چطور بفهمید کودکتان آمادهٔ رفتن به پیش‌دبستانی است؟
آمادگی برای رفتن به پیش‌دبستانی چیست؟ واقعیت این است که هیچ عامل واحدی تعیین‌کنندۀ آمادگی کودکان برای شروع پیش‌دبستان و حتی مدرسه نیست. در این مطلب با این موضوع که چطور بفهمید فرزندتان از نظر فیزیکی، اجتماعی و شناختی به اندازه‌ای بالغ شده است که به مدرسه برود آشنا شوید.
تاریخ ورودی پیش‌دبستان
تاریخ ورود به پیش‌دبستان حدوداً میانگینی است که مراکز و مدارس برای تعیین بچه‌هایی که می‌توانند وارد پیش‌دبستانی شوند، استفاده می‌کنند. فرزند شما باید تا قبل از این تاریخ به سن پنج سالگی رسیده باشد. این تاریخ معمولاً در بیشتر مناطق در حدود 10 شهریورماه است.
بسیاری از کشورها و مدارس هنوز از این تاریخ‌ها برای تعیین این‌که چه کسی برای ورود به مدرسه آماده است استفاده می‌کنند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که رجوع به سن تقویمی فرزندتان بهترین راه برای تصمیم‌گیری در این مورد نیست که آیا او ویژگی‌ها و شرایط لازم برای موفق شدن در پیش‌دبستانی را دارد یا ندارد.
مسئلۀ اصلی، آمادگی برای رفتن به پیش‌دبستانی است و در سال‌های اخیر در بسیاری از نقاط دنیا، مربیان دوران کودکی به جای سن، روی رشد فیزیکی، اجتماعی و شناختی کودک تمرکز کرده‌اند.
آمادگی کودکان برای رفتن به پیش‌دبستانی
کارشناسان می‌گویند هیچ عامل ساده یا واحدی تعیین‌کنندۀ آمادگی کودک برای رفتن به پیش‌دبستان نیست و رشد کودک باید از چند جهت ارزیابی شود.
توانایی او در تفکر منطقی، واضح صحبت کردن و تعامل خوب با سایر کودکان و بزرگسالان برای موفقیت در پیش‌دبستانی بسیار مهم است. رشد فیزیکی کودک نیز باید در نظر گرفته شود.
در واقع، تعداد بسیار کمی از کودکان در همۀ این زمینه‌ها به یک اندازه توانمند هستند. بسیاری از بچه‌هایی که از نظر ذهنی پیشرفته هستند ممکن است از نظر عاطفی عقب باشند، یا بچه‌هایی که از نظر فیزیکی بسیار چابک هستند ممکن است از نظر رشد زبانی کندتر باشند.
تشخیص آمادگی کودک برای شروع پیش‌دبستانی
اگر فرزندتان هنوز به پیش‌دبستانی نرفته است و می‌خواهید نظر شخص دیگری را نیز بگیرید، می‌توانید اول از همه با پزشکش مشورت کنید. او از رشد فیزیکی فرزند شما مطلع است و می‌تواند بازخورد مفیدی در مورد آمادگی فرزندتان ارائه دهد.
همچنین می‌توانید با اعضای خانواده و دوستانی که فرزندتان را به خوبی می‌شناسند صحبت کنید. به نظرات مربی‌ها و کسانی که تجربۀ کار با کودکان را دارند نیز توجه ویژه‌ای داشته باشید.
بازدید از یک کلاس پیش‌دبستانی در مرکزی که قصد ثبت‌نام فرزندتان را دارید نیز می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در اختیار شما قرار دهد. وقتی در گوشۀ اتاق ایستاده‌اید، به رفتار بچه‌های دیگر، نحوۀ بازی آنها با یکدیگر و مهارت‌هایشان توجه کنید. آیا می‌توانید کودک خود را روی یکی از آن صندلی‌ها و در حال شرکت در فعالیتی تصویر کنید؟
با این حال، در نهایت، شما فرزندتان را بهتر از هر کسی می‌شناسید. به این فکر کنید که وقتی با دیگران بازی می‌کند و زمانی که در اتاقش تنهاست چگونه است. سپس سؤالات زیر را از خود بپرسید:
- آیا فرزندم می‌تواند به دستورالعمل‌ها گوش دهد و سپس آنها را دنبال کند؟ کودکان برای حضور مؤثر در کلاس، همگام شدن با معلم و همسالان خود به این مهارت‌ها نیاز دارند.
- آیا می‌تواند مستقلاً شلوارش را بپوشد و به دستشویی برود؟ کودکان باید تا سن مدرسه تا حدودی خودکفا باشند.
- آیا می‌تواند مداد را در دست بگیرد؟ با قیچی برش دهد؟ او برای شروع و انجام پروژه‌های کلاسی به این مهارت‌های حرکتی ظریف نیاز دارد.
- آیا کنجکاو و پذیرای یادگیری چیزهای جدید است؟ اگر کنجکاوی یک کودک قوی‌تر از ترس او از چیزهای ناآشنا باشد، در پیش‌دبستانی موفق خواهد شد.
- آیا با بچه‌های دیگر خوب کنار می‌آید؟ آیا چیزهایش را با دیگران به اشتراک می‌گذارد و می‌داند که چگونه نوبتی بازی کند؟ فرزندتان در تمام طول روز با کودکان دیگر تعامل خواهد داشت، بنابراین مهارت‌های اجتماعی او اهمیت ویژه‌ای دارد.
- آیا می‌تواند به عنوان عضوی از یک گروه با دیگران همکاری کند؟ توانایی اولویت دادن به گروه و قرار دادن نیازهای خود در درجۀ دوم اهمیت، مصالحه و همفکری با سایر کودکان نیز بخشی از صلاحیت و بسندگی عاطفی است.
اگر به بیشتر این سؤالات پاسخ «بله» و به بقیه پاسخ «گاهی» دادید، فرزندتان برای رفتن به پیش‌دبستانی آماده است. همچنین مورد آماده کردن کودک برای پیش‌دبستان بدانید.
