جدول زمانی رشد پوست جنین: پوست کودکتان چطور رشد میکند؟
بله، پوست هم رشد میکند. پوست نرم و مخملی کودک شما بزرگترین ارگان بدن اوست. در دوران بارداری، پوست کاملاً با محیط مرطوب داخل رحم سازگار است. پس از تولد، پوست کودک دچار تغییرات ظریفی میشود که به او کمک میکند با دنیای جدید اطراف خود سازگار شود. در این مطلب با جدول زمانی رشد پوست جنین آشنا شوید.
شکلگیری لایههای پوستی جنین
تا هفتهٔ شش بارداری، رویان کوچک داخل شکم شما با لایهٔ نازکی از بافت که در نهایت به خارجیترین لایهٔ پوست او، یعنی اپیدرم تبدیل خواهد شد، پوشانده شده است. در زیر آن لایهٔ ضخیمتری قرار دارد که بخشی از پوست را که شامل غدد عرق و فولیکولهای مو و همچنین اعصاب و رگهای خونی است، تشکیل خواهد داد.
در ابتدا، پوست جنین آنقدر نازک و شفاف است که میتوان رگهای خونی زیر آن را دید. در ۱۸ هفتگی، تشکیل لایههای پوست کامل شده است. هرچه کودک به زمان تولد نزدیکتر میشود، پوستش ضخیمتر و ماتتر میشود اما هنوز نازک و بسیار نرم است.
شکلگیری ورنیکس
در حدود هفتهٔ ۲۲ بارداری، بدن جنین ورنیکس را ساخته است. ورنیکس مادهای چرب و ساختهشده از سلولهای پوست و ترشحات چربی است که بدن او را میپوشاند. این ماده از پوست او در برابر تماس مداوم با مایع آمنیوتیک، که حاوی مواد زائد بدن جنین و سایر مواد تحریککننده است، محافظت میکند.
بسیاری از نوزادان با تکههایی از ورنیکس روی پوست خود متولد میشوند. به جای شستن سریع آن، اکنون بیشتر متخصصان توصیه میکنند برای استحمام نوازد تا ۲۴ ساعت پس از تولد صبر کنید و به ورنیکس زمان بدهید تا جذب پوست شود و محافظت بیشتری در برابر میکروبها، از دست دادن آب و تغییرات دمایی ایجاد کند. اگر انتظار ۲۴ ساعته عملی نیست، کارشناسان پیشنهاد میکنند حداقل شش ساعت منتظر بمانید.
اثر انگشت کودک
از حدود هفتهٔ ۱۲ بارداری، پوست انگشتان دست و پای کودک شما چروک میخورد و شیارهای متمایزی پیدا میکند که به اثر انگشت دست و پا تبدیل میشوند. الگوهای این شیارها منحصر به فرزند شماست، زیرا تحت هدایت ژنهای خاص او شکل میگیرند. در هفتهٔ ۱۹ بارداری، طرح این شیارهای روی پوست دائمی میشود و کودک شما دیگر اثر انگشت خاص خود را دارد.
حتی دوقلوها یا چندقلوهای همسان که دیانای یکسانی دارند، اثر انگشت کاملاً مطابقی ندارند، زیرا عواملی فراتر از ژنتیک در تشکیل اثر انگشت نقش دارند.
موهای کودک
تا ۱۴هفتگی، فولیکولهای مو در قسمتهای مختلف بدن کودک شما از جمله ابروها، پشت و شانهها تشکیل میشوند. برخی از موهای ظریفی که در رحم رشد میکنند و کرک جنینی نامیده میشوند طی چند هفتهٔ اول تولد کودک میریزند.
تقریباً در همان زمان، فولیکولهای موی پوست سر کودکتان شروع به شکل دادن به الگوی رویش مویی میکنند که در بدو تولد روی سر کوچک نوزاد مشاهده خواهید کرد، خواه سری کرکی باشد و خواه سری پر از مو و تقریباً در ۲۲ هفتگی میتوانید رشد موهای جنین را ببینید.
رنگ پوست کودک
در ۹ هفتگی، سلولهایی که بعداً ملانین، یعنی مادهٔ رنگدهنده به پوست را تولید میکنند برای اولین بار در پوست جنین ظاهر میشوند. با این حال، بیشتر تولید ملانین تا پس از تولد اتفاق نمیافتد. هرچه مقدار ملانین بیشتری تولید شود، پوست کودک تیرهتر خواهد بود و این فرایندی است که توسط ژنها تعیین میشود.
فرزندان والدینی با پوست تیره ممکن است رنگ پوستشان در بدو تولد به طور محسوسی روشنتر از والدین خود باشد و با گذشت زمان تیره شود. به طور معمول، حدوداً از چند ماه تا چند سال طول میکشد تا پوست کودک به رنگ پایهٔ خود برسد؛ که این جدا از نوسانات ناشی از زمان صرفشده در معرض خورشید و دور از آن است.
پوست کودک بعد از تولد
پوست کودک پس از تولد به رشد خود ادامه میدهد تا به او کمک کند با محیط پر از هوای جهان خارج از رحم سازگار شود. به لایههای پوست پروتئین اضافه میشود که اجازه میدهد پوست آب را در خود نگه دارد و خاصیت ارتجاعی آن بیشتر شود.
تولید ملانین افزایش مییابد، پوست کودک شما تیرهتر میشود که تا حدی از آن در مقابل پرتو فرابنفش خورشید محافظت میکند؛ این محافظتی است که کودک در رحم مادر به آن نیازی ندارد.
در دوران بارداری چه کاری میتوانید برای سلامت پوست کودک انجام دهید؟
خوب غذا خوردن در طول بارداری و مصرف مکملهای بارداری روشهای خوبی برای پشتیبانی از رشد و نمو پوست کودک شماست.
نقاط عطف کلیدی در رشد پوست جنین طی هفتههای بارداری
نقاط عطف کلیدی رشد پوست جنین طی هفتههای بارداری به شکل زیر است:
هفتهٔ شش: پوست شروع به تشکیل شدن میکند.
هفتهٔ ۱۸: شکلگیری لایههای پوست به پایان رسیده، پوست بسیار شفاف است و زیر آن به راحتی دیده میشود.
هفتهٔ ۱۹: اثر انگشتها تشکیل شده است.
هفتهٔ ۲۲: ورنیکس پوست را میپوشاند. موهایی روی بدن و سر قابل مشاهده است.
پس از تولد: پس از تولد، تولید ملانین افزایش یافته و باعث تیرهتر شدن پوست میشود.