فعالیتهایی جالب برای تقویت مهارتهای شنیداری کودک
اگر شما هم مثل خیلی از والدین دیگر احساس میکنید که بیشتر وقت خود را صرف صحبت با میز، صندلی و دیوار میکنید تا با فرزندتان، باید بدانید علتش این است که بسیاری از کودکان مهارتهای گوش دادن انتخابی دارند، یعنی آنها آنچه را که میخواهند میشنوند و ظاهراً بقیه را فیلتر میکنند. اما گوش دادن مهارتی است که میتوانیم به بهبود آن در فرزندانمان کمک کنیم. مانند ماهیچهها، برای قویتر شدن در مهارتهای شنیداری به ورزش مداوم نیاز دارد. در این مطلب چند بازی و فعالیت برای تقویت مهارت شنیداری فرزندتان معرفی شده است ولی از آنجا که کودکان به شیوههای مختلفی یاد میگیرند، این بازیها بر اساس سبک یادگیری دستهبندی شدهاند. اما هر کودکی میتواند از پیشنهادهای هر سه دسته بهرهمند شود.
برای فراگیران شنیداری
همیشه با فرزندتان صحبت کنید
از داستان جالبی که در روزنامهها یا کتابها میخوانید برایش بگویید. گفتوگویی را که در محل کار با یکی از دوستانتان داشتید شرح دهید. وقتی برای خرید لباس میروید، از خریدهایی که با مادرتان میرفتید تعریف کنید.
در مورد فراگیران فیزیکی بیشتر بدانید.
کارهای روزمره را روایت کنید
عادت کنید کارهای روزمره را برای فرزندتان روایت کنید. برای مثال، اگر هر دو در آشپزخانه هستید و شما شام درست میکنید، میتوانید بگویید: «باید دو لیوان آب بریزم و بعد یه لیوان برنج اضافه کنم.» ممکن است به نظر نرسد که کودکتان توجه میکند اما مطمئن باشید که حواسش هست.
تعجب نکنید اگر شنیدید فرزندتان در حین صحبت با یک نفر دیگر، چیزی را که شما گفتهاید تکرار میکند و به یاد داشته باشید که کودکان ذاتاً مقلد هستند، پس مراقب حرفهای خود باشیم!
خواندن را به یک فعالیت تعاملی تبدیل کنید
وقتی برای فرزندتان کتاب میخوانید، قبل از ورق زدن مکث کنید و بگویید: «فکر میکنی بعدش چه اتفاقی میافته؟» از او بخواهید پاسخش را توضیح دهد تا ببینید چقدر خوب به آنچه تاکنون خواندهاید، گوش داده است. اگر به نظر میرسد مطمئن نیست که تا اینجا چه اتفاقی افتاده است، دوباره شروع کنید.
از فرزندتان بخواهید پیشبینی کند که داستان چگونه به پایان میرسد. کتابی را برای فرزندتان بخوانید و درست قبل از صفحۀ آخر خواندن را متوقف کنید. از او بخواهید بر اساس آنچه تا اینجا شنیده است، حدس بزند داستان چگونه پیش خواهد رفت.
سپس داستان را تمام کنید و پایان آن را با فرزندتان در میان بگذارید. آیا پیشبینی او درست بود یا پایان غافلگیرکنندهای داشت؟ اگر مورد دوم بود، آیا در بخشهای قبلی داستان سرنخی برای پایان داستان وجود داشت؟
یک داستان محبوب قدیمی را دوباره بخوانید
یکی از پارهپورهترین کتابهای فرزندتان را بیرون بیاورید و دوباره آن را برایش بخوانید، فقط این بار در نقاط کلیدی مکث کنید تا به او اجازه دهید کلمات بعدی را ارائه کند، یا داستان را بخوانید و عمداً جزئیات کلیدی را تغییر دهید تا ببینید فرزندتان چقدر توجه دارد. اگر چیزی بشنود که درست نیست، حتماً اشتباه شما را اصلاح میکند.
با هم به داستانها گوش کنید
ما هرگز از شنیدن داستانهایی که با صدای بلند گفته میشوند سیر نمیشویم. برخی کتابخانهها معمولاً ساعت داستانخوانی برای بچههای خردسال دارند.
