گرفتگی یا آبریزش بینی
گرفتگی یا آبریزش بینی در دوران بارداری مسئلۀ نسبتاً شایعی است. بعضی از زنان باردار بدون اینکه آلرژی داشته یا به عفونتهای ویروسی مثل سرماخوردگی دچار شده باشند، در دوران بارداری دچار گرفتگی یا آبریزش بینی میشوند. به این مشکل، تورم مخاط بینی یا رینیت بارداری میگویند. در این مطلب با دلایل گرفتگی بینی و روشهای بهبود آن آشنا خواهید شد.
دلایل گرفتگی بینی یا رینیت بارداری
گرفتگی بینی یا رینیت بارداری ممکن است از ماه دوم شروع شود و معمولاً در اواخر بارداری شدت یابد. پس از زایمان، این عارضه کمی بهبود مییابد و طی دو هفته پس از زایمان کاملاً برطرف میشود. افزایش هورمون استروژن در دوران بارداری میتواند باعث تورم پوشش مخاطی بینی و تولید مخاط بیشتر در بینی شود. ضمناً افزایش جریان خون بدن در دوران بارداری میتواند باعث تورم مویرگهای خونی درون بینی و در نتیجه گرفتگی و تورم بافت اطراف شود. هورمونهای دیگر نیز ممکن است در ایجاد این مشکل نقش داشته باشد. اگر گرفتگی بینی شما با عطسه، سرفه، گلودرد، درد خفیف یا گرههای لنفی متورم یا تب همراه است، احتمال دارد به سرماخوردگی یا یک عفونت مشابه دچار شده باشید.
عفونتهای سینوسی نیز در دوران بارداری شایعتر است. اگر نشانههای سینوزیت مثل تب، سردرد، ترشحات مخاطی سبز یا زرد رنگ، احساس درد یا فشار به خصوص هنگامی که به جلو خم شدهاید، درد در فک بالایی یا کاهش حس بویایی دارید، به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد این علائم و به ویژه تب میتواند دلیل وجود عفونتی باشد که باید درمان شود. اگر عفونت درماننشدهای در بدن زنان باردار باقی بماند، میتواند احتمال زایمان زودرس را افزایش دهد. البته اگر نشانههایی مثل آبریزش یا گرفتگی بینی به همراه مخاط آبکی، عطسه، خارش چشمها، بینی، گلو یا گوشها دارید، احتمالاً علت اصلی آلرژی است. آلرژی در دوران بارداری غیرقابل پیشبینی است. ممکن است آلرژی شما در این دوران بهتر یا بدتر شود یا ممکن است به موادی که قبلاً حساسیت نداشتهاید، حساسیت پیدا کنید. البته فهمیدن علت گرفتگی بینی همیشه ممکن نیست و شاید گرفتگی بینی بیش از یک عامل داشته باشد. مثلاً ممکن است آلرژی و رینیت بارداری را با هم داشته باشید.
روشهای بهبود گرفتگی بینی
برای رفع این مشکل میتوانید مایعات زیادی بنوشید و هنگام شب سر خود را کمی بالاتر از بدن قرار دهید. انجام راهکارهای زیر نیز میتواند برای حل این مشکل مؤثر باشد:
- هنگام دراز کشیدن یا خوابیدن، سر خود را با قرار دادن چند بالش بالا بیاورید.
- بخار آب میتواند به طور موقت، گرفتگی بینی را از بین ببرد و در اغلب موارد آرامشبخش باشد. یک دوش آب گرم بگیرید یا حولهای را با آب جوش نمناک کنید و روی صورت خود بگذارید و در آن نفس بکشید.
- از قطرههای بینی یا اسپری بینی حاوی آبنمک استفاده کنید که در داروخانهها بدون نیاز به نسخه توزیع میشود. مقدار کمی از مایع درون قطره یا اسپری را در هر سوراخ بینی بچکانید یا اسپری کنید.
- برای افزایش رطوبت هوا از دستگاههای بخور در منزل استفاده کنید و هنگام شب آن را نزدیک سر خود قرار دهید. حتماً به دستورهای روی بروشور برای تمیز نگه داشتن دستگاه بخور توجه کنید. روزانه آب دستگاه را تعویض کنید تا تبدیل به محیط کشت باکتریها نشود. هر چند وقت یک بار نیز باید فیلتر دستگاه را تعویض کنید.
- ورزش کردن نیز به بهبود گرفتگی بینی کمک میکند. البته در روزهایی که هوا آلوده است، بیرون از منزل ورزش نکنید، زیرا ممکن است این کار باعث تحریک شدن مجاری بینی و بدتر شدن گرفتگی شود.
- از محرکهای احتمالی مثل دود سیگار و قلیان، رنگ و بخارهای مواد شیمیایی دوری کنید، حتی اگر گرفتگی بینی ندارید. از همۀ موادی که باعث شدت این نشانهها میشود نیز دوری کنید.
استفاده از دارو برای رفع گرفتگی بینی
درصورتیکه گرفتگی بینی برای شما خیلی آزاردهنده است، نشانههای خود را به پزشک بگویید و از او بپرسید مصرف چه داروهایی برای شما ضرر ندارد. بهطورکلی بهتر است در سه ماهۀ اول بارداری از مصرف هر دارویی خودداری کنید، مگر اینکه مصرف آن واقعاً ضروری و توسط پزشک تجویز شده باشد، زیرا در سه ماهۀ اول بارداری، اعضای جنین در حال شکلگیری است. اگر پزشک شما منعی برای این موضوع نمیبیند، میتوانید از داروهای ضداحتقان استفاده کنید. از مصرف بیش از حد اسپریهای بینی ضداحتقان پرهیز کنید، زیرا این دارو میتواند باعث بازگشت التهاب مخاط شود و گرفتگی بینی را بدتر کند.