هورمون‌درمانی سرطان پستان
هورمون‌درمانی برای سرطان پستان یک گزینهٔ درمانی برای سرطان‌های پستانی است که به هورمون‌ها حساس هستند. رایج‌ترین انواع هورمون‌درمانی برای سرطان پستان با ممانعت از اتصال هورمون‌ها به گیرنده‌های سلول‌های سرطانی یا کاهش تولید هورمون‌های بدن عمل می‌کند. در این مطلب با هورمون‌تراپی سرطان پستان آشنا شوید.
هورمون‌درمانی سرطان پستان
هورمون‌درمانی فقط در مورد سرطان‌های پستانی استفاده می‌شود که گیرنده‌های مثبتی برای هورمون‌های طبیعی استروژن یا پروژسترون دارند. هورمون‌درمانی برای سرطان پستان اغلب بعد از جراحی سرطان پستان و برای کاهش ریسک بازگشت سرطان استفاده می‌شود.
همچنین ممکن است این درمان برای کوچک کردن تومور قبل از عمل جراحی استفاده شود و احتمال حذف کامل سرطان را افزایش دهد. همین‌طور، اگر سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، هورمون‌درمانی سرطان پستان می‌تواند به کنترل آن کمک کند.
در مورد سرطان پستان کامل و دقیق بدانید.
علل انجام هورمون‌درمانی برای سرطان پستان
هورمون‌درمانی سرطان پستان چرا انجام می‌شود؟ هورمون‌درمانی برای سرطان پستان فقط برای درمان سرطان‌هایی استفاده می‌شود که به هورمون‌ها حساس هستند و سرطان‌های پستان هورمون‌مثبت نام دارند.
پزشکان به این سرطان‌ها به عنوان «گیرندهٔ استروژن‌مثبت» و اصطلاحاً ER مثبت یا «گیرندهٔ پروژسترون‌مثبت» و اصطلاحاً PR مثبت اشاره می‌کنند. این بدان معناست که این سرطان‌های پستان توسط هورمون‌های طبیعی استروژن یا پروژسترون تشدید می‌شوند.
پزشک متخصص در تجزیه و تحلیل خون و بافت‌های بدن که پاتولوژیست نام دارد، با آنالیز نمونه‌ای از سلول‌های سرطانی برای بررسی وجود گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون در آنها، تعیین می‌کند که آیا سرطان ER مثبت است یا PR مثبت. هورمون‌درمانی برای سرطان پستان می‌تواند به موارد زیر کمک کند:
- از بازگشت سرطان جلوگیری کند.
- ریسک بروز سرطان در دیگر بافت‌های پستان را کاهش دهد.
- رشد سرطانی را که گسترش یافته است کُند یا متوقف کند.
- اندازهٔ تومور سرطانی را قبل از جراحی کاهش دهد.
عوارض هورمون‌درمانی سرطان پستان
عوارض جانبی هورمون‌درمانی برای سرطان پستان شامل موارد زیر است:
- گرگرفتگی
- ترشحات واژن
- خشکی یا تحریک واژن
- خستگی شدید
- حالت تهوع
- درد مفاصل و عضلات
- ناتوانی جنسی در مردان مبتلا به سرطان پستان
عوارض جانبی کمتر شایع و جدی‌تر هورمون‌درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لخته شدن خون در سیاهرگ‌ها
- سرطان آندومتر یا سرطان رحم
- آب مروارید
- سکته
- پوکی استخوان
- بیماری قلبی
داروهای هورمون‌درمانی سرطان پستان
رویکردهای دارویی مختلفی برای هورمون‌درمانی وجود دارد:
داروهایی که مانع از اتصال هورمون‌ها به سلول‌های سرطانی می‌شوند
یکی از رویکردهای هورمون‌درمانی، جلوگیری از اتصال هورمون‌ها به گیرنده‌های سلول‌های سرطانی است. هنگامی که هورمون‌ها نتوانند به سلول‌های سرطانی دسترسی پیدا کنند، رشد تومور ممکن است کند شود و سلول‌های آن ممکن است بمیرند. داروهای سرطان پستان که چنین عملکردی دارند عبارت‌اند از:
تاموکسیفن: این دارو معمولاً به شکل قرص و به صورت روزانه مصرف می‌شود. تاموکسیفن اغلب برای کاهش خطر بازگشت سرطان در زنانی که برای سرطان پستان در مراحل اولیه درمان شده‌اند، استفاده می‌شود. در این شرایط، تاموکسیفن معمولاً برای پنج تا 10 سال مصرف می‌شود. همچنین تاموکسیفن ممکن است برای درمان سرطان پیشرفته استفاده شود. این دارو هم برای زنان قبل از یائسگی و هم برای زنان یائسه مناسب است.
تورمیفن (فارستون): تورمیفن به عنوان یک قرص روزانه مصرف می‌شود. این دارو برای درمان سرطان پستانی که به سایر نواحی بدن گسترش یافته استفاده می‌شود. تورمیفن برای استفاده در زنان یائسه تأیید شده است.
فول‌وسترانت (فاسلودکس): این داروی تزریقی در ماه اول هر دو هفته و سپس ماهی یک بار تجویز می‌شود. فول‌وسترانت در زنان یائسه برای درمان سرطان پستان پیشرفته استفاده می‌شود.
