تأثیر فعل و انفعالات مواد خوراکی و مصرفی در شیر مادر
بسیاری از موادی که مادران شیرده میخورند یا استفاده میکنند، میتواند از طریق خون مادر وارد شیرشان شود و داشتن یک رژیم غذایی سالم، به نوزاد شما کمک میکند تا در زمینۀ تغذیه، یک شروع مناسب در زندگی داشته باشد. بنابراین لازم است بدانید برخی مواد غذایی، برخی از داروها و مواد دیگر چگونه میتواند در شیر مادر تأثیر بگذارد. همچنین اگر هر نوع نگرانی در مورد شیر خود دارید، لازم است با پزشک خود یا پزشک کودکتان صحبت کنید. در این مطلب میتوانید با تأثیر فعل و انفعالات برخی مواد غذایی، داروها، الکل، کافئین و نیکوتین در شیر مادر آشنا شوید.
مواد غذایی
برخی مادران ترجیح میدهند در دوران شیردهی از خوردن غذاهای خاصی پرهیز کنند، اما واقعیت این است که مواد غذایی حتی لوبیا، ادویهجات، کلمها، مرکبات و دیگر مواد حساسیتزای رایج، به ندرت مشکلساز میشود. اما اگر به نظر میرسد کودکتان بعد از هر بار که شما غذای خاصی را میخورید، بهانهگیر و بدخلق میشود، لازم است به این علائم او اهمیت بدهید و آنها را پیگیری کنید، اما همیشه ناراحتی کودک را فوراً با رژیم غذایی خود مرتبط ندانید.
نشانههای حساسیت غذایی یا عدم تحمل غذایی ممکن است شامل اسهال، التهاب پوستی، بهانهگیری، نفخ، استفراغ یا بالا آوردن مداوم، مدفوع سفت، مدفوع خونی یا حاوی مخاط، آبریزش بینی، سرفه یا احتقان و تنگی نفس باشد. در مواردی که مواد غذایی باعث نفخ و بیقراری کودک میشود، مشکل به احتمال زیاد ناشی از پروتئین محصولات لبنی است. میتوانید چند هفته از خوردن محصولات لبنی مثل شیر، پنیر، ماست و کره پرهیز کنید تا ببینید آیا بهبود ایجاد میشود یا خیر. همچنین خوردن بیشتر انواع ماهیها و غذاهای دریایی مثل ماهی سالمون و قزلآلا تا دو بار در هفته برای شما و کودکتان مفید است، اما از خوردن ماهیهایی که حاوی سطوح بالایی از جیوه است خودداری کنید.
کافئین
مصرف بیش از حد چای و قهوه در روز، یعنی بیشتر از دو یا سه فنجان، ممکن است تأثیر نامطلوبی در کودک شما بگذارد. کافئین در برخی مواد خوراکی دیگر مثل نوشابهها و شکلات نیز موجود است. وقتی کافئین وارد جریان خونتان میشود، مقدار کمی از آن نیز وارد شیر شما خواهد شد. بدن کودک، به ویژه در چند ماه اول زندگی نمیتواند به راحتی کافئین را تجزیه و دفع کند، بنابراین کافئین میتواند به مرور زمان در بدن نوزاد جمع شود. در همین حال، کافئین میتواند کودک را تحریکپذیر و بیخواب کند. پس اگر در حال شیردهی به یک نوزاد تازه متولدشده یا نوزاد زودرس هستید، مصرف کافئین خود را به کمتر از ۳۰۰ میلیگرم و حتی کمتر در روز کاهش دهید. به خاطر داشته باشید که علاوه بر قهوه، چای و نوشیدنیهای انرژیزا، برخی از نوشابههای معمولی موجود و برخی شکلاتها نیز حاوی مقادیر قابل توجهی کافئین است.
الکل
مطالعات نشان میدهد که سطح الکل در شیر حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه پس از آخرین نوشیدنی الکلی به اوج خود میرسد و دو تا سه ساعت طول میکشد تا یک نوشیدنی الکلی از بدن شما خارج شود. مصرف الکل، شیردهی را سرکوب میکند، به رشد حرکتی کودک آسیب میرساند و میتواند در شیر خوردن و خوابیدن نوزادان تأثیرات نامطلوب بگذارد. به همین دلایل، برای شیر دادن به نوزاد بعد از خوردن یک نوشیدنی الکلی، حداقل دو ساعت باید صبر کرد و لازم است شیر مادر دوشیده و دور ریخته شود و قبل از خوردن نوشیدنی الکلی یا در حین آن نیز باید آب و غذا خورد تا میزان الکل در خون و شیر مادر زودتر کاهش یابد.
نیکوتین
مقدار نیکوتین موجود در شیر یک مادر سیگاری بیشتر از مقداری است که در جریان خون او وجود دارد و پژوهشها نشان داده است نوزادانی که مادران آنها قبل از شیردهی سیگار میکشند، کمتر میخوابند. علاوه بر این، سیگار کشیدن زیاد میتواند تولید شیر مادر را به طور قابل توجهی کاهش دهد. همچنین نوزادان افراد سیگاری مستعد ابتلا به قولنج نوزادی و بیماریهای تنفسی هستند.
سیگار کشیدن پس از زایمان در اطراف نوزاد، خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش میدهد. پس هرگز در اطراف کودک یا در داخل خانه یا ماشین خود یا هر محیط بستهای که کودک ممکن است در آن باشد، سیگار یا قلیان نکشید. پس از سیگار کشیدن دست و صورت خود را بشویید و لباس خود را عوض کنید و به خاطر خود و کودکتان، سعی کنید سیگار را ترک کنید. اگر هنوز نمیتوانید ترک کنید، تا جایی که میتوانید تعداد سیگارهای خود را کم کنید و سعی کنید چند ساعت قبل از شیردهی سیگار نکشید، اما به خاطر داشته باشید که حتی اگر سیگار میکشید، باز هم شیر مادر بهترین غذا برای کودک شماست.
داروها
اگرچه بسیاری از داروها برای استفاده در دروان شیردهی بیخطر است، اما بیشتر داروها تا حدی وارد شیر مادر میشود و حتی ممکن است در تولید شیر تأثیر بگذارد. برای اطمینان، قبل از مصرف هر نوع دارویی، حتی داروهای بدون نسخه که بدون نسخۀ پزشک در داروخانهها در دسترس است، با پزشک خود یا پزشک اطفال کودکتان مشورت کنید. همچنین هرگز در دوران شیردهی از گیاهان دارویی بدون اجازۀ پزشک استفاده نکنید.
