جدول زمانی رشد دستها، پاها و انگشتان جنین
حرکات کودک شما با بالبال زدنهای ناهماهنگی بین هفتههای هفت تا هشت بارداری شروع میشود و در سه ماههٔ دوم و سوم به سمت چرخش ناگهانی، سیخونک و لگد زدن پیش میرود. شما احتمالاً بین ۱۶ تا ۲۲ هفتگی شروع به احساس کردن این حرکات خواهید کرد و ممکن است به قدری قوی باشند که دیگران بتوانند در حدود ۲۴ هفتگی آنها را از روی شکم شما حس کنند. در همین حال، ۱۰ انگشت کوچک دست و ۱۰ انگشت کوچک پا قبل از پایان سه ماههٔ اول به وجود آمده است. در این مطلب با جدول زمانی رشد دستها، پاها، انگشتان دست و انگشتان پای کودک درون رحم آشنا شوید.
دستها و پاها
بین پنج تا شش هفتگی، از جنین دو جوانهٔ شبیه پای قورباغه یا کفش غواصی درمیآید که به مرور بلندتر و به دستها تبدیل میشوند و تا هفت هفتگی، دو جوانهٔ دیگر تشکیل میشود که به پاهای او تبدیل خواهند شد. دستها و پاهای کودک شما که در این مرحله تا حدی شبیه پارو هستند، در انتهای این جوانهها تشکیل خواهند شد.
در حدود ۹ هفتگی، با درازترشدن جوانههای دست و پا، فضایی برای مفاصل آرنج و زانو ظاهر میشود. در ۱۱ هفتگی، اندامها کمتر شبیه پای قورباغه است و جنین میتواند دستها یا پاهایش را خم کند. درازتر شدن آنها ادامه مییابد و با رشد بیشتر، دستهای جنین به هم نزدیک میشوند و میتوانند روی قلب به هم برسند، یعنی حرکتی که در نهایت ممکن است در سونوگرافی شاهد آن باشید. پاهای جنین نیز به یکدیگر نزدیکتر میشود و ممکن است با هم تماس پیدا کنند.
عصبها، استخوانها و عضلات نیز در داخل اندامهای حرکتی کودکتان در حال رشد هستند. عصبها در هفت هفتگی وجود دارند و تا ۱۰ هفتگی شروع به کنترل عضلات در حال رشد کردهاند. سلولهای تولیدکنندهٔ استخوان نیز در این زمان در حال کار هستند و استخوانهای دست و پا را شکل میدهند. این استخوانها و سایر استخوانهای بدن کودک شما پس از تولد نیز به رشد خود ادامه خواهند داد.
انگشتها و ناخنهای دست و پا
در هفتهٔ هشت بارداری، جنین پردههایی بین انگشتان دست و پای خود دارد. طی چند هفتهٔ آینده، این پرده از بین میرود و انگشتان دست و پا بلندتر و باریکتر میشوند. در ۱۱ هفتگی، جنین ۱۰ انگشت متمایز روی دستها و پاهای خود دارد.
ناخنهای دست و پا تا ۱۴ هفتگی شروع به شکلگیری میکنند و در سه ماه آخر بارداری تکمیل میشوند. ناخنهای دست تا ۳۴ هفتگی و ناخنهای پا تا ۳۸ هفتگی. ناخنهای دست با وجود کوچکی بانمکشان، ممکن است در همان زمانی که کودک هنوز در رحم است خیلی بلند شوند، به حدی که شاید بلافاصله پس از تولد به اولین اصلاح ناخن خود نیاز داشته باشد. این ناخنهای کوچک میتوانند تیز باشند!
حرکت جنینی
اولین حرکاتی که کودک شما انجام میدهد بیشتر شبیه حرکات کششی خود به خودی است. آنها از حدود هفت تا هشت هفتگی شروع میشوند و در معاینهٔ سونوگرافی قابل مشاهده هستند. از آنجا که این حرکات را هنوز نمیتوانید احساس کنید، اینکه در نمایشگر سونوگرافی بینید که جنین کوچک شما چقدر فعال است، حس فوقالعادهای دارد!
حرکات جنین در ۱۲ هفتگی هدفمندتر میشود. در این مرحله او قادر به باز و بسته کردن دستهای خود و جمع کردن انگشتان پاست و میتواند دستها و پاها را حرکت دهد؛ در ابتدا همه با هم و در نهایت یکییکی.
در هفتهٔ ۱۶ بارداری، با ادامهٔ رشد سیستم عصبی، جنین شروع به حرکت دادن و خم کردن اندامهای حرکتی خود به شیوهای هماهنگتر میکند. ممکن است در این زمان شروع به حس کردن حرکات جنین کنید، یا ممکن است چند هفتهٔ دیگر طول بکشد. برای زنان باردار بزرگسایز یا زنانی که جفت آنها در دیوارهٔ جلویی رحم قرار دارد که جفت قدامی نامیده میشود، احساس کردن لگدها ممکن است دیرتر اتفاق بیفتد. افراد دیگر با قرار دادن دست خود روی شکم شما میتوانند حرکات کودکتان را احساس کنند اما چند هفته پس از اینکه شما حرکت را از داخل احساس کردید.
تا ۳۰ هفتگی، دیگر جنین بیشتر وقت خود را در خواب میگذراند و وقتی در خوابد معمولاً بسیار بیحرکت است، بنابراین شما هیچ حرکتی احساس نخواهید کرد. اما او معمولاً در دورههای کوتاهی بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقهٔ متوالی میخوابد، بنابراین ممکن است کاهش چشمگیری در حرکات مشاهده نکنید.
ممکن است شروع به مشاهدهٔ الگوهایی در حرکات کودک کنید. بعضی از جنینها بعدازظهر و عصر فعالیت بیشتری دارند و برخی دیگر صبحها پر جنب و جوشتر هستند. شاید جالب باشد که ببینید آیا کودک شما همین الگوها را پس از تولد نیز دنبال میکند یا خیر.
در دوران بارداری چه کاری میتوانید برای سلامت جنین انجام دهید؟
به الگوی حرکات کودکتان توجه داشته باشید و در صورت مشاهدهٔ فعالیت کمتر از معمول یا مشکوک شدن به چیزی، سریعاً به ماما یا پزشک خود اطلاع دهید.
نقاط عطف کلیدی در رشد اندامهای حرکتی جنین در هفتههای بارداری
اتفاقات کلیدی رشد اندامهای حرکتی جنین شما طی هفتههای بارداری به شکل زیر است:
هفتهٔ پنج تا شش: جوانههای دست بیرون آمده است.
هفتهٔ هفت: جوانههای پا وجود دارد؛ اولین حرکت بالبال زدن انجام میشود.
هفتهٔ هشت: جنین دستها و پاهای پردهدار یا اردکمانند دارد.
هفتهٔ ۱۱: جنین انگشتان دست و پای جدا از هم دارد؛ دستها و پاها میتوانند در آرنج و زانو خم شوند.
هفتهٔ ۱۲: دستها میتوانند باز و بسته شوند؛ انگشتان پا میتوانند جمع شوند.
هفتهٔ ۱۶: اندامهای حرکتی به صورت هماهنگ حرکت میکنند.
هفتهٔ ۱۶ تا ۲۲: ممکن است بتوانید حرکت جنین خود را حس کنید.
هفتهٔ ۲۰ تا ۲۴: دیگران ممکن است بتوانند حرکت جنین را احساس کنند.
هفتهٔ ۳۴: ناخنهای دست تشکیل شدهاند.
هفتهٔ ۳۸: ناخنهای پا تشکیل شدهاند.