همچنین به نمایشگاهها و رویدادهای اجتماعی که در آنها قصهگوهای حرفهای اجرا دارند، بروید و کتابهای صوتی قرض بگیرید یا بخرید.
شعرهای مسخره سر هم کنید
و هرچه مسخرهتر، بهتر. برای مثال: «گربه سفیده کلاهه رو خورد/ بعدش موشه گربه سفیده رو خورد/ که کلاهه رو خورد...» این فعالیت به کودک شما میآموزد که به کلماتی که صداهای مشابهی دارند گوش دهد و کلمات همقافیه را شناسایی کند.
زنجیرۀ داستانی را بازی کنید
همۀ اعضای خانواده از این کار لذت خواهند برد. از یک نفر بخواهید داستانی را شروع کند «روزی روزگاری پسر کوچکی بود که در خانهای درختی در جنگل زندگی میکرد» و سپس از یک نفر دیگر بخواهید جملۀ بعدی را اختراع کند و به همین ترتیب ادامه دهید.
از آنجا که هر فرد برای پیشبرد داستان باید به آنچه قبلاً گفته شده گوش دهد، این بازی مهارتهای شنیداری را افزایش میدهد.
اگر فرزند شما برای خلق یک طرح داستانی یا یک اتفاق مشخص خیلی کوچک است، از او بخواهید جزئیات خاصی را ارائه دهد. مثلاً بپرسید: «خونۀ درختی چه رنگی بود؟ آیا دوستاش بهش سر میزدن؟ چه نوع حیواناتی نزدیک اون تو جنگل زندگی میکردن؟»
برای فراگیران فیزیکی
به موسیقی گوش کنید
برای یادگیری حرکات هر آهنگ، کودک شما باید با دقت به اشعار گوش دهد. پس با هم به موسیقیهای مختلف گوش کنید.
بازیهای شنیداری را انجام دهید
شما میتوانید به بازیهای دلخواه قدیمی تکیه کنید یا بازیهای شنیداری جدید خود را بسازید. مثلاً میتوانید بگویید: «میخوام بهت یه مأموریت بدم. میخوام این وسایل رو برای من بیاری: یه برس مو از اتاق خودت و یه دمپایی از اتاق خواهرت». در هر دور، میتوانید یک آیتم دیگر اضافه کنید و در پایان به او جایزه بدهید.
همچنین میتوانید بازیها و کاربرگهای تقویتکنندۀ مهارتهای شنیداری را بخرید. در مورد فراگیران شنیداری بیشتر بدانید.
با هم غذا بپزید
یک دستور پخت غذا را پیدا کنید، دستورالعمل را با صدای بلند بخوانید و به کودکتان اجازه دهید کار اندازهگیری، مخلوط کردن، هم زدن و ریختن را انجام دهد.
از عروسک و ضبط صوت استفاده کنید
برای بیان دستورالعملهای مختلف از عروسکهای خیمهشببازی یا ضبط صوت استفاده کنید. کودک پیشدبستانی شما ممکن است وقتی از او میخواهید اتاقش را مرتب کند، شما را نادیده بگیرد، اما اگر این درخواست از طرف یکی از عروسکهای محبوبش باشد، شاید با خوشحالی موافقت کند.
یا با ضبط کردن دستورالعملهای خود و پخش آن، تمیز کردن اتاق را به یک بازی تبدیل کنید: «عروسکهایتان را بردارید و در قفسه بگذارید. سپس لباسهایتان را در سبد قرار دهید».
نقش بازی کنید
لباسهای نمایشی یا عروسکهای خیمهشببازی را بیرون بیاورید و از فرزندتان دعوت کنید تا یک داستان مورد علاقه را با هم بازی کنید. به نوبت برای یکدیگر نمایش اجرا کنید.
برای فراگیران دیداری
آهنگی را با هم بخوانید
موسیقی و متن ترانه را دانلود کنید تا بتوانید کلمات را همراه با موزیک دنبال کنید. حتی خوانندگان مبتدی نیز میتوانند وانمود کنند که یک ترانه را میخوانند.
یک ویدیو یا برنامۀ تلویزیونی کودک را با هم تماشا کنید
برنامههایی مانند مختلفی برای مشارکت والدین طراحی شدهاند. از فرزندتان بخواهید به شما بگوید که شخصیتها چه میگویند و چه میکنند.
در مورد فراگیران دیداری کامل و دقیق بدانید.
