورم مفاصل و تب بالا در حدود ۳۹/۴ درجه سانتیگراد یا بالاتر شود و راش خفیفی روی سینه، ران یا سایر قسمتهای بدن ایجاد کند.
این نوع همچنین میتواند باعث التهاب کبد، طحال و گرههای لنفاوی شود. کودک مبتلا به آرتریت روماتویید سیستماتیک جوانان ممکن است دچار کمخونی شود. او ممکن است دچار آرتریت یا ورم مفصل شدید در بسیاری از مفاصل شود که در بزرگسالی ادامه مییابد. آرتریت روماتویید سیستماتیک اگر باعث التهاب پریکارد، یعنی پردهٔ اطراف قلب شود میتواند تهدیدکنندهٔ حیات باشد. این نوع آرتریت نیز ۲۰ درصد از موارد آرتریت روماتویید جوانان را شامل میشود.
تشخیص آرتریت روماتویید جوانان
اگر پزشک کودک مشکوک به آرتریت روماتویید جوانان باشد، احتمالاً فرزندتان را به یک متخصص روماتولوژی اطفال ارجاع خواهد داد. این متخصص کودک را معاینهٔ فیزیکی خواهد کرد، از علائمش سؤال میکند، برخی آزمایشهای خون را انجام میدهد و احتمالاً یک عکسبرداری با اشعهٔ ایکس درخواست خواهد داد.
هرچند آزمایشها و تستهای آزمایشگاهی آرتریت روماتویید جوانان را تشخیص نخواهند داد اما میتوانند دیگر علل محتمل علائم فرزندتان را رد کنند و به پزشک اجازه دهند که نوع آرتریت روماتویید را مشخص کند. اگر علائم کودک بیش از شش هفته ادامه داشته باشد و هیچ علت دیگری برای آن پیدا نشود، این احتمال وجود دارد که کودک مبتلا به آرتریت روماتویید جوانان تشخیص داده شود.
درمان آرتریت روماتویید جوانان
هدف درمان این است که ورم مفاصل را کاهش دهد، درد را از بین ببرد، به کودک کمک کند که تحرک مفاصلش را حفظ کند و با هر گونه عارضهٔ ثانویهٔ ناشی از آن مقابله کند. روماتولوژیست اطفال به احتمال زیاد داروهایی برای تسکین التهاب و کند کردن یا جلوگیری از آسیب به مفاصل تجویز میکند.
گزینهها شامل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDS)، داروهای ضدروماتیسمی اصلاحکنندهٔ بیماری (DMARDs)، کورتیکواستروئیدها برای مورد شدید آرتریت روماتویید جوانان و عوامل کنترل زیستی یعنی درمانهای دارویی جدیدی که در صورت جواب ندادن گزینههای دیگر به کار گرفته میشوند خواهد بود و ممکن است لازم باشد کودکتان چندین نوع از داروها را امتحان کند تا بالاخره مؤثرترین درمان با کمترین عوارض جانبی مشخص شود.
پزشک همچنین ممکن است برای کمک به کودک در حفظ تونوس ماهیچهای، یعنی سفتی و قوام عضلات و حفظ دامنهٔ حرکات مفاصلش، تمریناتی توصیه کند یا جلسات فیزیوتراپی را پیشنهاد کند. شنا و ورزشهای دیگر که فشاری به مفاصل نمیآورد نیز با تأیید پزشک میتواند بسیار مفید باشد.