داروهایی که بدن را از تولید استروژن پس از یائسگی بازمی‌دارند
مهارکننده‌های آروماتاز دسته‌ای از داروها هستند که میزان استروژن را در بدن کاهش می‌دهند و سلول‌های سرطان پستان را از هورمون‌هایی که برای رشد نیازمند آنها هستند، محروم می‌کنند. مهارکننده‌های آروماتاز فقط در زنانی که یائسه شده‌اند استفاده می‌شود. این دسته از داروها را نمی‌توان استفاده کرد، مگر این‌که بدن در مرحلهٔ یائسگی طبیعی یا یائسگی ناشی از داروها یا برداشتن تخمدان‌ها باشد. داروهای مهارکنندهٔ آروماتاز که برای درمان سرطان پستان استفاده می‌شوند عبارت است از:
آناستروزول (آریمیدکس): داروی آناستروزول برای کاهش خطر بازگشت سرطان در زنانی که برای سرطان پستان در مراحل اولیه درمان شده‌اند استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آناستروزول برای درمان سرطان پستان پیشرفته استفاده کرد.
اگزمستان (آروماسین): این دارو برای کاهش خطر بازگشت سرطان در زنانی که تحت درمان سرطان پستان در مراحل اولیه قرار گرفته‌اند، استفاده می‌شود. گاهی اوقات اگزمستان پس از دو یا سه سال مصرف تاموکسیفن استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از این دارو برای درمان سرطان پستان پیشرفته در زنانی که تاموکسیفن دیگر برای آنها مؤثر نیست استفاده کرد.
لتروزول (فمارا): داروی لتروزول برای کاهش خطر بازگشت سرطان در زنانی که برای سرطان پستان در مراحل اولیه درمان شده‌اند استفاده می‌شود. می‌توان این دارو را به تنهایی یا پس از تکمیل درمان تاموکسیفن مصرف کرد. لتروزول همچنین برای درمان سرطان پستان پیشرفته استفاده می‌شود. مهارکننده‌های آروماتاز به صورت قرص‌هایی برای مصرف یک بار در روز تجویز می‌شوند. هر سه داروی مهارکنندهٔ آروماتاز یکسان عمل می‌کنند و تولید استروژن را در بدن کاهش می‌دهند.
این موضوع که مصرف مهارکننده‌های آروماتاز چه مدت ادامه یابد به وضعیت خاص بیمار ارتباط دارد. تحقیقات کنونی نشان می‌دهد که رویکرد استاندارد برای مصرف این داروها تا 10 سال است، اما وضعیت هر فرد متفاوت است و بیمار و پزشک باید به دقت ارزیابی کنند که چه مدت باید مصرف شوند.
درمان‌هایی برای توقف عملکرد طبیعی تخمدان در زنان پیش‌یائسه
زنانی که یائسه نشده‌اند؛ چه به طور طبیعی و چه در نتیجهٔ درمان سرطان پستان، ممکن است تصمیم بگیرند تحت درمانی قرار گیرند که تخمدان‌هایشان را از تولید هورمون بازدارد. گزینه‌های درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- جراحی برای برداشتن تخمدان‌ها یا اوفورکتومی
- پرتودرمانی متمرکز روی تخمدان‌ها
- داروهایی مانند گوسرلین (زولادکس)
استفاده از درمان‌هایی برای متوقف کردن عملکرد تخمدان ممکن است به زنان پیش‌یائسه اجازه دهد تا از داروهایی که فقط برای زنان یائسه در دسترس است استفاده کنند.
ترکیب درمان هدفمند با هورمون‌درمانی
در صورت استفاده از هورمون‌درمانی برای سرطانی که به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد (سرطان متاستاتیک پستان)، گاهی اوقات هورمون‌درمانی با درمان هدفمند ترکیب می‌شود. داروهای درمان هدفمند به نقاط ضعف خاصی در سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند. ترکیب این دو رویکرد می‌تواند هورمون‌درمانی را مؤثرتر کند. داروهای مورد استفاده در این روش شامل موارد زیر است:
- آبماسیکلیب (ورزنیو)
- پالبوسیکلیب (ایبرانس)
- ریبوسیکلیب (کیسکالی)
- اورولیمِس (فینیتور)
نتایج هورمون‌درمانی سرطان پستان
در حین مصرف هورمون‌درمانی برای سرطان پستان، مرتباً با پزشک آنکولوژیست خود برای پیگیری درمان ملاقات خواهید کرد. آنکولوژیست در مورد عوارض جانبی که تجربه می‌کنید سؤال خواهد کرد. بسیاری از عوارض جانبی داروها را می‌توان کنترل کرد.
تحقیقات نشان داده است که هورمون‌درمانی پس از جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی، خطر بازگشت سرطان پستان را در افراد مبتلا به سرطان پستان حساس به هورمون در مراحل اولیه کاهش می‌دهد. هورمون‌درمانی همچنین می‌تواند به طور مؤثر خطر رشد و پیشرفت سرطان پستان متاستاتیک را در افراد مبتلا به تومورهای حساس به هورمون کاهش دهد.
با توجه به شرایط، ممکن است در حین هورمون‌درمانی، تحت آزمایش‌هایی قرار بگیرید تا پزشک بتواند وضعیت پزشکی شما را کنترل و بازگشت یا پیشرفت سرطان را پایش کند. نتایج این آزمایش‌ها می‌تواند به پزشکتان شما کمک تا بفهمد چگونه به هورمون‌درمانی پاسخ می‌دهید و درمان شما را بر این اساس تغییر دهد.
