رفتار کودک ۲۱ ماههٔ شما
طی این روزها کودک شما ۲۱ ماهه شده است و سه ماه دیگر سالگرد تولدش است. مادرشو این اتفاق را به شما تبریک میگوید. در این مطلب میتوانید با برخی از رفتارهای یک کودک ۲۱ ماهه و تکنیکهای تربیتی مثبت برای کودکان در این سن آشنا شوید.
رفتار جدید این ماه: روشهای تربیتی مثبت
تربیت فرزندتان به معنای تنبیه کردن او نیست، بلکه به معنای آموزش تشخیص خوب و بد از یکدیگر است. وقتی شما با موقعیتی مواجه هستید که مستلزم مداخله است، فقط به فکر شیوهٔ توبیخ فرزند خود نباشید. به جایش ببینید چگونه میتوانید از این فرصت برای هدایت کودکتان به سمت رفتار مناسب استفاده کنید.
این کار همیشه آسان نیست، به ویژه اگر شما عصبانی شده باشید اما لازم است به جای آنکه تنها روی موارد منفی که باید از انجام آنها خودداری کند تأکید کنید، به او هدفی مثبت بدهید که در جهت رسیدن به آن تلاش کند. با این کارتان خواهید دید که به مرور او نسبت به شما و دیگران احترام هرچه بیشتری نشان خواهد داد. اما دیگر کارهایی که شما میتوانید بکنید چیست؟ برخی از رویکردهای مثبت تربیتی که اغلب برای کودکان نوپا اثرگذارند به شکل زیر است:
چیزی را بگویید که میخواهید بگوید: کودکان از بزرگسالان تقلید میکنند. بنابراین، اگر رفتار خوبی نشان دهید، فرزندتان هم از شما پیروی خواهد کرد. اگر میخواهید او را به گفتن «لطفاً» و «ممنونم» تشویق کنید، مطمئن شوید که خودتان از این اصطلاحات در مقابل او و دیگران استفاده میکنید.
محترمانه صحبت کنید: احتمال گوش کردن کودکتان بیشتر است اگر به جای داد زدن، با او به طور معمول صحبت کنید و همچنین اگر هنگام صحبت با کودکتان ارتباط چشمی برقرار کنید.
درخواستتان را با کلمات مثبت مطرح کنید: به عبارت دیگر، آنچه را میخواهید به او بگویید نه چیزی که نمیخواهید. برای مثال، بگویید: «گربه رو آرام لمس کن»، به جای «گربه رو نزن!» یا «لطفاً بشین»، به جای «روی صندلی نایست».
تعدادی قانون ساده ایجاد کنید: چند قانون خانوادگی ایجاد کنید، آنها را به فرزندتان بفهمانید و همیشه اعمالشان کنید. انتظار نداشته باشید کودک نوپایتان خودش رفتار درست را بداند. دنبال کردن قوانین سادهای که از سلامت و ایمنی او محافظت میکنند، مثلاً اینکه در خیابان ندود و کسی را نزند، برای کودکان نوپا منطقی است. فهرستیی طولانی از چیزهایی را که نباید به آنها دست بزند به او ندهید. راهکار مؤثرتر این است که چیزهایی مانند دستگاه پخش دیویدی و ظروف کریستال خود را از دسترس کودک دور نگه دارید.
به رفتار مثبتش پاداش بدهید: رفتار مثبت ادامه خواهد یافت و حتی افزایش مییابد اگر کودکتان برای انجام آن تشویق شود. برای مثال بگویید: «ممنون که اسباببازی رو با خواهرت تقسیم کردی» یا «وای، چه عالی! تو لیوانت رو گذاشتی روی میز».
موضوع جدید این ماه: ترسهای تازه و رفتارهای ممنوع
تخیلِ در حال شکوفایی کودک نوپای شما میتواند اکنون به مجموعهای از ترسهای تازه منجر شود. حشرات و آب دو عامل معمول ترس کودکان هستند. سعی نکنید ترس کودکتان را با اظهاراتی مانند چیزی برای ترسیدن وجود ندارد و حشرات نمیتوانند به تو آسیب برسانند، برطرف کنید. این جمله برای کودکان صحت ندارد، چون برخی حشرات نیش میزنند و برخی هم واقعاً خطرناک هستند و این نوع حرفها واظهار نظرها احساسات کودکتان را به هم میریزد و رد میکند.
بهترین رویکرد و راهحل در حال حاضر این است که ترس فرزندتان را به رسمیت بشناسید و خودتان هم خونسرد بمانید. به عنوان راهکار میتوانید چیزهایی مثل این بگویید: «من میدونم که تو حشرات رو دوست نداری. من این حشره را از تو دور میکنم.» اگر خودتان هم از حشرات میترسید، در برابر تمایل به جیغ زدن و فرار کردن مقاومت کنید. کودک نوپایتان با دقت در حال تماشای رفتار شماست و شما میتوانید زمینهٔ ترسی مادامالعمر در او را فراهم کنید.
اگر هم ترس او از چیزی مثل آب است، شما میتوانید کودک نوپای خود را تشویق کنید که پای خود را در کنارهٔ دریا یا استخر به آب بزند، اما او را مجبور به این کار نکنید، زیرا شما میخواهید مواجههٔ کودک با آب برایش خوشایند باشد.
موضوع دیگری که ممکن است در این ماهها پیش بیاید «گاز گرفتن» است. کودکان نوپا به دلایل مختلفی گاز میگیرند و درک اینکه چرا این کار را میکنند ممکن است به شما کمک کند تا آن را متوقف کنید. بعضی از کودکان گاز میگیرند، زیرا کنجکاو هستند و میخواهند بدانند که مثلاً، اگر دوستم را گاز بگیرم، چه اتفاقی میافتد؟ برخی کودکان نیز وقتی گاز میگیرند که سرخورده شدهاند، عصبانی هستند، توجه بزرگسالان را میخواهند، احساس تهدید میکنند یا فقط میخواهند کاری را که همبازیشان انجام داده تقلید کنند.
کودکان نوپا همچنین وقتی در حال دندان درآوردن هستند به گاز گرفتن تمایل پیدا میکنند، زیرا فشار گاز گرفتن میتواند کمی از درد دندانهای در حال بیرون زدن را تخفیف دهد. اگر فرزندتان سابقهٔ گاز گرفتن دارد، شما احتمالاً از شرایطی که او را به این کار تحریک میکند آگاه هستید. اگر او از سر خشم یا سرخوردگی گاز میگیرد، وظیفهٔ شما این است که قبل از رسیدن او به آن نقطه، مداخله و راهحلهایی برای مشکل پیدا کنید. به عنوان مثال، گفتن چیزهایی مانند: «آهان، بذار من یه اسباببازی برای بازی تو پیدا کنم» این قانون را که صدمه زدن به دیگران کار درستی نیست در ذهنش تثبیت میکند.
ایجاد یک برنامهٔ همیشگی برای چرت روز، غذا خوردن و خواب شب و پایبند ماندن به آن میتواند به کودک نوپا کمک کند که حس کنترل اوضاع و احساس امنیت بیشتری داشته باشد. روالهای روتین همچنین میتوانند زندگی شما را راحتتر کنند. اگر فرزندتان بداند هر روز چه چیزهایی در انتظارش است، هنگامی که زمان انتقال از یک فعالیت به فعالیت دیگر است، احتمالاً با مقاومت کمتری از طرف او مواجه خواهید شد. روالی معمول و منظم برای انجام کارها همچنین میتواند شما را از وقت گذاشتن برای برنامهریزی جداگانه برای هر روز معاف کند.