آیا برای کمک به یادگیری خواندن کودک باید تصاویر کتاب را بپوشانیم؟
بچهها در گیرودار شعف و رغبت اولیهٔ خود نسبت به کتاب، دوست دارند لاف بزنند که: «من میتونم اون صفحه رو بخوانم! به من نگاه کن!» و اغلب مشخص میشود که اتفاق کاملاً متفاوتی میافتد. آنها مخفیانه نگاهی به تصاویر میاندازند تا کلمات را پر کنند، یعنی بین متن و تصویر حرکت میکنند. برای والدین نگران، این کار شبیه تقلب است! اما واقعاً این تقلب است؟
کارشناسان توصیههای اطمینانبخشی برای این اتفاق دارند و آن اینکه آسوده باشید، چون این یک مرحلهٔ نرمال، مهم و مفید در یادگیری خواندن است و والدین باید آن را در خوانندگان کوچکشان تشویق کنند.
درست است که بچهها وقتی پیشرفت بیشتری میکنند باید یاد بگیرند که معنا را فقط از متن بگیرند اما تحقیقات زیادی نشان میدهد که این فرایندی چندلایه و یک گام بزرگ برای کودکان است. آنها از تصاویر عینی و واقعگرایانه مانند تصاویر براق کتاب به سمت کدهای انتزاعی حروف الفبا میروند. وقتی خوانندگان مبتدی در میان لکنت و تپق روی یک کلمه، یواشکی به عکسی نگاه میکنند، تقلب نمیکنند. آنها از «سرنخهای زمینهای» یا نشانههای بافتاری مهم برای بررسی معنای کلماتی که از آنها مطمئن نیسنتد استفاده میکنند.
تصاویر را به عنوان چرخ کمکی هنگام آموزش دوچرخهسواری تصور کنید. کودکان هرچه جلوتر میروند، کمتر و کمتر به آنها نیاز پیدا میکنند و میتوانند به «تلفظ حرف به حرف» و سایر روشهای شکستن کد حروف اتکا کنند. حتی در این صورت، «زمینه» و بافتار ابزاری بسیار مهم برای همهٔ خوانندگان مسلط باقی میماند. وقتی با کلمهای طولانی و ناآشنا روبهرو میشوید، به احتمال زیاد معنایش را با دیدن جایگاه آن در جمله و محتوای بقیهٔ پاراگراف، درک میکنید. پس شما در بزرگسالی همان کاری را انجام میدهید که فرزندتان با تصاویر انجام میدهد و این مهارتی مهم و ارزشمند است.
بنابراین، وقتی کودکی با تصاویر «میخواند» والدین چه کاری میتوانند انجام دهند؟ با او همراه شوید! از تصاویر پر زرق و برق موجود در صفحات لذت ببرید و کودک خود را به اظهار نظر و توضیح تشویق کنید. اگر کلمهای را بینقص میخواند، عالی است! اما وقتی کلمهٔ سختتری وجود دارد، شما به تصاویر مربوط به آن اشاره کنید و سپس انگشت خود را روی متن متناظر با آن بگذارید.
طی فرایند خواندن، به ارتباط دادن حروف با صداها کمک کنید. سپس، از آنجا که کار نیکو کردن از پر کردن است، چند بار دیگر به کتاب برگردید و با آشنایی بیشتر کودک با ترکیبات جدید حروف و کلمات، ارتباط بین آنها را تقویت کنید.
مهمتر از همه، یادتان باشد قدر این زمانی را که با فرزندتان میگذرانید بدانید. لحن و رویکردی آسانگیر و حامیانه داشته باشید. خواندن موهبتی است که میتوان برای یک عمر دوست داشت و از آن لذت برد، تصاویر زیبا نیز همینطور هستند، پس تصاویر را نپوشانید!
در مورد تقلب در کودکان بدانید.