چطور به کودک خردسال خود یاد بدهید از فخرفروشی به کودکان دیگر دست بردارد؟
وقتی کودک خردسال شما پز می‌دهد که «پدر من از پدر تو قوی‌تره!» ممکن است باعث روترش کردن شما شود، اما هیچ جایی برای نگرانی نیست. در حقیقت، این رفتاری کاملاً طبیعی برای کودکی در سن قبل از پیش‌دبستانی است.
این موضوع تا حدی ناشی از خودمحوری اوست، چون کودک در فهمیدن تلقی دیگران مشکل دارد و بخشی هم ناشی از این واقعیت خواهد بود که کودکتان در تلاش است بفهمد دقیقاً چه نوع تأثیر و نفوذی در جهان دارد. احساس فردیت تحریف‌شده و متورم یک کودک تا سن پیش‌دبستانی از خود و کارهایی که می‌تواند انجام دهد مثل پختن شام یا رنگ کردن نرده‌های بالکن، چیزی طبیعی و سالم است، زیرا او در حال یادگیری این واقعیت است که می‌تواند اتفاقاتی را رقم بزند و اعتماد به نفسش به سرعت در حال افزایش است.
پس وقتی می‌شنوید فرزندتان خود را بالا می‌برد و مثلاً می‌گوید: «من می‌تونم سریع‌تر از تو بدوم!» برایش خطابه و موعضه نکنید. در عوض، کمک کنید توانایی دیدن دیدگاه‌های دیگران، یادگیری همکاری و مهربان بودن را پیدا کند. بنابراین، مثلاً به جای این که کودک خود بگویید: «تو از دیگران بهتر نیستی»، روی عواقب رفتار او تمرکز و کمک کنید احساسات دوستان خود را تشخیص دهد و با آنها همدلی کند.
به عنوان مثال، با پرسیدن این سؤال شروع کنید: «فکر می‌کنی یارین الان غمگینه؟» اگر گفت که نمی‌داند، بگویید: «اون غمگین به نظر می‌رسه»، یا «بیا ازش بپرسیم». با ملایمت به فرزند خود اشاره کنید که بله، یارین غمگین است و این به خاطر حرفی است که او زد.
همچنین می‌توانید با تبدیل شدن به سرمشقی خوب به کودکتان آموزش بدهید. اگر می‌شنود که یکی از دوستانتان به شما می‌گوید که فرزندش چقدر بچهٔ خوبی است، به جای این که فوراً به خصوصیات بهتر فرزند خودتان بپردازید، حرفش را تأیید کنید و بعداً، هنگامی که شما و کودکتان تنها هستید، در مورد این مکالمه صحبت کنید. مثلاً بگویید: «شنیدی که مرجان در مورد یارین چی گفت؟ من نمی‌خواستم با گفتن این که پسر من بهتره! احساساتش رو جریحه‌دار کنم. برای همین من فقط گوش کردم و بهش نشون دادم که براش خوشحالم».
وقتی کودک کودکستانی یا پیش‌دبستانی شما بالغ‌تر می‌شود، طبیعتاً دید واقع‌بینانه‌تری نسبت به خود پیدا می‌کند و بهتر می‌تواند نقطه‌نظر و دیدگاه دیگران را ببیند. در این فاصله، او را با رفتار نمونه‌ٔ خودتان و با اشاره به احساسات دوستانش هنگام تفاخر کردن او، راهنمایی و هدایت کنید.
مطلب آموزش همدلی به کودک را ببینید.
