آسیبدیدگی استخوان دنبالچه هنگام زایمان
فشار عبور نوزاد از مجرای تولد هنگام زایمان، ممکن است استخوان دنبالچه را دچار ضربدیدگی و جابهجایی کند یا در موارد معدودی منجر به شکستگی شود. در این مطلب میتوانید با آسیب استخوان دنبالچه در زنان هنگام زایمان، مراحل تشخیص و درمان آن توسط پزشک و راهکارهای شما برای بهبود سریعتر این مشکل آشنا شوید.
دلایل آسیبدیدگی استخوان دنبالچه
استخوان دنبالچه شامل سه تا پنج مهرۀ آخر ستون فقرات است که در اکثر افراد چهار مهره میشود، زیرا بالاترین مهرۀ دنبالچه ممکن است با مهرۀ پایینی ادغام شود. بعضی از عضلات رباطهای عضلانی لگن، به دنبالچه متصل است. بین دنبالچه و استخوان خاجی، مفصلی است که معمولاً حرکت محدود را ممکن میکند و در اواخر بارداری برای تسهیل خروج جنین بسیار انعطافپذیر میشود. اگر نوزاد بسیار درشت یا در موقعیتی غیرعادی باشد یا اگر حفرۀ لگن خاصره بسیار باریک باشد یا شکلی غیرمعمولی داشته باشد، احتمال آسیب دیدن استخوان دنبالچه هنگام زایمان بیشتر است.
شکل و میزان حرکت دنبالچه نیز در این اتفاق نقش دارد. زنانی که دنبالچۀ آنها قبلاً آسیب دیده است، بیشتر احتمال دارد که در زایمان طبیعی دچار آسیبدیدگی دنبالچه شوند. اگر دچار آسیبدیدگی استخوان دنبالچه شوید، شاید این ناحیه از بدنتان حساس شود یا دردی داشته باشید که هنگام نشستن شدیدتر میشود. همچنین ممکن است موقع بلند شدن یا ایستادن طولانیمدت و در حین ارتباط جنسی احساس درد کنید یا دستشویی رفتن برایتان سخت شود.
تشخیص و درمان آسیبدیدگی استخوان دنبالچه
درد ناشی از آسیبدیدگی دنبالچه، معمولاً پس از چند هفته بهبود مییابد. در صورت ادامه پیدا کردن درد، لازم است به پزشک مراجعه کنید. پس از تشخیص این آسیبدیدگی توسط پزشک، احتمالاً برایتان یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن تجویز میشود تا درد و ورمتان کمتر شود. اگر بعد از گذشت حدود یک هفته، باز هم دردتان غیرقابلتحمل بود و مسکنهای تجویزی درد را برطرف نکرد یا تب بالا داشتید، حتماً دوباره این مسئله را با پزشکتان در میان بگذارید. شاید او مسکن قویتری برایتان تجویز کند. ولی اگر به نوزادتان شیر میدهید، حتماً به پزشک اطلاع دهید تا داروهایی تجویز کند که برای نوزاد بیخطر است.
استخوان ماهیچۀ آسیبدیده، بعد از چند هفته خودبهخود درمان میشود و بهبود شکستگی معمولاً تا هشت هفته طول میکشد، اگرچه ممکن است به دلیل التهاب عضلات و رباطهای عضلانی اطراف آن یا کشش مزمن در عضلات دیافراگم لگنی، مدت طولانیتری درد داشته باشید. اگر دردتان ادامه یافت، شاید پزشکتان شما را به سطح تخصصیتری ارجاع دهد. در این صورت درمان میتواند شامل فیزیوتراپی یا تزریق استروئید و بیحسکننده شود. در موارد نادری که درد مزمن و شدید وجود دارد و به درمانهای محتاطانهتر واکنشی نشان نمیدهد، ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند که در این صورت بهتر است نظر چند پزشک مختلف را جویا شوید.
راهکارهای شما برای بهبود سریعتر
برای بهبود زودتر لازم است تا جای ممکن استراحت کنید و به مدت چند روز و طی هر روز چند بار روی ناحیهای که درد دارد، کیسۀ یخ بگذارید تا ورم و دردتان کمتر شود. در طول مدت بهبود بهتر است از نشستن طولانی پرهیز کنید، به صورت منظم برخیزید و راه بروید و وقتی مینشینید کمی به جلو خم شوید. هنگام نشستن ممکن است قرار دادن یک بالش یا کوسن که وسط آن سوراخ است در زیر باسن، به کاهش دردتان کمک کند که البته در مواردی نیز ممکن است درد برخی مادران را بیشتر کند. بعضی از زنان نیز از کوسن سهگوش مخصوصی استفاده میکنند که باعث میشود کمی به جلو خم شوند. این کوسن از یک طرف باریکتر است تا فشار اضافهای به دنبالچه وارد نشود.
در برخی موارد نیز نشستن روی سطح سفت و انداختن وزن از یک طرف روی طرف دیگر باعث میشود راحتتر باشید. همچنین راحتترین حالت خواب در چنین وضعیتی خوابیدن به پهلوهاست. نشستن هنگام حمام کردن همراه با آرام کردن عضلات دیافراگم لگنی نیز به تسکین درد کمک میکند. اگر استخوان دنبالچه آسیب دیده باشد، ممکن است ابتلا به یبوست برایتان دردناک شود. پس مایعات فراوان بنوشید، فیبر زیاد بخورید و در صورت نیاز با تأیید پزشکتان از ملین استفاده کنید تا دچار یبوست نشوید.
اگر دوباره باردار شوید نیز لازم است به پزشکتان اطلاع بدهید که در زایمان قبلی ضربدیدگی یا شکستگی دنبالچه داشتهاید. میتوانید با او دربارۀ مزایا و مشکلات زایمان طبیعی صحبت کنید. اگر در زایمان قبلی، نوزاد شما درشت بود و دچار شکستگی استخوان دنبالچه شدهاید و نوزاد بعدی شما بسیار کوچکتر تشخیص داده شد، شاید این مشکل پیش نیاید، اما تضمینی قطعی نیز برای جلوگیری از تکرار این اتفاق وجود ندارد.