اختلالات رفتاری تخریبی: اختلال نافرمانی مقابلهجویانه و اختلال سلوک در بچهها
بچهها گاهی مشاجره میکنند، پرخاشگر هستند یا در مقابل بزرگسالان اطرافشان عصبانی یا نافرمان رفتار میکنند. وقتی این رفتارهای مخرب برای سن کودک غیرمعمول باشد، ادامه یابد یا شدید باشد، او ممکن است مبتلا به یک اختلال رفتاری تشخیص داده شود. از آنجا که اختلالات رفتاری تخریبی که اختلالات رفتاری مخرب و به اختصار DBD نیز نامیده میشوند، شامل برونریزی و نشان دادن رفتار نامطلوب نسبت به دیگران است، گاهی اختلالات برونیشده نامیده میشوند. در این مطلب با این اختلالات رفتاری در بچهها آشنا شوید.
اختلال نافرمانی مقابلهجویانه
وقتی بچهها به طور مداوم برونریزی میکنند، طوری که باعث ایجاد مشکلات جدی در خانه، مدرسه یا با همسالان میشود، ممکن است مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهجویانه یا ODD تشخیص داده شوند.
اختلال نافرمانی مقابلهجویانه معمولاً قبل از هشت سالگی اما حداکثر در حدود ۱۲ سالگی شروع میشود. بچههای مبتلا به این اختلال احتمال بیشتری برای رفتار مقابلهجویانه یا سرپیچیگرانه در برابر اشخاصی که به خوبی میشناسند، مانند اعضای خانواده، مراقب یا معلمشان دارند. بچههای مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهجویانه این رفتارها را بیشتر از سایر بچههای همسن خود نشان میدهند. نمونههایی از رفتارهای اختلال نافرمانی مقابلهجویانه عبارتند از:
- غالباً عصبانی بودن یا از کوره در رفتن
- غالباً با بزرگسالان مشاجره کردن یا امتناع از پیروی از قوانین یا درخواستهای بزرگسالان
- غالباً دلخور یا کینهتوز بودن
- آزار عمدی دیگران یا از دیگران آزرده شدن
- مقصر دانستن دیگران به خاطر اشتباهات یا رفتارهای نادرست خود
اختلال سلوک
اختلال سلوک یا CD هنگامی تشخیص داده میشود که بچهها الگوی مداوم و پایداری از پرخاشگری نسبت به دیگران و نقض جدی قوانین و ضوابط اجتماعی را در خانه، مدرسه و در مقابل همسالان خود نشان دهند. این موارد نقض قوانین ممکن است شامل نقض قوانین رسمی و در نتیجه دستگیر شدن باشد. بچههای مبتلا به اختلال سلوک احتمال زیادی برای جراحت و صدمه دیدن دارند و ممکن است در کنار آمدن با همسالان خود با مشکل روبهرو باشند. نمونههایی از رفتارهای اختلال سلوک شامل موارد زیر است:
- زیر پا گذاشتن قوانین جدی، مانند فرار کردن، شب بیرون ماندن در مواقعی که گفته شده این کار را نکنند، یا نرفتن به مدرسه
- پرخاشگر بودن به گونهای که باعث آسیب دیدن کسی شود، از جمله زورگویی، دعوا یا بیرحمی نسبت به حیوانات
- دروغ گفتن، سرقت، یا آسیب عمدی به اموال دیگران
درمان اختلالات رفتاری تخریبی
شروع زودهنگام درمان اهمیت زیادی دارد. درمان زمانی مؤثرتر است که با نیازهای آن کودک خاص و خانوادهاش متناسب باشد. اولین قدم برای درمان، گفتوگو با یک پزشک آگاه است. برای تشخیص صحیح ممکن است به یک ارزیابی جامع توسط متخصص بهداشت روان نیاز باشد.
برخی از نشانههای مشکلات رفتاری، مانند رعایت نکردن قوانین در مدرسه میتواند با مشکلات یادگیری مرتبط باشد که ممکن است نیاز به مداخلهٔ اضافی داشته باشند. در مورد کودکان کوچکتر، درمانی که قویترین شواهد و پشتیبانی را دارد آموزش رفتاردرمانی به والدین است. در این روش، درمانگر به والدین کمک میکند تا روشهای مؤثر تقویت روابط والدین-فرزندان و پاسخگویی به رفتارهای کودک را بیاموزد. برای بچهها و نوجوانان مدرسهای، درمان مؤثری که اغلب استفاده میشود ترکیبی از آموزش و درمان است که شامل کودک، خانواده و مدرسه میشود.
مدیریت علائم: سالم ماندن
سالم بودن برای همهٔ بچهها مهم است و میتواند به ویژه برای بچههایی که مشکلات رفتاری یا سلوک دارند مهم باشد. علاوه بر رفتاردرمانی و مصرف دارو، دنبال کردن رفتارهای یک سبک زندگی سالم میتواند رفتارهای چالشبرانگیز و مخربی را که کودکتان تجربه میکند، کاهش دهد. برخی از رفتارهای سالمی که میتواند کمک کند:
- انجام فعالیت بدنی منظم، از جمله ورزشهای هوازی و پرفشار
- خوردن یک رژیم غذایی سالم با تمرکز بر میوهها، سبزیجات، غلات سبوسدار، حبوبات، مثل لوبیا، نخود و عدس، منابع پروتئین بدون چربی و آجیل و تخمهها
- داشتن مقدار خواب توصیهشدهٔ شبانه بر اساس سن
- تقویت روابط با اعضای خانواده
- پیشگیری از اختلالات رفتاری تخریبی
علل بروز اختلالات رفتاری تخریبی و پیشگیری
به طور دقیق مشخص نیست که چرا برخی از بچهها دچار اختلالات رفتاری تخریبی میشوند. عوامل بسیاری، از جمله عوامل بیولوژیکی و اجتماعی میتوانند در آن نقش داشته باشند. تحقیقات نشان داده است که بچهها وقتی در معرض انواع دیگر خشونت و رفتار مجرمانه قرار میگیرند، وقتی سوءرفتار یا فرزندپروری سختگیرانه یا متناقض و بیثبات را تجربه میکنند، یا وقتی والدین آنها مشکلات بهداشت روان مانند اختلالات مصرف مواد، افسردگی، یا اختلال کمتوجهی-بیشفعالی دارند، در معرض ریسک بالاتری هستند. کیفیت مراقبتهای اوایل کودکی نیز میتواند در بروز مشکلات رفتاری در کودک تأثیر بگذارد.
اگرچه به نظر میرسد این عوامل ریسک داشتن اختلالات رفتاری تخریبی را افزایش میدهند، اما روشهایی برای کاهش احتمال تجربهٔ آنها توسط بچهها وجود دارد. برای جلوگیری از این خطرات، دربارهٔ رویکردهای سلامت عمومی اطلاعاتی کسب کنید:
- استراتژیهای مثبت فرزندپروری برای کودکان خردسال
- تدابیر فرزندپروری مثبت
- پیشگیری از سوءرفتار با کودک
- پیشگیری از خشونت جوانان
- پیشگیری از قلدری
- سلامت روان در بزرگسالان
- دریافت مراقبتهای باکیفیت برای کودک
